Mazoşizm, bireyin hem kendisini hem de çevresini belirli düzeyde yıpratan bir psikiyatrik bozukluktur. Bu hastalığa sahip olan mazoşist bireylerin ortaya koydukları davranışlarının ardında birçok farklı sebep bulunabilir. Ek olarak, kişinin kendine zarar verilmesi arzusu da değişken şekillerde görülebilir. Dolayısıyla, farklı klinik tablolar ile kendini gösteren bu hastalığın belirtilerinin iyi anlaşılarak uygun tedavi adımlarının atılması gerekir. Bunun için ise, mazoşizm türleri arasında net ayrım yapılması önemlidir. Mazoşist karakteri ve arkada yer alan faktörlerin doğru tespit edilmesiyle, hastaya yönelik bir tedavi yaklaşımı izlenebilir. Mazoşizm hakkında detaylı bilgiye, yazının devamını takip ederek erişebilirsiniz.

Mazoşizm Nedir?

Mazoşist, ruhsal ve fiziksel olarak kendisine acı çektirmekten haz duyan kişilere denir. Mazoşizm, bireyin kendine kasıtlı olarak zarar verdiği ve bu nedenle psikolojik travmalara yol açabilen bir hastalık türüdür. Bu hastalık küçüklükten gelen bir travma olarak bilinir. Çocukluk çağında yaşanan travmatik deneyimler, ailelerin ihmali ve suistimal etmesi durumunda bireyin ileriye dönük kişiliğinde değişimler meydana gelir. Travmatik olay çocuk için ne kadar zorlayıcı ve acı verici olursa birey o şiddette ruhsal sıkıntılar yaşayabilir. Yapılan araştırmalara göre, travma yaşamış ve buna maruz kalan erkeklerin saldırma içgüdüsü geliştirerek sadist karakter kazanma ihtimalleri daha yüksektir. Kadınlarda ise bu döngüde daha çok kurban rolüne bürünerek mazoşistik davranışlara eğilim görülür. Fakat bu, kişisel karakter gelişimine ve etmen travmalara göre değişkenlik gösteren bir durumdur. Örneğin, benzer travmalara maruz kalan aynı cinsiyet bireylerde de farklı davranış bozuklukları ortaya çıkabilir. Dolayısıyla, mazoşistik davranışlar ile ilgili farklı alt tipler araştırma konusudur. Bu çalışmalarda mazoşizm için belirlenen bazı türler ise şu şekildedir:

• Sahiplenme duygusu gelişmiş mazoşistler: Sahipleme duygusu baskın mazoşistler genellikle kendinden fedakarlık eden ve sık sık ödün veren kişilerdir. İnsan ilişkileri sırasında oluşan sevgiden kolaylıkla vazgeçme konusunda başarısız olurlar. Kendilerini oldukça fedakar ve vazgeçilmez bir insan olarak gördükleri için ondan uzaklaşan insanlara kendilerini zalim ve acımasız hissettirebilirler.
• İyicil mazoşistler: Bu bireylerde haz ve acı duyumuna yönelik artan bir ilgi söz konusudur. Kişinin fiziksel bir zarar karşısında, beynindeki endorfin adı verilen bir hormonun artmasına bağlı olarak bu durum görülür. Endorfin hormonu, kişiye mutluluk hali sağlayarak benzer hareketlerin daha çekici hale gelmesine yol açar. Dolayısıyla, kişi kendisine zarar vereceğini bildiği halde aynı davranışı tekrarlar. İyicil mazoşist bireylerin çok acı ve baharatlı yiyecekler, tehlikeli spor dalları gibi konulara karşı özel ilgileri mevcuttur.
• Kendini baltalayan mazoşistler: Bu tür mazoşistler, başarı ihtimalini görmezden gelerek direkt yenilgiyi benimserler. Olayları farklı şekilde algılayarak iyi sonuçları bile kötümcül bir biçimde yorumlayabilirler. Bu tür içerisindeki bireylerin diğer insanlara karşı yoğun ilgileri geliştiğinde ise, kendilerini aşırı düzeyde yetersiz hissedebilirler.
• Erdemli Mazoşistler: Histrionik kişilik bozukluğu olarak tanımlanan ve ilgi odağı olma çabası şeklinde kendini gösteren bir durum ile mazoşizmin aynı anda bulunduğu türdür. Erdemli mazoşistler, yaptıkları fedakarlıklardan ötürü kendilerince bir haz duyumuna kapılırlar. Kendilerini diğer insandan üstün görmeleri ve her şeyi yapabilirim duyguları gelişmiştir. Yaşadıkları tüm zorluklarda sabretmeyi, acı çekmeyi göze alırlar ve bunu abartarak övünebilirler. Bu yaptıklarını erdemlilik şeklinde nitelendirdikleri için çevrelerindeki insanlardan da benzer davranışlar beklerler.

Bazı toplumlarda mazoşistler yardımsever, fedakar, nazik ve ince düşünceli olarak tanımlanabilirler. Fakat, belirgin düzeyde kişiye zarar veren aktivitelerin yer aldığı ve bundan haz alınmasının söz konusu olduğu durumlarda ise psikiyatrik bir bozukluk mevcuttur. Bunun için ise mutlaka uygun psikiyatrik testler ile hastalığın teşhisinin konulması gerekir.

Mazoşizm Belirtileri Nelerdir?

Mazoşizm kişilik bozukluğu, toplum tarafından normal olarak görülebilen bir sağlık sorunudur. Mazoşist bireylerin farklı karakter türleriyle kendilerini göstermesi de buna sebep olabilir. Örneğin, birey mazoşistik davranışlar sergilerken bir anda yönetme kararı alabilir. Mazoşist kişiler çocukluk çağında yaşamış oldukları içgüdüsel çöküşlerden ruhsal ve fiziksel sıkıntılar içerisine girerler. Böylece, travmatik olaylara maruz kaldıklarından dolayı mazoşist karakter kazanabilirler. Değişken formlarda gözlenebilen mazoşistik karakterin en belirgin özellikleri ise şunlardır:

• İşkence davranışları
• Başka insanların yardımından kaçınılması
• Başarılara rağmen depresif tutumlar sergilenmesi
• Başarı hedefleri olsa dahi kolaylıkla vazgeçerek başarısızlığı tercih etme
• Suçluluk hissi
• Kendilerine ruhsal ve fiziksel olarak zarar verme eğilimi
• Mutluluğu hak etmediklerini düşünmek
• Topluma karşı güvensizlik
• Kendisi veya başkaları tarafından acı çekmekten haz duyulması
• Terk edilme korkusu
• Güzel yaşanmış olayları unutarak olumsuz düşüncelere yönelme
• Mazoşist bireyler kendilerine yapılan acıları hak ettiklerini düşünürler. Bu şekilde bedel ödediklerine inandıkları için rahatlama hissine kapılırlar. Acı duyumu sırasında salgılanan endorfin hormonu sayesinde kendilerini iyi hissederler.

Mazoşizmin Nedenleri Nelerdir?

Mazoşizmin nedeni kesin olarak bilinmese de aile fertleri ve çevresindeki insanların hatalı davranışları önemli bir rol oynar. Mazoşizmin en önemli sebeplerinden biri ise çocukluk döneminde yaşanılan travmatik olaylardır. Mazoşizm oluşumunda etkili faktörler ise aşağıdaki gibidir:

• Hatalı aile davranışları: Çocukluk dönemlerinde ailesi tarafından sıkça cezalandırılan ve bunun arkasından ödüllendirilen çocuklarda büyük bir travma meydana gelebilir ve mazoşizme yatkınlık kazanılabilir. Bu durum çocukta yanılgılı bir bilinçaltı oluşmasını sağlar. Ardı ardına gelen ceza ve ödül sıralaması çocukta bir olumsuzluk sonucunda güzellik olacağını düşünmesine ve bu nedenle ruhsal ve fiziksel acı çektiren eylemlerde bulunmasına neden olabilir.
• Yaşanan psikolojik travmalar: Bireyin yaşamış olduğu psikolojik travmalar, bireyin kendisini cezalandırmasına yol açabilir. Bir yakınını kaybetme durumunda, istismarlarda ve huzursuz aile ortamlarında mazoşizm tetiklenebilir.
• İçgüdüsel huzursuzluk: Yaşanılan travmatik olaylar yoğun suçluluk hissi sergilenmesine yol açabilirler.. Bu bireyler yaşadıkları acı ve vicdan azabı ile kendilerini cezalandırma eğilimi içerisine girerler. Hem fiziksel hem de ruhsal olarak acı çekmeyi bedel olarak görürler ve bunun sonucunda rahatlama hissi oluştururlar.
• Çevresel etmenler: Gelişme çağında sık sık yalnızlık içerisinde olunması, yeterli ilginin eksikliği ve sadece acı çekilen zamanlarda ilgi kazanılması gibi faktörler mazoşizm gelişiminde etkili olabilirler. Bireyin çocukluk döneminin ihmal edilmesi, oldukça erken yaşlarda kendi bakımını üstlenmesi ile sonuçlanan durumlarda da mazoşizm karakteri gelişebildiği belirtilir.

Mazoşizm Tedavisi Nasıldır?

Mazoşizmde, hastanın ihtiyaçları ve hastalığının evresi doğrultusunda tedavi sürecinde değişiklikler görülebilir. Mazoşizm tedavisinde uygulanan yöntemler ise şu şekildedir:

• Psikoterapi: Gidilen terapi esnasında, uzman ve hastanın birlikte konuşarak sorunların tespit edilmesi ve yaşanılan travmalardan korkulması yerine üzerine gitme prensibine dayanır. Seans sayısı, hastanın durumuna göre artış gösterebilir. İlk hafta sadece 1 seans uygulanırken hastanın kendisini daha iyi hissetmesi durumunda 2-3 seans daha eklenebilir. Hasta günlük yaşantısında seansta öğrendiği bilgileri pratiğe dökme imkanı bulur. Hekimin tarafından gerek görüldüğünde ise ilaç tedavisine başlanabilir. Bu sayede hastanın ruhsal ve fiziksel anlamda sorunları ile başa çıkma mekanizmasının gelişime katkı sağlanır.
• İlaç Tedavisi: Öncelikle hastanın durumunu, geçmiş travmalarını dinlenerek etkenler belirlenir. Hekimin gerek gördüğü takdirde ise ilaç tedavisi başlanır. Seansları desteklemek amacıyla antipsikotik adı verilen ilaçların kullanımından yardım alınabilir. Bu ilaçlar, kişinin yaşamış olduğu travmaları düşünmesi yerine ihtiyaç duyulan düşüncelerin kazanımın desteklerler. İlaçlar sadece ihtiyaç duyulan süre boyunca kullanılır. Birey, kendinde gereken yeterliliği ve donanımı kazandıktan sonra hekiminin önerisiyle ilaçları bırakabilir ve rutin doktor izlemi ile günlük yaşantısına devam edebilir.

Mazoşizmde uygulanan tedavi yöntemi kesinlikle uzman bir psikiyatrist tarafından belirlenmelidir. Psikiyatristinizin önerilerine dikkat ederek ilaçlarınızı zamanında ve doğru şekilde kullanmalısınız. Tedavi seanslarında öğrenilen pratiklerin tekrarlanması ise iyileşme sürecine katkı sunar. Sizde de mazoşizm belirtileri var ise en yakın zamanda uzman bir hekim ile görüşerek destek almalısınız.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.