Tüm dünyada kardiyovasküler nedenlerden dolayı ölümler tüm ölüm sebepleri arasında birinci sıradadır. Ne var ki kalp rahatsızlıklarının çoğu önlenebilir ve değiştirilebilir faktörlere bağlıdır. Yaşam tarzında yapılacak değişiklikler kalp rahatsızlıklarını önleyebilir ve bu hastalıktan ölüm riskini azaltabilir.

Gelin kalp rahatsızlığına neden olabilecek zararlı davranışlara bir göz atalım:

1. Sigara ve Tütün Ürünleri Kullanmak

Tütünün içindeki kimyasallar kalbe ve kan damarlarına zarar verir. Sigara dumanı kandaki oksijeni azaltır. Vücuda ve beyne yeteri kadar oksijen gönderebilmek için kalp daha fazla çalışır. Bunun sonucu kan basıncında ve kalp hızında artma olur. Pasif sigara dumanına maruz kalmak da benzer etkiler gösterir. Kalbiniz için yapacağınız en büyük iyilik sigarayı bırakmak ve pasif sigara dumanından uzak durmaktır. Sigarayı bıraktıktan sonra kalp hastalığı riskiniz hemen azalmaya başlar. Bir yıl sonra kalp hastalığı riskiniz sigara içen birine göre yarı yarıya azalır.

2. Hareketsiz Yaşamak, Egzersiz Yapmamak

Hareketli yaşam ve düzenli egzersiz yapmak kalp hastalıklarını önlemenin mükemmel bir yoludur. Düzenli spor yapmak, kalp hastalıklarının yanında diyabet, felç, bazı kanser türleri ve yüksek tansiyona karşı koruyucudur. Düzenli egzersiz ayrıca stresi kontrol etmeye, ruh halini yükseltmeye, kiloyu kontrol etmeye ve daha kaliteli uyku uyumaya yardımcı olur. Düzenli spordan kasıt haftanın 5 günü yapılan en az 30 dakikalık aktivitedir. Bunun için spor salonlarına gitmeye dahi gerek yoktur. Açık havada yapılan 30 dakikalık tempolu bir yürüyüş aynı işi görür.

Hareketsiz yaşam kalp rahatsızlıklarının yanında pek çok kronik hastalığa zemin hazırlar. Yapılan araştırmalarda sürekli oturarak televizyon izleyen ve sürekli arabaya binen insanlarda erken ölüm riskinin daha yüksek olduğu gösterilmiştir.

3. Sağlıklı Kiloda Olmamak

Normalden fazla kilo ve artmış bel çevresi kalp rahatsızlıkları ile beraber pek çok hastalığa neden olabilir. Yapılan araştırmalar vücut kitle indeksi arttıkça kalp hastalığı riskinin de arttığını gösteriyor. Fazla kilolu olmak kalp hastalığı dışında, şeker hastalığı, safra taşları, uyku apnesi, bazı kanser türleri, yüksek tansiyon, kısırlık ve eklem hastalıklarına neden olabilir. İnsanlar yaşlandıkça kilo alımları artar. Ayrıca günümüz insanının hızlı beslenme alışkanlıkları ve düşük aktivite kilo almayı kolaylaştırmaktadır. Sanayileşme ve gıdaya kolay ulaşma gibi faktörler yıllar içinde fazla kilolu insan sayısının artmasına neden olmuştur. Teknolojinin gelişmesi ile birlikte insanlar pek çok işi fazla enerji harcamadan yapabilmektedir. Değişen yaşam şekli nedeniyle hazır gıda tüketimi de artmış bulunmaktadır. Paketlenmiş hazır gıdaların daha yüksek tuz, şeker, doymuş yağ asitleri, trans yağlar ve işlenmiş karbonhidratlar içerdiği iyi bilinmektedir. Fazla tüketilen hazır gıdalar tüketicilerin vücut kitle indeksinin hızla yükselmesine neden olmaktadır.

4. Sağlıklı Beslenmemek

Çalışma hayatının yoğunluğu ve reklamların etkisiyle insanlar hazır gıdaya daha fazla yöneliyorlar. Yukarıda belirttiğimiz gibi hazır gıdalar fazla tuz, işlenmiş şeker ve sağlıksız yağlar içeriyor. Düzensiz ve sağlıksız beslenmek kilo alımını kolaylaştırıyor, kolesterol yükseliyor, şeker hastalığı riski artıyor ve kan basıncı yükseliyor. Tüm bunlar kalp rahatsızlığı riskini artırıyor.

Sağlıklı bir diyette aşağıdaki besinlerin düzenli ve dengeli bir şekilde tüketilmesi gerekir:

• Taze meyve sebzeler
• Fasulye ve diğer baklagiller
• Yeteri kadar yağsız et ve balık
• Yağsız kümes hayvanları
• Tam tahıllı ürünler
• Yağı azaltılmış süt ve süt ürünleri
• Zeytinyağı
• Kuruyemişler

Sağlıklı beslenmenin kurallarından bir diğeri diyetle yeteri kadar lif almaktır. Diyetle yeterli lif almak fazla yemenin önüne geçer, kabızlığı önler ve kolesterolü kontrol etmeye yardımcı olur.

Su hayatın devamı için vazgeçilmezdir. Sağlıklı bir diyette yeteri kadar su içmek önemlidir. Şekerli ve gazlı içeceklerden ise uzak durmak gerekir.

5. Yeteri kadar ve Kaliteli Uyuyamamak

Yeteri kadar uyumazsanız sadece yorgun olmazsınız, sağlığınız da zarar görür. Yapılan araştırmalarda yeteri kadar uyumayanlarda obezite, kalp krizi, yüksek tansiyon, diyabet ve kalp krizinin daha fazla görüldüğü gösterilmiştir.

Yetişkin bir insanın günde en az 7-8 saat uykuya ihtiyacı vardır. Kaliteli bir uyku için yatma ve kalkma saatlerinizi düzenlemelisiniz. Uykusuzluk problemi çekiyorsanız daha az televizyon seyretmek ve teknolojik cihazları akşamları kullanmamak faydalı olabilir. Geç saatte yemek yememek, ılık duş almak, rahatlatıcı müzikler dinlemek faydalıdır. Oda ısısının ve ışığının ayarlanması önemlidir. Eğer yeteri kadar süre uyuduğunuz halde yorgun oluyorsanız uyku apneniz olabilir. Uyku apnesi olan kişiler aşırı gürültülü horlarlar ve gecede birkaç kez solunumları kısa süreli kesintiye uğrayabilir. Bu durumda bir hekimden yardım almalısınız. Kilo vermek ve nefesi düzenleyen CPAP gibi aletler kullanmak yardımcı olabilir.

6. Tansiyonu Kontrol Etmemek

Yüksek tansiyon ile kalp rahatsızlıkları arasında yakın ilişki vardır. Sağlıklı insanların bile yılda en az iki kez tansiyonlarını kontrol ettirmeleri gerekir. Aşağıdaki durumlara yüksek tansiyon sıklıkla eşlik eder:

• Sigara içmek
• Fazla kilolu olmak
• Hareketsiz olmak
• Tuzdan ve şekerden zengin beslenmek
• Aşırı alkol tüketmek
• Aşırı stres
• Şeker hastası olmak

Yüksek tansiyon ilaçla tedavi edilebilse dahi yaşam tarzınızda yapacağınız değişikliklerle tansiyonunuzu normal sınırlarda tutabilirsiniz.

7. Yüksek Kolesterolü Kontrol Altında Tutmamak

Kan kolesterolü yüksekse atar damarları tıkayan plaklar oluşur. Bu durum koroner arter hastalığı ve kalp krizi riskini artırır. Trigliseritler kanda bulunan diğer bir yağ türüdür. Kan trigliserit düzeyinin yükselmesi de kalp hastalığı riskini artırır. Hareketsiz yaşam, fazla kilolu olmak, kolesterolden zengin beslenmek, şeker hastası olmak kolesterolü artıran durumlardır. İlaçlarla birlikte yaşam tarzınızda yapacağınız değişikliklerle kolesterolünüzü kontrol altında tutabilirsiniz.

8. Aşırı Stresli Bir Hayata Sahip Olmak

Yapılan araştırmalar aşırı stres ile kalp hastalıkları arasında ilişki olduğunu göstermiştir. Hatta aşırı stresin kalp krizini başlatabileceği düşünülmektedir. Fazla stresin yol açtığı bazı davranışlar da kalp hastalığı riskini artırmaktadır. Bunlar: sigara içmek, fazla yemek yemek, fazla alkol tüketmek, aktivite eksikliği, sağlıksız beslenmek ve aşırı kilolu olmak gibi…

Stres:

• Düzensiz kalp ritmi ve kalp atım sayısına
• Kan basıncının yükselmesine
• Kalbe giden kan akımının azalmasına
• Vücutta iltihabi sürecin başlamasına neden olabilir.

Stresi kontrol etmek kalp hastalığı ve felç riskini azaltır.

9. Fazla Alkol Tüketmek

Çok fazla alkol almak kan basıncını yükseltebilir. Ayrıca alkol şeker içerdiğinden ekstra kalori almak demektir. Bu durum fazla kilolu olmaya zemin hazırlar. Normalde önerilen erkeklerin günde 2 ölçü, kadınların ise 1 ölçü alkol tüketmesidir.

10. Şeker Hastalığının Kontrolsüz Olması

Şeker hastalarında diyabetik kalp hastalığı iki kat fazla görülür. Diyabetli hastalarda koroner kalp hastalığı, kalp yetmezliği ve diyabetik kardiyomiyopati görülür. Şeker hastalığının yanında sigara içiyorsanız, fazla kilolu iseniz, kolesterolünüz yüksekse, tansiyonunuz yüksekse ve ailenizde kalp hastası varsa kalp hastalığına yakalanma riskiniz daha yüksektir. Sigarayı bırakmak, şeker hastalığını kontrol altında tutmak, kilo vermek, tansiyonu normal düzeyde tutmak, kolesterolü düşürmek, düzenli egzersiz yapmak kalp hastalığı riskini belirgin olarak düşürür.

Sağlıklı olduğunuzu düşünseniz bile yılda birkaç kez kan şekerinize baktırmanız doğru olacaktır. Ailevi olarak şeker hastalığına yatkınsanız kilo almamak ve karbonhidratları az tüketmek faydalı olacaktır.

Sizde kalp rahatsızlığı riskini öğrenmek ve gereken kontrolleri yaptırmak için en yakın sağlık kuruluşuna başvurunuz. Sağlıklı günler dileriz.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.