Sindirim sistemi hastalıklarının incelenmesinde önemli bir yöntem olan endoskopi, hastalıkların tanı, takip ve tedavisinde kullanılır.

Yaklaşık 40 yıldır kullanılan bu yöntem ile birçok hastalığın erken teşhisi ve tedavisi yapılabilir.

Teknolojinin ilerlemesine bağlı olarak endoskopi uygulaması için kullanılan cihazların kalitesi ve çeşitliliği de artış göstermektedir.

Endoskopinin başarısını etkileyen en önemli faktör, yöntemin doğru hastaya ve uzman kişiler aracılığıyla uygulanmasıdır.

İşlemden yeterli performansın alınabilmesi için bu uygulama, endoskopi eğitimi alan genel cerrah doktorları ya da gastroenterologlar tarafından yapılmalıdır.

Endoskopi Nedir?

Ucunda ışıklı küçük bir kamera bulunan ve endoskop adı verilen bir cihaz yardımıyla yemek borusu, mide, onikiparmak bağırsağı ve kalın bağırsağı kapsayan gastrointestinal sistemin incelenmesine olanak veren işleme endoskopi denir.

Sindirim sistemi rahatsızlıklarına neden olan faktörün ortaya çıkartılmasında oldukça güvenilir ve etkin bir yöntemdir. 

Hastalığın teşhisinde kullanılabildiği gibi mide kanaması ve midede yer alan poliplerin alınmasında tedavi amacıyla da yaygın olarak kullanılır.

İşlem sırasında herhangi bir tümör oluşumu gözlenirse kesin tanının konulabilmesi ve midede Helicobacter Pylori olarak adlandırılan bakterinin varlığının araştırılması için biyopsi alınabilir.

Endoskopi, gastroskopi ve kolonoskopi olmak üzere ikiye ayrılır.

Gastroskopi işleminde mide ve onikiparmak bağırsağının bir kısmı; kolonoskopi de ise kalın bağırsağın durumu değerlendirilir.

Endoskopi Kimlere Uygulanır?

• Mide ağrısı şikâyeti ve kansızlık problemi olanlar
• Yutma güçlüğü, mide ekşimesi, reflü, göğüste yanma ve inatçı bulantı kusma, ateş ve halsizlik gibi şikâyeti olanlar
• Nedeni bilinmeyen kilo kaybı yaşayanlar, mide cerrahisi geçiren hastaların ve daha önceden endoskopi geçiren ve ilaç verilen hastaların kontrolünde
• Ağızdan kahverengi kusma, kırmızı kan gelmesi ya da siyah dışkılaması olanlar
• Mideye hortum takılarak beslenmek zorunda kalan hastalara mide kateteri yerleştirmek için
• Uzun süre kabızlık çeken ve ilaçla tedaviye cevap vermeyen hastalara
• Makatta kanamsı olanlara, ülseratif kolit ve Chrons hastalarına
• Bağırsak duvarında anormallikler, polip, divertikül, tümör ve damarsal patolojilerin tespit edilmesinde
• Tomografi ve ilaçlı bağırsak ile mide filmi gibi tetkikler sonucu şüpheli lezyonlar görüldüğünde, bu lezyonlardan parça alınması için endoskopi işlemi uygulanır.

Endoskopi Nasıl Yapılır?

Kendine ait bir kamerası ve özel bir ışık kaynağı bulunan 8-10 milimetre kalınlığında bükülebilir bir boru yardımıyla yapılan endoskopi işlemi, sindirim sistemi organlarının görüntülenmesini sağlar.

Boru üzerindeki kamera yardımıyla alınan görüntüler ekrana yansıtılır ve doktor bu görüntülere bakarak organların iç yüzeyini değerlendirir. İşlem sırasında hastanın oksijen düzeyi ve banız durumu izlenir.

Doktor gerekli gördüğünde hastalığın kesin tanısını almak için parça alabilir. Ayrıca kanama varsa kanamayı durdurabilir ya da polipleri çıkarabilir.

Üst sindirim sistemi organlarının görüntülendiği gastroskopi işlemi yaklaşık 3-5 dakika, kalın bağırsağın görüntülendiği kolonoskopi işlemi ise yaklaşık 15-20 dakika sürer.

Gastroskopi işlemi için hastanın işlem öncesi en az 6 saat hiçbir şey yememesi kolonoskopi işlemi için ise özel ilaçlarla bağırsak temizliğinin en az 2 gün öncesinden yapılması gerekir.

Ağrısız ve acısız bir işlem olan endoskopi için hastanın genel sağlık durumunu etkileyen özel bir neden yoksa ön hazırlık olarak kol damarından rahatlatıcı ve hafif uyku yapısı ilaçlar verilir.

Endoskopi işlemi sonrasında genellikle herhangi bir sorun oluşmaz ancak bazı hastalarda birkaç gün boğaz ağrısı hissi oluşabilir.

Verilen sakinleştirici ilaçlar nedeniyle hafif uyku hali ya da yorgunluk gözlenebilir.

Ancak işlem sonrasını takip eden 48 saatlik zaman diliminde giderek ağırlaşan karın ağrısı, kusma, ağızdan kan gelmesi, ateş ve solunum zorluğu gibi durumlar söz konusu olursa vakit kaybetmeden doktora gidilmelidir.

Endoskopi Neden Yapılır?

Endoskopi, sindirim sistemi ve diğer iç organların detaylı bir şekilde incelenmesi için kullanılan bir tıbbi prosedürdür.

Bu işlem ucunda ışık ve kamera bulunan ince, esnek bir tüp olan endoskopun ağız, anüs veya küçük cerrahi kesiler aracılığıyla vücuda sokulmasıyla gerçekleştirilir.

Endoskopi; mide ve bağırsaklarda meydana gelen ülserler, polipler, tümörler, iltihaplanmalar ve kanama gibi anormalliklerin teşhisi ve tedavisi için kullanılır.

Ayrıca endoskopi sırasında biyopsi alınarak doku örneklerinin laboratuvar incelemesi yapılır.

Bu yöntem gastrointestinal rahatsızlıkların nedenini belirlemek, belirtileri hafifletmek ve bazı durumlarda cerrahi müdahalelerden kaçınmak amacıyla uygulanır.

Endoskopi Sonucu Ne Zaman Çıkar?

Endoskopi sonucunun çıkma süresi, yapılan işlemin türüne ve elde edilen bulgulara bağlı olarak değişiklik gösterir.

Basit bir tanısal endoskopi işlemi sırasında elde edilen görüntüler, endoskopi tamamlanır tamamlanmaz doktor tarafından değerlendirilebilir ve bu doğrultuda anında bir ön sonuç alınabilir.

Ancak işlem sırasında biyopsi yapıldıysa yani doku örnekleri alındıysa, bu örneklerin patolojik incelemesi birkaç gün ile bir kaç hafta arasında sürebilir. 

Endoskopi Ne Kadar Sürer?

Endoskopi işlemi çoğu zaman 15 ile 45 dakika arasında sürer. Ancak genellikle bu süre yapılan endoskopinin türüne ve kapsamına bağlı olarak değişir. Üst gastrointestinal endoskopi; yemek borusu, mide ve ince bağırsağın başlangıç kısmını incelemek için yapılır ve genellikle 15-30 dakika sürer.

Kolonoskopi gibi alt gastrointestinal endoskopi ise kalın bağırsak ve rektumu incelemek için yapılır ve 30-45 dakika sürebilir. İşlem sırasında hastaya genellikle rahatlatıcı bir sedasyon verilir bu da işlem süresince hastanın rahat ve sakin olmasını sağlar. 

Endoskopi Sonrası Beslenme Nasıl Olmalı?

Endoskopi sonrası beslenme, işlemin türüne ve doktorun tavsiyelerine bağlı olarak dikkatli bir şekilde planlanmalıdır. İşlem sonrasında genellikle birkaç saat boyunca hiçbir şey yememeniz ve içmemeniz istenebilir.

Bu süre zarfında sedasyonun etkisinin geçmesi ve boğazdaki uyuşukluğun azalması beklenir. İlk başta hafif ve kolay sindirilebilen yiyecekler tercih edilmelidir. Örneğin; su, bitki çayları, elma suyu, sade krakerler veya beyaz ekmek gibi gıdalar tüketilmesi önerilir.

Bağırsakların ve mide mukozasının hassasiyetine göre, gaz yapıcı veya tahriş edici yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Bu süreçte baharatlı, yağlı, asitli ve lifli gıdalar bir süre tüketilmemelidir. Alkol ve kafein içeren içeceklerden de kaçınılmalıdır.

Endoskopi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Endoskopi Sonrası Hastanede Yatılır mı?

Endoskopi sonrası hastanede yatış genellikle gerekli değildir. Fakat bazı durumlarda doktorunuzun önerisi üzerine kısa süreli gözlem altında tutulabilirsiniz. Çoğu endoskopi işlemi, ayakta tedavi şeklinde gerçekleştirilir ve hasta aynı gün evine dönebilir.

Endoskopiyi Hangi Bölüm Yapar?

Endoskopi, genellikle gastroenteroloji bölümü tarafından yapılır. Gastroenterologlar, sindirim sistemi hastalıklarının teşhis ve tedavisinde uzmanlaşmış doktorlardır ve endoskopi işlemlerini gerçekleştirir. Bunun yanı sıra bazı endoskopi işlemleri; genel cerrahi, iç hastalıkları ve kulak burun boğaz (KBB) bölümleri tarafından da yapılır.

Endoskopi Öncesi Su İçilir mi?

Üst gastrointestinal endoskopi öncesinde, mide boş olmalıdır. Bu nedenle, genellikle işlemden 6-8 saat önce yiyecek ve içecek tüketimi durdurulur. Ancak işlemden 2-4 saat öncesine kadar küçük miktarlarda su içmenize izin verilebilir. Doktorunuz bu konuda size net talimatlar verecektir.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.