Endoskopik mukozal rezeksiyon (EMR), endoskop adı verilen bir cihaz aracılığı ile Gastrointestinal (sindirim) sistemde meydana gelen anormal büyümelerin ve dokuların hem tespiti hem de küçük çaplı olanların giderilmesi yöntemine verilen addır.

Sindirim sistemini kaplayan zar olan mukozada, tümörler veya kanser etkisi gösterebilecek lezyon oluşumları görülebilir. 

Endoskopik mukozal rezeksiyon ile hastalar, erken teşhis edilmiş küçük tümörlerden; bir diğer alternatif olan açık ameliyata gerek kalmadan kurtulabilirler.

Büyük çaplı tümörlerin tedavisinde ise endoskopik submukozal diseksiyon (ESD) veya açık ameliyat yöntemleri kullanılır.

Genel cerrahiye kıyasla daha kısa sürede iyileşme ve daha sancısız bir toparlanma süreci sağlamasından dolayı tercih edilen bir yöntemdir.

Endoskopik Mukozal Rezeksiyonu Çeşitleri Nelerdir?

Endoskopik mukozal rezeksiyon, hastalara iki farklı şekilde uygulanabilir. Bunlardan birisi üst sindirim sistemi aracılığıyladır.

Bu durumda endoskop, ağız yoluyla yemek borusu, mide veya ince bağırsağın yukarı kesimlerine ulaşmak için kullanılır. Bir diğer alternatif ise anüs yolundan kalın bağırsak bölgesine erişmektir.

Endoskopik Mukozal Rezeksiyonu Tanısı Nasıl Konulur?

Bir hastaya endoskopik mukozal rezeksiyonunun uygulanması gerekip gerekmediğine, hastanın rahatsızlığına dair şikayetleri doğrultusunda yapılan kontroller sonucunda başvurduğu doktor karar verir.

Endoskopik mukozal rezeksiyonun uygulanmasını gerektirebilecek birden fazla sebep vardır. 

Bunların arasında yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak ve rektum kanserlerinin hem teşhisi hem de tedavisi bulunur.

Ayrıca bu işlemin, Barrett Özofagusu ve sindirim sistemi ile alakalı diğer prekanseröz durumların tedavisi için de kullanılması mümkündür.

Barrett Özofagusunun kendisine has göstergeleri bulunmamakla beraber kanser belirtileri, hastalığın türlerine göre değişiklik gösterir ve her semptom kesin bir bulguyu ifade etmez.

Bu noktada belirtilen rahatsızlıklardan şikayetçi iseniz ve belirtileri azalmıyor veya tam tersine şiddetleniyorsa kısa süre içerisinde bir doktora başvurmanız tavsiye edilir.

Belirtilen rahatsızlıklar arasında sık karşılanlardan bazıları şunlardır:

• Dinlenme ile geçmeyen (aşırı) yorgunluk haline sık rastlanır.
• Sebepsiz yere 4,5 veya daha fazla kilo kaybı ya da artışı görülebilir.
• Yemeye bağlı problemler ortaya çıkabilir. Aç hissetmeme, yutkunma güçlüğü, karın ağrısı, mide bulantısı veya kusma gibi semptomlarla karşılaşılabilir.
• Vücudun herhangi bir yerinde şişkinlik veya kitleler, önemli belirtiler arasındadır.
• Göğüste veya vücudun herhangi başka bir bölgesinde kalınlaşma veya kitle oluşabilir.
• Özellikle yeni olan veya bilinen bir sebeple ortaya çıkan; geçmeyen veya gittikçe daha da kötüleşen ağrılar hissedilebilir.
• Ciltteki değişiklikler fazla belirginleşebilir. Kanama gözlemlenen, pullanma görülen bir kitle, yeni beliren benler buna örnek verilebilir. Ayrıca önceden beri var olan benlerin değişmeye başlamasına dikkat edilir. İyileşmesi geciken yaralar, göz akında ya da tende gözlemlenen sarı renk oluşumu bu değişimlere örnek verilebilir.
• Öksürük gibi semptomların geçmemesi veya ses kısıklığı görülebilir.
• Nedeni saptanamayan kanama ya da ciltte birden belirgin hale gelen morarmalar olabilir.
• Bağırsak alışkanlıklarında düzelmeyen değişiklikler, geçmeyen kabızlık veya ishal durumu, dışkı görünümündeki değişim de tanı için gözlemlenmesi gerekenler arasındadır.
• İdrar yaparken ağrı, idrarda kan, idrara az ya da çok çıkma ihtiyacı hissedilebilir.
• Gece terlemeleri ortaya çıkabileceği gibi yüksek ateş de baş gösterebilir.
• Baş ağrıları dayanılmaz hale gelebilir.
• Görmede bozukluklar, bulanıklaşma veya işitme sorunları başlayabilir.
• Ağızda yaralar belirebileceği gibi kanama, ağrı, uyuşukluk da hissedilebilir.

Endoskopik mukozal rezeksiyonu işleminin uygulanması konusundaki tercihte bir diğer önemli belirleyici de sindirim sisteminde saptanan tümör veya lezyon boyutlarının büyüklüğüdür.

Buna göre EMR veya açık ameliyat yöntemlerinden ihtiyaç duyulan yöntem doktor tarafından belirlenir.

Endoskopik Mukozal Rezeksiyonu Nasıl Tedavi Edilir?

Endoskopik mukozal rezeksiyonu, endoskopi ile tedavi edilir. Endoskop sindirim sisteminin görüntülenebilmesi için bir ışık ve kamera ile desteklenen, ince tüpe benzeyen esnek bir alettir.

Bu cihazın hasta üzerinde kullanılabilmesi için öncesinde belirli hazırlıkların yapılması gerekir. Bu süreç birkaç aşamadan oluşur.

Bunlardan ilki hazırlık aşamasıdır. Gastroenteroloğunuz bu noktada sizi üst veya alt sindirim yolunun hangisi ile uygulama yapılacağına göre yönlendirebilir. 

Üst sindirim sistemi ile işlem yapılacaksa (yemek borusu, mide, ince bağırsak gibi), işlemden 12 saat önce yeme ve içmeyi durdurmanız istenir. Kalın bağırsak ve rektum gibi alt sindirim sistemi tercih edildiyse lavman uygulanabilir.

Bağırsaklar temizlenerek işlem için hazırlanır. Bu işlemler sindirim sisteminin gastroenterolog tarafından düzgün bir şekilde görüntülenmesi sağlar.

Tüm bunlara ek olarak doktorunuza herhangi bir alerjiniz olup olmadığını belirtmeniz de istenir.

Genellikle işlem sonrasında hastalar aynı gün içerisinde, istirahat için taburcu edilebilir. İşlemden sonra hastaya verilen ilaçların uyku hali yaratması ihtimaline karşı kendisine refakat edecek birinin olması istenebilir. Bu sebeple doktorun vereceği talimatlara eksiksiz uymak, sorunsuz bir tedavi süreci geçirmede önem arz eder.

Endoskopik Mukozal Rezeksiyonu Ameliyatı 

Endoskopik mukozal rezeksiyon ameliyatının rahat geçmesi açısından işlem sırasında anestezi uygulanabilir. Hastaların direkt uykuya geçirildiği genel anestezi tercih edilebilir. Ayrıca işlem sırasında uyanık kalınan, sonrasında hiçbir şey hatırlanmama durumu yüksek olan bilinçli sedasyon (sakinleştirme) yöntemlerinden biri tercih edilebilir.

Endoskopik mukozal rezeksiyonu ameliyatı şu şekilde gerçekleştirilir:

• Gastroenterolog, endoskopu ağzı veya anüs yoluyla sindirim sistemine yerleştirir.
• Endoskop aracılığıyla anormalliğin olduğu dokuya ulaşılır.
• Emme kuvvetine sahip bir cerrahi alet ile tümörü kaldırarak veya altına bir salin solüsyonu enjekte ederek çevre dokulardan ayırır.
• İnce bir tel ipi endoskoptan geçirir ve tümörün boyutuna bağlı olarak ya dibinden ya da bir kısmının etrafına sarar.
• Teldeki elektrik akımı hem tümörü keser hem de aynı zamanda kesiği mühürleyerek kapatır.
• Tümör bir emme veya özel çıkarma aleti aracılığıyla alınır; endoskop yoluyla alınamayacak kadar büyük ise de genellikle parçalar halinde çıkarılır.
• İşlemden sonra alınan dokunun örneği, hastalığın belirtilerini bir patoloğun incelemesi için laboratuvara gönderilebilir.

Ameliyat işlemi yaklaşık olarak 30 ila 60 dakika arası sürmekle beraber laboratuvardan sonuçlarının ne zaman teslim edileceği değişkendir.

Endoskopik Mukozal Rezeksiyonu Tedavisi Sonrası İyileşme Süreci

Endoskopik mukozal rezeksiyon ameliyatından sonra hastalar, hastanede bir dinlenme odasına alınır ve belirli bir süre gözlem altında tutulur. Durum stabil ise de ameliyat günü evlerine dönmelerine izin verilebilir.

Hasta, ameliyatın nasıl geçtiği ve ne zaman normal aktivitelerine devam edebileceği hakkında bilgilendirilir.

İşlem gören bölgeye bağlı olarak bir ya da iki gün boyunca hafif veya orta şiddette yan etkiler görülebilir. Sık görülen yan etkilerden bazıları şunlardır:

• Şişkinlik hissedilebilir.
• Kramp problemleri belirebilir.
• Aşırı gaz ve gaz ağrısı yaşanabilir.
• Bulantı veya kusma baş gösterebilir.
• Boğaz ağrısı görülebilir.

Endoskopik mukozal rezeksiyondan kaynaklanan ciddi etkilerin arasında şunla öne çıkar:

• Ateş
• Titreme
• Siyah dışkı
• Dışkıda parlak kırmızı kan
• Göğüs veya karın ağrısı
• Nefes darlığı
• Bayılma.

Bu gibi ciddi durumlarda doktorun bilgilendirilmesi tavsiye edilir. Ayrıca genelde ameliyattan 3 veya 12 ay sonra doktorlar muayene için hastalarını tekrar görmek isteyebilir.

Sıkça Sorulan Sorular 

Endoskopik Mukozal Rezeksiyonu Tehlikeli midir? 

Endoskopik mukozal rezeksiyon, açık ameliyata kıyasla nadir yan etkilere sahip olmakla birlikte daha acısız, çabuk iyileşen, risksiz ve güvenilir bir operasyon yöntemidir. EMR’nin nadir yan etkileri arasında kanama, gastrointestinal perforasyon ve yemek borusunda yemek borusu darlıklarına yol açabilecek yaralar yer alır.

Endoskopik Mukozal Rezeksiyonu Kanser midir?

Endoskopik mukozal rezeksiyonu kanser teşhisi ve tedavisi için kullanılan yöntemlerden biridir. Sindirim sisteminde gözlemlenen ve biyopsi neticesi ile ortaya çıkan, erken evre urların tedavisi için gerekli görülebilir. EMR, yayılma oranı düşük olan bu tarz tümörlerin erken tanı ve tedavisi amacıyla uygulanan yöntemlerden biridir.

Endoskopik Mukozal Rezeksiyonu Nasıl Temizlenir?

Endoskopik mukozal rezeksiyonu, mukozadaki küçük çaplı tümörler veya lezyon oluşumlarının açık ameliyat olmaksızın temizlenmesini sağlayan küçük bir cerrahi operasyondur. Endoskop aracılığıyla yürütülen işlemde, operasyon sonrası vücut içerisinde herhangi bir tıbbi malzeme kalmaz. Bu yüzden ameliyat sonrasında bir temizlik işlemi yapılması gerekmez.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.