Konvülsiyon, beyinde gelişen elektriksel aktivitenin anormal bir boyuta taşınması sonucunda vücutta meydana gelen istemsiz kas seğirmesi ve kas hareketlerini ifade eder. Konvülsiyon durumu, birkaç saniye ya da dakika sürebilir.

Farklı sağlık sorunlarının yansıması olarak değerlendirilen konvülsiyon epilepsi, yüksek ateş, travmalar, beyin enfeksiyonları, metabolik dengesizlikler ya da alkol yoksunluğuna bağlı olarak ortaya çıkabilir.

Bazı bireylerde konvülsiyon, altta yatan bir nöbet bozukluğunun belirtisi olabilir ve düzenli olarak tekrarlayan nöbetler nöbet bozukluğu tanısını düşündürebilir. 

Genellikle konvülsiyon sırasında kişi bayılarak bilinçsiz bir şekilde yere yıkılabilir.

Ayrıca kas sertleşmesi, vücutta titreme ve kontrolsüz hareketler gözlemlenebilir. Konvülsiyon çeşitli belirtiler ile kendini göstererek herhangi bir komplikasyon öncesini haberdar edebilir.

Bir dizi sağlık sorunu sonucu ortaya çıkabilen konvülsiyon durumu, beyindeki elektriksel devrelerin yanlış çalışmasıyla görülebilir.

Bu nedenle böyle bir durum yaşandığı zaman hemen vakit kaybetmeden alanında uzman bir doktora görünmeniz ve tedavi sürecini başlatmanız önerilir.

Febril Konvülsiyon Belirtileri Nelerdir?

Konvülsiyon, istemsiz, ani ve şiddetli kas kasılmalarıyla karakterize bir nörolojik durumdur. Kişi bilinçsiz hale gelerek yere düşebilir. Vücutta baş gösteren kasılma ve titremeler artar, gözler sabitlenebilir, hızla sağa sola kayar.

Kontrolsüz bir şekilde ağızdan salyalar akar. Sıklıkla bu durumda dil ısırılabilir, bu da kanamaya yol açabilir. Hızlı ve düzensiz solunumla beraber hastanın bedeni gevşer ve kasılır.

Kontrol kaybı anında idrar ya da dışkı kaçırma gibi durumlar söz konusudur. Konvülsiyon başlıca belirtileri şu şekilde sıralanabilir: 

• Senkop
• Kasılmalar
• Gözlerin sabitlenmesi ve kayması
• Ağızda köpüklenme
• Ağızdan salya akması
• Dilin ısırılması
• Hızlı nefes alıp verme
• Bedenin gevşemesi ve sertleşmesi
• İdrar kaçırma, dışkılama 

Konvülsiyon bazı kişilerde nöbet öncesi belirtilerin görülmesine neden olabilir.

Bunlar duyusal değişiklikler, halsizlik, baş dönmesi, mide bulantısı, psikolojik buhranlar, koku ve tat değişiklikleri ve vücutta gelişen anormal durumlar şeklinde sıralanır.

Bu tür uyarı belirtileri, nöbetin başlangıcından hemen öncesinde gözlemlenebilir. 

Konvülsiyon Nöbet ve Epileptik Nöbet İlişkisi

Konvülsiyon belirtileri önemli bir hastalığın veya nörolojik bozukluğun bir dışa vurumu olabilir. Konvülsiyon, beyindeki anormal elektriksel aktivite nedeniyle oluşan istemsiz kas seğirmeleri ve kas hareketlerini ifade ederken epileptik nöbetler, beyinde anormal ve kontrolsüz elektriksel boşalmalar sonucu ortaya çıkan nörolojik olaylardır.

Her epileptik nöbet konvülsiyon içermez, ancak bazı konvülsiyonlar epileptik nöbetlerin bir belirtisi olabilir.

Epileptik nöbetler genellikle belirli bir tetikleyici olmadan kendiliğinden ortaya çıkabilirken, febril (ateşe bağlı) nöbetler gibi durumlar spesifik faktörler tarafından tetiklenebilir.

Bu nedenle sık tekrarlayan konvülsiyon nöbetleri yaşayan bireylerin, epileptik nöbetlerden şüphelenilmesi açısından nöroloji uzmanı tarafından değerlendirilmesi önerilir.

Konvülsiyon Nedenleri Nelerdir?

Konvülsiyon birçok farklı nedene bağlı ortaya çıkabilir.

Genellikle nörolojik bir rahatsızlık olduğu bilinir. Bununla birlikte vücutta istemsiz kas kasılmalarına sebebiyet vererek bir süreliğine kişiyi bilinci kapalı hale getirebilir.

Konvülsiyon nöbetleri epilepsi ile ilişkili olabilir, ancak her konvülsiyon epilepsi anlamına gelmez. Tanı için detaylı tıbbi değerlendirme gereklidir. 

Aynı zamanda baş bölgesine alınan darbeler, beynin elektriksel aktivitesine zarar vereceğinden bu gibi nöbetlere yol açabilir.

Kafaya alınan darbeler, travmatik beyin yaralanmalarına sebebiyet vererek konvülsiyon oluşumunu tetikleyebilir. 

Çocuklarda ise ateşin yükselmesi durumunda konvülsiyon nöbetleri yaşanabilir. Aşırı ateş, beyinde hasara neden olabileceği için febril nöbetlerle kendini gösterebilir. Özellikle 6 ay ila 5 yaş arasındaki çocuklarda bu durum ortaya çıkabilir.

Beyin iltihaplanması, beyin tümörleri, düşük kan şekeri, alkol veya uyuşturucu kullanımı yoksunluğu, elektrolit dengesizlikler, ilaç ve zehirlenmeler, genetik faktörler, gebelik ya da doğumla ilgili komplikasyonlar, metabolik bozukluklar, hormonal dengesizlikler, beyin damar hastalıkları, uykusuzluk, vitamin eksiklikleri, psikolojik nedenler, çocuklukta genetik ve metabolik hastalıklar şeklinde konvülsiyon oluşum nedenleri arasında sıralanabilir. 

Konvülsiyon Tedavisi Nedir?

Konvülsiyon tedavisi, altta yatan nedenlere ve nöbetin türüne göre belirlenir. Bununla birlikte nöbetin türüne, nedenine ve şiddetine bağlı olarak tedavi süreci farklılık gösterebilir.

Tedavi süreci içerisinde acil müdahale, ilaç kullanımı, uzun vadeli yönetim stratejileri saptanır. 

Konvülsiyon geçiren bir kişiye acil müdahale gerekebilir. Bu nedenle kişiyi güvenli bir yere geçirmek, çevresindeki keskin materyallerden uzak tutmak oldukça önemlidir.

Sakin olmak, zamanı ayarlamak gerekir. Çoğu zaman 5 dakikadan fazla süren nöbetler, acil bir durum olarak belirlenir. 

Konvülsiyon sürecinde tedavi için uzman doktorlar ilaç kullanımına yönlendirebilir. Genellikle bu ilaçlar nöbetlerin türüne be şiddetine bağlı olarak verilir. Antiepileptik, aciliyet durumuna göre ve kısa süreli tedaviye uygun ilaçlar bulunur.

Bazı durumlarda ise tedavi sürecinde cerrahi müdahaleye başvurulabilir. Çoğu zaman ilaç tedavisinin etki etmediği durumlarda cerrahi müdahale öngörülür. Bu nedenle beyin cerrahisi ve vagus sinir stimülasyonuna danışılır. 

Diğer tedavi yöntemleri içerisinde ise ketojenik diyet, derin beyin uyarımı yer alabilir. Ketojenik diyet, yüksek yağ ve düşük karbonhidrat içerir. Özellikle çocuklarda ve tedaviye direnç gösteren epilepsiye sahip bireylerde oldukça etkilidir. 

Tedavi edilen nedenlere göre yaklaşım sürecinde enfeksiyonlar, beyin tümörleri ve metabolik dengesizlikler gözden geçirilir.

Konvülsiyonun psikolojik nedenlerden dolayı gerçekleştiği durumlarda ise psikolojik destek alınması önerilir. 

Tüm bunların sonucunda yaşam tarzı değişikliklerine gidilmesi tavsiye edilir. Bunun için düzenli ve yeterli uyku, stresten kaçınma, düzenli fiziksel aktivite gereklidir. Konvülsiyon yaşayan kişilere, nöbet sırasında ne yapmaları gerektiği hakkında eğitim verilmesi olası tehlikeli bir durumu önleyebilir. 

Sıkça Sorulan Sorular

Konvülsiyon sırasında ne yapılmalıdır? 

Konvülsiyon nöbet sırasında sakin olmak çok önemlidir. Panik yapmamaya çalışmak ve nöbet geçiren kişiyi güvenli bir yere götürmek gerekebilir. Eğer kişi ayakta ise, düşmemesi ve başını bir yere çarpmaması için yere yatırmanız önerilir. Bu nedenle yumuşak bir yüzey uygun olabilir. Kişinin başını koruma altına almak üzere yumuşak bir şey ile muhafaza edebilirsiniz. Dilini ısırmasını engellemek için ağzına hiçbir şey sokulmaması tavsiye edilir. Giysileri gevşetmek, nefes almasını kolaylaştırabilir. Nöbetin ne kadar sürdüğünü takip etmek, uzun süreli nöbetlerde ise anında hastaneye götürmek için acil yardımı çağırmak oldukça önemlidir.   

Konvülsiyon sırasında birinin dilini ısırması tehlikeli midir? 

Konvülsiyon nöbet esnasında kişinin ağzına herhangi bir cisim sokulması oldukça tehlikelidir. Bu, kişinin dilini ısırmasına veya boğulmasına neden olabilir. Nöbet sırasında dilin ısırılması oldukça tehlikelidir. Bu durum boğulmaya sebebiyet de verebilir. Aynı zamanda ağza parmak veya sert cisimler sokmak, dilin ısırılması önlemek amacıyla bile olsa tehlikelidir. Nöbet sırasında kişiye müdahale etmek yerine, güvenliğini sağlamak ve nöbetin kaç dakika sürdüğünü gözlemlemek çok daha önemlidir. 

Konvülsiyonlar tedavi edilebilir mi? 

Beyindeki anormal elektriksel aktiviteye bağlı olarak meydana gelen konvülsiyonlar tedavi edilebilir. Tedavi çoğu zaman, nöbetlerin türüne ve altta yatan nedenlere bağlı olarak belirlenir. Tedavi yöntemleri içerisinde antiepileptik ilaçlar, acil müdahale ve cerrahi müdahale yer alabilir. Önemli olan altta yatan nedenlerin saptanması ve tedavi edilmesidir. Bu nedenle yaşam tarzı düzenlemelerine gitmek, düzenli uyku ve stres yönetimini sağlamak, tetikleyici faktörlerden kaçınmak, nöbetlerin kontrolünü sağlamada etkili olabilir. 

Konvülsiyon ve nöbet bozuklukları aynı şeyler mi?

Konvülsiyon nöbetler, çeşitli hastalıklara işaret edebilir. Genellikle enfeksiyon, yüksek ateş, metabolik bozukluklar, beyin tümörleri, genetik faktörler bu hastalıklar içerisinde yer alır. Altta yatan nedeni tespit etmek ve konvülsiyona neden olan faktörleri belirlemek oldukça önemlidir. Nöbet bozuklukları ise (seizure disorders), tekrarlayan nöbetlerle karakterize olan ve epilepsi gibi durumları içeren geniş bir hastalık grubudur. Konvülsiyon, nöbet bozukluklarının bir belirtisi olabilir, ancak her konvülsiyon nöbet bozukluğu tanısını gerektirmez.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.