Günümüzde pek çok insan, boyun ve bel bölgesinde oluşan ağrılar nedeniyle yaşam kalitesinde ciddi düşüşler yaşayabiliyor. Bu tür ağrıların altında yatan nedenlerden biri de sinir kökü sıkışmalarıdır. Radikülopati, sinir köklerinin baskı altında kalması sonucu ortaya çıkan bir durumdur.

Radikülopati Nedir? Radikülopati Belirtileri

İnsan vücudunun en önemli yapı taşlarından biri olan sinir sistemi, hareketlerimizi kontrol etmenin yanı sıra hissetmemizi de sağlar. Ancak bazen omurga bölgesinde oluşan baskılar, sinir köklerini etkileyerek çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir. 

Özellikle masa başı çalışanlar veya ağır fiziksel aktivitelerde bulunan bireyler, radikülopati rahatsızlığı yaşayabilir. Radikülopati, omurganın herhangi bir bölgesinde meydana gelebilir ve farklı semptomlara yol açabilir. 

Radikülopati Nedir?

Radikülopati, omurilikten çıkan sinir köklerinin baskı altında kalması veya hasar görmesi sonucu gelişen bir sinir rahatsızlığıdır. Bu durum genellikle fıtık, travma veya dejeneratif disk hastalıkları gibi nedenlerle ortaya çıkar. Radikülopati servikal bölge, torakal ve lomber bölgelerde farklı semptomlarla kendini gösterebilir. Hastalar genellikle boyun, sırt veya bel bölgelerinde ağrı, uyuşma ve güçsüzlük hissederler.

Radikülopati ile ilgili en sık karşılaşılan türler şunlardır:

• Servikal radikülopati: Boyun bölgesindeki sinir köklerinin sıkışması ile oluşur.
• Lomber radikülopati: Bel bölgesinde sinir köklerinin baskıya uğraması sonucu gelişir.
• Torakal radikülopati: Sırt bölgesinde nadiren görülen bir sinir sıkışması durumudur.

Radikülopati Belirtileri Nelerdir?

Radikülopati belirtileri, sıkışan sinirin yerine göre değişiklik gösterebilir. Genel anlamda ağrı, uyuşma, karıncalanma ve kas zayıflığı en yaygın şikâyetlerdir. Özellikle kol ve bacaklarda hissedilen uyuşma, sabah saatlerinde daha belirgin olabilir ve gün ilerledikçe artabilir. Bazı hastalar kaslarda güç kaybı ve reflekslerde azalma yaşayabilir.

Örnek olarak, omurganın üst bölümündeki sinir kökleri etkilendiğinde kollarda zayıflık, tutma gücünde azalma veya parmaklarda hissizlik ortaya çıkabilir. Bel bölgesindeki sinir köklerinin sıkışması durumunda ise bacaklara doğru yayılan ağrılar, ayağa kalkarken ya da uzun süre otururken hissettiğiniz sızı veya kramp tarzı rahatsızlıklar meydana gelebilir.

Radikülopati belirtileri şu şekildedir:

• Sıkışan sinirin yönüne doğru yayılan ağrı.
• Uyuşma, karıncalanma ve bazen yanma hissi.
• Kas güçsüzlüğü, tutma veya kaldırma işlevinde azalma.
• Reflekslerde zayıflama veya kaybolma.
• Uzun süreli oturma veya ayakta kalma ile artan ağrı.

Belirtiler genellikle tek bir vücut tarafında yoğunlaşsa da, bazen her iki tarafta da ortaya çıkabilir. Hafif şiddette başlayıp, ani bir hareket veya ağır bir yük kaldırma sonrasında aniden şiddetlenebilir. Ağrı kesiciler, istirahat veya basit egzersizlerle hafifleyen ya da tekrarlayan döngüler halinde seyredebilir. Bu döngüler, tedavi edilmediğinde veya tekrar eden hasar faktörleri ortadan kaldırılmadığında kronikleşebilir.

Radikülopati Neden Olur?

Bu sorunun temelinde, omurga ve sinir sistemi üzerindeki yapısal veya fonksiyonel bozukluklar yatar. Radikülopati nedenleri genel hatlarıyla şöyle sıralanır:

• Omurga disklerinde dejenerasyon veya fıtıklaşma.
• Yanlış duruş, uzun süreli masa başı çalışma veya hareketsiz yaşam tarzı.
• Kireçlenme, özellikle ileri yaşla birlikte omurga kanalında daralmaya yol açabilir.
• Omurga çevresinde oluşan tümör ya da kist gibi kitleler.
• Travmalar, kazalar veya sportif yaralanmalar.
• Aşırı kilo ve buna bağlı olarak omurgaya binen yükün artması.

Hastalığın seyri kişiden kişiye değişebilir. Kimisinde hafif düzeyde kalır, kimisinde ise ilerleyici bir hal alarak ciddiyet kazanır. Mesela kronik bel ağrısı şikâyeti olan biri, zamanla disk kayması veya fıtık nedeniyle sinir kökü sıkışması yaşayabilir. Benzer şekilde boyun ağrısından yakınan bir diğer kişi, boyun disklerinde oluşan küçük yıpranmalar ya da yanlış postür sebebiyle günün birinde ciddi bir sıkışma ile karşılaşabilir.

Günümüzün modern çalışma koşulları, uzun süre oturmayı veya hareketsiz kalmayı beraberinde getiriyor. Bu da omurga sağlığını zora sokan temel etkenlerden biri olarak öne çıkıyor. Bel ve boyun bölgesinde yeterli desteklenme sağlanmadığı ya da ergonomik önlemler alınmadığı takdirde, diskler üzerindeki yük artıyor ve zaman içinde dejenerasyon kaçınılmaz hale geliyor. Böylece omurganın biyomekaniği bozuluyor, sinir köklerine binen baskı artıyor ve radikülopati kaçınılmaz olabiliyor.

Radikülopati Nasıl Tedavi Edilir?

Radikülopati tedavisinin hedefi, ağrıyı ve diğer semptomları hafifletmek, sinir kökü üzerindeki baskıyı azaltmak ve hastanın yaşam kalitesini yükseltmektir. Tedavide birçok yöntem kullanılır ve hastanın durumuna göre bu yöntemler bir arada veya kademeli olarak uygulanabilir. Radikülopati tedavi süreçleri şu adımları içerir:

1. İlaç Tedavisi: Ağrı kesiciler, anti-enflamatuvar ilaçlar veya kas gevşeticiler, ağrıyı ve kas spazmını hafifletmede faydalı olabilir.
2. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon: Uygun egzersizler, sıcak-soğuk uygulamaları, ultrason veya elektriksel stimülasyon gibi yöntemler sinir kökü üzerindeki baskıyı azaltmayı ve kasların güçlenmesini hedefler.
3. Sırt ve Boyun Egzersizleri: Uzmanlar tarafından önerilen doğru egzersiz hareketleri, omurganın esnekliğini artırarak sıkışma seviyesini düşürebilir.
4. Enjeksiyon Tedavisi: Kortikosteroid enjeksiyonları, iltihaplanmayı ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir.
5. Cerrahi Girişimler: İlaçlar ve fizik tedaviyle kontrol altına alınamayan durumlarda, cerrahi müdahale düşünülür. Diskin çıkarılması veya sinir kökü etrafındaki dokunun temizlenmesi söz konusu olabilir.

Ayrıca, bazı durumlarda radikülopati ve pleksus kavramı devreye girebilir. Pleksus, sinirlerin birleşip tekrar dağılarak vücudun farklı bölgelerine ulaşmasını sağlayan bir ağ sistemidir. Eğer sinir kökündeki sıkışma pleksus üzerini etkiliyor ya da pleksusta ek bir hasar oluşuyorsa tedavi planı daha da özen gerektirir. Bu noktada uzman hekimler, radikülopati ve pleksus protokolü olarak adlandırılabilecek belirli bir yaklaşımı izleyerek rehabilitasyon sürecini yönetebilirler.

Sıkça Sorulan Sorular

Radikülopati fıtık mıdır?

Radikülopati tek başına fıtık demek değildir. Fakat omurga disklerinin fıtıklaşarak sinir köküne baskı yapması, radikülopatiye yol açabilen en yaygın nedenlerden biridir. Yani fıtık, radikülopatinin sebeplerinden biri olabilir fakat her radikülopati vakasında fıtık olmak zorunda değildir.

Lomber radikülopati neden olur?

Lomber radikülopati, bel omurları seviyesindeki sinir köklerinin sıkışması sonucu ortaya çıkar. Genellikle bel fıtığı, disk dejenerasyonu, kireçlenme veya travma gibi faktörler söz konusudur. Aşırı kilo, ani ve yanlış hareketler ya da hareketsiz yaşam tarzı da risk faktörleri arasında sayılabilir.

Radikülopati myelopati farkı nedir?

Radikülopati myelopati farkı sıklıkla merak edilen bir konudur. Radikülopati, omurilikten çıkan sinir köklerinin sıkışması veya hasara uğraması anlamına gelir. Myelopati ise omurilik dokusunun kendisinde oluşan hasarı ifade eder. İki rahatsızlık benzer belirtiler gösterebilse de, patolojileri ve tedavi yaklaşımları farklıdır. Omurilikteki hasar daha ciddi sonuçlar doğurabilir ve kimi zaman cerrahi müdahale kaçınılmaz hale gelir. Radikülopati ise çoğu zaman konservatif yöntemlerle kontrol altına alınabilir veya cerrahi dışı tedavilerle rahatlatılabilir.

Radikülopati lomber bölge nedir?

Radikülopatinin bel bölgesinde (lomber omurlarda) meydana gelen şeklidir. Lomber sinir köklerinin sıkışması sonucunda ağrı genellikle belden başlayıp bacaklara doğru yayılır. Yürüme güçlüğü, oturup kalkarken artan ağrı ve bacak kaslarında güçsüzlük sık rastlanan belirtiler arasındadır.

Radikülopati hangi bölüm bakar?

Radikülopati şüphesi olan hastalar öncelikle Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, Beyin ve Sinir Cerrahisi veya Ortopedi uzmanlarına başvurabilirler. Tanı ve tedavi planlaması için genellikle ilgili uzmanlar arasında bir iş birliği söz konusudur. Fizik tedavi uzmanları rehabilitasyon sürecini yönetirken, beyin ve sinir cerrahları cerrahi gereklilik olup olmadığını değerlendirir. Ortopedi uzmanları da omurga sağlığı ve eklem rahatsızlıkları konusunda devreye girerek bütüncül bir tedavi planı oluşturabilirler.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.