Proteinüri, idrardaki protein miktarının yüksek olması anlamına gelir. Bu durum genel olarak herhangi bir belirtiye neden olmaz. Yapılan rutin testler sırasında tesadüfen keşfedilebilen bu durumun bazen idrarda köpürmeye neden olduğu da bilinir. Proteinüri, farklı sağlık sorunlarının habercisi olarak kabul edilir ve uzman hekimler altta yatan asıl nedeni araştırmak için farklı test ve tetkikleri hastalardan talep eder. Bu sayede idrardaki yüksek protein seviyesine neden olan sorun belirlenerek, gerekli tedavi uygulanmaya başlanır.

Genel olarak proteinüri nedeni olarak böbreklerde meydana gelen sorunlar kendini gösterir. İdrardaki yüksek proteinin ileri seviyelerde olması ise kişinin normalden daha sık idrara çıkmasına neden olabilir. Bunun yanı sıra böbreklerdeki sorunlardan kaynaklı olarak kişinin vücudunda ödem birikmesi de yaşanabilen sorunlar arasında yer alır.

Proteinüri Nedir?

Proteinüri, genel tabir ile idrardaki protein seviyesinin yüksek olması durumudur. Buna neden olan farklı sağlık sorunları vardır. Bu sağlık sorunlarının başında ise böbreklerin düzenli ve sağlıklı çalışmaması yer alır. Kişinin böbreklerinde meydana gelen hasar, yaşam tarzına bağlı olarak gelişme gösterebileceği gibi kullandığı ilaçlara bağlı olarak da gelişebilir. Genel olarak altmış beş yaş üstü kişilerde görülen böbrek hastalıklarının yanı sıra diyabet hastası olan kişilerde de yine proteinüri tespit edilebilir.

Farklı sağlık sorunlarından dolayı meydana gelen proteinürinin tespit edilmesi bazı durumlarda bir hayli zor olabilir. Bunun nedeni ise genellikle böbrek rahatsızlıkları olarak bilinir. Proteinürinin tedavi edilmesi için bu duruma neden olan sağlık sorunun tespit edilmesi son derece önemlidir. 

Proteinüri Değerine Neden Bakılır?

Uzman hekimlerin idrardaki protein değerine bakmasını gerektiren belli başlı sağlık sorunları vardır. Bu sağlık sorunları arasında, uzman hekimlerin böbreklerin çalışması ile ilgili şüphelendiği nedenler yer alır. Bunun yanı sıra kişinin diyabet hastası olması da düzenli olarak idrardaki protein seviyesinin kontrol edilmesini gerektiren bir başka durumdur. Sağlıklı bir bireyin proteinüri seviyeleri ise şu referans aralığında olmalıdır;

• Spot idrarda alınan değerler: 0 – 8 mg/dL
• 24 saatlik idrarda olması gereken değerler: < 80 mg/dL

İdrardaki Yüksek Protein Seviyesinin Nedenleri Nelerdir?

İdrardaki protein seviyesinin yüksek olmasının birden fazla nedeni olabilir. Ancak bu duruma neden olan temel etmenler şunlardır;

• Amiloidoz
• Mesane tümörü
• Konjestif kalp yetmezliği
• Dehidratasyon
• Diyabetik nefropati
• Glomerülonefrit
• Goodpasture sendromu
• Ağır metal zehirlenmesi
• Böbrek hasarına neden olan ilaçların kullanımı
• Polikistik böbrek
• Gebelik zehirlenmesi
• Sistemik lupus eritematozus
• İdrar yolu enfeksiyonu

Bunların yanı sıra idrardaki yüksek proteinin değerlendirilmesine neden olan durumlar şu şekilde sıralanmaktadır;

• Akut nefritik sendromu
• Sepsis
• Eklampsi
• Hemolitik üremik sendromu
• İnterstisyel nefrit
• Meduller kistik böbrek
• Membranoproliferatif glomerülonefritler  
• Membranöz nefropati
• Nekrotizan vaskülit
• Post streptokoksik glomerülonefrit
• Rapidly progressif glomerülonefrit
• Reflü nefropati
• Renal ven trombozu

Proteinüri Türleri Nelerdir?

Proetinüri'nin bilinen farklı türleri vardır. Proteinüri türleri şu şekilde sıralanır;

• Mikroalbüminüri: Mikroalbüminüri genel olarak hipertansiyon hasalarında gebelerde, non-diyabetik renal hastalığa sahip olanlarda, idrar yolu enfeksiyonlarında, ağır egzersiz sonrası yapılan testlerde ve kalp yetmezliği olan kişilerde görülür
• Geçici Proteinüri: Geçici proteinüri en sık görülen tür olarak bilinir. Bu durum kendi içerisinde de üç farklı grupta incelenir; fonksiyonel proteinüri, intermittant proteinüri ve postüral proteinüri. Fonksiyonel proteinüri; egzersiz, yüksek ateş, konjestif kalp yetmezliği ve soğuk algınlığı gibi durumlarda meydana gelir. İntermittant proteinüri, gebelik ve hipertansiyon hastalarında karşılaşılan bir durumdur. Postural proteinüri ise lordotik pozisyona bağlı olarak gelişir
• Sürekli Proteinüri: Süreli proteinüri, kişinin sistematik bir hastalığa sahip olmasına bağlı olarak ortaya çıkar

Geçici Proteniüri Nedenleri Nelerdir?

Geçici proteinüri, en sık karşılaşılan durumlar arasında yer alır. Bu duruma neden olan başlıca sağlık sorunları ise şu şekilde sıralanabilir;

• Yüksek protein içeren diyetlerin uygulanması idrardaki protein seviyesinin geçici olarak yükselmesine neden olur
• Aşırı egzersiz yapmak, kas yıkımı ile birlikte protein harcanmasının artmasına neden olur
• Kişinin yüksek stres seviyesine sahip olması
• Yüksek ateşe neden olan hastalıklar
• Enfeksiyonlar
• Gebelik durumu
• Menstrüasyon 
• Düzenli ya da geçici olarak kullanılan bazı ilaçlar 

İdrarda Protein Ölçümü Nasıl Yapılır?

İdrardaki protein seviyesinin ölçülmesi için genel olarak iki yöntem kullanılmaktadır. Bunlar; idrar dipsitick ve süfosalisilik asit olarak bilinir. Bu tarama testlerinin neticesine göre uzman hekimler farklı testlerin yapılmasını da uygun görebilir. Bu gibi durumlar genellikle idrardaki protein seviyesinin olması gereken değerden daha yüksek olması halinde geçerlidir. 

Proteinüri Belirtileri Nelerdir?

İdrarda yüksek oranda protein bulunmasının en belirgin özelliği, kişinin sık sık idrara çıkmasıdır. Bunun yanı sıra yine idrardaki protein seviyesinin yüksek olduğu, idrarda köpük olması ile de anlaşılabilir. Proteinürinin diğer belirtileri ise şu şekilde sıralanabilir;

• Sık sık idrar çıkma
• İdrarın renginin değişmesi
• İdrarda köpük oluşması
• Vücutta ödem olması

Bunların yanı sıra ileri seviyede bir durum söz konusu ise meydana gelebilecek diğer belirtiler ise şu şekilde sıralanabilir;

• Nefes darlığı
• Mide bulantısı ve buna bağlı olarak gelişen kusma
• Gece kramplarında artış
• İştahsızlık
• Kişinin kendini sürekli olarak yorgun hissetmesi

Proteinüri Tedavisi Nasıl Yapılır?

Proteinüri tedavisinin yapılması için ilk olarak gerekli test ve tetkiklerin yapılması gerekir. Ardından bu duruma neden olan temel sağlık sorunun tespit edilmesi gerekir. İdrardaki yüksek proteinin nedeni böbrek sorunlarına dayanıyor ise bu durumda ilaç tedavisi uzman hekimler tarafından önerilebilir. Ancak sağlık sorunun hangi seviyede olduğu farklı tedavi yöntemlerinin de gündeme gelmesine neden olur.

Böbrek sorunlarının yanı sıra diyabet, yüksek tansiyon, düşük tansiyon ya da kişinin gebe olması da yine tedaviyi etkileyecek durumlar arasında yer alır. Uzman hekimler tarafından yapılan detaylı muayene neticesinde kişinin esas sağlık sorunu tespit edilir ve en uygun tedavi yine uzman hekimlerin gözetimi dahilinde gerçekleştirilir. 

Proteinüri (İdrarda Protein Yüksekliği) Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Proteinüri Düzelebilir Bir Sağlık Sorunu mudur?

Proteinüri, farklı nedenlerden dolayı meydana gelebilir. En sık karşılaşılan çeşidi ise geçici proteinüridir. Diğer çeşitlerde ise protein seviyesinin normal değerlere çekilmesi için bu duruma neden olan esas sağlık sorunun tespit edilmesi ve tedavi edilmesi gerekir. Bu sayede proteinüri değerleri normal seviyelere ulaşır.

Proteinüri Kişiyi Rahatsız Eder mi?

İdrardaki yüksek protein seviyesi kişiye acı verecek bir semptoma neden olmaz. Ancak kişinin sık sık idrara çıkması, yaşam kalitesinin düşmesine neden olabilir. Bunun yanı sıra bazı kişilerde idrar yaparken ağrı da meydana gelebilmektedir. Ancak genel olarak bu durumun kişiye ağrı ya da acı vermediği söylenebilir.

Beslenme Düzeni Proteinüriyi Etkiler mi?

İdrarda yüksek protein değerine sahip olan kişilerin, uzman hekimler tarafından önerilen beslenme düzenine uyum sağlaması tedavi sürecini olumlu şekilde destekler. Genel olarak bu kişilerin günlük protein miktarlarını azaltması, tuz kullanımını sınırlaması ve lif bakımından zengin besin ögelerini diyet programına katması tavsiye edilir. Öte yandan düzenli olarak egzersiz yapmakta yine bu durumun daha kolay bir şekilde tedavi edilmesini destekleyecek alışkanlıklar arasında yer alır. Kişinin uyması gereken diyet programı ya da tüketmemesi gereken besinler, uzman hekimler tarafından belirtilir. Kişilerin de bu süreçte hekimler tarafından verilen programlara harfiyen uyması gerekir. 

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.