Kaşık tırnak, hem ayak hem de el tırnaklarında görülebilen ve şekil bozukluğu ile belirginleşen bir hastalıktır. Bu rahatsızlık daha çok yetişkinlerde görülürken yavaş ilerlemesi ile son aşamada fark edilebilir. 

Bunun yanında kaşık tırnak kavisli ve içe doğru oyulmuş görünümü ile ciddi bir deformite oluşturur. Teşhisi hızlıca koyulabilen rahatsızlığın altında yatan etkenler tedavi edilirse iyileşmesi mümkündür. Tüm bu süreç alanında uzman bir dermatolog ve dahiliye doktorunun birlikte yürüttüğü tedavi planı ile devam edilebilir.

Kaşık Tırnak Ne Demek?

Tıbbi açıdan koilonychia olarak adlandırılan kaşık tırnak hastalığı, düzleşme ile kendini gösterir. Devamında ise tırnağın yüzeyinde çukurlaşma oluşarak zamanla kavisli görünüm halini alır. Bu rahatsızlığın ilerlemesiyle beraber merkez kısmının daha çökük lateral bölümün ise bombeli bir şekle gelmesi tipiktir. 

Kaşık Tırnak Hastalığın Altında Yatan Etkenler Nelerdir?

Kaşık tırnak hastalığının yaygın nedenleri arasında kan akışında ya da kan üretiminde oluşabilecekler problemler yer alabilir. Bu anlamda kan hücrelerinin üretimini negatif etkileyecek demir eksikliği hastalığın başlıca sebeplerindendir. Buradan hareketle demir eksikliğine bağlı gelişen anemi rahatsızlığını taşıyan kişilerin ortalama olarak %5 'inde bu rahatsızlık görülebilir. Genel olarak kaşık tırnak nedenleri ise aşağıdaki gibi sıralanabilir;

• Hemokromatozis: Genetik yatkınlıktan kaynaklı demir depolanmasında sorun oluşur ve hastaların hemen hemen yarısında el ile ayakları etkileyen bu rahatsızlık görülebilir.
• Bazı otoimmun hastalıklar: , skleroderma, sedef ya da lupus gibi bağışıklık sistemini etkileyen hastalıklar varlığı düşük oranda bu probleme neden olabilir.
• Hormonal bozukluklar: Özellikle tiroitlerin yetersiz çalıştığı hastalarda tırnakların büyümesinin yavaşlaması ile beraber kırılgan yapı alması olasıdır. İnsülin dengesinin bozulduğu  hastalarında da kan akışının yeterli iletilememesi benzer problemleri oluşturabilir.
• Plummer-Vinson Sendromu: Yemek borusunu kaplayan bağ dokusunun zarar görmesiyle kişilerde yutma güçlüğü yaşanabilir. Buna bağlı olarak demir emiliminin bozulması hastalığa zemin hazırlayabilir.
• Beslenme yetersizliği: Demir ile beraber vücutta B ve C vitaminlerinin, selenyumun, çinkonun ve bazı aminoasitlerin eksikliği bu rahatsızlığı tetikleyen unsurlardır.
• Cilt ve enfeksiyonel hastalıkların varlığı: Bölgesel oluşan  enfeksiyonu ile liken planus ve trakionişi gibi rahatsızlıklar tetikleyici rol üstlenebilir.
• Bağırsak problemleri: Bağırsak sağlığı bozulan kişilerin mineral ve vitamin emilimleri düşer, böylece vücutta demirin depolanması ve kullanılabilmesi aksayabilir. Özellikle , oniki parmakta ülser, ülseratif kolit gibi durumlar oldukça etkilidir.
• Mesleki kaşık tırnak oluşumu: Kişinin çalıştığı ortam gereği organik çözgenlere, petrol benzeri yağlara ya da zorlayıcı travmalara maruz kalıyorsa deformasyon oluşabilir.

Kaşık Tırnak Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Kaşık tırnak belirtileri arasında en çok göze çarpan semptomlar kavisli görünümdür. Bu anlamda kaşık tırnak rahatsızlığının başlıca belirtileri olarak içbükey eğimleşen yüzeyin kavis kazanması örnek verilebilir. Ayrıca oluşan bu girintiler dikey ya da yatay hattında ilerleyebilir, yapısal büyüme gerçekleştiğinde kademeli bir girinti oluşabilir. 

Bunun yanında hastalığın altında yatan problemlerde dengesiz beslenme ve vitamin eksikliği olduğu için genel sağlık sorunları da ilk belirtilerden olabilir. Bu genel belirtiler arasında yorgunluk, uyku problemi, unutkanlık, kabızlık, yaraların yavaş iyileşmesi, sık sık enfeksiyon geçirme gibi durumlar vardır. Aynı zamanda daha çok el bölgesinde dikkat çeken kaşık görünümü, zayıf, incelmiş ve kırılgan tırnaklar teşhis konulurken önemlidir.

Kaşık Tırnak Hastalığında Tanı Yöntemleri Nelerdir?

Kaşık tırnak tanı yöntemleri öncesinde alanında uzman bir doktorun fiziksel muayenesinden geçilmesi gerekir. Sonrasında fiziksel muayenede yüzeysel farklılıklar görülerek kolaylıkla tespit edilebilir. Dikkat edilmesi gereken nokta ise kaşık tırnağa neden olan faktörlerin belirlenmesidir. Eğer genetik bozukluk ailede söz konusu değilse beslenme yetersizliğine bağlı mikro ve makro molekül eksikliği göz önüne alınabilir.

Öncelik olarak demir, B ve C vitaminlerinin eksikliğine yönelik kan testleri yapılması kritiktir. Bunun yanında tam kan sayımı yani  testi yapılarak hormon seviyeleri ve antikor düzeylerine de bakılarak kronik hastalıklar hakkında bir fikir sahibi olunabilir. Ayrıca su damlası testi olarak bilinen fiziksel bir uygulama diğer alternatiflerdendir. Çukurlaştığı düşünülen yüzeye damlatılan su damlacıklarının biriktiği gözlenirse konulan teşhis güçlenir.

Tüm bu süreçte kişinin sağlık profilinin çıkarılması için tetkikler yapılarak özel rapor hazırlanabilir. Bu sayede kişinin tıbbi ve aile geçmişi de değerlendirilerek beslenme ve yaşam profilleri hakkında dokümantasyon çıkarılabilir. Bu çıkarımlar kişinin hastalığının seyri, ilerleme hızı ve ek semptomlarının bilinmesini kolaylaştırılır ve tedavi takviminin verimliliğini arttırabilir.

Kaşık Tırnak İçin Tedavi Yöntemleri

Kaşık tırnak tedavisi uzun süreli takip ve kontrol gerektiren bir süreci ifade eder. Bunun temel nedeni ise hastalığın altında yatan başka bir sorunun olmasıdır. Örnek verilecek olursa demir eksikliği anemisi hastalarında sıkça görülen bu problemin ilaçla tedavisinin mümkün olmasıdır. 

Eğer kişiye  teşhisi konmuşsa kişiye demir haplarını reçete ederek problemin kaynağını çözebilir. Bununla birlikte demir ağırlıklı beslenmenin önemli olması diyetisyen eşliğinde liste hazırlanmasını önemli kılar. Genel anlamda bu rahatsızlık için uygulanabilecek tedavi yöntemleri aşağıdaki gibi sıralanabilir;

•  olan kişinin kaşık tırnak sorununu yenebilmesi için bağışıklık sistemini dengede tutması önemlidir. Bu yönde anti-inflamatuar özellikli takviye edici ürünler doktor tarafından reçete edilebilir. Bunun yanında turunçgiller, , keten tohumu gibi bitkisel ya da hayvansal gıdalar öğünlere eklenerek hastalığın başlıca kaynağı sonlandırılabilir.
•  problemlerinin demir hapı ya da demir iğnesi ile giderilmesi ortalama olarak 3-4 ay gibi bir süreyi bulabilir. Bu nedenle yapısal bozukluğun oluştuğu bu rahatsızlığın tedaviye cevap verme süresi 4 ile 6 ay arasında değişkenlik gösterebilir. Ek olarak B12 eksikliğine bağlı demir bağlama kapasitesi kişide düşerek görülebilir. Bu problemin çözümünde  vitaminlerinin düzenli hap olarak alınması önemlidir ve B12 vitamini yağda çözünen özellikte olduğu için 3-4 ay gibi bir sürede depolarını doldurabilir.
• Eğer mantar enfeksiyonu kişide görülüyorsa oral yolla alınan antibiyotik tedavisi ile birlikte antiseptik kremler kullanılabilir. Aynı zamanda temiz koşulların sağlanması, düzenli sabunlu suyla yıkanması ve kuru tutulması tedavi sürecini destekleyebilir.

Tüm bu bilgiler ışığında hastalığın altında yatan durumlar ortadan kalktığında el ve ayak bölümünü etkileyen bu problem de iyileşebilir. Tedaviye kişi cevap verdiğinde tekrardan tırnağın uzama süresine bağlı iyileşme süreci 2-6 aylık bir zamanı kapsayabilir. Özellikle ayak bölümünde iyileşme 1,5 yıl gibi bir süreyi alabilir.  

Kaşık Tırnak Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Kaşık Tırnak Problemi Olan Kişiler Ağrı Çeker mi?

Kaşık tırnak hastalığı estetik görünüm açısından kişiyi psikolojik olarak etkileyebilir. Fiziksel olarak tırnakların içe doğru kıvrık bir görünüm kazanması ve şekil bozukluğu görülmesi bunun ana nedenidir. Tüm bunlarla birlikte kişi herhangi bir ağrı hissetmez ve normal yaşamına devam edebilir.

Kaşık Tırnak Hastalığının İyileşme Sürecinde Hangi Vitaminler Kullanılabilir?

Bu rahatsızlıkta demir eksikliği büyük bir yer kaplar. Bunun yanında yapılacak kan testlerine göre B vitaminleri, çinko,  ya da bakır alımı oldukça önemlidir.

Tırnak Çomaklaşması ile Kaşık Tırnak Arasında Farklılıklar Var mıdır?

Parmak uçlarının iltihaplanması tırnak çomaklamasına neden olabilir. Bu durumda yüzey parlak bir görünümle beraber dikey çizgiler belirginleşebilir. Bu rahatsızlık iltihaplanmaya bağlı bölgede kızarıklık ve ağrı oluşturur. Diğer taraftan kaşık tırnak ise çukurlaşmış görünüm ile farklı şekilde ortaya çıkar ve bölgesel iltihaplanma gözlenmez. 

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.