Akciğer yağlanması, çeşitli nedenlerle akciğerde yağ birikmesi sonucu meydana gelen bir rahatsızlıktır.

Akciğerde yağlanma meydana geldiğinde kişilerde farklı rahatsızlıklar ortaya çıkabilir. Özellikle akciğerde ve solunum yolunda hasar oluşarak ciddi sağlık sorunları oluşabilir.

Akciğer Yağlanması Nedir?

Akciğer yağlanması, akciğerlerde yağ birikmesinden kaynaklanan bir akciğer hastalığıdır. Akciğerlerde iltihaplanmaya neden olabilir. Bunun sonucunda akciğerdeki hava kesecikleri olan alveoller irin ve sıvı ile dolabilir.

Özellikle kilolu veya  kişilerde, hava yolu duvarlarında yağ dokusu birikebilir. Biriken yağ dokusu, insanların hava yollarının yapısını değiştirerek astım riskinin artmasına yol açabilir.

Yağlanma sonucu hava yollarının kalınlaşması ortaya çıkabilir. Akciğerlerdeki kalınlaşma akciğerlere giriş çıkış yapan hava akışını etkileyebilir. Bu nedenle kilolu ve obez kişiler günlük egzersiz ve fiziksel aktivitelerini yaparak solunum yüklerini hafifletmeleri gerekir. Ayrıca sağlıklı kiloya ulaşarak ve sağlıklı kiloyu koruyarak akciğer yağlanmasına karşı önlem alınabilir.

Akciğer yağlanması endojen ve ekzojen yağlanma olmak üzere ikiye ayrılabilir.

Endojen akciğer yağlanması

Akciğerde meydana gelen endojen yağlanma, bazen kolesterol pnömonisi veya idiyopatik pnömoni olarak da adlandırılır. Yağ ve  serbest bırakan hasarlı dokuya karşı bir reaksiyon şeklinde gelişebilir. Bazen yağ ve kolesterol akciğerlerde toplanabilir. Bu da iltihaplanmaya ve pnömoniye neden olabilir. Genellikle kronik bir durum olarak karşılaşılan yağlanma türüdür.

Ekzojen akciğer yağlanması

Ekzojen akciğer yağlanması; bitkisel yağ, mineral yağ gibi yağlı ya da yağ içerikli maddelerin solunması sonucu meydana gelebilir. Yağ parçacıkları akciğerlerde toplanır ve pnömoniye neden olabilir. Ekzojen yağlanma; akut, ani, şiddetli ya da yağ maddelerine sürekli maruz kalma sonucu uzun süreli meydana gelebilir.

Yağlı maddelerin solunması vücutta yabancı cisim olarak görür. Uzun süreli maruziyete veya temasa akciğer tepki verir.  

Ekzojen akciğer yağlanmasının nedenleri şu şekilde sıralanabilir;

Buharlaştırma: . E-sigara kartuşları, yağ, nikotin ya da çeşitli kimyasalların bir elementle ısıtılarak buhar oluşturulması yoluyla solunmasıdır. Buharlaştırılan bu tür maddeler küçük yağ parçacıkları halinde akciğerlere çekilerek yağ parçacıklarının toplanmasına yol açılabilir. Bu durum akciğerde hasara neden olarak çeşitli rahatsızlıklar ortaya çıkarabilir.

Müshiller: Mineral yağlı müshiller almak yağlanmanın en yaygın nedenlerinden biridir. Morina karaciğeri yağı, parafin yağı veya gliserin gibi diğer yağ bazlı müshiller de yağlanmaya yol açabilir. Rektuma yerleştirilen fitil adı verilen yağ bazlı tabletler de akciğer sorunlarına neden olabilir.

Boyalar ve yağlayıcılar: Ham mineral yağı, imalatta ve diğer işlerde kullanılabilir. İşyerinde veya evde; kimyasal yağ, makine yağı, boyalar ya da pestisitlerle çalışan kişiler akciğer yağlanması rahatsızlığına yakalanabilir.

Diğer nedenler: Yağlı maddelerin aniden akciğerlere çekilmesi yağlanmaya neden olabilir. Bazı kişilerin akciğerlere bir şeyler çekmesi veya yanlışlıkla soluması yağlanma oluşmasına yol açabilir. Çocuklar yanlışlıkla akciğerde yağlanmaya neden olabilecek maddeler soluyabilir.

Akciğer Yağlanması Belirtileri Nelerdir?

Akciğer yağlanmasının belirtileri, etkileri ve şiddeti kişiden kişiye değişebilir. Ortaya çıkan belirtiler çoğunlukla hissedilmeyebilir. Farklı bir rahatsızlığın belirtisiymiş gibi anlaşılabilir. Bu nedenle teşhis edilmeleri zor olabilir.

Akciğer yağlanması belirtileri şu şekilde sıralanabilir;

• Nefes almada zorluk yaşanması


• Devam eden ve iyileşmeyen öksürük
• Kan tükürmek


• İstenmeyen şekilde kilo kaybının ortaya çıkması

Bu tür semptomlar yağlanma sonrası ortaya çıkan belirtiler olabilir. Belirtiler zamanla kötüleşebilir veya aniden ortaya çıkabilir. Hayvansal yağların tüketilmesi; bitkisel ve mineral yağlardan daha şiddetli reaksiyonlara neden olabilir. Akciğer hasarına bağlı olarak, şiddetli ve yaşamı tehdit edici semptomlar da ortaya çıkabilir.

Akciğer Yağlanması Nedenleri Nelerdir?

Akciğerde meydana gelen yağlanma diğer sağlık sorunları ilde ilişkili olabilir. Bu rahatsızlıklar çoğunlukla vücudun çok fazla yağ depoladığı ve depolanan yağların parçalanmasında zorluk çekildiği yağ metabolizmasıyla ilgili hastalıklardır.

Bu tür rahatsızlıkların varlığı, akciğerlerde alışılmadık yağ depolanmasına neden olabilir. Akciğerde yağ birikmesi sonucu akciğerin dokusu zarar görerek iltihaplanmaya yol açabilir.

Akciğer yağlanmasının nedenleri şu şekilde sıralanabilir;

• Gaucher hastalığı
• Niemann-Pick hastalığı
• Fabry hastalığı
• Farber hastalığı
• Gangliosidoz
• Krabbe hastalığı
• Metakromatik lökodistrofi
• Wolman hastalığı
• Çeşitli akciğer tümörleri akciğer yağlanması neden olur sorusuna verilebilecek cevaplardır.

Bu tür rahatsızlıklar akciğerde yağlanmaya neden olabilir. Akciğerde meydana gelen herhangi bir tümör hava yollarını tıkayabilir. Böylece hücre hasarı ve bozulmaları ortaya çıkabilir. Bu durum akciğerde biriken ya da iltihaplanmaya neden olabilecek kolesterol içerebilir.

Akciğer Yağlanması Risk Faktörleri Nelerdir?

Belirli risk faktörlerine sahip olmak akciğer yağlanması geliştirme olasılığını artırabilir. Akciğer yağlanması türüne göre risk grubunda bulunanlar değişiklik gösterir.

Ekzojen akciğer yağlanması için risk faktörleri şu şekilde sıralanabilir;

• Yutma refleksini etkileyen nöromüsküler bozuklukları olanlar
• Zorla yağ alımı yapanlar
• Gastroözofageal reflü hastalığı bulunan kişiler
• Yağ bazlı ilaçları burundan çekerek kullananlar
• Bilinç kaybı yaşayanlar
• Psikiyatrik bozuklukları olanlar
• Fıtık ve fistüller dahil boğaz ya da yemek borusu anormallikleri yaşayanlar
• Yaş
• Müshil olarak kullanılan mineral yağın oral yoldan alınması ve aspirasyon yoluyla alanlarda akciğer yağlanması görülebilir.

Endojen akciğer yağlanması için risk faktörleri şu şekilde sıralanabilir;

• Bronşiolitis obliterans rahatsızlığı olanlar
•  içenler
• Bağ dokusu hastalığı olanlar
• Fungal pnömoni rahatsızlığı olanlar
•  olanlar
• Nekrotizan granülomatozis
• Niemann-pick hastalığı
• Pulmoner alveolar proteinozis (pap)
• Pulmoner tüberküloz
• Sklerozan kolanjit
• Gaucher hastalığı

Akciğer Yağlanması Tanısı Nasıl Konur?

Akciğer yağlanması belirtileri fark edildikten sonra gerekli tanı işlemlerini yaptırmanız gerekir. Öncelikle fiziksel muayene yapılarak belirtiler hakkında hastaya çeşitli sorular sorulabilir.

Yağlanma sonucu ortaya çıkan belirtiler; bakteriyel pnömoni, tüberküloz ve akciğer kanseri gibi diğer akciğer rahatsızlıklarının belirtilerine benzeyebilir. Bu nedenle akciğerde meydana gelen yağlanmanın teşhisi zor olabilir.

Çoğu akciğer yağlanması göğüs röntgeninde görülebilir. Ancak, göğüs röntgeni hangi yağlanma türüne sahip olduğunuzu belirlemek için yeterli olmayabilir.

Belirtileriniz ortaya çıkmadan önce yağlı bir maddeyi soluduğunuzu veya aspire ettiğinizi hatırlıyorsanız doktorunuza söylemeniz önemlidir. Bu durum, ekzojen akciğer yağlanmasının belirlenmesine yardımcı olabilir.

Dudak kremi, bebek yağı, göğüs buharı losyonu veya vazelin gibi yaygın yağların düzenli kullanımını içeren rutin alışkanlıklarınızı doktorunuzla paylaşmanız gerekebilir.

Bronkoalveolar lavajlı bronkoskopiler, bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları, iğne aspirasyon biyopsileri, akciğer fonksiyon testleri yapılarak akciğer yağlanmasının tanısı konabilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Akciğer Yağlanmasına Neden Olan Kişisel Bakım Ürünleri Nelerdir?

Özellikle ekzojen nedenlerle akciğer yağlanmasına yol açan kişisel bakım ürünleri bulunabilir. Dudak parlatıcısı, vazelin, bebek yağı, göğüs masajında kullanılan krem ve losyonlar, yağ bazlı burun damlaları yağlanmaya yol açabilir. Ayrıca diş sağlığını desteklemek için ağızda  veya Hindistan cevizi yağı çalkalama işlemi olarak bilinen yağ çekme de akciğerin yağlanmasına neden olan kişisel bakım ürünleridir.

Akciğer Yağlanması Nasıl Önlenebilir?

Akciğer yağlanmasına neden olabilecek buharlama işlemi yapmayarak ve yağlı ürünlere dikkat ederek bu rahatsızlıktan kaçınabilirsiniz. Yağlayıcılar, boyalar, pestisitler ve diğer ürünlerle çalışırken koruyucu yüz maskeleri kullanmak akciğer hasarını ve ekzojen akciğer yağlanmasını önlemeye yardımcı olabilir.

Akciğer Yağlanması Tedavisi için Hangi Bölüme Gidilmelidir?

Akciğerde meydana gelen yağlanma belirtilerinin fark edilmesi halinde gerekli tanı ve tedavi işlemlerini yaptırmanız gerekir. Bunun için göğüs hastalıklarında uzmanlaşmış bir hekime muayene olarak akciğer yağlanması rahatsızlığının tedavi işlemlerine başlamanız önemlidir.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.