Fototerapi ya da ışık tedavisi, uzmanlık gerektiren çok önemli bir tedavi yöntemi şeklinde tanımlanır.

Genellikle psikiyatri, nöroloji, dermatoloji, pediatri ve onkoloji alanlarında yaygın bir şekilde bu tedavi yöntemine başvurulur. Mevsimsel depresyon, uyku bozuklukları, psoriasis, vitiligo, akne, atopik dermatit, alopesi, areata, yenidoğan sarılığı, bazal hücreli ve skuamöz hücreli kanser gibi rahatsızlıkların tedavisinde kullanılır.

Güvenli bir tedavi yöntemi olarak bilinen fototerapi, doktor kontrolünde uygulanır. 

Işık terapisi olarak da bilinen bu tedavi yöntemi, vücutta oluşan belirli hastalıkları tedavi etmek maksadıyla belirli dalga boylarındaki ışıktan faydalanır.

Çoğu zaman cilt hastalıkları, depresyon türleri, bazı uyku bozuklukları ve yenidoğan sarılığını gidermek için uygulanır.

Fototerapi Ne İşe Yarar?

Fototerapi, belirli rahatsızlıkları gidermek üzere yaygın bir şekilde kullanılan tedavi yöntemlerinden yalnızca biridir. Işık kullanarak yapılan tedavi olarak da bilinen fototerapinin ne işe yaradığı da merak edilir.

Fototerapi vücudun biyolojik ve kimyasal süreçlerinin düzenlenmesine yardım ederek pek çok hastalığın tedavi edilmesinde önemli bir role sahiptir. 

Sedef, liken planus, egzama ve vitiligo gibi deri hastalıkları, hem bedensel hem de psikolojik açıdan hastaların hayatını zorlaştırabilir.

Ciltteki döküntüler, lekeler ve renk değişiklikleri ile kendini gösteren bu hastalıklar, günümüzde fototerapi yöntemleriyle etkili bir şekilde tedavi edilebilir.

Uygulama esnasında özel ışık kaynakları içerisinde yer alan ışık kutuları, LED ışıklar, UV lambaları ve benzeri ürünler yer alır.

Neredeyse birçok farklı alanda bulunan fototerapi, güvenli ve etkili bir yöntem olarak bilinir.

Mevsimsel depresyon, ruh hali düzenleme, yenidoğan sarılığı, cilt hastalıkları, biyolojik saatin düzenlenmesi, akne tedavisi, bipolara bozukluk, anksiyete, cilt kanseri tedavisi, saç dökülmesi, kas ve eklem ağrılarının giderilmesinde sıklıkla kullanılır.

Fototerapinin faydaları şu şekilde sıralanabilir; 

• Kas ağrılarını hafifletir, yatıştırır.
• Eklem iltihaplarını giderir, şişliği azaltır.
• Yaralanma sonrasında hızlı bir şekilde iyileşme gözlemlenebilir.
• Depresyon, uyku bozuklukları, bazı cilt hastalıkları ve akne tedavisinde iyi sonuçlar ortaya koyar.
• Yenidoğan sarılığı ve bazı kanser türlerinin tedavisinde kullanıldığında iyileşmeler gözlemlenir.
• Ruh halini iyileştirerek cilt problemlerinin çözülmesinde faydalı olabilir.

Doğru şekilde kullanıldığında güvenli ve etkili bir tedavi yönteme dönüşen bu uygulama, erken teşhis ile uzman doktorlar tarafından uygulanır.

Böylece rahatsızlıklar giderilebilir ya da ağrı ve sızıların giderilmesinde etkili olabilir.

Fototerapi tedavisi uzman bir doktor eşliğinde gerçekleştirilir. 

Fototerapi Nasıl Uygulanır?

Fototerapi bazı hastalıkların tedavi edilme sürecinde etkili bir role sahiptir. Fototerapinin uygulanma yöntemi de tedavi alacak hastalar tarafından araştırılır. Uygulama şekli, tedavi edilen rahatsızlığa göre değişiklik gösterebilir.

Genel olarak uygulama sırasında UV ışığı, LED ışıklar, mavi ışık veya kızılötesi ışık gibi özel ışık kaynaklarına başvurulur. Ayrıca hasta, belirlenen süre içerisinde ışığa maruz bırakılabilir.

Hastalığın türüne bağlı olarak bu tedavi yöntemi farklı şekillerde uygulanabilir.

Bu ışık terapisi ile çeşitli rahatsızlıklar giderilebilir. İyileşme süreci her hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak farklılık gösterebilir. 

Mevsimsel depresyon, kış aylarında veya güneş ışığının eksik olduğu dönemlerde görülmekte olan ruhsal bir rahatsızlıktır.

Bu tür depresyonlarda, ışık terapisi bir ışık kutusu kullanılarak gerçekleştirilir. 10,000 lümen ışık veren bu kutular, doğal gün ışığını taklit ederek 20 veya 30 dakika kadar, her gün sabah saatlerinde hasta tarafından kullanılabilir.

Bu ışık kutusu kişinin yüzünden 30 ila 60 cm mesafede tutulur. Böylece ışık doğrudan gözlere yansımak yerine bir yüz bölgesine dağılım gösterebilir. 

Yenidoğan sarılığı ise çoğu zaman yeni doğan bebeklerde görülür.

Bilirubin seviyelerinin artışından kaynaklanan rahatsızlıklar mavi ışık uygulamasından faydalanılır. Bu sayede bilirubin seviyeleri düşer, sarılık hızlı bir şekilde tedavi edilebilir.

Fototerapinin Bebeklerde Kullanımı Nasıldır?

Fototerapi bebeklerde yenidoğan sarılığına bağlı olarak gelişen çeşitli komplikasyonlar sonucu gelişen rahatsızlıkları gidermek üzere kullanılan etkili bir tedavi yöntemidir. Yenidoğan sarılığı, bilirubin miktarının yükselmesi ve vücutta kan birikmesi ile oluşabilir.

Doğru zamanda bilirubin seviyelerin kontrol edilmesi ve düşürülmesi çeşitli nörolojik ve kalıcı hasarların giderilmesini sağlayabilir.

Bu noktada bebekler yenidoğan sarılığına yakalandıkları zaman 450 - 460 nm dalga boyunda mavi ışık kullanımına başvurulabilir.

Bu yöntem ile bilirubin, mavi ışık altında parçalanarak kolaylıkla vücuttan atılabilir hale gelir. 

Bebeklerin tedavi sırasında genellikle çıplak olmaları gerekir. Böylelikle ışık, doğrudan ciltle temas ederek bilirubin yıkımına katkıda bulunabilir. Ancak göze zarar vermemesi için bebeklere korunaklı gözlükler takılabilir.

Tedavi süreci ise sarılığın genel şiddetine bağlı olarak 24 ila 48 saat boyunca sürebilir. Gün boyunca sürekli uygulanan bu tedavi, bebeklerin beslenme ihtiyacı göz önünde bulundurularak gerçekleştirilir.

Bu durumunda belirli aralıklarla ışık kaynağından çıkarılarak beslenme ihtiyaçları giderilir. Uygula süresince bebeklerin genel sağlık durumu izlenir, bilirubin seviyeleri, tedavinin etkinliğini değerlendirmek amacıyla düzenli olarak doktor tarafından kontrol altına alınabilir. 

Fototerapi Tedavisinin Yan Etkileri 

Fototerapi tedavisinin yan etkileri de uygulama süreci kadar merak edilen bir durumdur., vücutta meydana gelen çeşitli rahatsızlıkların tespit edilmesinin ardından yaygın olarak uygulanan etkili ve güvenli bir tedavi yöntemi olsa da bazı durumlarda çeşitli faktörlere bağlı olarak komplikasyonlar gelişebilir.

Fototerapi tedavisinin yan etkileri şu şekilde sıralanabilir:

• Cilt değişiklikleri
• Göz hasarı
• Isı ve vücut sıcaklığındaki değişiklikler
• Ağız ve dudaklarda kuruluk
• Cilt kanseri
• Alerjik reaksiyonlar
• Cilt hassasiyeti
• Cilt lezyonları
• Acil durumlar
• Hormonal etkiler  

Fototerapi doğru zamanda, doğru şekilde uzman doktorlar tarafından uygulandığı zaman çeşitli komplikasyonların görülme riski oldukça az olabilir. 

Göz koruması, ışık dozunun düzenlenmesi, cilt izleme, sıvı desteği ile yan etkilerin görülmesinin önüne geçebilirsiniz.

Birçok hastalık için etkili tedavi yöntemleri içerisinde yer alan bu ışık tekniği, yan etki ve risklere sahip olabilir.

Bu yan etkiler çoğu zaman geçiçi olduğundan tedavinin uygulama esnasında sağlık profesyonelinin gözetimi ile gerçekleştirilmesi gerekir.

Herhangi bir yan etkinin ortaya çıkması durumunda ise tedavi planının gözden geçirilmesi, gerektiği durumlarda alternatif tedavi yöntemlerine başvurulabilir. 

Sıkça Sorulan Sorular

Fototerapi tedavisi için hangi bölüme gidilir?

Fototerapi tedavisi için çoğu zaman dermatoloji veya psikiyatri bölümlerine gidilmesi gerekir. Dermatoloji alanında ciltte oluşan çeşitli rahatsızlıkların giderilmesi, psikiyatri ise depresyon ve mevsimsel duygudurum bozukluğunun giderilmesi üzerine çalışmalar yapar. Başlangıçta genellikle bir aile hekimine veya iç hastalıkları uzmanına başvuruşması önerilir. 

Fototerapi tehlikeli midir?

Fototerapi, doğru şekilde alanında uzman bir doktor tarafından yapıldığı zaman oldukça güvenli bir işleme dönüşebilir. Çeşitli rahatsızlıkların giderilmesi için başvurulan bu tedavi yöntemi ile önemli ölçüde iyileşme gözlemlenebilir. Bu nedenle doktor önerisiyle belirli protokollar doğrultusunda yapılmalıdır. Böylece oluşabilecek birtakım riskler minimuma indirilebilir. 

Fototerapi uygulaması iyileştirir mi?

Birçok cilt ve psikiyatrik rahatsızlıkların giderilmesi üzerine yaygın olarak doktor kontrolünde kullanılan fototerapi, ışık tedavisi şeklinde tanımlanan bir yöntemdir. Özellikle yenidoğan bebeklerde bilirubin seviyelerini düşürmek amacıyla sıklıkla kullanılabilir. Mevsimsel duygudurum bozukluğunun giderilmesi, uyku bozukluklarını düzeltmek için de uygulanan yöntem doğru şekilde gerçekleştirildiği zaman iyileştirici özelliktedir. 

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.