Rektum CA kanseri, kalın bağırsağın son kısmında görülen bir kanser oluşumudur.
Sindirim sisteminin son bölgesinde yer alan rektum, dışkının depolandığı ve anüs yoluyla vücut dışına atıldığı yerdir.
Rektum kanseri, genellikle kalın bağırsak kanserleri ile birlikte değerlendirilir ve kolon-rektal kanserler grubuna dahildir. Ancak rektumun anatomik yapısı ve işlevleri nedeniyle rektum CA kanseri farklı tedavi yaklaşımları gerektirebilir.
Rektum CA kanseri genellikle bağırsak yüzeyindeki poliplerden başlar. Tedavi edilmediğinde zaman içerisinde kötü huylu tümörler halini alabilir.
Rektum kanseri genellikle yavaş ilerler. Bu bakımdan erken teşhisi mümkündür, tedavi şansı da yüksektir.
Rektum CA kanserinin nedenleri şunlar olabilir:
Rektum CA kanseri, bağırsak sağlığına dikkat edilmesi ve düzenli kontroller ile önlenebilir bir hastalık olarak bilinir. Bu nedenle risk faktörlerinin farkında olmak önemlidir.
Rektum kanserinin belirtileri, hastalığın evresine ve yayılım durumuna göre farklılık gösterebilir.
Genellikle erken evrelerde belirgin bir semptom gözlenmez ancak hastalık ilerledikçe belirgin belirtiler ortaya çıkar.
Rektum kanserinin belirtileri şunlardır:
Rektum CA teşhisi, çeşitli görüntüleme teknikleri ve biyopsi ile yapılır. Belirtiler gözlendiğinde doktorunuz kapsamlı bir değerlendirme yaparak gerekli testleri isteyebilir. Rektum kanseri teşhisi için kullanılan yöntemler, hastalığın evresini belirlemekte de yardımcı olur.
Rektum CA teşhisinde kullanılan başlıca yöntemler şunlardır:
Kolonoskopi: Rektum ve kolonun iç yapısının incelenmesini sağlayan kolonoskopi, polipler veya anormal büyümelerin tespitinde kullanılır. Kolonoskopi sırasında alınan biyopsi ile rektum CA teşhisi doğrulanabilir.
Rektoskopi: Rektum bölgesini incelemek için kullanılan bir başka görüntüleme yöntemidir. Rektumun iç yüzeyini ayrıntılı olarak görüntüleyerek olası anormallikleri tespit eder.
BT ve MR taramaları: Rektum kanserinin yayılımını ve evresini belirlemek için kullanılan görüntüleme teknikleridir.
Kan testleri: CEA (karsinoembriyonik antijen) gibi tümör belirteçlerinin ölçümü rektum CA kanseri varlığını gösterebilir.
Rektum CA tedavisi için doktorun yönlendirmesiyle hastaya en uygun yöntem belirlenir. fRektum CA tedavisinde kullanılan başlıca yöntemler şunlardır:
Cerrahi müdahale: Rektum kanseri tedavisinde en yaygın yöntem cerrahidir. Erken evrede tespit edilen tümörler daha az invaziv cerrahi yöntemlerle tedavi edilebilir.
Radyoterapi: Rektum kanserinin tedavisinde tümörün boyutunu küçültmek ve yayılımını durdurmak için radyoterapi kullanılabilir. Cerrahi öncesi veya sonrası uygulanabilir.
Kemoterapi: Özellikle ileri evre rektum kanserlerinde kanser hücrelerini yok etmek için kemoterapi uygulanır. Kemoterapi, cerrahi müdahale ile birlikte veya sonrasında kullanılabilir.
Hedefe yönelik tedavi: Bazı vakalarda, kanser hücrelerini doğrudan hedef alan ilaçlarla tedavi mümkündür. Hedefe yönelik tedavi, geleneksel kemoterapiye kıyasla daha az yan etki ile kanserli hücreleri hedef alır.
Rektum CA tedavisi kişiye özel planlanmalıdır ve süreç boyunca doktor kontrolü gereklidir.
Rektum CA ameliyatı, kanserli dokunun rektumdan çıkarılmasını amaçlayan cerrahi bir işlemdir. Ameliyatın türü, kanserin evresine ve tümörün bulunduğu bölgeye göre değişir. Bazı durumlarda tüm rektumun çıkarılması gerekebilir.
Rektum CA ameliyatı türleri şunlardır:
Yerel eksizyon: Küçük tümörler için uygulanan bu yöntemde, kanserli bölge ve çevresindeki dokular çıkarılır.
Düşük anterior rezeksiyon: Tümör, rektumun üst kısmında bulunuyorsa rektumun bir kısmı çıkarılarak kalan kısım bağlanır.
Abdominoperineal rezeksiyon (APR): Daha ileri vakalarda, rektumun tamamı ve anüs çıkarılır. Bu durumda dışkılama için karında kalıcı bir açıklık (kolostomi) oluşturulur.
Ameliyat sonrası dönemde hastalar düzenli olarak doktor kontrolünde olması ve verilen bakım talimatlarına uyması önerilir.
Rektum CA evreleri, yayılım derecesine göre ayrılır. Evreleme, hastalığın ne kadar ilerlediğini ve hangi tedavi yöntemlerinin uygun olduğunu belirlemek için kullanılır.
Rektum CA kanseri evreleri, tümörün boyutuna ve çevre dokulara yayılıp yayılmadığına göre değişir.
Rektum CA kanserinin evreleri şunlardır:
Evreleme, tedavi sürecini olumlu yönde etkilemek için büyük önem taşır. Tedavi planı oluşturulmadan önce muhakkak evreleme yapılır.
Rektum CA kanseri hastalarının bakımında, hemşirelerin rolü tedavi sürecinin her aşamasında kritiktir. Hemşireler, hastaların fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarını karşılamada aktif rol oynar.
Rektum CA ameliyatından sonra iyileşme süresi uygulanacak tedaviye, cerrahi işlemin boyutuna ve hastanın yapısına göre farklılık gösterir. Normal aktivitelere dönmek için ameliyatın üzerinden birkaç hafta geçmesi beklenir. Tam iyilesme için en az 6-8 haftalık bir süreye ihtiyaç vardır.
Rektum CA kanseri nüks edebilir. Kanserin tekrarlama riski kanserin hangi evrede olduğu kadar tedavi sürecine de bağlıdır. Düzenli kontrollere aksatılmadan devam edilmesi nüks durumunu önlemek açısından önemli olur.
Rektum CA kanseri genellikle 50 yaş ve üzeri bireylerde daha sık görülür. Ancak genetik yatkınlığı olan kişilerde bu yaş sınırı daha erkene çekilebilir. Özellikle ailede kolon veya rektum kanseri öyküsü varsa genç yaşlardan itibaren düzenli kontroller yaptırmak önemlidir.
Ameliyat sonrası iyileşme sürecinde doktorun verdiği talimatlara dikkat etmek önemlidir. Özellikle beslenme düzenine dikkat etmek, ağır fiziksel aktivitelerden kaçınmak ve ameliyat bölgesinin hijyenine özen göstermek gereklidir. Ayrıca düzenli doktor kontrollerini aksatmamak ve ameliyat sonrası oluşabilecek komplikasyonlar konusunda dikkatli olmak iyileşme sürecini hızlandırabilir. Eğer ani bir ağrı, kanama veya enfeksiyon belirtileri ortaya çıkarsa hemen doktorunuza başvurmanız önerilir.
Rektum CA kanseri riski taşıyan kişiler arasında ailede bağırsak kanseri öyküsü olanlar, uzun süreli inflamatuar bağırsak hastalığı (örneğin Crohn hastalığı veya ülseratif kolit) olanlar, düşük lifli ve yüksek yağlı diyetlerle beslenenler, obezite sorunu yaşayanlar ve sigara kullananlar yer alır. Ayrıca ileri yaş, hareketsiz bir yaşam tarzı ve aşırı alkol tüketimi de bu riski artırabilir. Bu risk faktörlerini taşıyan kişilerin düzenli kontroller yaptırması önemlidir.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.