Diş lekesi, dişlerin renginin değişmesi şeklinde meydana gelebilir. Dişlerdeki lekeler, çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilen yaygın diş problemlerinden biridir. Dişte oluşan lekelerin büyük bir kısmı tedavi edilerek önlenebilir.

Diş Lekesi Türleri Nelerdir?

Diş lekeleri genellikle üç farklı kategoriye ayrılır. Dışsal, içsel ve yaşa bağlı nedenlerden dolayı diş lekeleri meydana gelebilir.

Dış lekelerinin türleri şu şekilde sıralanabilir;

Dışsal diş lekesi: Dişin minesi ile dış yüzeyini etkileyen lekelerdir. Dışsal dış lekelerinin en yaygın nedenleri; tüketilen yiyecekler, içecekler ya da tütün kullanımıdır. 

İçsel diş lekesi: Dişin iç yapısında oluşan lekelerdir. Genellikle gri görünürler. İçsel lekelerin nedenleri şu şekilde sıralanabilir;

• Belirli ilaçların kullanımı
• Dişte travma ya da yaralanma


• Çok fazla florür kullanımı
• Genetik nedenler

Yaşla ilgili ortaya çıkan diş lekeleri: Yaşlanma durumuna bağlı olarak dişlerdeki mine aşınmaya başlar. Genellikle sarı bir görünüme neden olur. Yaşa bağlı olarak meydana gelen diş lekeleri hem içsel hem de dışsal faktörlerden kaynaklanır.

Diş Lekesinin Nedenleri Nelerdir?

Diş lekelerinin başlıca nedenleri genellikle tüketilen yiyecekler, içecekler, diş yaralanmaları ya da yaşa bağlı sorunlardır.

Diş lekesi neden olur sorusuna verilebilecek cevaplar şu şekilde açıklanabilir;

Yiyecek, içecek ve tütün kullanımı

Belirli yiyecek ve içecek türleri diş yapısının dış katmanlarına geçerek dişlerde leke oluşturabilir. En yaygın diş lekesine neden olan yiyecekler şu şekilde sıralanabilir;

• Kırmızı soslar
• Kırmızı şarap
• Çay
• Kahve
• Çikolata
• Sigara ve diğer tütün ürünlerinin kullanımı 

Klinik araştırmalara göre, sigara içenlerde sigara içmeyenlere göre diş lekelerinin oluşması daha yaygındır. Ayrıca ağızdaki asidik bir ortam diş minesini renk değişimine daha yatkın hale getirerek dişte lekeye neden olabilir.

Yaş, yaralanmalar ve antibiyotik kullanımı

Yaşlandıkça dişler daha kırılgan hale gelebilir. Bu nedenle diş lekesi ya da dişte sararma meydana gelebilir. Çocukken tetrasiklin antibiyotikleri almak kalıcı diş lekesi oluşumuna neden olabilir.

Bazı hastalıklar

Karaciğer hastalığı, çölyak hastalığı, , yeme bozuklukları ve metabolik hastalıklar gibi bazı sağlık sorunları dişlerde leke oluşmasına neden olur.

Renge Göre Diş Lekeleri Nelerdir?

Farklı renklerde dişlerde leke meydana gelebilir. Diş lekeleri rengine göre şu şekilde sıralanarak açıklanabilir;

Sarı diş lekesi: Sigara içen veya tütün çiğneyen kişilerde dişlerinde sarı lekelenmeler oluşabilir. Sarı renk değişikliği nedenleri şu şekilde sıralanabilir;

• Kahve, kırmızı şarap ya da çay gibi sıvıların tüketimi
• Basit şeker oranı yüksek bir diyet
• Belirli ilaçların kullanımı
• Kötü ağız hijyeni
• Kronik kuru ağız

Kahverengi diş lekesi: Pek çok nedenden dolayı kahverengi diş lekesi oluşabilir. Kahverengi diş lekesine neden olan unsurlar şu şekilde sıralanabilir;

• Tütün kullanımı
• Kafeinli içecekler ve aşırı çay tüketimi
• Yaban mersini, böğürtlen ve nar gibi meyveler
• Tedavi edilmemiş diş çürümesi
• Tartar birikimi

Beyaz diş lekesi: Bir çürük, dişte daha da koyulaşan beyaz bir lekeye neden olabilir. Çok fazla florür de dişlerinizde beyaz lekeler oluşturabilir.

Siyah diş lekesi: Siyah nokta ya da leke pek çok nedenden kaynaklanabilir.  nedenleri şu şekilde sıralanabilir;

• İlerlemiş bir diş boşluğu
• Gümüş sülfür içeren dolgular ve kronlar
• Sıvı demir takviyeleri

Mor diş lekesi: Düzenli ve aşırı şarap tüketen kişilerde mor diş lekesi görülebilir.

Diş Lekeleri Nasıl Tedavi Edilir?

Düzenli diş kontrolleri ile diş temizlikleri çoğunlukla lekelerin ve noktaların görünümünü azaltmaya yardımcı olabilir. Diş lekeleri meydana geldiğinde farklı tedavi yöntemleri kullanılarak diş beyazlatılmaya çalışılır. Diş lekelerinin tedavisinde pek çok yöntem kullanılır.

Diş lekesi nasıl geçer sorusuna verilebilecek cevaplar şu şekilde sıralanarak açıklanabilir;

Diş beyazlatma: için daha yüksek oranda hidrojen peroksit kullanılır. Uygulanan tedavi hızlı bir şekilde etki eder. Diş beyazlatma tedavisinin etkisi genellikle diğer yöntemlerden daha uzun sürer.

Porselen kaplamalar: Yaygın diş lekeleri beyazlatma ile düzelmiyorsa, porselen kaplamalar yapılabilir. Diş rengindeki seramik kabuklar incedir, ancak güçlü bir yapısı vardır. Bir diş hekimi, renk bozulmasını, çatlamasını ya da şekil bozukluğu gibi diğer kozmetik kusurları tedavi edebilir. 

Diş kronları: Diş çürüklerinin neden olması sonucu diş lekeleri oluşabilir. Diş lekeleri dışında zayıflamış dişlerin tedavisinde ve çürüyen dişlerde diş kronu kullanılabilir.

Dişin üzerine oturarak dişin daha fazla hasar almasını önlemek için diş kronu kullanılabilir. Diş kronları; dişlerin sağlığını, işlevini ve görüntüsünün iyileştirilmesinde faydalı olabilir.

Diş hekimi aracılığıyla evde uygulanan tedaviler: Bazı diş hekimleri, evde dişlerde kullanmak için özel tepsiler yapabilir. Tepsiye bir jel eklenerek günde 1 saate kadar ya da diş hekiminin önerdiği şekilde dişlere takılabilir. Sonuç elde etmek için tepsilerin birkaç hafta dişlere takılması gerekebilir.

Reçetesiz satılan ürünler: Beyazlatıcı diş macunları ve beyazlatıcı bantlar diş yüzey lekelerini azaltabilir. Ancak dişlerin içinde bulunan içsel lekeler üzerinde çok daha az etkilidir. Herhangi bir diş beyazlatma ürününü denemeden önce diş hekimine danışarak kullanmanız önemlidir. Bazı diş sağlığı ürünleri diş hassasiyetine yol açarak diş etlerinde tahrişe yol açabilir.

Diş Lekeleri Nasıl Önlenebilir?

igmentli yiyecekler yedikten sonra dişlere bakım yapmak gerekir. Pigmentli yiyecek veya içecek tüketmeyi planlıyorsanız, tüketir tüketmez dişlerinizi fırçalayarak  kullanmanız gerekebilir. Diş fırçalamanın ya da diş ipi kullanmanın mümkün olmadığı durumlarda ise su içmeniz gerekebilir. Su içerek gargara yapmanız dişleri etkileyebilecek parçacıkların dişlerin arasından çıkmasına katkı verebilir.

İyi ağız ve diş sağlığı bakımı yapılmalıdır. Dişlerin günde en az üç kez fırçalanması gerekir. Dişleri 2 dakika süreyle fırçalamak önemlidir. Ayrıca mentol veya okaliptüs gibi içerikli bir gargara da kullanabilirsiniz. Bu içerikler ağzınızdaki ve dişlerinizdeki bakterileri öldürmeye yardımcı olabilir. Fakat diş fırçalamanın ve diş işi kullanmanın yerine kullanılmamalıdır.

Diş lekesine karşı günlük olarak diş ipi kullanılabilir. Ayrıca su diş ipi ile beyazlatıcı diş macunu da diş lekesine iyi gelebilir. Ağız gargaraları ile su diş ipi ürünlerinin kullanılması dişler arasındaki lekelerin çıkarılmasını sağlayabilir.

lışkanlıkların değiştirilmesi de diş lekesinin önlenmesi konusunda önemdir. Sigara içiyorsanız veya farklı tütün ürünü kullanıyorsanız bırakmak için  programı uygulayabilirsiniz. Kahve, çay, soda, şarap, kırmızı sos veya çikolata gibi lekelere neden olabilecek yiyecek ile içecekleri tükettikten hemen sonra dişlerinizi fırçalamanız gerekir.

Bazı diş hekimleri, sıvı tüketimi yapılacağı zaman içeceklerin dişlerinize temas etmesini önlemek için kahvenizi ya da diğer diş lekesi yapan içecekleri pipetle içmenizi önerebilir. 

Her 6 ayda bir kontrol ve rutin temizlik için diş hekimine muayene olmanız gerekir.

Diş Lekesi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Kanser Tedavileri Diş Lekelerine Neden Olabilir mi?

Çeşitli kanser hastalıklarına karşı uygulanan bazı tedaviler diş lekelerine neden olabilir. Kanser tedavilerinde uygulanan kemoterapi ya da baş-boyun radyasyon tedavisi diş lekesine yol açarak diş renginde değişimlere yol açabilir.

Florür Nasıl Diş Lekesi Yapar?

Yeterli miktarda kullanılan florür, dişleri çürüklerden korumanın en iyi yollarından biridir. Ancak, çocukluk döneminde yüksek düzeyde  tüketen kişilerde florozis gelişebilir. Florozis, diş minesinde beyaz lekelere neden olabilir.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.