Günlük hayatta karşılaşılan kazalar, düşmeler veya darbeler sonucunda kemiklerde kırık oluşması sıkça rastlanan bir durumdur.
Vücudun farklı bölgelerinde meydana gelebilen kırıklar, kimi zaman şiddetli ağrı ve hareket kısıtlılığı ile belirgin hale gelirken, bazen de yalnızca hafif bir sızı ya da şişlikle kendini gösterir.
Kırık olup olmadığını anlamak ve doğru belirtileri tanımak, erken müdahale açısından büyük önem taşır.
Kırık şüphesi durumunda, ağrının şiddeti, şekil bozukluğu, şişlik ve morarma gibi belirtilere dikkat ederek hangi tür kırık olabileceğini öngörmek mümkün olabilir.
Kırık nasıl anlaşılır sorusu kapsamında, bir kemikte kırık olup olmadığını anlamak için bazı işaretlere dikkat edilmelidir. Öncelikle, kırık bölgesinde genellikle şiddetli bir ağrı hissedilir ve bu ağrı hareketsizken dahi devam edebilir.
Kırık olduğunda, ilgili bölgede şişlik, morarma ve belirgin bir deformasyon görülebilir; örneğin, kol ya da bacak doğal şeklinden sapmış gibi durabilir.
Bir diğer belirti, kırık olan bölgenin hareket ettirilmesinde yaşanan zorlanma ya da tamamen hareketsiz kalmasıdır.
Ayrıca, kırığın olduğu yerde bir boşluk hissi veya parçalanmış gibi bir his de oluşabilir.
Eğer bu semptomlar gözlemleniyorsa, en kısa sürede bir doktora görünmek ve röntgen çektirmek önemlidir, çünkü kırık yalnızca görüntüleme yöntemleriyle kesin olarak teşhis edilebilir.
Ayakta kırık, kemik yapısının bir darbe, travma, burkulma veya zorlanma sonucu zarar görerek kırılması ile meydana gelir ve genellikle ayak kemiklerinden biri ya da birkaçı etkilenir.
Ayakta kırık belirtisi: Ayakta kırık meydana geldiğinde en sık görülen belirtiler arasında şiddetli bir ağrı, hızlıca gelişen şişlik ve bazen morarma yer alır. Bu belirtiler, kırık bölge hareket ettirildiğinde veya üzerine basıldığında daha da yoğunlaşarak kişinin ayak üzerinde durmasını ve yürüyüşünü zorlaştırabilir.
Acı bölgesi: Ağrı, çoğunlukla kırığın meydana geldiği spesifik bölgede yoğunlaşır, ancak ayağın geri kalan kısımlarına da yayılabilir, özellikle yük bindiğinde tüm ayağı etkileyebilir.
Ayakta kırık tedavisi: Ayakta kırık şüphesi durumunda genellikle röntgen çekilerek tanı konur. Tedavi aşamasında, kemiğin düzgün bir şekilde kaynaması için ayak alçı veya atel ile sabitlenir. Eğer kırık parçalı ya da ciddi bir kırıksa, cerrahi müdahale gerekebilir. İyileşme sürecinde ayağın üzerine yük bindirilmemesi ve mümkün olduğunca dinlenilmesi önerilir.
El kemiklerinde kırık, çoğunlukla düşme, ağır bir nesneye çarpma veya elin herhangi bir nedenle sert bir darbeye maruz kalması sonucu meydana gelir; bu durumda elin ince kemik yapısı zarar görerek kırılabilir.
Elde kırık belirtisi: Elde kırık varsa kırık bölgesinde çok yoğun bir ağrı, hızlıca gelişen şişlik, hassasiyet ve morarma görülebilir. El hareket ettirildiğinde ya da üzerine hafif bile olsa baskı uygulandığında acı artar ve kırık olan elin bazı hareketleri sınırlanabilir. Kırık daha belirgin olduğunda ise el veya parmaklarda anormal bir şekil bozukluğu ya da çıkıntı oluşabilir.
Acı bölgesi: Ağrı genellikle kırığın olduğu alanda yoğunlaşır; el bileği, parmak ya da elin farklı kemiklerinde kırık oluşabileceği için acının yeri kırığın konumuna göre değişebilir.
Elde kırık tedavisi: El kırıkları alçı veya atel ile sabitlenerek tedavi edilir ve elin sabit kalması sağlanır. Parçalı kırıklarda ise kemiklerin doğru şekilde kaynaması için cerrahi müdahale gerekebilir. Bu durumda kemikler vidalar veya plaklar yardımıyla sabitlenir.
Ayak parmağındaki kırık, parmak kemiklerinin doğrudan travmaya maruz kalması, çarpma, düşme veya parmağa ağır bir nesne düşmesi sonucunda meydana gelir ve sıklıkla küçük kemiklerde hasar oluşur.
Ayak parmağında kırık belirtisi: Ayak parmağında kırık varsa genellikle çok şiddetli bir ağrı hissedilir, bu ağrı parmak hareket ettirildiğinde veya üzerine basıldığında daha da artar. Kırık olan parmakta kısa süre içinde şişlik ve morarma gelişir, dokunulduğunda hassasiyet artışı olur. Ayrıca, kırık parmak bazen doğal olmayan bir pozisyonda durabilir.
Acı bölgesi: Ağrı, çoğunlukla kırığın meydana geldiği ayak parmağında yoğunlaşır. Bu bölgeye basınç uygulandığında veya üzerine yük bindirildiğinde ağrı dayanılmaz hale gelebilir.
Ayak parmağında kırık tedavisi: Küçük kırıklarda genellikle parmak komşu parmağa sabitlenerek bandajlanır (buddy taping yöntemi) ve bu şekilde iyileşmesi beklenir. Ancak kırık şiddetliyse, alçı ya da bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.
Kaburga kırıkları, kaburga kemiklerinin darbe veya ezilme gibi kuvvetli baskılar sonucu hasar görerek kırılması ile ortaya çıkar ve sıkça travmalar sonucu oluşur.
Kaburgada kırık belirtisi: Kaburgada kırık varsa en belirgin belirtiler arasında derin nefes alırken veya öksürürken artan şiddetli bir ağrı, hassasiyet, bazen kırık olan kaburganın çevresinde şişlik ya da morarma bulunur. Kırık nedeniyle göğüs bölgesinde sıkışma hissi oluşabilir.
Acı bölgesi: Ağrı, kırık kaburganın bulunduğu göğüs bölgesinde yoğunlaşır ve nefes alıp vermede zorlanmaya yol açabilir. Hareket, öksürme veya gülme gibi durumlar ağrıyı şiddetlendirebilir.
Kaburgada kırık tedavisi: Kaburga kırıkları genellikle kendiliğinden iyileşir. Tedavi sırasında ağrı kesiciler ve dinlenme önerilir, ancak bandaj uygulaması nefes almayı zorlaştırabileceği için tavsiye edilmez. Ciddi durumlarda hastanın durumuna göre cerrahi işlem gerekebilir.
Kırık Burun Nasıl Anlaşılır?
Burun kemiği kırığı, genellikle doğrudan burna alınan bir darbe, çarpışma veya düşme sonucu oluşur ve burun kemiği zarar görerek kırılabilir.
Kırık burun belirtisi: Kırık burun, burunda şiddetli ağrı, ani şişlik, cilt altında morarma, burun kanaması ve burunda şekil bozukluğu gibi belirtilerle kendini gösterir. Kırık sonrası burundan nefes almakta güçlük yaşanabilir.
Acı bölgesi: Ağrı, kırığın olduğu burun bölgesinde yoğunlaşır ve burun çevresine yayılabilir. Çoğu zaman burna dokunmak dahi yoğun acıya yol açar.
Kırık burun tedavisi: Burun kırıkları hafif ise burun doğal pozisyonuna getirilerek sabitlenebilir. Ancak kırık ciddi ve şekil bozukluğu oluşturuyorsa cerrahi düzeltme (rhinoplasti) yapılabilir.
Kol kırıkları, kolun üst kısmındaki (humerus) ya da ön kısımdaki (radius ve ulna) kemiklerin zarar görmesi sonucu oluşur ve genellikle düşme ya da ağır bir darbe sonucunda meydana gelir.
Kırık kol belirtisi: Kol kırığında genellikle şiddetli bir ağrı, ani şişlik, cilt altında morarma ve kolu hareket ettirememe durumu gözlenir. Bazı durumlarda kırık olan kol bölgesi doğal duruşunu kaybedebilir veya anormal bir şekil alabilir.
Acı bölgesi: Ağrı, kırığın olduğu kol bölgesinde yoğunlaşır; üst kol, dirsek veya ön kol gibi kırığın yerleşimine göre değişiklik gösterir.
Kırık kol tedavisi: Kol kırıkları genellikle alçı veya atel ile sabitlenerek tedavi edilir. Parçalı veya ciddi kırıklarda kemiklerin doğru kaynaması için cerrahi müdahale yapılabilir; bu durumda plaklar veya vidalar yardımıyla sabitleme uygulanır.
Bacakta kırık, uyluk (femur), kaval (tibia) veya ince bacak (fibula) kemiklerinden birinde meydana gelen hasar sonucu ortaya çıkar ve genellikle şiddetli travmalar sonucu oluşur.
Bacakta kırık belirtisi: Bacak kırığı, çok yoğun bir ağrı, hızlıca gelişen şişlik, morarma ve bacak üzerine yük verememe gibi belirtilerle kendini belli eder. Ciddi kırıklarda bacakta gözle görülür bir şekil bozukluğu veya çıkıntı oluşabilir.
Acı bölgesi: Ağrı, kırığın bulunduğu bacak bölgesinde yoğunlaşır ve özellikle uyluk, diz ya da alt bacak bölgesinde hissedilir. Yük verilmesiyle ağrı dayanılmaz hale gelir.
Bacakta kırık tedavisi: Bacak kırıklarında genellikle alçı veya atel ile sabitleme yapılır, bazen askı ile desteklenir. Parçalı ya da ciddi kırıklarda cerrahi işlemle kırık bölgeye plak veya çivi yerleştirilerek kemik sabitlenir.
Kırık: Kemik tamamen ayrılmış veya parçalanmış durumdadır. Şiddetli ağrı, bariz bir şekil bozukluğu, şişlik ve morarma görülür. Röntgenle net olarak teşhis edilir.
Çatlak: Kemikte yalnızca kısmi bir hasar veya çatlama vardır, kemik tamamen ayrılmamıştır. Ağrı daha hafif olabilir ve çoğu durumda şişlik daha azdır. Çatlak durumları da röntgenle kesinleştirilebilir.
Burkulma: Eklemler zorlandığında veya esnetildiğinde bağ dokuları zedelenir. Şişlik, morarma ve ağrı görülebilir ancak kemikte deformasyon olmaz. Ağrı, eklem hareket ettikçe artar.
Kırık: Kemik hasar gördüğünde veya ayrıldığında şekil bozukluğu ve çok daha şiddetli ağrı görülür. Kırık olan bölgede hareket genellikle imkânsız hale gelir. Röntgen çekilerek kesin tanı konur.
Kırığın iyileşmeye başladığı, genellikle ağrının azalması, şişliğin inmesi ve hareket kabiliyetinin kademeli olarak geri gelmesiyle anlaşılır. Röntgen kontrolü yapılarak kemik dokusunun kaynamaya başladığı ve düzgün iyileştiği teyit edilebilir.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.