Göz bebeği büyümesi, midriyazis olarak da adlandırılır. Gözlerin siyah merkezinin normalden daha büyük olmasıdır. Göz muayenesinde göze damlatılan damlanın etkisi ile göz bebeği büyüyebilir. Ayrıca kullanılan bir ilacın ya da uygulanan tedavinin yan etkisi olarak da göz bebeklerinde büyüme ortaya çıkabilir.
Göz bebekleri, ışıktaki ve duygusal olaylarda ki değişiklikler nedeniyle doğal olarak büyüyebilir. Ancak alışılmadık göz bebeği büyümesi tıbbi bir durumun sonucu olabilir. Göze ve vücuda gelen fiziksel bir darbeden ya da yaralanma nedeniyle göz bebeğinde büyüme gelişebilir.
Göz bebeklerinin büyümesi, gözlerin siyah merkezinin (göz bebekleri) normalden daha büyük olmasıdır. Göz bebekleri genellikle her iki gözde de aynı boyuttadır.
Yakın bir nesneye odaklandığınızda göz bebekleriniz de küçülür. Buna akomodatif tepki denir. Bir göz bebeği parlak ışıkta küçülmüyorsa ya da karanlıkta büyümüyorsa, göz bebeğinin normal şekilde çalışmadığı anlamına gelir.
Gözün ortasında bulunan siyah kısım, iris olarak adlandırılan gözün renkli kısmından daha fazla yer kapladığında göz bebeği büyümesi meydana gelir.
Her iki gözde göz bebekleri büyüyebileceği gibi bazı durumlarda sadece bir göz bebeğinin büyümesi de olabilir. Anizokori, tek taraflı göz bebeği büyümesi olarak isimlendirilir. Bu yaygın durum, her iki göz bebeği de ışığa normal tepki verdiğinde ancak boyutları yarım milimetreden fazla değiştiğinde ortaya çıkar.
Göz bebekleri, göze ne kadar ışık gireceğini kontrol etmek için boyutlarını değiştirir. Parlak ışıkta, göz bebekleri ışığın girmesini engellemek için küçülür. Karanlıkta, göz bebekleri daha fazla ışığın girmesine izin vermek için büyür. Bu değişikliklere doğrudan tepkiler denir.
Göz bebeği büyümesi çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Göz bebeği büyümesi neden olur sorusuna verilebilecek cevaplar şu şekilde sıralanabilir;
Işıktaki değişikliklere bağlı olarak göz bebeğinin büyümesi meydana gelmesi normal olsa da, göz bebeği büyümesi göz yaralanmasının veya beyindeki bir sorunun (baş yaralanması, tümör veya felç gibi) işareti de olabilir. Göz bebeği büyümesi nöroloji sorunları nedeniyle de ortaya çıkabilir. Göz bebeği büyümesinin nörolojik nedenlerini şu şekilde sıralamak mümkündür;
Vücutta meydana gelen bazı rahatsızlıklar ve bozukluklar göz bebeği büyümesine neden olur.
Göz bebeği büyümesine neden olan rahatsızlıklar şu şekilde sıralanabilir:
Göz damlası kullanımından sonra göz bebeklerinde büyüme meydana gelebilir. Bu tür durumlarda göz bebeği tedavi olmaksızın kendiliğinden normale döner. Göz doktorundan göz büyütücü damla alınması halinde, gözler 4 ila 24 saat arasında büyüme gösterebilir. Kullanılan damlanın türüne ve vücudun buna nasıl tepki verdiğine bağlı olarak süre değişiklik gösterebilir.
Eğer göz bebeği büyümesi bir ilacın ya da uyuşturucunun yan etkisi ise, göz bebeğinin büyüme süresi kullanılan ilacın türüne ve doza göre değişebilir.
Duygusal bir faktöre (adrenalin, aşk, stres) tepki olarak ortaya çıkan göz bebeği büyümesi daha kısa sürebilir. Göz bebeği iki ila üç dakika gibi kısa bir sürede normal boyutuna dönebilir.
Daha ciddi göz bebeği büyüme vakaları için farklı tedavi seçenekleri uygulanabilir. Göz bebeği büyümesini engellemek için bazı tedavi uygulamaları ve koruyucu önlemler almak gerekir. Göz bebeği büyümesini önlemek için alınması gereken önlemler ve tedavi uygulamaları şu şekilde sıralanabilir;
Bazı durumlarda kaygı, adrenalinin bir sonucu olarak göz bebeklerinin genişlemesine neden olabilir. Böbrek üstü bezlerinden salgılanan hormonlar ve kimyasallar, organlara sinir uyarıları göndererek vücudun savaş ya da kaç modunda tepki vermesine yol açar. Stres, adrenalin hormonlarının tepki vermesini uyarabilir ve bunun sonucunda göz bebekleri genişler. Kalp atış hızı artar, yüksek tansiyon ve aşırı terleme meydana gelebilir.
Vücutta sevgi ve bağlanma ile ilişkilendirilen bir hormon olan oksitosin seviyesinin yüksek olması göz bebeklerinin büyümesine yol açabilir. Göz bebeği büyümesi, cinsel uyarılma sırasında kimyasal bir haberci görevi gören hormon ve nörotransmitter oksitosinin artışına bağlanabilir. Oksitosin ayrıca sperm taşınması, üretimi, doğum ve emzirme gibi üreme sisteminin temel yönlerini kontrol etmede de aktif rol oynar.
Göz bebeği büyümeleri her zaman olmasa da bazı durumlarda ağrıya neden olabilir. Büyümüş göz bebekleri genellikle ışığın göze nasıl ulaştığına bağlı olarak semptomlara neden olur. Bulanık görüş, şiddetli baş ağrıları, ışık hassasiyeti gibi belirtiler göz bebeği büyümesi sonucu ortaya çıkabilir. Göz bebeği büyümesi nedeniyle meydana gelen ağrılar ciddi anlamda sağlık sorunu oluşturmaz.
Vücut bazı durumlarda salgıladığı hormonlar aracılığı ile olaylara tepki verir. Bu tepkilerden bir de yalan söyleyince ortaya çıkabilir. Yalan söylemek stresle ilişkili hormonların ve kimyasalların göz bebeği büyümesinin tetiklemesine neden olabilir. Her durumda olmasa bile yalan söylendiğinde vücudun tepkisi olarak göz bebeklerinde büyüme meydana gelebilir.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.