COVID-19 pandemi sürecinde, salgını kontrol altına almanın en güçlü yollarından biri olan aşılar, toplumsal sağlığı koruma yolunda önemli bir adım oldu.

Ancak aşıların yarattığı bu güçlü koruma etkisiyle birlikte bazı kişilerde, özellikle ilk birkaç gün içinde, birtakım yan etkiler görülebiliyor. Vücudun aşıya verdiği bu tepkiler, bağışıklık sistemimizin harekete geçtiğinin bir işareti olarak kabul ediliyor ve genellikle kısa süreli oluyor. 

Korona (COVID) Aşısının Yan Etkileri Nelerdir? | Sağlık Destek Sitesi

COVID-19 aşıları dünya çapında milyonlarca kişiye uygulanmış olup, güvenlikleri ve etkinlikleri kapsamlı çalışmalarla kanıtlanmıştır. Ancak her aşı gibi COVID-19 aşıları da bazı yan etkilere neden olabilir. Yan etkiler çoğunlukla hafif ve geçicidir, ancak bazı durumlarda daha ciddi reaksiyonlar da gözlenebilir.

Covid Aşısı Bölgesel Yan Etkileri

COVID-19 aşısı yan etkilerinin bazıları, aşı yapılan kolda hissedilen rahatsızlıklardır.

Bu etkiler şunlardır:

• Ağrı: Aşı uygulanan bölgede, özellikle omuz ve üst kol civarında ağrı yaygındır. Çoğu kişi bu ağrıyı hafif veya orta şiddette tarif eder ve genellikle 1-2 gün içinde kendiliğinden geçer.
• Kızarıklık ve Isı Artışı: Aşı bölgesinde hafif bir kızarıklık veya sıcaklık artışı olabilir. Bu yan etkiler vücudun tepki verdiğini gösterir.
• Şişlik: Bazı kişilerde hafif bir şişlik gözlemlenebilir. Genellikle bu şişlik birkaç gün içinde azalarak kaybolur.
• Kaşıntı veya Döküntü: Nadiren, aşı bölgesinde kaşıntı veya küçük döküntüler görülebilir. Bunlar genellikle hafif ve geçici rahatsızlıklardır.

Aşı bölgesindeki ağrı veya rahatsızlık için sıcak kompres veya nazik masaj rahatlama sağlayabilir. Şiddetli ağrı veya rahatsızlık hissediliyorsa, doktorunuzun önerdiği bir ağrı kesici kullanılabilir.

Covid Aşısı Sistemik Yan Etkiler

Vücudun aşıya genel tepki olarak verdiği bazı sistemik yan etkiler de olabilir. Bağışıklık sisteminin aktif hale gelmesiyle bu belirtiler ortaya çıkabilir ve çoğu kişi bu yan etkileri 1-3 gün içinde atlatır.

En sık görülen sistemik Covid aşısı yan etkileri şunlardır:

• Yorgunluk ve Halsizlik: Aşıdan sonra kendinizi halsiz veya yorgun hissedebilirsiniz. Bu, vücudun antikor üretme sürecinde enerji harcadığını gösterir. Genellikle dinlenmekle geçer.
• Baş Ağrısı: Hafif ya da orta şiddette baş ağrısı, yaygın bir yan etkidir. Vücudun savunma mekanizması devrede olduğundan baş ağrısı, bağışıklık yanıtına bağlı olarak gelişebilir.
• Ateş ve Titreme: Aşı sonrası hafif ateş yükselmesi veya üşüme-titreme hissi yaygındır. Bu belirtiler, genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden düzelir.
• Kas ve Eklem Ağrıları: Vücutta genel bir kırgınlık hissi ve özellikle kaslarda ağrı yaşanabilir. Bu durum grip benzeri bir his yaratabilir ve vücut aşıya yanıt vermeyi sürdürdükçe bu ağrılar hafifler.
• Mide Bulantısı: Bazı kişilerde hafif mide bulantısı yaşanabilir. Sıvı tüketmek veya hafif yiyecekler tüketmek mideyi rahatlatabilir.

Dinlenmek, bol sıvı tüketmek ve hafif yiyeceklerle beslenmek iyileşme sürecini hızlandırabilir. Şiddetli rahatsızlık hissediliyorsa, doktor önerisi ile basit ağrı kesiciler veya ateş düşürücüler kullanılabilir.

Covid Aşısı Nadir Görülen Yan Etkiler

COVID-19 aşıları güvenli kabul edilse de bazı kişilerde nadir görülen Covid aşısı yan etkiler meydana gelebilir.

Bu Covid aşısı yan etkiler genellikle nadiren görülse de farkında olmak önemlidir:

• Alerjik Reaksiyonlar (Anafilaksi): Aşıların içeriğindeki bazı bileşenlere karşı ciddi alerjik reaksiyon geliştiren kişiler olabilir. Anafilaksi adı verilen bu ciddi reaksiyonlar nadirdir ancak acil müdahale gerektirir. Alerjik reaksiyonlar genellikle aşı yapıldıktan sonraki ilk 15-30 dakika içinde ortaya çıkar, bu nedenle aşı sonrası kısa bir süre gözlem altında kalmak önemlidir.
• Lenf Bezlerinde Şişlik: Aşıdan sonra özellikle koltuk altı bölgesindeki lenf bezlerinde hafif bir şişlik oluşabilir. Bu durum, bağışıklık sisteminin aktif olduğunu gösterir ve genellikle birkaç hafta içinde kendiliğinden geçer.
• Kalp İltihabı (Miyokardit ve Perikardit): Özellikle genç erkeklerde bazı mRNA aşıları sonrasında kalp kası iltihabı (miyokardit) ve kalp zarı iltihabı (perikardit) gibi yan etkiler nadiren bildirilmiştir. Genellikle hafif seyreden bu durum, tedaviye yanıt verir ve hastalar çoğunlukla hızla iyileşir.

Şiddetli alerjik reaksiyon belirtileri (nefes darlığı, yüz ve dudaklarda şişme, hızlı kalp atışı) fark ederseniz, acil tıbbi yardım alın. Kalp iltihabı belirtileri, göğüs ağrısı ve nefes darlığı gibi belirtiler içerir; böyle bir durumda derhal bir sağlık uzmanına başvurmalısınız.

Sıkça Sorulan Sorular

Yan etkiler uzarsa ne yapılmalı?

Çoğu Covid aşısı yan etkisi birkaç gün içinde kaybolur. Ancak 48 saatten uzun süren veya şiddetli yan etkiler yaşanıyorsa, özellikle de ateş düşmüyor, kalıcı göğüs ağrısı veya şiddetli baş ağrısı gibi belirtiler varsa, bir doktora danışmanız önerilir.

Aşı sonrası kol ağrısı ne kadar sürer?

Enjeksiyon bölgesindeki ağrı genellikle birkaç gün içinde geçer. Ağrıyı hafifletmek için kolunuzu hareket ettirebilir veya soğuk kompres uygulayabilirsiniz.

COVID-19 aşısı kısırlığa neden olur mu?

Hayır, COVID-19 aşılarının kısırlığa neden olduğuna dair bilimsel bir kanıt yoktur. Dünya Sağlık Örgütü ve diğer sağlık otoriteleri, aşıların üreme sağlığı üzerinde olumsuz bir etkisi olmadığını belirtmektedir.

Aşılar uzun vadede bilinmeyen yan etkilere neden olabilir mi?

Şu ana kadar, COVID-19 aşılarının uzun vadeli ciddi yan etkilerine dair bir bulgu yoktur. Aşılar, klinik denemeler ve dünya çapındaki uygulamalar sırasında detaylı olarak incelenmiştir. Uzun vadeli yan etkiler genellikle aşılamadan sonraki ilk birkaç ay içinde ortaya çıkar ve mevcut veriler bu konuda güven vericidir.

Kalp iltihabı (miyokardit) aşıların bir yan etkisi midir?

Nadiren, özellikle mRNA aşılarından sonra genç erkeklerde miyokardit veya perikardit vakaları bildirilmiştir. Bu vakalar genellikle hafif seyirlidir ve tıbbi tedavi ile hızlıca iyileşir. COVID-19 enfeksiyonunun kendisinin de kalp iltihabına neden olabileceği unutulmamalıdır, bu nedenle aşı olmak genel riskinizi azaltır.

Alerjik reaksiyonlar ne kadar yaygındır?

Şiddetli alerjik reaksiyonlar (anafilaksi) çok nadir görülür. Milyonda bir veya daha az sıklıkla ortaya çıkar. Aşı merkezleri olası alerjik reaksiyonlara karşı hazırlıklıdır ve gerekli müdahaleyi yapabilirler.

Aşı olduktan sonra ciddi yan etkiler yaşayabilir miyim?

Ciddi yan etkiler son derece nadirdir. Çoğu kişi sadece hafif Covid aşısı yan etkileri yaşar veya hiç yan etki yaşamaz. Aşıların güvenliği sürekli olarak izlenmektedir ve ciddi yan etkiler rapor edildiğinde detaylı incelemeler yapılır.

Hamile veya emziren kadınlar aşı olabilir mi? Yan etkileri var mı?

Hamile ve emziren kadınlar COVID-19 aşısı olabilir. Araştırmalar, aşıların bu gruplarda güvenli olduğunu ve hem anne hem de bebeğe fayda sağladığını göstermektedir. Yan etkiler, genel popülasyonda görülenlerle benzerdir ve genellikle hafiftir.

Aşı sonrası yan etkileri azaltmak için ne yapabilirim?

• Ağrı veya şişlik için: Enjeksiyon bölgesine soğuk kompres uygulayın ve kolunuzu hafifçe hareket ettirin.
• Ateş veya rahatsızlık için: Bol sıvı tüketin ve hafif giysiler giyin. Gerekirse doktorunuzun önerdiği ağrı kesicileri kullanabilirsiniz.
• Dinlenme: Vücudunuzun iyileşmesi için yeterli uyku ve dinlenme sağlayın.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.