Tıpta mukoid materyal, su, protein ve bazı diğer bileşenlerden oluşan, kıvamı jelatinimsi bir madde olarak bilinir. İnsan vücudunda farklı dokularda, özellikle eklemlerdeki kıkırdak gibi dokularda sıklıkla rastlanır.

Mukoid materyalin dokuların esnekliğini ve kayganlığını sağlamada önemli bir role sahip olduğu bilinir. Fakat mukoid materyalin aşırı üretimi ya da belirli bir noktada birikmesi birtakım sağlık sorunlarına yol açabilir. 

Dejenerasyon, bir dokunun, organın zamanla ya da çeşitli faktörlerin etkisiyle yapısal olarak bozulması ve işlevini kaybetmeye başlamasını ifade eder. Bu yaşa bağlı oluşabileceği gibi bazı ciddi hastalıklar veya yaralanmalar sonucunda dejenerasyon görülebilir.

Rahim (uterus) kanseri de bir çeşit dejenerasyondur. Rahmin iç duvarındaki hücreler dejenerasyona uğrayarak tümör oluşumuna sebebiyet verebilir. Kadınlarda yaygın olarak rastlanılan kanser türlerinden biridir. Belirli periyodlarla düzenli olarak yapılan jinekolog muayeneleri kadınlarda  yakalanma riskini engelleyebilir.      

Diz ekleminde bulunan ve kemiklerin uçlarının birbirine değmesini önleyerek eklemin hareketini kolaylaştıran C şeklinde bir kıkırdak tabakası olan menisküs bölgesinde, kistler bulunabilir. Bu kistlere, menisküs kistleri denilir. Menisküs kistleri, mukoid materyal ile dolu küçük keseciklerdir. Çoğunlukla tek bir eklemde görülür.

Ancak nadir de olsa iki dizde birden oluşabilme riski vardır. Bazı vücut yapılarında menisküs kistleri kendiliğinden küçülebilir ya da büyüyebilir. Menisküs kistleri, diz ekleminin esnekliğini bozarak hareket kabiliyetini kısıtlayabilir. Ayrıca tedavi edilmeyen menisküs kistleri eklemde kıkırdak hasarına yol açabilir. Menisküs kistleri ile ilgili herhangi bir şikayetiniz varsa, geç kalmadan bir ortopedi uzmanına başvurabilirsiniz.  

Tıpta Mukoid Materyal, Dejenerasyon, Menisküs Kistleri Çeşitleri Nelerdir?

Tıpta mukoid materyal, dejenerasyon, menisküs kistleri birçok farklı sebepten kaynaklanabilir. Menisküs yırtıkları en sık rastlanılan sebepler arasında yer alır. Menisküs yırtıkları, eklem sıvısının sızmasına ve  yol açarak kist oluşumuna zemin hazırlar. 

Diz eklemine yapılan tekrarlayan travmalar, menisküs dokusunu zayıflatabilir ve kist oluşumunu tetikleyebilir. Küçük boyutlu menisküs kistleri herhangi bir semptom vermeyebilir.

Tıpta mukoid materyal, dejenerasyon, menisküs çeşitleri şu şekilde sıralanabilir:

• İnstrameniskal kist çeşidi; menisküsün içinde oluşur. Bu kistler genellikle menisküs yırtığı ya da dejenerasyonu sonucu meydana gelir. Yırtık ya da hasar gören menisküs dokusu, eklem sıvısının sızmasına yol açar ve zamanla bu sıvı, menisküs içinde bir kist oluşturacak şekilde birikir. Küçük boyutlu kistler herhangi bir belirti göstermeyebilir. Ancak büyük boyutlu kistler, şiddetli ağrıya, dizde şişkinliğe sebebiyet verebilir. 
• Parameniskal kist çeşidi; menisküsün dışında oluşur. Menisküsün dış kısmında gelişen ve eklem sıvısı ile dolu olan keseciklerdir. Bu kistler eğer tedavi edilmezse diz ekleminde hasara ve kronik ağrıya yol açabilir. 
• İntra-artiküler kist çeşidi; eklem boşluğuna doğru uzanan kist türüdür. Eklemi saran zarın bir çıkıntısı olarak oluşan, içi sıvı dolu küçük keseciklerdir. Bu kistler, eklem hareketlerini önemli ölçüde kısıtlayabilir. Kronik ağrıya neden olabilir. İntra-artiküler kistler genellikle iyi huylu tümörlerdir. Ancak yaşam kalitenizi olumsuz etkileyebileceğinden dolayı alanında uzman doktora başvurmanız önemlidir. Geç müdahale edilen tüm hastalıklarda olduğu gibi intra-artiküler kist rahatsızlığında da geç müdahaleler tedavi sürecini olumsuz etkiler.      

Tıpta Mukoid Materyal, Dejenerasyon, Menisküs Kistlerinin Belirtileri

Tıpta mukoid materyal, dejenerasyon, menisküs kistleri belirtileri, kist çeşidine, kişinin genel sağlık durumuna ve kistin büyüklüğüne göre farklılık gösterebilir. Ancak çoğunlukla menisküs kistlerinin boyutu küçük olduğunda herhangi bir semptoma yol açmayabilir. Menisküs kistlerinin boyutu büyüdükçe bazı belirtiler kendini hissettirmeye başlar.

Menisküs kistlerinin en sık rastlanılan belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• Yürüme güçlüğü 
• Dizin hareket kabiliyetinde zayıflık 
• Dizde kilitlenme
• Diz bölgesinde hissizlik 
• Dizde gözle görülen, belirgin şişkinlik  
• Dizi bükmekte güçlük yaşama 
• Dizde esneklik kaybı

Menisküs kistleri hemen hemen her yaş grubundan insanda sıklıkla rastlanabilen yaygın bir durumdur. Eğer bu belirtileri taşıdığınızdan şüpheleniyorsanız gecikmeden alanında uzman bir ortopediste başvurabilirsiniz. 

Tıpta Mukoid Materyal, Dejenerasyon, Menisküs Kistleri Tanısı Nasıl Konulur?

Tıpta mukoid materyal, dejenerasyon, menisküs kistleri, ortopedi alanının uzmanlık konusudur. Ortopedist, hastanın şikayetlerini dinledikten sonra fiziksel muayene yapar. Fiziksel muayenenin ardından kesin tanı için özel görüntüleme yöntemlerinden yararlanır.

Bu yöntemlerden en yaygın olarak kullanılanlar şu şekilde sıralanır:

• Manyetik rezonans görüntüleme yöntemi; kısaltması MR'dır. MR, menisküs kistleri, yırtıklar ve dejenerasyonu en net gösteren görüntüleme yöntemlerinden biri olarak bilinir. MR sayesinde kistin boyutu, yeri ve menisküs dokusundaki hasarın derecesi detaylı bir şekilde ortopedist tarafından değerlendirilebilir. 
• Ultrasonografi, MR'a alternatif olarak kullanılabilen bir başka görüntüleme yöntemidir. Özellikle kistin büyüklüğü ve yerleşim yeri hakkında ortopediste bilgi vermesi açısından öne çıkar. 
•  nadiren kullanılan bir görüntüleme yöntemidir. Bu yöntem MR'ın uygulanamadığı durumlar için tercih edilebilir.  

Tıpta Mukoid Materyal, Dejenerasyon, Menisküs Kistleri Tedavisi

Tıpka mukoid materyal, dejenerasyon, menisküs kistleri tedavisi, kistin boyutuna, konumuna, hastanın yaşına, genel sağlık durumuna ve semptomların şiddetine göre farklılık gösterir.

Genel olarak tedavi yaklaşımları şu şekilde sıralanabilir: 

• İlaçla tedavi yöntemi uygulanabilir. 
• Etkilenen eklemi dinlendirmek, şişliği ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir. 
• Ağrının, şişliğin oluştuğu bölgeye gün içinde belirli aralıklarla 15 dakika buz kompleksi uygulayarak semptomlar hafifletilebilir. 
• Doktorun önerdiği egzersizler yapılarak semptomların etkisi azaltılabilir. 
• Doktorun önerdiği fizik tedavi yöntemi uygulanabilir. Fizik tedavi, eklemin hareketliliğini artırmaya, kasları güçlendirmeye ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir.  

Eğer ilaç ve fizik tedavisi yeterli gelmezse ya da kistin büyümeye devam ettiği durumlarda cerrahi tedavi gerekebilir. En sık kullanılan cerrahi yöntemler şu şekilde sıralanabilir: 

• Açık ameliyatta hastanın vücudundaki menisküs kistleri çıkarılarak alınır. 
• Kapalı cerrahi operasyon yönteminde bölgeye küçük bir kamera ve cerrahi aletlerin yardımıyla menisküs kistleri çıkarılarak alınır. 

Tıpta Mukoid Materyal, Dejenerasyon, Menisküs Kistleri Tedavisi Sonrası İyileşme Süreci

Menisküs kistleri tedavisi sonrası iyileşme süreci uygulanan tedavi yöntemine bağlı olarak değişiklik gösterir. Ayrıca tüm hastalıkların tedavisinde olduğu gibi burada da hastanın yaşına, cinsiyetine, genel sağlık durumuna ve hastalığının durumuna göre iyileşme sürecinde farklılıklar oluşabilir.

Cerrahi olmayan menisküs tedavi sonrası iyileşme sürecinde dikkat edilmesi gerekenler şu şekilde sıralanabilir: 

• Diziniz üzerindeki yükü azaltarak bol bol dinlenerek tedavi sürecinizi hızlandırabilirsiniz.  
• Diziniz üzerindeki şişlik ve ağrıyı azaltmak için buz kompleksi uygulayabilirsiniz. Bu sayede semptomları hafifletebilirsiniz.   
• Dizinizdeki hareket kabiliyetini kaybetmemek için doktorunuzun önerdiği egzersizleri düzenli aralıklarla yaparak dizinizin hareketliliğini sağlayabilir, kas gücünüzü arttırabilirsiniz.  
• Hemen her ameliyatta iltihaplanma riski bulunduğu gibi menisküs kisti ameliyatı da bu riski taşır. O yüzden ameliyat sonrası yara bölgenin hijyenine dikkat etmeniz gerekir. 
• Ameliyat sonrası diz bölgenize fazla yüklenmemek, ağır ve ani hareketlerden kaçınarak iyileşme sürecini hızlandırabilirsiniz. 
• Beslenme alışkanlıklarınız da tedavi sürecinde büyük önem taşır. Doktorunuzun önerdiği şekilde beslenmenize dikkat ederek genel sağlık durumunuzun güçlenmesine katkı sağlayabilirsiniz.  

Sıkça Sorulan Sorular

Menisküs Kistleri Kanser midir?

Menisküs kistleri genellikle . Ancak bazen kistler büyüyebilir. O yüzden düzenli aralıklarla kontrol altında tutulmaları gerekebilir. Ortaya çıkabilecek ciddi rahatsızların önlenmesi açısından takip edilerek zamanında tıbbi müdahalenin yapılması önemlidir. 

Menisküs Kistlerin Oluşumunu Engellemek mü?

Hayır, mümkün değildir. Menisküs kistlerinin oluşumu önlenemeyen bir durumdur. Genellikle  yırtığı sonucu oluşur. Ancak aldığınız bazı önlemlerle riskleri azaltmak mümkündür. Aşırı kilolardan kaçınmak, düzenli , beslenmenize dikkat ederek önlem alabilirsiniz. Eğer diz bölgesinde ağrı, şişkinlik gibi şikayetleriniz varsa ortopedi uzmanına başvurabilirsiniz.  

Menisküs Kistleri Dışarıdan Belli Olur mu?

Menisküs kistleri her zaman dışarıdan net bir şekilde görülmez. Özellikle de küçük boyutlu kistler ve iç kısmında yer alanlar çıplak gözle fark edilmeyebilir. Ancak röngen ve  gibi cihazların yardımıyla görüntülenebilir. Diz kapağındaki şişliğin, ağrının ya da kızarıklığın nedenleri her zaman menisküs kistleri olmayabilir. Diğer diz sorunların da görülebilir. Kesin tanı için alanında uzman bir ortopediste başvurulması gerekir.  

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.