Mineral ve tuzdan oluşan böbrek taşları, böbreklerde ya da idrar yollarındaki kristallerin sert birikintileri olarak da tanımlanabilir. Böbrek taşı kırma yöntemleri, taşın büyüklüğüne ve taşın yerine göre değişiklik gösterir.

Bu nedenle böbrek taşına sahip olan kişilerin ilk olarak gerekli tetkikleri yaptırması ve taşın büyüklüğünün belirlenmesi için uzman hekimler tarafından muayene olması gerekir.

Bazı durumlarda taşın kendiliğinden düşmesi beklenirken, bazı durumlarda ise farklı tetkikler devreye girer. Aynı zamanca yine taşın büyüklüğüne ve bulunduğu konumuna göre cerrahi operasyonların yapılması da tercih edilebilir.

Böbrek Taşı Kırma Teknikleri

Böbrek taşı kırma yöntemleri, taşın bulunduğu bölgeye, taşın tipine ve büyüklüğüne göre uzman hekimler tarafından belirlenir. Genel olarak böbrek taşları 4 mm’den küçük ise idrar yolu aracılığı ile kendiliğinden vücuttan çıkar ve herhangi bir müdahaleye gerek kalmaz. Ancak yine de küçük ebatlara sahip böbrek taşları da kişilerin şiddetli ağrı yaşamasına neden olabilir.

İdrar yolu ile dışarıya atılamayacak ebatlardaki böbrek taşları için tercih edilen teknikler şu şekilde sıralanabilir;

• Ses Dalgaları ile Böbrek Taşı Kırma: SWL olarak da bilinen bu teknik, böbrek taşının yer aldığı bölgeye ve büyüklüğüne göre şok dalgalarının ayarlanması ile taşın kırılmasını sağlar. Vücudun dış bölgesinden böbrek taşının parçalanması için son derece güçlü titreşimlerden oluşan ses dalgaları bu teknikte kullanılır. Ses dalgasının etkisi ile kırılan böbrek taşını parçaları ise idrar ile vücuttan dışarıya kolaylıkla atılabilir
• Böbrek taşı kırma yöntemleri arasında yer alan SWL ile gerçekleştirilen operasyonların süresi, kullanılan cihazın özelliklerine, böbrek taşının büyüklüğüne ve böbrek taşının bulunduğu bölgeye göre değişir. Ortalama olarak ise otuz ila kırk beş dakikalık bir süreçte bu operasyon tamamlanır
• Üreteroskopi: Retrograd İntrarenal Cerrahi- RİRC olarak da bilinen bu teknikte, böbrekte yer alan taşlar kıvrılabilir, ince yapıya sahip aletler ve lazer yardımı ile kırılır. Operasyonda kullanılan kıvrılabilir cihaz ile idrar yolunun uç kısmına girilir. Üretra, mesane ve üreter geçildikten sonra böbreğe ulaşılır. Böbrekte yer alan taşın boyutu ve bulunduğu bölge, taş bütün olarak çıkartılmasına imkan sunabilir. Ancak bazı durumlarda taşın bir bütün olarak çıkartılması pek de mümkün olmayabilir. Bu gibi durumlarda lazer kullanımına başvurulur ve böbrek taşı küçük parçalara ayrıldıktan sonra idrar yolu aracılığı ile vücuttan atılması sağlanır
• Bu süreç genel anestezi altında tamamlanır. Taş şayet bir bütün halinde çıkartılamayacak ise bu durumda hastanın böbreğinden mesanesine kadar uzanan bir stent yerleştirilir. Bu stent ile kırılan böbrek taşı parçalarının mesaneye akması kolaylaşır ve hasta da bu sayede taş parçalarını idrar yolu ile daha kolay bir şekilde dışarıya atar
• Açık Böbrek Taşı Ameliyatı: Böbrek taşı kırma yöntemleri ile herhangi bir sonucun elde edilemeyeceği durumlarda, açıkböbrek taşı ameliyatıtercih edilir. Bu durum genel olarak çok büyük taşların böbrekte yer alması halinde ya da normal bir anatomiye sahip olmayan hastalara uygulanır
• Hiperparatiroidi Ameliyatı: Bu ameliyat ise kandaki kalsiyum seviyesinin düzenleyen paratiroid bezinin anormal çalışması durumunda tercih edilir. Vücutta yüksek oranda kalsiyumun bulunması, kişinin böbreklerinde sürekli olarak taş oluşmasına neden olur. Bu ameliyat ile kronikleşen böbrek taşı sorunun ortadan kaldırılması hedeflenir.

Böbrek Taşı Neden Oluşur?

Böbrek taşı kırma yöntemleri ile bu soruna sahip olan kişiler kısa sürede normal hayatlarına dönebilir. Böbrek taşının oluşmasına neden olan etmenlerin bilinmesi ise bu sağlık sorunu ile yeniden karşılaşılmasının engellenmesi için son derece önemlidir.

Böbrek taşı oluşumuna neden olan başlıca etmenler şu şekilde sıralanabilir;

• Yetersiz sıvı alımı
• Genetik etmenler
• Protein, sodyum ya da şeker bakımından yüksek içeriklere sahip gıdaların sık sık ve düzensiz bir şekilde tüketilmesi
• Aşırı tuz tüketimi
• Sindirim sistemi ameliyatı geçmişine sahip olunması
• Fazla kilo ve obezite
• Polikistik böbrek ya da farklı bir kistik böbrek rahatsızlığına sahip olunması
• Kişinin tek böbreğinin olması
• İdrarda bulunan sistin, oksalat, ürik asit ve kalsiyum sevilerinin artmasına neden olan hastalıklar
• Düzenli olarak kullanılan bazı ilaçlar
• Crohn hastalığı
• Renal tübüler asidoz
• Medüller sünger böbrek 
• Dent hastalığı
• Kişinin çok sık idrar yolu enfeksiyonuna yakalanması
• Uzun süre kalsiyum takviyesi kullanımı
• Uzun süre D vitamini takviyesi kullanımı

Böbrek Taşı Belirtileri Nelerdir?

Böbrek taşı ağrısı genel olarak taşın vücudun yan bölgesinde kendini gösterir. Böbreklerde meydana gelen ağrı, taşın tıkanıklık yapması halinde kasıklarda da hissedilir. Böbrek taşının belirtileri arasında ise şunlar yer alır;

• Aralıklı olarak ortaya çıkan şiddetli yan ağrısı
• Mide bulantısı ve buna bağlı olarak gelişen kusma
• İdrara çıkma aşamasında yanma hissi
• Kişinin sık sık idrara çıkma isteği duyması
• Ağrının kadınlarda vajinal bölgeye, erkeklerde ise testislere vurması
• İdrar renginde koyulaşmanın meydana gelmesi
• İdrarda kan

Böbrek Taşı Çeşitleri Nelerdir?

Böbrek taşı kırma yöntemleri uygulanmadan önce böbrek taşının çeşidinin belirlenmesi, boyutunun ve yerinin tam olarak saptanması gerekir. Böbrek taşı çeşitleri şu şekilde sıralanabilir;

• Kalsiyum taşları
• Struvite taşları
• Ürik asit taşları
• Sistin taşları

Böbrek Taşı Oluşumu Önlenebilir Mi?

Böbrek taşı genel olarak kişilerin şiddetli ağrı yaşamasına neden olur. Kadınlarda meydana gelen böbrek taşlarının vücuttan atılması, erkeklere nazaran daha kolaydır. Bu durumda erkeklerin yaşadığı ağrının şiddetinin de kadınlara nazaran daha yüksek seviyelerde olduğu söylenebilir. Böbrek taşının meydana gelmemesi için alınabilecek bazı tedbirler vardır.

Bu tedbirler şu şekilde sıralanabilir;

• Öncelikle kişinin günlük tuz tüketimini minimuma indirmesi son derece önemlidir
• Gün içerisinde yeteri kadar su tüketimi de yine tuz tüketiminin azaltılması kadar önemlidir
• Gerekli durumlarda üroloji hekimlerine başvurulması ve beslenme düzeninin planlanması da tercih edilebilir

Böbrek Taşı Olanların Tüketmemesi Gereken Besinler Nelerdir?

Bazı besin maddeleri böbrek taşı oluşumunu tetiklemektedir. Kalsiyum seviyesinin artmasına bağlı olarak gelişebilen böbrek taşları için kalsiyumun tamamen kesilmesi ise doğru bir tercih değildir. Bilindiği gibi kalsiyum hem diş hem de kemik sağlığı için son derece önemlidir.

Kalsiyum oksalat taşı olan hastaların uzak durması gereken besin ögeleri ise şu şekilde sıralanmaktadır;

• Fındık
• Badem
• Kaju
• Yer fıstığı 
• Ispanak
• Buğday kepeği
• Pancar kökü
• Kuşkonmaz
• Çikolata
• Çilek
• Pırasa
• Maydanoz
• Kereviz
• Soya ürünleri

Böbrek Taşı Kırma Teknikleri Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Böbrek Taşı Ameliyatından Sonra Ne Olur?

Taşın büyüklüğü ve yeri göz önüne alınarak uygulanacak olan teknik belirlenir. Lazer ile böbrek taşı kırma yöntemi kişinin herhangi bir acı duymadan bu sorundan kurtulmasını sağlar. Bu süreçte kişi anestezi altında olur ve işlem sona erdikten sonra bir gün hastanede kalır. Ardından hastanın durumu kontrol edilir ve taburcu olması için işlemler başlatılır.

Böbrek Sağlığını Korumak İçin Hangi Gıdalar Tüketilmelidir?

Günlük su tüketiminin düzenli olarak gerçekleştirilmesi, böbrek sağlının korunması için son derece önemlidir. Bunun yanı sıra fesleğen, elma, üzün, nar ve karpuz gibi gıdalar da yine böbrek sağlığını destekler.

Böbrek Taşı Nasıl Tespit Edilir?

Böbrek taşının tespit edilmesi için farkı görüntüleme tekniklerine başvurulur. Bu teknikler arasında bilgisayarlı tomografi ve ultrason yer alır. Aynı zamanda kan testi, idrar testi ve böbrek taşı analizi de yine bu süreçte başvurulan tetkikler arasında yer alır.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.