Ayak protezi bir kişinin ayağının kaybı ya da ayak işlevinin yerine getirilememesi durumlarında kullanılan bir protez çeşididir.

Protez ayağın ön kısmına, bilek kısmına kısacası işlev sorunu neredeyse oraya uygulanabilir.

Hasta, protezi tıpkı gerçek ayağı gibi hareket ettirebilir ve de estetik olarak bir ayak görünümüne sahip olmasına sağlar.

Bu protezler her hastanın kendi problemine ve ayağına uygun olarak üretilerek hastanın ayağıyla yapabileceği işlevleri yerine getirmesine imkan verir. 

Ayak Protezi Nedir?

Protez kişinin uzvunun kaybında uzvun yerine getirdiği işlevleri hastanın yeniden kazanabilmesi için üretilen bir parçadır.

Ayak protezi kişinin yürümesini ve ayakta durmasını sağlar. Kişi protez sayesinde ayak görünümüne ve onun yerine getirdiği tüm görevlere yeniden kavuşur. 

Protez yalnızca uzvun kaybında değil, kişinin ayağıyla yerine getirdiği görevlerinde sorun yaşaması sebebiyle de kullanılabilir.

Bu durumlar eklem rahatsızlıkları ve kireçlenme gibi kişinin hareketlerini kısıtlayan rahatsızlıklardır.

Protezler kişinin kendi ayağıyla benzer bir şekilde hareket eder ve kişinin doğal bir şekilde yürümesine yardımcı olur.

Protez kullanan bireyler normal bir şekilde yürüyebilirler ve hayatlarını normal yaşam koşullarına uygun olarak sürdürebilirler.

Protez daha önce yaptığınız aktivitelerinizi yapmaya devam edebilmenizi sağlar. Yani yüzebilir, araba kullanabilir ve rahatça bisiklet sürebilirsiniz.

Ayak Protezi Çeşitleri Nelerdir?

Protezin çeşitleri kişinin kendi hayat akışına uygun olarak farklı türlerde üretilir.

Kişinin ayak uzvunu tamamen kaybetmişse bacağına uyacak şekilde silikon bir protez yapılabilir.

Eğer bu protezi bacak protezine takacaksa bacak protezine uygun olarak pek çok farklı protez modeline bakabilir.

Bacak protezine uygun olarak kullanabileceği protez çeşitleri şu şekildedir:

Hidrolik Protez Çeşitleri: Bu protez çeşitleri ayak bileği eklemi hidrolik olanlardır. 

• Echelon Hidrolik Protez
• Kaman Hidrolik Protez
• Kintera Hidrolik Protez

Mikroişlemcili Protez Çeşitleri: Bu protez ayak bileği mikroişlemci tarafından kontrol edilebilir olan elektronik bir protez çeşididir.

• Proprıo Foot Mikroişlemcili
• Triton Smart Ankle Mikroişlemcili
• Elan Mikroişlemcili Protez

Spor ve Koşular İçin Protez Çeşitleri:

• 1E90 Sprinter Koşu Ayağı
• Flex-Run With Solo
• Blade XT

Tüm bu protez çeşitlerinin birbirlerinden farkı kullanım yerleri başta olmak üzere protezde kullanılan malzeme, dayanıklı olmalıdır.

Kişinin kullanacağı yere uygun olarak seçeceği protez hayat kalitesini de aynı ölçüde etkiler.

Alınacak olan protezin doktor kontrolünde ve doktor tavsiyesine uygun olarak alınması oldukça önemlidir. 

Uzuv kaybı durumlarında kullanılan diğer protez çeşitleri ise şunlardır: 

• Sach Ayak: Ayak bileğinde hareket bulunmayan kişiler için olan protez çeşididir.
• Silikon Ayak Parmak Protezleri: Ayak parmak amputasyonlarında hastanın ayağına uygun olarak üretilen protezlerdir.
• Silikon Ayak Protezi: Kişinin ayağına uygun olarak üretilen ve amputasyon durumlarında kullanılan protezlerdir. Bu protezler özellikle spor yapan kişilerin ve aktif bir yaşama sahip olan kişilerin tercih ettikleri bir protez çeşididir. Yürürken ve koşarken rahatlıkla kullanılabilen bu protezler diğer spor etkinliklerinde de kullanılabilirler. 
• Ayak Bileği Protezi: Kireçlenme ve eklem rahatsızlıklarında kişinin hareketinin kısıtlandığı durumlarda kullanılan bir protezdir. Eklem işlevinin yerine getirilmesi ve eklemlerin korunması için uygulanabilir.

Ayak Protezi Nedenleri Nelerdir?

Protez nedenleri kişinin ayak, bacak uzvunu kaybetmesi sebebiyle ve ayak uzvunun görevini yerine getirememesiyle sebebiyle kullanılır.

Eklem rahatsızlıklarında da kullanılabilen protezler hastaya uygun olarak yapılarak uzvun yerine getiremediği görevleri yeniden yerine getirebilmesini sağlar.

Kişinin ayak uzvundaki sorunun pek çok nedeni olabilir. Bu nedenler şu şekilde sıralanabilir:

• Doğuştan uzuv kaybı


• Kaza


• Eklem 


• Tümör
• Damar hastalıkları

Ayak Protezi Hangi Durumlarda Takılır?

Protezin takılma zamanı hastanın yaşına, takılma sebebine göre değişiklik gösterir.

Kişinin doğuştan uzuv kaybı varsa doktoruyla görüşerek protez takılabilir. Kişi bir yaralanma, kaza sebebiyle uzuv kaybı yaşamışsa da hastaya protez takılabilir.

Ancak yaralanma durumlarında amputasyon yapılmış olması sebebiyle bu yaranın iyileşmesi beklenir.

Bu süre de kişinin yaşına göre farklılık göstermekle birlikte genellikle 2 ile 6 ay arasında değişir. 

Bu durumlar dışında yaşlı kişilerde görülen kemik erimesi, eklem rahatsızlıkları durumlarında da protez takılabilir.

Yaşlı kişilerde ayak bileğinde yıpranma veya hasar görme sebebiyle protez takılabilir.

Ayrıca yaşlılıkla birlikte kemiklerin ve eklemlerin aşınması durumunda ortaya çıkan bir hastalık olan osteoartrit , ayak bileği ekleminde işlev bozukluğuna neden olur. Kişinin bu işlevi yeniden kazanabilmesi için protez takılabilir. 

Yaşlılarda düşme ve diğer kaza durumlarında iyileşme genç kişilere göre daha zor olduğundan protez takılabilir.

Yaşlı olan bir kişi düştüğünde genellikle ayak bileğinde yaralanma meydana gelir.

Kas yaralanmaları, tendon yaralanmalarında da kişinin yeniden hareket edebilmesinin sağlanması için protez kullanılır. 

Ayak Protezi Ameliyatı Sonrası Yapılması Gerekenler

Protez ameliyatı sonrasında hastanın kaybetmiş olduğu işlevlerin yeniden kazandırılması gerekir.

Bu durumda protezin uygulanmış olduğu bölgeye göre doktor uygun olarak bir egzersiz programı verebilir.

Doktor tarafından hastanın takibi yapılarak protezine uyum sağlaması ve hayatının akışına göre yapılması gereken fiziksel tedavi veyahut egzersiz programının işleyişine karar verilir. 

Protez ameliyatı sonrasında hastanın ödem veya şişlik şikayeti olabilir.

Bu yüzden soğuk kompres gibi uygulamalar yapılması tavsiye edilir. Bu süreçten sonra hastaya uygun şekilde yapılan protez hastaya denetilir.

Protez takıldıktan sonra hasta iki demir arasında tutunarak yürümeyi deneyimler. Eğitim hasta proteze uyum sağlayana kadar devam ettirilebilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Ayak Protezi Engel Oranı Nedir?

Ayak protezi engel oranı kişinin ayak uzvundaki soruna bağlı olarak değişir. Kişinin amputasyon durumlarında alışma sürecinde yaşayacağı sıkıntılar ve engeller olabilir. Doktorun gözetimine bağlı olarak bu sorunlar fizyoterapi gibi tedavi yöntemleriyle çok daha iyi bir hale getirilebilir. Protez sürecinde hastanın engel oranı da fizik tedavi egzersizleri ile ve doktor gözetiminde yapılan diğer yöntemlerle engel oranı düşebilir. Engel oranı ile ilgili daha net bilgiler, doktorlar tarafından hastalara bildirilir.

Ayak Protezi Fiyatları Neye Göre Değişiyor?

Protezler kişinin ayak ölçümü yapılarak ve de kişinin isteğine göre üretilmektedir. Bu sebeple fiyatları da kişinin isteğine, ayağının boyutuna ve ihtiyacına göre değişir. Protezlerin çeşitleri kullanılan malzemeye, dayanıklılığına ve tasarımına göre farklılık gösterir. Protezler kullanılacak yere uygun olarak üretilir. Örneğin; yüzme için suya dayanıklı protezler, koşu için koşuya uygun protezler üretilir. 

Ayak Protezi Kaç Yılda Bir Değişir?

Protezler ortalama olarak 20-25 yıl kadar kullanılabilir. Fakat bu sürenin değişmesi kişinin kullanımına bağlı olmakla birlikte protezin malzemesine, ne kadar dayanıklı olduğuna göre de değişim gösterir. Kişinin protezi aşırı zorlamaması ve de doktorun bu konuda söylediği kurallara uyulması durumunda protezin ömrü daha uzun olabilmektedir.

Ayak Protezi Bakımı Nasıl Yapılır?

Her gece çıkarılmış olan protezin düzenli olarak temizlenmesi gerekir. Protezin çeşidine bağlı olarak bakımı da değişir. Kişinin kullanım süresinde bir sorun yaşamaması için protezi çıkarıldıktan sonra su ve sabun kullanılarak temizlenmesi gerekir. Güdük kısmının da temizlenmesi gerekir. Protez ayaklar da tıpkı güdük kısmı gibi düzenli olarak temizlenmelidir. Temizlendikten sonra ise güdük kurulanmalıdır. Ayak protezi kullanırken kişinin sorun yaşamaması için kendi bacağını da düzenli olarak nemlendirmesi gerekir. 

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.