Akciğerlerin en önemli fonksiyonu olan oksijenin kana çekilmesi ve karbondioksitin atılması akciğer parankimi ile gerçekleştirilir. Parankim dokusu alveoller (hava kesecikleri) ve bronşioller (küçük hava yolları) yapılarından meydana gelir.

Parankim dokusunun sağlıklı bir şekilde çalışması vücutta bulunan tüm organların gerektiği oranda oksijen almasını ve atık gazların dışarı atılmasını sağlar. 

Akciğer Parankimi Nedir?

Sağlıklı bir yaşam sürmek, yaşam kalitesini korumak için akciğer sağlığı oldukça büyük öneme sahiptir.

Akciğer sağlığını doğrudan etkileyen en temel dokuların başında ise akciğer parankimi gelir. Akciğer parankimi nedir sorusuna şu şekilde yanıt verilebilir.

Akciğerlerin esnek olan ve hava dolabilen bölümüne akciğer parankimi denir.

Parankim dokusu solunum yapıldığı esnada genişleyerek büzülür ve akciğerin görevi olan gaz alışverişinin yapılmasını sağlar.

Parankim dokusu düzenli çalıştığında tüm organlar ihtiyacı olan oksijeni alır ve vücuttaki atık gazların dışarı atılması sağlanır. 

Solunum kapasitesinin korunabilmesi için parankim dokusunun sağlıklı olması oldukça önemlidir.

Bu dokunun çeşitli faktörlerden kaynaklı zarar görmesi durumunda akciğerlerin verimi düşerek, kapasitesi azalır.

Akciğerlerinin solunum kapasitesinin azalması ise ciddi sağlık sorunlarını beraberinde getirir. 

Akciğer Parankiminin Yapısı ve Fonksiyonları

Akciğer parankimine mikroskop ile bakıldığında oldukça karmaşık bir yapısı mevcuttur. Parankimin temel bileşenleri alveoller, bronşioller ve kılcal damarlardır.

Alveoller kan damarlarıyla çevrelenmiş olan küçük hava kesecikleridir. Solunum yapıldığı sırada oksijen alveollere dolar ve oksijen kılcal damarlardaki kana ulaşır, kılcal damarlardan ise tüm vücuda iletimi sağlanır.

Ayrıca alveoller kılcal damarlarda bulunan karbondioksitin atılmasına da aracılık eder. Bu döngü her nefes alışverişte oluşan bir döngüdür. 

Akciğer parankiminin yapısı esnektir ve esnekliği sayesinde solunum yapılırken parankim genişleyip, büzülür.

Parankimin bu yapısı hava alışverişi yapmasını sağlar. Parankimin esnekliğinde kayıp oluşması ya da dokuda hasar meydana gelmesi akciğer kapasitesini düşürür.

Akciğer kapasitesinin düşmesi ise vücuda yeterli oksijen alınmaması ve zamanla önemli solunum problemlerinin oluşumuna zemin hazırlayabilir. 

Akciğer Parankimi Hastalıkları Nelerdir?

Birçok hastalık akciğer parankimi üzerine etkili olarak, parankim dokusunda hasara neden olabilir.

Herhangi bir sebepten dolayı parankim dokusunun hasar alması ise kişinin solunum kapasitesinin azalmasına, nefes alışverişinde bozulmalara sebep olabilir.

Akciğer parankiminin bozulmasına sebep olabilecek hastalıklar şunlardır;

Akciğer Kanseri: Akciğerde kanserli hücrenin oluşması ve kontrolsüz bir şekilde büyüyerek, yayılım göstermesi durumunda akciğer kanseri oluşur. Akciğer kanseri akciğerler başta olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir. Dolayısıyla akciğer parankiminde oluşan tümörlü hücre parankim dokusunun yapısının bozulmasına neden olur. Parankim dokusunun bozulması ise nefes alış verişinin zorlanmasıyla sonuçlanır. 

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH): Sigara kullanan kişilere sıklıkla KOAH tanısı konulur. KOAH akciğer hava yollarının tıkanmasına ve buna bağlı olarak parankim dokusunun zarar görmesine neden olur. Parankimin zarar görmesiyle KOAH olan hastalarda solunum yetmezliği meydana gelebilir. 

Zatürre: Bakteri, virüs ya da mantar enfeksiyonlarından kaynaklı oluşan  akciğer parankim dokusunda iltihap oluşmasına neden olabilir. Parankim dokusunda iltihap oluşması dokunun hasar almasına ve gaz alışverişini yeterli kapasiteyle yapamamasına sebep olur. Bu durumun neticesinde hasta solunum güçlüğü yaşayabilir. 

Akciğer parankimine neden olan hastalıklar genel olarak akciğer kanseri,  ve zatürredir. Ancak bunlar dışında hava kirliliği, zararlı gazlar ve kimyasal maddeler gibi çevresel faktörler ve çeşitli akciğer hastalıkları parankim dokusunun zarar görmesine neden olabilir. Bu etmenler parankim dokusunda kalıcı hasara neden olabilir. Ayrıca sigara kullanan kişilerde parankim esnekliğini kaybettiğinden akciğer fonksiyonlarında önemli bozulmalar meydana gelir. 

Akciğer Kanseri ve Parankim Hasarı

 en yaygın kanser türlerinin başında gelir. Akciğer kanseri vücutta birçok hasarın oluşmasına neden olabilir.

Bunlardan bir tanesi de akciğer parankim dokusunda meydana gelen hasarlardır. 

Akciğer kanserinin genel başlangıç ve tümörü oluşma bölgesi de akciğerin parankim dokudur.

Parankim dokusunda gelişen tümör zamanla gelişerek, kontrolsüz bir şekilde çoğalır. Bu durum ise parankim dokusundaki alveollerin gaz alışverişi yapmasına engel olur ve akciğerin işlevi bozulur.

Akciğer kanseri doğrudan akciğer parankim dokusu üzerinde etkili olduğundan önemli sağlık şikayetlerini de beraberinde getirir. İşte, akciğer kanseri belirtileri;

• Sürekli devam eden ve giderek kötüleşen 
• Nefes darlığı ve hırıltılı solunum



•  ve yutma güçlüğü
• Ani kilo kaybı ve iştahsızlık

Bu belirtilerden bir ya da birkaçı görüldüğünde uzman bir doktora başvurmak önemlidir. Çünkü kanser tedavisinin başarı oranı erken teşhis ile birlikte ciddi oranda yükselmektedir.

Özellikle risk grubunda olan, sigara kullanan kişilerin düzenli olarak doktor kontrolüne giderek, gerekli tetkikleri yapması önem taşır. 

Akciğer Kanserinden Korunma Yöntemleri

Akciğer kanseri genel olarak akciğer parankiminde gelişir ve bu bölgeden çoğalarak vücuda yayılır.

Dolayısıyla akciğer parankimini korumak için akciğer sağlığına dikkat etmek, kanser riskini azaltmak için kişisel önlemler almak gerekir.

İşte, akciğer kanserinden korunmak için alınabilecek önlemler;

Sigara Kullanımını Bırakmak:  kullanımı başta akciğer kanseri olmak üzere birçok akciğer hastalığının temel nedenleri arasında bulunur. Akciğer parankim dokusunun sağlığını korumak için sigara kullanımını bırakmak önem taşır.

Temiz Hava Almak: Nefes alışverişinde kimyasal gazlar, kirli hava solumak akciğer sağlığını olumsuz yönde etkileyerek, akciğer parankiminde hasar oluşmasına neden olur. Bunun için temiz hava solumak akciğer sağlığını koruyacak faktörler arasındadır. Ormanda, sahilde yürüyüş yapmak temiz hava almak için güzel seçeneklerdir. 

Düzenli Egzersiz: Akciğer sağlığında etkili olan faktörlerden bir tanesi de akciğer kapasitesinin artmasını sağlamaktadır. Akciğer kapasitesini artırmak için yürüyüş, koşu, bisiklet binme, yüzme gibi sporlar yapılabilir. Kişilerin hayatına düzenli egzersizi dahil etmesi ve hareketli bir yaşam tarzı benimsemesi akciğer sağlığını olumlu yönde etkilemektedir. 

Sağlıklı Beslenme: Beslenme vücut direncini, bağışıklığını etkileyen en önemli etmenler arasındadır. Bu nedenle vitamin ve mineral bakımından zengin gıdalara beslenme programında yer vermek bağışıklığın güçlenmesini sağlayarak, vücut direncini artıracaktır. Ayrıca kişilerin diyetinde akciğer sağlığında etkili olan zencefil, zerdeçal, brokoli, koyu yeşil yapraklı sebzeler gibi besinlere yer vermek de önemlidir. 

Sık Sorulan Sorular

Akciğer Parankiminde Hasarı Nasıl Oluşur?

Akciğer parankiminde hasar olmasının çeşitli nedenleri vardır. Parankim hasarına neden olan en başlıca sebepler sigara kullanımı, hava kirliliği ve çeşitli akciğer hastalıklarıdır. Akciğer parankiminde hasar oluşmaması için akciğer sağlığına dikkat etmek önem taşır. 

Akciğer Parankimi Hasarı Belirtileri Nelerdir?

Akciğer parankiminde hasar oluştuğunda genel olarak devamlı geçmeyen öksürük, nefes darlığı ve hırıltılı solunum, göğüs ağrısı, kanlı balgam, ani kilo kaybı, halsizlik ve yorgunluk oluşur. Bu belirtilerin görülmesi durumunda vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmak önem taşır.

Akciğer Parankimi Tedavi Edilebilir mi?

Akciğer parankimi tedavisinde belirleyici olan en önemli husus oluşan hasarın boyutudur. Hasarın boyutunun küçük olması tedavi olanağını artırmaktadır. Ancak parankimde hasar oluşmasına neden olan etmende tedavide oldukça önemlidir. Parankim hasarına sigara kullanımı, hava kirliliği, akciğer kanseri, KOAH, zatürre neden olabilir. Örneğin parankimin hasar almasına neden olan etmen sigara kullanımı ya da hava kirliliği ise parankim hasarına tedavi uygulanır. Ancak akciğer kanseri, KOAH gibi hastalıklardan kaynaklanan parankim hasarında hastalığın tedavi süreci önem taşır. 

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.