Bağırsak iltihabı mikrobiyal kaynaklı ya da başka içsel faktörlerle oluşabilen gastrointestinal bir problemdir.

Genellikle hastalığın akut süreci besin ya da kirli su alımına bağlı vücutta olarak ortaya çıkabilir.

Bunun yanında sindirim sistemi etkileyen bu hastalığın belirtileri arasında karın ağrısı, ateş ya da su kaybı dikkat çeker. Genel olarak hastalığın ilerlemesi hayati fonksiyonları bozarak ciddi komplikasyonları oluşturabilir.

Bu nedenle semptomlar görülmeye başlandığında en yakın hastaneye başvurarak tedavi planı oluşturulması gerekmektedir.

Bağırsak İltihabı Nedir?

Bağırsak iltihabı diğer bir ifadeyle kolit hastalığı mide, kalın ve ince bağırsakta farklı zararlı mikroorganizmaların çoğalmasıyla oluşan bir sorundur.

Bu doğrultuda bakteri, virüs ve parazit gibi mikroorganizmalar sindirim sisteminde enfeksiyon oluşmasının temel nedenleri arasındadır.

Bu doğrultuda hastalığın akut süreçte mikroorganizmalar mide ya da bağırsak florasına yerleşir, zamanla mikroorganizmalar çoğalarak kronik bir enfeksiyon durumuna dönüşür.

Bu aşamaların geçirildiği kronik enfeksiyonel hastalıkların başında ise  ya da ülseratif kolit hastalıkları gelir. 

Vücutta organ düzeyinde enfeksiyonun yükselmesine bağlı olarak sulu dışkılama hastalığın en belirgin semptomudur.

Organın yararlı bakteri dengesinin azalması vücut direncinin de düşmesiyle ilişkilidir. Bu anlamda geçmeyen bir yorgunluk ve  halini kişide ön plana çıkarabilir.

Bu enfeksiyonel hastalığın ishal ve diğer semptomları ilk bir haftada geçebilir. Ancak devam eden bir süreç varsa farklı kronik hastalıkların habercisi de olabilir.

Bağırsak İltihabı Belirtileri Nelerdir?

Bağırsak iltihabının çeşitleri başta olmak üzere hastalığın ortaya çıktığı bölge ve enfeksiyon seviyesi belirtilerini şiddetlendirebilir.

Bu doğrultuda hastalarda görülen semptomlarının türü ve etki kapasitesi değişebilir.

Ayrıca hastalda  varsa ve 1 günden uzun süredir devam ediyorsa enfeksiyon şüphesi duyulabilir. Genel olarak  hastalığın belirtileri aşağıdaki gibi listelenebilir:

• Birdenbire başlayan sulu gaita oluşumu
• Mide bulantısı ve kusma refleksinin görülmesi
• Karın bölgesinde gaz sıkışması, kramp oluşumu ve karın ağrısının gözlemlenmesi
• Dışkı ya da kusma durumuna bağlı vücutta susuzluk hissinin duyulması
• Cilt ve ağız kuruluğunun şiddetlenmesi
•  bağlı aniden görülen kilo kaybı
• Enfeksiyona bağlı ciddi bir yorgunluk ve halsizlik hissinin görülmesi
• Baş ve bacak bölgelerinde yoğun ağrı hissetmesi
• Gaitada mukus benzeri salgı görülmesi ve kanlı dışkı oluşması
• Tansiyon dengesizliği ve  düşüklüğü görülmesi

gibi belirtilerin bir tanesi ya da birkaçı hastada görülebilir. Özellikle bu belirtiler arasında sürekli kan kusma durumu varsa ve 2 günden uzun süredir devam ediyorsa doktora başvurulması önemlidir.

Bunun yanında gaitada kan görülmüşse semptom dikkate alınarak acilen doktora başvurulmalıdır. 

Tüm bu sürece yüksek ateş de eşlik ediyorsa rahatsızlık semptomlarının belirginleştiği ifade edilebilir. Erken teşhisle tespit edilen bu rahatsızlığın tedavisi de daha hızlı ve olumlu sonuçlar verebilir.

Bağırsak İltihabı Nedenleri

Bağırsak iltihabı diğer bir ifadeyle kolit hastalığının tam olarak nedeni hakkında kesin bir veri mevcut değildir. Genel olarak vücudun bağışıklık cevabı bozulduğunda ya da bağırsak florası dengesizleştiğinde bu hastalığa yakalanma riski artabilir.

Bunun yanında kişinin , beslenme eksikliğine ya da çevresel durumlara maruz kalması da kişinin savunma bariyerini düşürebilir. Tüm bu bilgilerden sonra hastalığın nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Enfeksiyona neden olan bazı bakteriler E.coli, Yersinia ve Salmonella olarak sayılabilir, bununla birlikte bazı virüs ve parazitlerde enfeksiyonu tetikleyebilir.
• Enfeksiyonu kapmış bir kişiyle ortak kullanım alanlarının olması, bu mikroorganizmalarla kontamine olmuş gıdaların tüketilmesi, vücutta enfeksiyona olan kişilerle temas tetikleyici olabilir.
• Kirlenmiş su tüketimi, meyve ve sebzelerin yeteri kadar yıkanmaması da süreci başlatabilir.
• Kişisel bakıma dikkat edilmemesi, ellerin düzenli yıkanmaması ya da zamanı geçmiş gıdaların alınması tetikleyici unsurlardandır. Ayrıca tavuk ve et gibi bazı yemeklerin yeterince pişirilmemesi, ağırlıkla az pişmiş şekilde tüketmek de oldukça etkilidir.
• Bireyin  ya da  gibi problemleri varsa enfeksiyona eğilimli hale gelebilir. Bu nedenle bağırsak hassasiyeti yaşayan kişilerin beslenme şekline dikkat edilmesi önerilir.

Geçmeyen Bağırsak İltihabına Ne İyi Gelir?

Bağırsak iltihabına yakalanan kişilerin öncelikle tıbbi tedavi alması adına doktora başvurması şarttır.

Ancak vücutta bu enfeksiyonun kronik hale gelmemesi ve bağışıklık sisteminin mekanizmasının bozulmaması adına evde bazı çözümlerle desteklenebilir.

Bu anlamda düzenli uyku uyuma ve istirahat edilmesi doktorlar tarafından önerilir. 

Günlük su tüketimi ve doğru beslenme de tedaviye destek kriterler arasındadır. Sindirim sisteminin zorlanmadan hafifletilmesini sağlayan besin gruplarını tüketmek de avantaj sağlar. Bunun yanında florayı destekleyen, anti-inflamatuar ve antimikrobiyal özellikli bitkilerin alımı ve antioksidan besinler tüketmek sürece katkı sağlayabilir. Genel olarak tüketilmesi gereken besin çeşitleri aşağıdaki gibi listelenebilir:

• Sindirimin kolay, enerjiyi ve emilimi arttıran pirinç, muz, patates püresi, enginar ve lifli gıdalar öğünlere eklenebilir.
• Salin solüsyonu aralıklı tüketilebilir. Bu karışım tuz, şeker ve sudan oluşur. Salin solüsyonu sayesinde ishal yoluyla kaybedilen su ve minerallerin yerine konulması sağlanabilir.
• Bağırsak florasında yararlı bakteri sayısını arttıran probiyotikler tüketilebilir. Gıda takviyesi olarak alınan  de önem taşır. Bu şekilde yararlı bakterilerin (probiyotiklerin) sayısı daha kolay artabilir. Ayrıca yoğurt ve  gibi besinler tüketerek probiyotik alınabilir.
• Antimikrobiyal özellikli rezene, papatya, nane, kekik gibi bitkiler çay olarak da tüketilebilir.
• Turunçgiller ya da limonu su ile tüketerek antioksidan katkısı sağlanabilir.

Bağırsak İltihabı Nasıl Geçer?

Hastalık teşhis edildikten sonra hastalık öyküsüne göre bir tedavi planı çıkarılır. Yapılacak tedavinin amacı enfeksiyonu hafifleterek vücudun savunma sisteminin hastalığı atlatmasına zaman kazandırmaktır.

Diğer bir yandan  sessizce yükselirse bölgesel hasar artabilir ve tedavi de buna bağlı oluşacak komplikasyonları yatıştırmak üzerine kurulabilir. Tüm bu süreçte tedavide öncelikle ilaç uygulamasına başvurulabilir, bazı ekstrem koşullarda ise cerrahi müdahale zorunlu hale gelebilir.

Bağırsak İltihabı Tedavisi

Tanı konulma sürecinde kişide gaita ya da kan tahlili yapılarak hangi mikroorganizma tarafından enfekte olduğu bulunur. Bunun yanında kronikleşen kolit durumu varsa kolonoskopi ve endoskopi ile hasarın boyutu tespit edilebilir. Devamında ise inflamasyonu azaltmak adına ilaç ve cerrahi tedaviler planlanabilir. Bu tedavi şekilleri aşağıdaki gibi açıklanabilir:

• İlaç tedavisi: Enfeksiyonun ilerleyişini durdurmak için kortikosteroid benzeri antiinflamatuar ilaçlar tedavide bir seçenek olabilir. Bununla beraber  haline gelen durumlarda bağışıklığı baskılayıcı ilaçlar alternatif olabilir, bu ilaç içerikleri azatioprin ve metotreksat gibi aktif maddeleri içerebilir. Ayrıca bakteri enfeksiyonu söz konusuysa antibiyotikler doktor kontrolünde verilebilir. Ek olarak hastanın semptomlarını azaltmak adına ishal ve ağrı kesici ilaçlara başvurulabilir.
• Cerrahi operasyon: Ciddi hasar görmüş kolon bölümünde parça alınabilir ya da bölge temizlenerek kolonun bir kısmı alınabilir. Anüs yolunda tıkanıklık varsa komplikasyon artmaması için ameliyata başvurulabilir. Cerrahi müdahaleler öncelikli tedaviler arasında değildir, komplikasyonlar ciddi bir boyuta ulaşırsa doktor kontrolünde tercih edilebilir.

Bağırsak İltihabı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Bağırsak iltihabı için hangi doktora başvurulmalıdır?

Bebeklerde ya da çocuklarda bu rahatsızlık belirtileri görülüyorsa çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanına başvurulması gerekir. Yetişkinlerde ise dahiliye ya da  uzmanın kontrolünden geçirilmesi önerilir.

Kronik bağırsak iltihabı hastalıkları nelerdir?

Ülseratif kolit ve crohn hastalıklar bölgesel enfeksiyonun kronik hale gelmesiyle oluşur. Kolon bölgesinde enfeksiyonun artması kontrol altına alınmazsa hücre ve dokuların yapıları bozulabilir. Bu nedenle hücre farklılaşması ortaya çıkarak kolon kanseri riskini oluşturabilir.

Bağırsak iltihabı tehlikeli ve bulaşıcı bir hastalık mıdır?

Enfekte olmuş kişiyle aynı tuvalet ya da ortak eşyalar kullanılıyorsa hastalık bulaşabilir. Özellikle bazı parazit ve bakteriler bu yolla başka bir kişiyi de hasta edebilir. Psödomembranöz ya da enterit kolit bu şekilde bulaşabilir. 

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.