Fruktoz birçok meyve ve sebzede bulunur. 6 karbonlu monosakkarit karbonhidrattır. Fruktozun yapısı tatlı, kuru, saf, kristal, beyaz katı ve kokusuzdur.

Doğal yöntemlerle alınabilen fruktoz kolay bir şekilde alkolde ve suda çözünür.

Sebzelerde ve meyvelerde yer alan fruktoz kana çok yavaş karışarak hızlı bir şekilde enerji sağlar. Kristalin fruktoz olarak adlandırılan şeker mısır şurubundan elde edilir ve fruktoz içerir.

Bunlar yüksek yoğunluğa sahip tatlandırıcılarla birlikte kullanılabilir.

Karaciğerde metabolizma edilen fruktoz enerji olarak kabul edilmez. Bu durumda toksik etki yapar. Fruktoz tatlandırıcılardan alındığında vücutta oksidatif etki yapar, iltihap oluşumuna neden olur ve kronik hastalık riskini artırır.

Ayrıca endüstriyel fruktoz şurupları bağırsak florasını bozarak patojenik bakteri oluşmasına neden olur. Aynı zamanda endüstriyel fruktoz hipertansiyon, obezite, tip 2 diyabet ve gut gibi rahatsızlıkları oluşmasına yol açabilir.

Leptin direncine neden olan endüstriyel fruktoz iştah artışı yapar ve karında yağlanmaya neden olur.

Fruktoz Nedir?

Fruktoz birçok meyve ve sebzede bulunur. Beyaz ve katı bir görünümü bulunan fruktozun çözünürlüğü yüksektir.

İçinde fruktoz bulunan besinlerin çok yüksek oranda tüketilmesi doygunluk hissi yapar.

Sonuç olarak  meydana gelebilir. Leptin direncinin oluşmasına neden olan fruktoz hızlı bir şekilde acıktırır ve iştahta artış yapar.

Birçok hastalığa neden olabilen fruktoz vücuttaki hücrelerin normal sürecini bozarak anomalilere yol açabilir. 

 olan kişiler fruktoz tüketirse vücutta oksidatif etki yaparak tansiyon değerleri bozulabilir.

Fruktoz Nelerde Var?

Yüksek seviyede fruktoz içeren besinler arasında kuru incir, kuru kayısı, hurma, kuru üzüm ve dut mevcuttur. Bu meyvelerin 100 gramında yaklaşık olarak 21-30 gram arasında fruktoz bulunur.

Aynı zamanda kuru beyaz dut, kuru elma, çekirdeksiz üzüm, kuru erik, kuru iğde, muz gibi meyveler de içeriklerinde yüksek seviyede fruktoz miktarıyla bilinir. Ayrıca elma ve portakal gibi meyveler de fruktoz nelerde bulunur sorusuna yanıt olabilir.

Elma

Elma fruktoz gibi doğal şekerler açısından zengin olduğu için iştahınızı doyurmanız için sağlıklı bir seçenektir. Elmadaki fruktoz sayesinde bu meyvenin tüketilmesi durumunda devamlı bir enerji kaynağı olarak kan şekeri dengelenir.

Portakal

 içindeki lifler sindirimi yavaşlattığı için bu meyveden alınan fruktozla bir bardak koladan alınan fruktoz aynı etkiyi yapmaz. Portakal gibi meyveler uzun vadeli olarak sağlıklı tüketilebilecek en iyi besinler arasındadır. Portakaldaki fruktoz doğal şekerdir. Çeşitli işlenmiş gıdalardaki  aksine portakaldaki doğal şeker devamlı ve yavaş enerji verir. Böylece ideal oranda portakal tüketilmesi kan şekerini düzenler.

Kuru İncir

Zengin mineral ve vitamin kaynağı olan  de çok faydalı ve sağlıklı bir besindir. Kuru incirin bir kasesinde 34 gram fruktoz bulunur. İçinde çeşitli vitaminler olan kuru incir ayrıca demir, fosfor ve magnezyum gibi mineraller açısından da zengindir. Ancak içerdiği yoğun fruktoz nedeniyle bu besin diyabet rahatsızlığı olanlar tarafından çok fazla tüketilmemelidir. 

Kuru Kayısı

Fruktoz nelerde var sorusuna kuru kayısı cevabı da verilebilir. Kuru kayısı da kuru incir gibi içerdiği mineraller ve vitaminlerle çok sağlıklıdır. Çok besleyici bir meyve olan kuru kayısının 1 kasesinde 16 gram fruktoz vardır. Ancak  olan kişiler tarafından içerdiği yoğun fruktoz nedeniyle çok fazla tüketilmemelidir.

Hurma 

Bu meyvenin Tunus hurması gibi bazı türlerinde daha az fruktoz bulunsa da genellikle hurmanın fruktoz düzeyi çok yüksektir. Sıcak iklimlerde palmiye ağaçlarında yetişen hurma da çok besleyici bir besindir. Fruktoz bakımından zengin olan diğer besinler gibi bu meyve de şeker hastalığı bulunan kişiler tarafından çok tercih edilmemelidir. 

Kuru Üzüm

1 kase kuru üzümde 43 gram fruktoz yer aldığı için bu meyve de yoğun olarak şeker barındırır. Çok besleyici bir meyve olan kuru üzümün de kalorisi fazladır. 1 avuç kuru incirde 120 gram kalori yer alır. Son derece besleyici olan kuru üzümün lif içeriği de yüksektir. Yoğun lif bulunan kuru üzüm bağırsak sağlığına çok iyi gelen bir meyvedir.  rahatsızlığına da iyi gelen kuru üzüm kronik hastalıkların oluşma riskini azaltır.

Dut 

Fruktoz nelerde var sorusuna yoğun şeker içeriği ile dut yanıtı da verilebilir.

Çok besleyici bir atıştırmalık olan dut kurutulduğunda yüksek seviyede şeker barındırır.  olan dut içerdiği yoğun fruktoz ve glikoz ile bilinir.

Az miktarda dut tüketildiğinde hemen herkes bu meyvede bulunan fruktozu tolere edebilir.   

Fruktoz Neden Önemli?

Fruktoz meyve şekeri olarak adlandırılan 6 karbonlu monosakkarit karbonhidrat olarak bilinir.

Genel olarak şeker pancarından, mısırdan ve şeker kamışından da elde edilebilir. Fruktozun bilinen faydaları arasında şunlar yer alır:

• Düşük glisemik indekse sahip meyvedeki fruktoz böylece kan şekerinde ani dalgalanmalara neden olmaz. Glikozdaki glisemik indeksi 100 iken fruktozdaki glisemik indeksi 19 seviyesindedir.
• Fruktoz sakkarozdan 1.2 kat daha tatlıdır. Meyvelerdeki fruktoz tatlanmasına yardımcı olur. Glikoz ve sakkarozdan daha tatlı olan fruktoz besini lezzetlendirici eki yapar.
• Fruktoz ayrıca diğer tatlandırıcılarla ve diğer bileşenlerle daha kolay etkileşim yapar. İçecekler, yiyecek ve unlu gıdalardaki vizkozite artışını sağlayarak fruktoz sağlığa olumlu katkıda bulunur.

Fruktoz Zararları Nelerdir?

Fruktoz kronik hastalıklara ve hücre fonksiyonlarının bozulmasına yol açabilir. Aynı zamanda fruktozun diğer zararları şu şekildedir:

• Fruktoz leptin direncine neden olarak iştahı açar ve yüksek kalori alımına yol açar.
• Yüksek oranda fruktoz tüketirseniz  hastalığına neden olabilir.
• Ayrıca bu bileşen DNA hasarına neden olarak hücrelerin işlevlerini bozabilir. Özetle fruktoz kanser hücrelerinin kontrolsüz olarak çoğaltarak genel sağlık üzerinde olumsuz etki yapar. Rahim, meme, prostat oluşma tehlikesini artırır.
• Tansiyon hastaları yüksek seviyede fruktoz tüketirse kan basıncında dalgalanmalar olabilir. Bununla beraber fruktoz tüketimi vücutta serbest radikallerin oluşmasına yol açarak genel sağlık üzerinde olumsuz etki yapar.
• Ayrıca fruktoz böbrek taşı oluşumuna neden olabilir.
• Fruktoz bunlara ek olarak karaciğerin işlevini bozar. Ayrıca karaciğer yağlanmasına yol açabilir.
• Yüksek tansiyon hastaları yüksek oranda fruktoz tüketirse ürik asit düzeyleri artabilir.  

Günlük Olarak Ne Kadar Fruktoz Tüketilmelidir?

Fruktozun genel sağlık üzerinde olumsuz etki yapması için günlük olarak 150 gram tüketilmiş olması gerekir.

Bu oran da günde ortalama olarak 1.5 kilo meyve tüketilmesiyle mümkün olur. Yani bu seviyede meyve tüketmek aslında çok zordur. 

Uzmanlar meyvede yer alan fruktozu ideal seviyelerde alınırsa, sağlığa olumsuz katkıda bulunmadığı konusunda hemfikirdir.

Bu konu hakkında araştırmalarda bazı kişilere yüksek seviyelerde meyve tükettirmeye çalışılmıştır. Ancak birkaç gün sonra denekler bu seviyelerde meyve tüketemediklerini belirterek araştırmadan ayılmışlardır.

Özetle sağlığınızda endişeleniyorsanız meyveden korkmanıza gerek kalmaz.

Sağlığı için endişelenen kişiler asitli içecek gibi eklenti şeker tüketimine dikkat etmelidir.

Fruktoz Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Sağlığa Zararlı Bir Şekilde Fruktoz İçeren Gıdalar Nelerdir?

Sağlığa zararlı olarak fruktoz içeren gıdalar arasında meyveli maden suyu, meyveli yoğurtlar, dondurulmuş hazır besinler, hızlı pişirilebilen kutu içecekler, turşular, unlu mamuller, gazlı ve gazsız hazır içecekler, sporcu içecekleri, tahıl barları, jöle ve kahve kreması yer alır. Bu besinlerin kontrolsüz ve yoğun olarak tüketilmesi genel sağlığınızı bozabilir.

Fruktoz İçermeyen Meyveler Hangileridir?

Bazı meyvelerde çok az miktarda fruktoz bulunur. İçinde çok az miktarda 0’a yakın fruktoz içeren meyveler fruktoz içermeyen besinler sınıfında yer alır. Fruktoz oranı düşük meyveler arasında avokado, limon, beyaz Frenk üzümü, mürver, yaban mersini, çilek ve kırmızı Frenk üzümü yer alır. Aynı zamanda içinde 0’a yakın seviyede fruktoz içeren böğürtlenin 100 gramında 2.13 gram fruktoz bulunur.

Sütte Fruktoz Var mıdır?

Süt içeriğinde fruktoz yoktur. 100 gram süt 62 kaloridir. Buna ek olarak sütün 100 gramında ayrıca 5 gram karbonhidrat, 3 gram protein, 15 gram kolesterol ve 3 gram yağ vardır. Süt ayrıca sodyum, kalsiyum, A, D, E, C ve K vitaminlerini içerir. 

Ekmekte Fruktoz Var mıdır?

Beyaz ekmek gibi bazı ekmek çeşitlerinde yüksek düzeylerde fruktozlu mısır şurubu vardır. Tam buğday ve tam tahıl ekmeklerinde fruktoz bulunmaz. 

Hangi Sebzelerde Fruktoz Seviyesi Düşüktür?

Fruktoz seviyesi düşük olan sebzeler arasında kırmızı dolmalık kuru biber, kuru domates, kuru patlıcan, kuru sarı soğan, pırasa, közlenmiş biber, karnabahar, maydanoz bulunur. Örnek vermek gerekirse 100 gram maydanozda 1 gram ve 100 gram kuru domateste 8 gram fruktoz bulunur. 

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.