Biber yanığı oluştuğunda en çok dikkat çeken belirtiler arasında kızarıklık, sızı, yanma, kaşıntı ve hafif şişlik bulunur. Yanmanın şiddeti, temas edilen biberin acılık derecesine ve cildin hassasiyetine bağlı olarak değişir.
Yanma hissi birkaç saat içinde azalıp, tamamen kaybolur. Yine de rahatsızlığı hafifletmek ve hızlı bir iyileşme süreci sağlamak için çeşitli yöntemler mevcuttur. Biber yanığına ne iyi gelir, sorusu için süt, yoğurt gibi süt ürünleri, yağda çözünebilen kapasitesini etkisiz hale getirerek yanma hissini hafifleten ürünleri saymak mümkündür.
Biber yanığı, acı biberlerle temas sonrasında ciltte meydana gelen yanma ve tahriş hissidir. Çoğu zaman biberlerde bulunan kapsaisin adlı kimyasal bileşenin ciltle temas etmesi sonucu ortaya çıkar. Kapsaisin, biberin acı tadını veren ve sinir uçlarını uyararak yanma hissine neden olan bileşendir. Biber keserken, doğrarken ya da sadece temas ederken bile bu yanma hissi meydana gelir. Cildin hassas olduğu bölgelerde, özellikle de yüz ve göz çevresinde, şiddetli olacağından oldukça rahatsız edici bir hal alır.
Biber yanığı hissi ile karşı karşıya kalmanız, hiç şüphesiz biçimde negatif şekilde his oluşturur. Çünkü ciltte hafiften şiddetliye kadar değişen bir acı, yanma hissiyatına neden olur. Hislerin her biri yanığın şiddetine ve ne kadar süreyle cilde temas ettiğine bağlı olarak değişiklik gösterir.
Özellikle acı biber türlerinden kaynaklanan yanıklar son derece şiddetli his verir. Ciltteki yanma hissiyatı yanığın hemen ardından başlayarak yanmış bölgenin soğutulması ile hafifler. Ancak bazı durumlarda acı hissi birkaç saat boyunca devam edebilir. Bu nedenle biber yanığına ne iyi gelir sorunun yanıtlarını uygulamanız, gerektiği durumda uzmana başvurmanız tavsiye olur.
Biber yanığına ne iyi gelir diyorsanız, sudan süt ürünlerine, baldan salatalık sebzesine kadar pek çok ürünün iyi geleceğinden söz edilebilir.
Uzmana danışmadan önce aşağıdaki yöntemlerle biber yanığını büyük oranda hafifletebilirsiniz:
Biber yanığına karşı en etkili korunma yöntemlerinden biri, mutfakta çalışırken eldiven giymektir. Özellikle acı biberlerle uğraşırken lateks eldivenler kullanmanız, cildinizi doğrudan temas ve olası yanıklardan korur.
Eldiven giymeniz, biberin içerisindeki kapsaisin maddesinin cilt kuruluğu gibi bir probleme neden olmasını önleyip, yanık hissi yaşamanızı engeller. Eldiven kullanımını biber doğrama işlemi sırasının dışında, biberleri yıkarken, pişirirken kullanmanız da tavsiye edilir.
Bir diğer korunma yöntemi ise biberlerle çalışırken sık sık ellerinizi yıkamaktır. Ellerinizi sabun ve bol su ile yıkamak, cildinizde birikmiş olan kapsaisin kalıntılarını uzaklaştırır. Öte yandan biber doğradıktan sonra ellerinizi yüzünüze, özellikle gözlerinize sürmekten kaçınmanız da gerekir.
Eğer ellerinizi yıkamadan gözlerinize temas ederseniz, biberin acı etkisi gözlerinizde ciddi yanma hissine neden olabilir. Bu tür bir durumla karşılaşmamak için, mutfakta her zaman temizliğe dikkat etmek ve hijyen kurallarına uymak, biber yanıklarından korunmanın anahtarıdır.
Biber yanığına maruz kaldığınızda, ilk yapmanız gereken şey cildinizi soğutmaktır. Soğuk su, yanığın etkisini azaltmak ve acıyı hafifletmek için en ideal çözümdür. Biberin ciltte yarattığı acıyı dindirmek için soğuk su altında en az 10-15 dakika boyunca etkilenen bölgeyi tutmalısınız. Soğuk su yerine buz kullanmayı düşünüyorsanız, doğrudan cilde uygulamaktan kaçınmalısınız. Buzlu bir bez ya da havluya sararak cilde temas ettirmelisiniz. Aksi halde buz yanığı oluşabilir.
Ciltteki biber yağlarını ve acısını nötralize etmek için süt veya yoğurt kullanabilirsiniz. Biberin içerdiği kapsaisin, süt ürünlerindeki yağlarla etkileşime girerek acıyı hafifletir. Etkilenen bölgeye süt, yoğurt sürün ve birkaç dakika bekletmelisiniz.
Bu yöntem, acıyı azaltmak ve cildin rahatlamasını sağlamak için oldukça etkilidir. Eğer yoğurt, süt bulamıyorsanız, zeytinyağı da iyi bir alternatiftir. Yine de yağ uygularken cildi tahriş etmemeye özen göstermeli, fazla bastırmadan nazikçe uygulamalısınız.
Biber yanığı her ne kadar evde tedavi edilebilecek bir sorun olsa da kimi durumlarda profesyonel tıbbi yardıma ihtiyaç duyulur. Eğer yanık çok geniş bir alana yayılmışsa ve derinin büyük kısmını kaplıyorsa, bu durumda hastaneye başvurmanız son derece önemlidir.
Dermatoloji biriminden bu konuda tıbbi destek alabilirsiniz. Yanığın şiddeti artıp kabarcıklar oluşmuşsa, derinin rengi değişmişse, ilgili durum enfeksiyon riskini artırır. Dolayısıyla da profesyonel tedavi gerektirir. Özellikle yüz, göz, genital bölgede oluşan yanıklarda tıbbi yardım almak hayati önem taşır.
Yanık sonrası şiddetli ağrı ve acı olup, birkaç saat içinde hafiflemiyorsa, uzman hekim desteği almak doğru bir adım olacaktır. Eğer yanık alanı enfekte olmuş gibi görünüyorsa, kızarıklık, şişlik, irin akıntısı, kötü koku gibi belirtiler varsa mutlaka sağlık profesyoneline danışmalısınız.
Aynı zamanda eğer biber yanığı nedeniyle genel sağlık durumunuzda bir değişiklik, yüksek ateş, titreme gibi sistemik belirtiler ortaya çıktığında bu enfeksiyonun daha ciddi bir hal aldığını göstererek acil tıbbi müdahale gerektirir.
Biber yanığı ciltte şiddetli yanma, kaşıntı, kızarıklık ve bazen şişme ile kendini gösterir. Bahsi geçen yanma hissiyatı ise birkaç dakika ile birkaç saat arasında değişiklik gösterir. Böyle anlarda da buz ya da soğuk bir cisim koymanız sızıyı hafifletecektir.
Biber yanığını hafifletmek için süt, yoğurt, bitkisel yağlar kullanılabilir. Bu maddeler, kapsaisini nötralize ederek yanma hissini azaltabilir. Aynı şekilde soğuk suyla yıkamak da rahatlama sağlar.
Biberle çalışırken eldiven kullanmanız, tenle doğrudan teması önleyecektir. Eldiven olmadığında ise sık sık ellerinizi yıkamanız tavsiye edilir. Diğer yandan biberleri kestikten sonra elleri iyice yıkamak ve gözlere dokunmamak gerekir.
Biber yanığının süresi, maruz kalma derecesine ve kişinin cilt hassasiyetine bağlı olarak değişir. Birkaç saat içinde geçtiği görülse de kimi durumlarda daha uzun sürebilir. Bu yanığın geçme süresi yapılan müdahaleye göre de farklılaşır. Eğer yanık meydana geldiğinde ilk müdahaleyi yapar, akabinde uzmandan destek alırsanız, ilgili süre daha kısa sürer.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.