Küf, nemli veya rutubetli ortamlarda bulunan ve havada uçuşabilen, sporla üreyen bir mantar türüdür.

Küf sporlarına maruz kalmak hapşırma, öksürme, deri döküntüleri ve kaşıntı gibi alerji semptomlarına neden olabilen bir bağışıklık tepkisini tetikleyebilir.

Küf alerjisi belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Küfe maruziyeti en aza indirmek, semptomları yönetmenin en etkili yoludur.

Çeşitli medikal tedaviler de belirtilerin giderilmesi veya hafifletilmesi konusunda fayda sağlar.

Küf Alerjisi Nasıl Anlaşılır?

, bağışıklık sisteminin birçok insanı etkilemeyen, sık karşılaşılan maddelere karşı oluşturduğu anormal bir reaksiyondur.

Alerjiye neden olan maddelerden biri de mantardır. Küf mantarları kapalı ve açık ortamlarda büyüyebilir. Bilinenin aksine, en temiz ortamlarda bile mantar sporları bulunur.

Küf zehirli olmasa da belirli tipleri toksik etkilere yol açabilir. Ayrıca inflamatuar maddelerin ve çeşitli alerjenlerin üretilmesine de neden olabilir. 

Alerjiye neden olabilen birçok farklı küf türü vardır. Alternaria, Aspergillus, Cladosporium ve Penicillium alerjiye neden olan küf türleri arasında en sık karşılaşılandır. Toksik küflere örnek olarak Stachybotrys verilebilir, bunlar "siyah küf" olarak da bilinir.

Birçok araştırma çocuklukta küf maruziyetinin, astım ve alerji geliştirme riskini artırabileceğini göstermektedir. 

Küf sporlarına karşı gelişen alerjiyi teşhis etmek amacıyla hekimler ilk aşamada, hastanın tıbbi geçmişini inceleyerek fiziksel muayeneye başvurur. Ardından alerji tipini teşhis etmek amacıyla kan ve cilt testlerine başvurulabilir.

Kan testleri ile alerji veya alerjene özgü IgE  sağlayabilir. Bu test, alerjinin teşhisine ek olarak tedavinin işe yarayıp yaramadığını görme konusunda yardımcı olabilir. 

Cilt testi ise küf sporlarını içeren solüsyonların bulunduğu iğneler ile cildin çizildiği prosedürdür.

Küf alerjisi olan hastalar , kızarıklık veya şişlik gibi reaksiyonlar gösterir ve alerji tipi bu şekilde teşhis edilir. 

Küf Alerjisi Belirtileri Nelerdir?

Küf sporları, kişinin alerjisi olmasa da sağlığını olumsuz etkileyebilir ve kişiyi rahatsız edebilir. Ancak etkiler, çeşitli nedenlerle bağışıklık sistemi zayıflamış bireyler için daha kötüdür.

Ailede alerji öyküsü olan, astım ve gibi solunum yolu rahatsızlığı bulunan, işi gereği veya nemli, havalandırması iyi olmayan bir evde yaşayan bireylerde küf alerjisi gelişme ihtimali daha yüksektir. Belirtiler her hastada farklılık gösterse de genel olarak şu şekilde sıralanabilir:

• Mevcut astımda tetiklenme,
• Saman nezlesi,
• Burun, boğaz, dudak, ağız ve gözlerde kaşıntı,
• Gözlerde akıntı, yanma ve kızarıklık,
• Boğaz ağrısı ve tahrişi,
• ,
• Hapşırma ve kuru öksürük,
• Burun tıkanıklığı (konjesyon),
• Burunda mukus (geniz akıntısı veya balgam),
• Göğüste hırıltı ve sıkışma,


• Deride kaşıntı, kızarıklık, döküntü, şişlik veya ürtiker,
• Sinüslerde küf mantarı oluşumuna bağlı inflamatuar reaksiyon (alerjik fungal sinüzit),
• Havadaki partiküllere maruziyet nedeniyle gelişen akciğer iltihabı (aşırı duyarlılık pnömonisi),
• Akciğerlerde küfe karşı iltihaplı şişlik (alerjik bronkopulmoner aspergilloz).

Küf Alerjisi Nasıl Geçer? Ne İyi Gelir? 

Küf alerjisini önleme konusunda uygulanabilecek en etkili yöntem, maruziyeti azaltmaktır. Küf oluşumunu azaltmak için alınabilecek tedbirlerden kısaca şu şekilde bahsedilebilir:

• Ev içerisindeki veya çevresindeki boru sızıntıları, yeraltı suyu sızıntıları ortadan kaldırılmalıdır.
• Ev içerisinde küf ve rutubet kokan alanlarda nem giderici cihazlar kullanılabilir. Higrometre adı verilen bir alet ile kapalı ortamdaki nem oranı ölçülebilir. Amaç nemi %45 ile %30 arasında tutmaktır.
• Yüksek verimli partikül hava (HEPA) filtresi bulunan merkezi bir klima kullanılabilir. HEPA filtresi, havadaki küf sporlarını hapsederek solunmasını önler.
• Fırın, klima, çamaşır makineleri ve kurutma makinelerinin fitreleri düzenli olarak değiştirilmelidir. 
• Banyoların düzgün bir şekilde havalandırıldığından emin olunmalıdır. Duş alındıktan sonra havalandırma fanları çalıştırılmalı, havalandırma fanı yoksa duş alırken bir pencere veya kapı açılmalıdır.
• Banyo ve bodrum katı gibi rutubetin gelişme ihtimali olan yerlere halı döşenmemelidir.
• Evin temelindeki bitki, yaprak ve yağmur olukları sık sık temizlenerek suların evden uzağa akması sağlanmalıdır. 
• Evin içerisindeki malzemeler kullanıldıktan sonra kurutulmalıdır.
• Eski kitap, gazete, giysi ve yatak takımları geri dönüştürülmelidir.
• Çatı, pencere ve kapı sızıntıları onarılmalıdır.
• Küf sayısının yüksek olduğu zamanlarda açık hava aktiviteleri sınırlanmalıdır. 
• Çim ve bahçe bakımları yapılırken maske, şapka ve güneş gözlüğü takılmalıdır.
• Mutfaklardaki küfü azaltmak için çöp kutuları sık sık temizlenmeli, buzdolabı kapak contaları ve damlama tepsileri temizlenmeli, küflenmeden önce eski yiyecekler ve ürünler atılmalıdır, tesisat kaçağı varsa tamir edilmelidir. 
• Yemek pişirirken ve bulaşık yıkanırken aspiratör kullanılmalıdır.
• Çamaşırlar, çamaşır makinesinden hemen çıkarılmalıdır. Islak ve nemli giysiler ortalıkta bırakılmamalıdır.
• Çamaşır makinesinin kauçuk contası ve kapağının içi sık sık temizlenmeli ve kurutulmalıdır. Makine kullanılmadığında kapağı aralık bırakılmalıdır.

Küf Alerjisi Tedavisi

Küf alerjisinin kesin tedavisi mümkün değildir. Ancak küf alerjisinden kaynaklanan semptomların kontrol altına alınması mümkündür. Tedavi amacıyla kullanılan farmakolojik yöntemler ile ilgili şu bilgiler verilebilir:

• Nazal Kortikosteroidler: Nazal spreyler, küf alerjisinin üst solunum yolunda neden olduğu iltihabı önleme ve tedavi etme konusunda yardımcı olur. Uzun süreli kullanımda burun kanaması ve kuruluğu gibi yan etkilere neden olabilir. Doktor önerisi ile kullanılmalıdır.
• Antihistaminikler: Bu ilaç grubu kaşıntı ve deri döküntüsü gibi semptomlara neden olan ve alerji durumunda artış gösteren histaminlerin salınımını engeller. Burun akıntısı ve hapşırık gibi belirtileri de hafifletir. Oral ve nazal kullanım formları mevcuttur. Doktor tavsiyesi doğrultusunda kullanılmalıdır. Aşırı mukus salgısına neden olan kimyasalların baskılanmasını sağlayan ilaçlar ile kombine edilebilir. 
• İmmünoterapi: İmmünoterapi küfe duyarlılığı azaltmak için kullanılan alerji aşılarıdır. Alerjenler belirli düzeylerde vücuda verilir ve bağışıklık sisteminin daha az tepki vermesi sağlanır. İğne veya dil altı şeklinde uygulanabilir. İmmünoterapi için belirli küf türleri bulunur. Bu tedavi tipi sağlık uzmanları tarafından uygulanmalıdır.
• Burun Yıkama: Tahriş edici burun semptomlarına giderme amacıyla burun içi tuzlu su ile temizlenebilir. 

Gebelikte Küf Alerjisi Nasıl Olur? Bebeğe Geçer mi?

Gebelik oldukça hassas bir süreçtir ve küfe maruz kalmak cilt döküntüleri,  ve daha birçok alerjik reaksiyonun gelişmesine neden olabilir. Özellikle siyah küf gibi toksik küf türlerine maruz kalmanın tehlikeli durumlara neden olabileceği bilinir. Siyah küf maruziyeti nedeniyle gelişen anne alerjileri, büyüyen fetüse ciddi zararlar verebilir. Bu zararlara beyin hasarı ve solunum sistemi sorunları da dahildir. Hamilelik döneminde küfe maruz kalan bebeklerin,  ve diğer alerjik hastalıklara yakalanma riskinin de yüksek olduğu bilinir. Bu nedenle gebelik döneminde küf maruziyetinden kaçınmak oldukça önemlidir. 

Küf Alerjisi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular 

Küf Alerjisi Kaç Saat Sonra Belli Olur?

Küf sporları solunduktan sonra vücutta hapşırma ve burun tıkanıklığı gibi semptomlara neden olur. Bu semptomlar vücudun oluşturduğu tepkiye bağlı olarak hemen veya bir süre sonra gelişebilir.

Küf Alerjisi Hangi Tahlille Anlaşılır? 

Deri delme testi ve kan tahlilleri, küf alerjisinin teşhisi sırasında kullanılan tanı testleridir. Kan tahlillerinde vücuttaki antikor düzeyleri ölçülürken, deri delme testinde derinin küf ile teması halinde verdiği tepki gözlemlenir. 

Küf Alerjisi Öldürür mü?

Küf alerjisi çoğu zaman hapşırma, baş ağrısı, deride, gözlerde ve boğazda kaşıntı gibi basit semptomlara neden olurken astım hastalarında ciddi ataklar için tetikleyici olabilir. Bazı küf türleri  ve  gibi daha şiddetli semptomlara neden olabilir ve ölümcül mikotoksinler üretebilir. 

Küf Alerjisi Evde Tedavisi Nasıl Olur?

Küf maruziyetini minimum seviyeye düşürmek için çeşitli önlemler alınabilir. Nem cihazları kullanılar kapalı ortamdaki nem oranı düşürülebilir, pencere, kapı, çatı ve tesisat sızıntıları kontrol edilebilir. 

Küf Alerjisi Kaç Günde Geçer?

Küf alerjilerinin ne sürede geçeceği konusunda kesin bir süre vermek doğru değildir çünkü kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Ancak semptomlar birkaç gün içerisinde hafifleyebilir. Gerekli tedavi prosedürlerinin uygulanması ile bu süre kısaltılabilir. 

Küf Alerjisi Baş Ağrısı Yapar mı?

Baş ağrısı, alerjilerin sık karşılaşılan belirtileri arasındadır. Küf akarları sinüs ve burun kanallarında iltihaplanmaya ve tahrişe neden olabilir, bu durum baş ağrılarına yol açabilir. 

Küf Alerjisi Ateş Yapar mı?

Küf alerjisi özellikle akciğer enfeksiyonu gibi semptomlara neden olduğu zaman vücut ısında artışa yol açabilir. 

Küf Alerjisi Sonrası Beslenme Nasıl Olmalı?

Küfle ilgili bazı gıda alerjileri arasında mantarlar, belirli peynir türleri, fermente gıdalar, bazı şaraplar ve sirke içeren gıda ürünleri bulunur. Bu nedenle küf alerjisi olan bireylerin bu gıdalardan kaçınması tavsiye edilir.

Küf alerjisi sık görülen alerji türlerinden biridir ve yaşam kalitesini ciddi boyutlarda etkileyebilir. Bu nedenle çeşitli önlemler almak ve tedavi yöntemleri hakkında kapsamlı edinmek için bir alerji uzmanı ile görüşme sağlanmalıdır.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.