İçindekiler

• Rahim Ağzı Kanserinin Belirtileri Nelerdir?
• HPV Enfeksiyonu ve Bağışıklık Sistemi
• Dünya Genelindeki Durum
• Tarama Programları Hayat Kurtarıyor
• HPV Aşısı ile Korunma Mümkün
• Rahim Ağzı Kanseri Risk Faktörleri
• Tarama ve Aşılama Hayat Kurtarır

Rahim Ağzı Kanserinin Belirtileri Nelerdir?

HPV enfeksiyonları genellikle belirti vermeden seyredebilir. Ancak bazı durumlarda aşağıdaki belirtiler görülebilir:

• Anormal vajinal kanamalar,
• Cinsel ilişki sonrası kanamalar,
• Kanlı ve kötü kokulu akıntılar. Bu belirtiler fark edildiğinde, vakit kaybetmeden bir uzmana başvurmak erken tanı açısından hayati önem taşır.

HPV Enfeksiyonu ve Bağışıklık Sistemi

HPV enfeksiyonlarının büyük bir kısmı vücut savunma mekanizması tarafından engellenerek geriler. Ancak bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde bu enfeksiyon kalıcı hale gelerek rahim ağzında kansere yol açabilecek hücresel değişimlere neden olabilir. Erken tanı ve tedavi ile bu sürecin kanser gelişmeden durdurulması mümkün olabilir.

Dünya Genelindeki Durum

Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) 2022 verilerine göre, dünya genelinde 660 bin kadına rahim ağzı kanseri tanısı konmuş ve yaklaşık 350 bin kadın bu hastalık nedeniyle hayatını kaybetmiştir. Tarama ve HPV aşı programları ile büyük oranda önlenebilir bir hastalık olmasına rağmen, farkındalığın düşük olması ve tarama programlarının yetersizliği nedeniyle hastalık ilerleyerek ölümcül sonuçlara yol açabilmektedir.

Tarama Programları Hayat Kurtarıyor

Rahim ağzı kanserini önlemenin en etkili yollarından biri düzenli tarama programlarına katılmaktır. DSÖ ve Türkiye’deki ulusal kanser tarama programlarına göre:

• Smear testi: 21 ila 65 yaş arasındaki kadınlara uygulanmaktadır.
• HPV testi: 30 yaşından itibaren ulusal ve uluslararası kanser tarama programlarında önerilmektedir. Smear ve HPV testlerinde risk saptanan hastalar, kolposkopi ve biyopsi gibi ileri tanı testlerine yönlendirilerek gerekli tedavi planlamaları yapılmaktadır.

HPV Aşısı ile Korunma Mümkün

Rahim ağzı kanseri, dünyada aşısı olan ve tarama programlarıyla önlenebilen nadir kanser türlerinden biridir. HPV aşısı, özellikle Tip 16 ve Tip 18 gibi yüksek riskli HPV türlerine karşı geliştirilmiştir. DSÖ’nün önerilerine göre:

• 9-14 yaş arasındaki kız ve erkek çocuklar için iki doz,
• 15 yaşından itibaren üc doz uygulanması tavsiye edilmektedir. HPV aşısı, gelişmiş ülkelerde çocukluk çağı aşı takvimine dahil edilmiş olup, gelişmekte olan ülkelerde de tarama ve aşı programlarının genişletilmesi gerekmektedir.

Rahim Ağzı Kanseri Risk Faktörleri

Rahim ağzı kanseri riskini artıran bazı faktörler vardır:

• Tedavi edilmemiş HPV enfeksiyonu,
• Korunmasız cinsel ilişki,
• Birden fazla cinsel partnerin bulunması,
• Sigara kullanımı,
• Erken yaşta cinsel ilişkiye başlamak (16 yaş öncesi),
• Düşük sosyoekonomik düzey,
• Bağışıklık sistemini baskılayıcı hastalıklar. Bu risk faktörlerinin farkında olmak, düzenli tarama programlarına katılmak ve aşılama programlarına dahil olmak, hastalıktan korunmada kritik öneme sahiptir.

Tarama ve Aşılama Hayat Kurtarır

Rahim ağzı kanseri, düzenli taramalar ve HPV aşısı ile büyük oranda önlenebilen bir hastalıktır. HPV virüsüne bağlı gelişen bu kanser türü, kalıcı hale geldiğinde rahim ağzında kansere yol açan değişikliklere neden olabilir. Bu nedenle, düzenli tarama testlerinin aksatılmaması ve HPV aşısının uygulanması hayati önem taşımaktadır.