İçindekiler

• Zatürre Nedir ve Kimler Risk Altında?
• Zatürre Aşısı Neden Önemlidir?
• Zatürre Aşısı Hangi Tür Koruma Sağlar?
• Zatürre Aşısı Ne Zaman Yapılmalı?

Zatürre Nedir ve Kimler Risk Altında?

Zatürre, akciğerlerin iltihaplanmasına neden olan bir enfeksiyondur. Çoğunlukla Streptococcus pneumoniae gibi bakterilerden kaynaklanır. Ancak virüsler ve mantarlar da bu hastalığa yol açabilir. Zatürre, her yaş grubunda görülebilir ancak bazı bireyler için risk çok daha yüksektir:

• 65 yaş ve üzeri kişiler: Yaş ilerledikçe bağışıklık sistemi zayıflar ve enfeksiyonlara karşı direnç azalır.
• Kronik hastalığı olanlar: Diyabet, kalp hastalıkları, KOAH gibi kronik rahatsızlıklara sahip bireyler enfeksiyonlara karşı daha savunmasızdır.
• Bağışıklık sistemi zayıf kişiler: Kanser tedavisi görenler, organ nakli sonrası ilaç kullananlar ve HIV/AIDS hastaları gibi bağışıklık sistemi baskılanmış bireyler zatürreye karşı daha hassastır.
• Küçük çocuklar: Henüz tam gelişmemiş bağışıklık sistemine sahip olmaları nedeniyle çocuklar da risk altındadır.

Zatürre Aşısı Neden Önemlidir?

Zatürre aşısı, özellikle risk gruplarında bulunan bireylerin bağışıklık sistemini güçlendirerek zatürreye neden olan bakterilere karşı koruma sağlar. Bu koruma, yalnızca zatürre riskini azaltmakla kalmaz, aynı zamanda zatürreye bağlı gelişebilecek ciddi komplikasyonları da önler. Örneğin, bakteriyel zatürre tedavi edilmezse kan dolaşımına yayılabilir ve sepsis gibi hayatı tehdit eden durumlara yol açabilir.

Aşı, aynı zamanda zatürre nedeniyle hastaneye yatış oranlarını da önemli ölçüde düşürmektedir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri (CDC) gibi kuruluşlar, zatürre aşısını 65 yaş üstü bireyler ve risk gruplarındaki diğer kişiler için şiddetle önermektedir.

Zatürre Aşısı Hangi Tür Koruma Sağlar?

Günümüzde kullanılan zatürre aşıları genellikle iki türdür:

• Pnömokok Polisakkarit Aşısı (PPSV23): Bu aşı, 23 farklı pnömokok bakteri türüne karşı koruma sağlar. Özellikle yaşlı kişilerde yaygın olarak tercih edilir.
• Pnömokok Konjüge Aşısı (PCV13): Bu aşı ise 13 farklı pnömokok türüne karşı koruma sağlar ve daha geniş bir bağışıklık yanıtı tetikler. Çocuklar ve bağışıklık sistemi zayıf kişiler için uygundur.

Zatürre Aşısı Ne Zaman Yapılmalı?

Zatürre aşısı, genellikle bir kez uygulanır ve uzun süreli koruma sağlar. Ancak, bazı durumlarda doktorunuz belirli aralıklarla ek dozlar önerebilir. Özellikle soğuk kış aylarında enfeksiyon riski arttığından, sonbahar ve kış aylarında aşılanma önemlidir.