Başta aileler olmak üzere tüm toplum düzenini değiştiren pandemi dönemi, bebekleri de ruhsal ve fiziksel olarak oldukça etkiledi. Bebeklerin bu süreçten etkilenme durumu ailenin sosyoekonomik yapısı, ev ortamı, eşlik eden bir hastalığın olması ve ailenin hastalıkla başa çıkma mücadelesi gibi parametrelere göre farklılık göstermektedir.
Bebeklerin gelişiminde anne baba dışında bakım veren kişilerin, akranlarının ve diğer aile büyüklerinin tutumlarının da önemli yer tuttuğu unutulmamalıdır. Bebekler sosyal izolasyonla birlikte aile büyüklerinden ve akranlarından uzak kalıp genellikle sadece anne ve babalarıyla iletişim kurdu. Pandemi döneminde aile büyüklerinin yakın çevrede olmayışı, akran etkileşiminin kısıtlanması, televizyon karşısında geçirilen sürenin artması, bebeklerin dil ve bilişsel gelişimini olumsuz etkiledi. Bu dönemde çocuklarda uyku ve yeme problemlerinin yanı sıra kaygı, anksiyete, depresyon gibi belirtilerle birlikte konuşma problemlerinin de arttığı gözlemlendi. Ayrıca, yapılan çalışmalar ebeveynlerin yaşadığı stres, anksiyete ve depresyonun bebeğin gelişimini de olumsuz yönde etkilediğini ortaya koydu.
Kesinlikle böyle bir risk bulunmaktadır. Örneğin pandemi döneminde geç konuşan bebeğin tedavi edilmemesi bilişsel alanda gelişim gecikmelerine neden olabilir. Bu durum ileride okul başarısının düşmesine ve davranış sorunlarının ortaya çıkmasına yol açabilir.
Yaşamın ilk yıllarında ebeveynle birlikte oynanan oyunlar gelişimi en iyi destekleyen unsurdur. Birlikte kitap okumak, top oynamak, bebeklerin ilk oyunu olan “cee” ve evcilik gibi oyunlar bebeğin gelişiminde önemli rol oynamaktadır. Ayrıca çocukların iki yaşına kadar ekrandan uzak tutulması da oldukça önemlidir.
Bir yaşındaki bebeğin ismiyle seslenildiğinde bakmaması, sürekli ağlaması ve sakinleştirilememesi, tik gibi tekrarlayan hareketlerinin olması, yemek ve uyku problemlerinin yaşanması; iki yaşına geldiğinde ise hala konuşamaması durumunda doktora başvurulmalıdır.
İlk iki yaş, beyin gelişiminin hızlı olduğu bir dönemdir. Büyüme ve gelişimle ilgili sorunların erken tespit edilmesinin oldukça önemli olduğu bu dönemde düzenli aralıklarla doktor kontrolüne gidilmelidir.
Aileler, bebeklerinin yaşıtlarına göre özellikle dil, hareket ve bilişsel gelişiminde farklılık hissettiklerinde, ertelemeden hekimlerinden görüş almalıdır.