İçindekiler

• Morbid Obez Nedir?
• Morbid Obez Neden Olur?
• Morbid Obez Belirtileri Nelerdir?
• Morbid Obezite Teşhisi Nasıl Olur?
• Morbid Obez Riskleri Nelerdir?
• Morbid Obez Tedavisi Nasıl Olur?

Morbid Obez Nedir?

Morbid obezite, obezite hastalığının en yüksek seviyesidir. Obez morbid nedir sorusu aşırı sağlık sorunları yaşatan bir obezite türü olarak cevaplanabilir. Morbid vakalarda kişinin vücut kitle indeksi 40’ın üzerindedir. Bu durum 3. derece obezite olarak da adlandırılmaktadır. Nefes darlığı, aşırı vücut yağı, eklem ağrısı, hormonal değişiklikler gibi belirtilerle karakterize olan rahatsızlık, tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunları oluşturabilir. Obezite belirtileri için tedavi süreci ilaçlar, diyet, davranış terapisi, cerrahi müdahale şeklinde sıralanabilir. Obezite morbid sorunu yaşayan kişiler, uzman bir hekime başvurmalı, tedavi kişinin ihtiyaçlarına göre planlanmalıdır.

Obezite, bilimsel ölçütlerin üzerinde kilolu olan insanlar için kullanılan bir kavramdır. Morbid obezite ise bu ölçütlerin en üst sınırı olarak kabul edilmektedir. Bu noktada beden kitle indeksi (BKİ) sınıflandırması takip edilebilir. BKİ ölçüleri aşağıdaki gibidir:

• BKİ değeri 25-30 arasında ise kişi fazla kiloludur.
• BKİ değeri 30-40 arasında ise kişi obezite aralığındadır.
• BKİ değeri 40’ın üzerinde ise kişi morbid obezdir.

Morbid Obez Neden Olur?

Morbid obez vakaları kontrolsüz şekilde kilo alındığında ortaya çıkar. Kişilerde kiloya eşlik eden kalp hastalıkları, tansiyon gibi sorunlar da görülebilir. Morbid obezite seviyesindeki kişilerde, kilo almaya neden olabilecek belirli sağlık sorunları olabilir. Bunun yanı sıra kişiler, obeziteden kaynaklı problemler de yaşayabilir. Morbid obezitenin sebepleri aşağıdaki gibidir:

• Genetik yatkınlık,
• Kötü yaşam tarzı,
• Zararlı alışkanlıklar,
• Fast food tarzı beslenme alışkanlıkları,
• Hareketsiz yaşam.

Morbid Obez Belirtileri Nelerdir?

Şiddetli obezite vakaları vücut ağırlığına ek olarak farklı semptomlarla varlığını belli eder. Aşırı vücut yağı, kronik yorgunluk, nefes darlığı gibi problemler kişilerde sıkça gözlemlenir. Morbid obezite belirtileri şunlardır:

• Aşırı vücut yağı: Morbid obez kişilerde vücut yağı aşırı seviyelerdedir. Aşırı yağlanma durumu vücudun normal fonksiyonlarını yerine getirememesine, çeşitli sağlık sorunları yaşanmasına zemin hazırlayabilir.
• Solunum problemleri: Şiddetli obezite sorunu olan kişilerde solunum problemleri, nefes darlığı gibi sorunlara rastlanabilir. Bunun nedeni akciğerin, solunum yollarının yağlı doku tarafından baskılanmasıdır. Ek olarak bu kişilerde uyku apnesi sorunu da sık sık yaşanabilir.
• Kronik yorgunluk: Obezite vakalarında günlük aktivitelerin yerine getirilmesinde bile aşırı yorgunluk hali ortaya çıkabilir. Bunun sebebi, vücudun normal fonksiyonlarını yerine getirmesi için daha fazla enerji harcaması gerekliliğidir.
• Eklemlerde ağrı: Aşırı kilolu olma hali, eklemlere ekstra yük bindirir. Bu da diz, sırt, kalça bölgelerinde ağrıya sebebiyet verebilir.
• Hormonal değişimler: Morbid obez kişiler, hormonal dengesizlikler yaşayabilir. Kadınlarda polikistik over sendromuna rastlanırken erkeklerde ise testosteron seviyelerinde düşüş gözlemlenebilir.
• Psikolojik sorunlar: Aşırı kilo sorunu yaşayan kişilerde özgüven eksikliği, anksiyete, depresyon gibi psikolojik sorunlar ortaya çıkabilir. Kişiler sosyal izolasyon ihtiyacı hissedebilir. Bu da yaşam kalitesinin düşmesine yol açabilir.
• Cilt problemleri: Kişilerde cilt katlanmasına ek olarak cilt enfeksiyonları, tahriş durumları yaşanabilir.

Morbid Obezite Teşhisi Nasıl Olur?

Morbid obezite hastalığı, kişilerde hayati sağlık sorunlarına yol açabilmektedir. Bu sebeple hastalığın erken teşhisi ve tedavisi oldukça önemlidir. Obezite teşhisi için vücut kitle indeksi oranları, diğer klinik değerlendirmeler dikkate alınır.

Morbid obezitede sıkça kullanılan teşhis kriterlerinin başında vücut kitle indeksi oranı gelir. VKİ değeri, kişinin kilosunun boyunun karesine bölünmesini ifade eder. VKi ölçümü 40 ve üzeri kişiler morbid obez olarak değerlendirilir. Ek olarak VKİ değeri 35-39 arası kişiler de morbid obezite teşhisi ile kontrol altına alınabilir. Vücut kitle indeksine ek olarak bel çevresi ölçümü de hastanın kilo durumu hakkında önemli bilgiler verebilir. Karın bölgesinde aşırı yağ birikimi sağlık açısından risk teşkil edebilir. Kadınlarda 88 cm, erkeklerde ise 102 cm üzerindeki bel çevresi değerleri obezite göstergesi olarak değerlendirilebilir.

Teşhis yöntemlerinden bir diğeri vücut yağ oranı ölçümüdür. Vücuttaki yağ oranı, obezitenin seviyesini, dağılımını anlamak için kullanılır. Cilt kıvrım kaliperi, DEXA taraması gibi yöntemler vücudun yağ oranını ölçmeye yardım eder.

Öte yandan aşırı kilolu olma durumu insülin direnci, metabolik sendrom gibi sorunlarla yakından ilgilidir. Metabolik değerleri anlamak için hastaya kan testi, kan şekeri, insülin, kolesterol testleri yapılır. Testler neticesinde hastaların metabolik değerleri incelenebilir.

Uzman hekim kadrosu, morbid obez kişileri teşhis ederken tıbbi hasta öyküsüne, fiziksel muayene de ihtiyaç duyar. Hastanın kilo geçmişi, yeme alışkanlıkları, fiziksel aktivite düzeyi muayene sırasında öğrenilir. Bunun yanında fiziksel muayene ile hastanın kan basıncı, akciğer, kalp fonksiyonları da kontrol edilir.

Morbid Obez Riskleri Nelerdir?

Şiddetli obezite vakalarında kalp hastalıklarından karaciğer rahatsızlıklarına kadar birçok ciddi risk ortaya çıkabilmektedir. Hastanın genel sağlık durumuna göre yaşanabilecek komplikasyonların şiddeti de değişebilir.

Aşırı kilolu kişilerde kalp hastalıkları yaşama riski oldukça yüksektir. Vücutta aşırı yağ oranı olması, yüksek tansiyon, kalp krizi, yüksek kolesterol gibi sorunlara zemin hazırlayabilir. Tip 2 diyabet, obezitede görülen yaygın sorunlardan biridir. İnsülin direnci olan hastalarda kan şekeri seviyesi normal oranda düzenlenemez. Bu da kan şekerinin yükselmesine, diyabet gelişimine yol açabilir.

Morbid obez kişilerde, uyku apnesi ve benzeri solunum yolu rahatsızlıklarına rastlanabilir. Bu, uyku sırasında solunumun durmasına veya yüzeysel kalmasına neden olabilir. Böylece uyku kalitesi düşer, kişide yorgunluk belirtileri başlayabilir. Ayrıca eklemlere aşırı yük binmesi, diz, kalça, bel, sırt bölgesinde çeşitli sağlık sorunlarına zemin hazırlayabilir. Bu durum hareket kabiliyetini kısıtlayarak yaşamı olumsuz etkileyebilir.

Morbid obez kişilerde, yağlı karaciğer hastalığı riski artar. Karaciğerde aşırı yağ birikimi iltihaplanmayla birlikte siroz gibi problemler doğurabilir. Ek olarak obezite, çeşitli kanser türlerinin gelişimine yol açabilir. Meme, kolon, rahim, böbrek ve pankreas kanseri türleri obez kişilerde daha sık görülür. Bunun yanında psikolojik problemler de obezite ile ilişkilidir. Morbid obezitede özgüven eksikliği, kaygı, depresyon gibi sorunlar yaşanabilir. Hastaların tedavi sırasında psikolojik destek alması önemlidir.

Morbid Obez Tedavisi Nasıl Olur?

Morbid obezite, ciddi sağlık sorunları doğuran rahatsızlıklardan biridir. Hastalığın tedavisinde kişiye özel planlama yapmak önem taşımaktadır. Tedavi süreci uzman hekim kadrosu önderliğinde yapay zeka desteği sunan teknolojilerle yürütülür. Hastanın kararlılığı tedavinin başarısında önemli bir kriterdir. Morbid obezite tedavisi için şu yöntemler kullanılabilir:

• Diyet, beslenme değişikliği: Obezite tedavisinin ilk aşamasını sağlıklı beslenme oluşturur. Beslenme, diyet uzmanları, hastanın ihtiyaçlarına uygun beslenme planı hazırlar. Az yağlı, yüksek lifli gıdaların olduğu program hastanın dengeli beslenmesine katkı sağlar.
• Fiziksel aktivite: Obezite sorunu yaşayan kişiler için uygun fiziksel aktivite programları hazırlanır. Programlar kilo kaybını destekleme, genel sağlığı iyileştirme amacı taşır. Program; aerobik egzersizler, kas güçlendirme gibi farklı hareketler içerebilir.
• Davranış değişikliği: Obezite hastalarında davranış terapisi uygulaması, kişilerin sağlıklı alışkanlıklar kazanmasına yardımcı olur. Stresle başa çıkma, meditasyon, yoga egzersizleri terapi programında uygulanan yöntemler arasındadır.
• İlaç tedavisi: Doktor önerisiyle bazı hastalara iştah azaltan, yağ emilimini önleyen ilaçlar verilebilir.
• Cerrahi müdahale: Obezite tedavisinde hekim önerisi ile cerrahi müdahale gerçekleştirilebilir. Bunlar gelişmiş teknolojilerle yapılan mide küçültme, bağırsak bypass ameliyatı gibi prosedürleri kapsar. Cerrahi operasyon, diğer tedavi yöntemleri başarısız olduğunda tercih edilebilir.