Ses Kısıklığı Nedir?

Ses kısıklığı, konuşmaya çalışırken sesin boğuk, gıcırtılı ve gergin olması sonucu ses çıkarmada zorluk olarak ifade edilebilir. es kalitesindeki herhangi bir değişikliği tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Bu ses titremesi, halsizlik, yorgunluk, değişen ses perdesi, nefes alma veya gergin ses kalitesi gibi çeşitli şikayetleri yansıtır.

Ses kısıklığı şikayetleri genellikle geçicidir. Çoğu durumda sesi dinlendirmek ve bol su içmek, şekersiz sakız çiğnemek gırtlağı ve ses tellerini rahatlatacağı için ses kısılmasına iyi gelir.

Ses Kısıklığı Neden Olur?

Ses kısıklığının en yaygın nedenleri bağırmak ve yüksek sesle konuşmak, akciğer ve sinüs enfeksiyonları, larenjit, reflü, alerji ve sigara kullanımıdır. Nörolojik hastalıklar, kist ve poliplerde ses kısıklığına neden olmaktadır. 

Çoğu zaman geçici bir durum olan ses kısıklığının, geçici bir rahatsızlıktan daha fazlası olabileceği de akılda tutulmalıdır. İki haftanın sonunda iyileşmeyen ses kısıklığı yaşayan herkesin bir doktora görünmelidir. Zira aynı zamanda belirli kanser türleri de ses kısıklığının arkasındaki neden olabilir. 

• Ses kısıklığının nedenleri genel olarak şunlardır:
• Sesin aşırı kullanımı
• Sigara içmek
• Alerji, astım ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH)
• Reflü
• Ses teli kasının spazmı
• Kronik öksürük
• Aşırı alkol kullanımı
• Dokuların yaşlanması
• İyi ve kötü huylu ses teli lezyonları
• Akut larenjit
• Kronik enfeksiyonlar
• Romatoid artrit, hipotiroidizm, Parkinson hastalığı, felç ve multipl skleroz gibi hastalıklar
• Tiroid bezi ameliyatı gibi boynu içeren farklı ameliyat türleri

Ses Kısıklığına Ne İyi Gelir?

Boğazı nemli tutmak için bol su içmek, tuzlu su ile gargara yapmak, bal yemek, zencefil, papatya ve ıhlamur gibi sıcak bitki çayları içmek ve tükürük üretimini artırmak için pastil emmek ses kısıklığına iyi gelen yöntemlerdir.

Evde uyguladığınızda ses kısıklığına iyi gelen yöntemler şunlardır: 

• Bal ve limon ilaveli papatya, nane ya da ıhlamur gibi bitki çayları içmek
• Boğaz pastili emmek ya da sakız çiğnemek
• Ilık duş ya da sıcak su buharı ile boğazı nemlendirmek
• Ilık tuzlu su ile gargara yapmak
• Zencefil veya meyan kökü tüketmek
• Bol miktarda su içerek boğaz kuruluğunu önlemek
• Solunan navayı nemli tutmak
• Elma sirkesi tüketmek
• Sesin agresif kullanımına ara verip, ses tellerini bir süre dinlendirmek
• Fısıldayarak konuşmaktan kaçınmak
• Baharatlı gıda, alkol ve kafein içeren içeceklere ara vermek ses kısıklığına iyi gelebilen yöntemlerdir.

Larenjit ya da ses tellerini zorlama gibi nedenlerle ortaya çıkan ses kısıklığında uygulanabilecek yöntemler şunları içerir:

Ballı papatya, nane ya da ıhlamur çayı için

Boğaza iyi gelerek ses kısıklığı sorununa yardımcı olabilen papatya, nane, ıhlamur ve rezene gibi ılık bitki çayları tercih edilebilir. Diğer yandan bal doğal bir antibakteriyel ve antiinflamatuardır. Bitki çaylarına ilave edildiğinde iltihapla savaşmaya yardım ederek, iltihap veya tahrişe bağlı oluşan ses kısıklığını gidermeye yardım eder.

Boğaz pastili emin ya da sakız çiğneyin

Ses kısıklığına iyi gelen boğaz pastili emmek ya da sakız çiğnemek tükürük üretimini artırır ve bu da boğazın nemli kalmasını sağlar. Antibakteriyel ve antiinflamatuar özelliklere sahip, özellikle bal içeren pastilleri deneyebilirsiniz.

Ilık tuzlu su ile gargara yapın

Tuzlu suyla gargara yapmak ses kısıklığına neden olan larenjit semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir. Tuzlu su zararlı bakterileri öldürmeye yardımcı olabilir ve ağrıyı azaltabilir. Bir bardak ılık suya yarım çay kaşığı tuz ekleyip, karıştırın. Suyu gargara yapın ve tükürün.

Zencefil ve meyan kökü tüketin

Zencefil enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı olabilecek antimikrobiyal özelliğe sahiptir. Taze zencefil kökünden yararlanmanın en iyi yolu bitki çayı olarak içmektir. Meyan köküde özellikle boğaz tahrişini önlemeye yardımcı doğal bir üründür.

Bol su için

Bol su tüketimi özellikle yüksek sesle konuşmaya ve bağırmaya bağlı boğazı nemlendireceği için boğaz kurumasının da önüne geçerek, ses tellerinizi rahatlatabilir.

Sıcak su buharı soluyun

Okaliptus yağını sıcak suya damlatıp, buharını solumak ses kısıklığına neden olan larenjit, soğuk algınlığı, sinüzit problemlerini hafifletmeye yardımcı olabilir.

Havayı nemli tutun

Solunan havanın çok daha kuru olması boğazı tahriş edeceği için ses kısıklığına neden olabilir. Havayı nemlendirmek için bir nemlendirici kullanmak, mukus zarlarını nemlendirerek daha iyi hissetmeye yardım eder.

Limonlu karaağaç çayı için

Karaağaç çayı üst solunum yollarındaki iltihaplanmaya yardım edebilmektedir. Daha fazlalı olması için antioksidan olan C vitamini içeren limon ekleyebilirsiniz.

Elma sirkesi tüketin

Antimikrobiyal özelliklere sahip olan elma sirkesi ses kısıklığı sorununu gidermeye yardımcı olabilir. Seyretilmiş elma sirkesi, yani 1 bardak suya 1-2 çay kaşığı elma sirkesi içebilir veya salata ve yemeklerde almaya çalışabilirsiniz.

Sesinizi dinlendirin ve fısıldamaktan kaçının

Çok yüksek sesle konuşmak, bağırmak, şarkı söylemek gibi ses tellerini zorlayan süreçlerden bir süreliğine sakının. Sesinizi zorlamanız ses kısıklığının uzamasına neden olabilir.

Ses Kısıklığı Nasıl Tedavi Edilir?

Ses kısıklığının tedavisinin şekillendirilmesi için öncelikle nedenin belirlenmesi gerekir. Sigara içmek, alkol, astım-KOAH gibi hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar gibi ses telleri üzerinde devam eden tahriş, ses tellerinde yaralara (ülserler), ses tellerinde küçük şişliklere (polipler) veya nasır benzeri yamalara (nodüller) neden olabilir. Bu durumda tedavi genellikle olası tahriş kaynağına yönelik yapılır.

Nodüller, polipler ve temas ülserleri genellikle tahrişe sebep olan unsurların ortadan kaldırılmasıyla iyileşir. Daha inatçı olan ve tedavi ile gitmeyen bir polip veya nodülü çıkarmak için ameliyat gerekebilir. Bununla birlikte ses kısıklığına neden olabilen gırtlak kanserinin erken dönemde tespit edilmesi durumunda, genellikle cerrahi veya radyasyonla başarılı bir şekilde tedavi edilebilir

Diğer tedavi yöntemleri arasında ise tüketilen sıvı miktarının artırılması, ses tellerinin dinlendirilmesi bulunmaktadır. Alerji ve psikolojik nedenli ses kısıklıklarında mutlaka ilaç tedavisi uygulanmalıdır. Ayrıca sık mide ekşimesine sebep olan gastroözofageal reflü veya GERD gibi rahatsızlıklar sebebiyle oluşan ses teli tahrişlerinde uzun dönemli ilaç tedavileri uygulanabilmektedir.

Ses Kısıklığı ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Su içmek ses kısıklığına iyi gelir mi?

Su tüketimi ses kısıklığına iyi gelebilir. Yeterince su içmemek balgam birikimine, boğazı daha sık temizleme ihtiyacı duymaya neden olur bu da ses tellerinde sürtünme ve travma yaratacağı için ses kısıklığı oluşabilir.

Ses kısıklığı en hızlı nasıl düzelir?

Boğazı nemli tutmak için bol miktarda sıvı tüketmek, boğazı nemli tutmak, pastil emerek ya da sakız çiğneyerek tükürük üretimini artırmak, tuzlu suyla gargara yapmak, sesi dinlendirmek, fısıldamaktan kaçınmak ve tütün ürünleri tüketimini azaltmak ses kısıklığına iyi gelecektir.

Boğaz tahrişi ses kısıklığına neden olur mu?

Boğaz tahrişine yol açan sıcak ya da soğuk yenilen yemek, baharat kullanımı, solunan havada bulunan kimyasal içerik ses tellerinde de şişliğe ve kısıklığa hatta hırıltıya neden olabilir.

Ani ses kısıklığı neden olur?

Ani yüksek ses kullanımı ( kontrolsüz bağırma ) ve alerjik reaksiyonlar ani ses kısıklığına neden olabilir.

Çocuklarda ses kısıklığı nasıl giderilir?

Genellikle çocuklar seslerini kötü kullandıkları için ses kısıklığı sorununu yaşarlar. Özellikle kreş ve okul zamanlarında çocuklarda ses kısıklıkları artış gösterebilir.  Bu ses kısıklığını giderebilmek için çocuğun yaşına uygun ses terapisi planlanabilir. Çok nadiren de çocukların ses telleri üzerinde iyi huylu kitlelere (Polip) rastlanabiliyor. Ses tellerinde oluşan poliplerin tedavisi de cerrahi olarak yapılmaktadır.

Ses kısıklığının psikolojik nedenleri var mıdır?

Fonksiyonel disfoni, tanımlanabilir bir organik lezyon olmaksızın ses üretiminin bozulmasıdır. Fonksiyonel disfoni genellikle ses stresine neden olan mesleklerdeki insanları etkiler ve öğretmenler ses kliniklerinde yardım arayan en büyük meslek grubunu temsil eder. Laringeal dönüşüm bozukluğu,  Larinks ve boğaz, psikolojik sorunları olan hastalar için potansiyel kullanılan bölgelerdir. Bulgular değişebilir, ancak hastalar kesin bir tanı olmaksızın aralıklı solunum sıkıntısı, stridor, ses kısıklığı veya yutma güçlüğü, takılma hissi atakları yaşayıp, doktora başvururlar.

Reflüden dolayı ses kısıklığı olur mu?

Evet özellikle yemek borusu üst kapakçığının gevşemesiyle asit içerik ses tellerine kadar ulaşarak ödeme ve kızarıklığa yol açar.

Tiroid ameliyatı sonrası ses kısıklığı ne kadar sürer?

Tiroid ameliyatı esnasında ses tellerini hareket ettiren sinire çok yakın çalışıldığı için sinir direk hasara uğramasa da gerginlikten dolayı bir aya kadar uzayan ses kısıklıkları ortaya çıkabilir. Hasarlanmış sinir de ise seviyesine göre bir yıla kadar geri dönüş beklenmekle birlikte, bir yıldan sonra genelde iyileşme beklenmemektedir.

Ses kısıklığı antibiyotik kullanımını gerektirir mi?

Ses kısıklığının nedenleri arasında bakteriyel enfeksiyon düşünülüyorsa uzman doktor tarafından antibiyotik tedavisi başlanacaktır. Ancak ses kısıklığında daha çok viral enfeksiyonlarla karşılaşılmaktadır.

Ses kısıklığı için hangi bölüme başvurmak gerekir?

Ses kısıklığı için Kulak Burun Boğaz hastalıkları bölümüne başvurulmalıdır.

Akciğer kanseri ses kısıklığı yapar mı?

Aslında ses telleri hareketini sağlayan sinir, akciğer orta hatta lenf bezleri şişmesi ile birlikte giden kitle nedeniyle basıya uğrayarak hareketini bozabilir. Daha çok  gırtlak kanseri, yani ses telleri ve çevresinden köken alan kanser türleri ses kısıklığına yol açar.

Bademcik ameliyatı sonrası ses kısıklığı yaşanır mı?

Ameliyat sonrası ses teli dışında mukozalarda ödeme bağlı ses kısıklığı olabilir. Küçük dil ve dilde şişlik gibi nedenlerle seste boğuklaşma meydana gelebilir. Bu durum geçicidir.

Bebeklerde balgamlı öksürük ve ses kısıklığı neyin işaretçisi olabilir?

Bebeklerde balgamlı öksürük ve ses kısıklığı akut bronşit ve larenjitin işaretçisi olabilir. Bu durumda olan çocukları, çocuk hastalıkları uzmanı mutlaka görmelidir.

Ses kısıklığı ne kadar sürede geçer?

Ses kısıklığının ana nedeni olan larenjit çoğu durumda herhangi bir tedavi gerektirmeden bir hafta içinde iyileşir. Bu süreci hızlandırmak için sigara ve dumanlı ortamlardan uzak durmak, kahve ve alkol tüketiminden kaçınmka, su başta olmak üzere bol sıvı tüketmek ve sesi dinlendirmek işe yarayacaktır.

Hangi içecekler ses kısıklığına iyi gelir?

Bol miktarda su içmek, çay ve et suyu gibi sıcak sıvılar gırtlağı rahatlatmaya yardımcı olur. Ayrıca antimikrobiyal özelliklere sahip olan zencefil çayı da larenjitin neden olduğu ses kısıklığını gidermeye yardımcı olacaktır.

Sağlık Destek Sitesi Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.