Sırt ağrısı genelde sırt kaslarını zorlayan durumların yarattığı bir semptomdur. Bağ, doku ve kas yaralanmaları, burkulma, sırtı zorlayan ağır kaldırma, kötü duruş pozisyonları, sinir sıkışması, skolyoz ve kifoz gibi omurga ile eklem deformiteleri, eklem iltihabı ve kemik erimesi (osteoporoz) sırt ağrısının nedenleridir. Sırt ağrılarında ağrıyı hafifleten, şişlik oluşmasını önleyebilen ya da şişliği azaltabilen soğuk kompres veya buz torbası yöntemi uygulanabilir. Birkaç haftadan uzun süren sırt ağrılarında doktora görünülmesi ihmal edilmemelidir.
Sırt ağrısı, sırtta bulunan kasların gerilmesi sonucunda, özellikle stres, yorgunluk, ağır kaldırma, klimaya maruz kalma gibi nedenlerle ortaya çıkan ve bazı hastalıkların belirtisi olarak da görülebilen ağrı çeşididir. C harfi şeklinde bulunan boyun omurgası düzleştiğinde omuz ve sırta giden sinirler sıkışarak baskı altında kalır. Bu baskıyla kaslar gelir ve sırt ağrıları meydana gelir.
Sırt ağrısı zaman içerisinde hafif bir rahatsızlıktan günlük aktiviteleri zorlaştıracak kadar şiddetli bir acıya kadar gelişme gösterebilir. Gün içerisinde kötü duruş sergileme, kasların zorlanması, fıtık gibi disk kayması sorunları, kireçlenme ve gerginlik sırt ağrısının nedenlerindendir. Bazı sırt ağrıları dinlenme, sıcak-soğuk uygulaması, egzersiz ve duruşun düzeltilmesiyle geçebilir.
Sırt ağrısı, omurgada, disklerde, kaslarda, bağlarda veya tendonlarda mekanik veya yapısal sorunlar geliştiğinde ya da sinire baskı nedeniyle yaşanan bir problemdir. Bu nedenler ağır kaldırma gibi kasları zorlayan hareketler, burkulma, kötü duruş, egzersiz eksikliği, sinir sıkışmaları, skolyoz gibi dejeneratif omurga rahatsızlıkları, fıtık, miyofasyal ağrı sendromu, fibromiyalji, ankilozan spondilit, romatizmal sorunlar, böbrek taşları ve enfeksiyonlardır.
Genel olarak sırt ağrısına neden olan durumlar şu şekilde listelenebilir:
Ani hareket etme, ağrılık kaldır gibi durumlar sırt ağrısına neden olabilir bunun yanında omurga bağları da zorlanır. Sırtı sürekli zorlanması durumunda ise kas spazmları meydana gelir.
Omurga ve kemikler arasında yastık görevi gören disklerin şişmesi durumunda sinirlere baskı uygulanabilir. Bazı durumlarda şişmiş ya da yırtılmış diskler sırt ağrısına neden olmayabilir. Bu durum röntgen, BT taramasında ya da MR’da görülür.
Omurgada olan artrit, omuriliğin etrafındaki boşluğun daralmasına yol açabilir. Bu durum, spinal stenoz olarak adlandırılır ve sırt ağrılarına neden olur. Artrit, sırt ağrısına neden olabilecek eklem iltihabı hastalığı olarak bilinir ve özellikle omurga eklemlerini etkiler. Bu da kişide sırt ağrılarının oluşmasına neden olur.
Kadınlara daha fazla görülen osteoporoz hastalığında sırt ağrısı, sırt kemiklerinde kırılma ve buna bağlı olarak boy kısalması görülebilir. Sırt üzerinde yoğunlaşan ağrı ve hassasiyet oldukça şiddetli olabilir. Sırt ağrısının yol açacağı kamburluğu önlemek için ilaç tedavisine ek olarak sırt kaslarını geliştirici egzersizler tavsiye edilir.
Özellikle masa başı çalışanlarda çok sık görülen bu durum sırt ağrısına neden olur. Sırt bölgesinde kaslara ve yumuşak dokulara bağlı gelişen ağrılar uzun süre masa başında çalışan kişilerin ortak şikayetlerinden biridir. Çoğunlukla sırt kaslarının üzerine basmakla ağrı tetiklenir, duruş bozukluğu ortaya çıkar.
Boyun fıtığı da bölge olarak sırta yakın olması nedeniyle sırt ağrısına neden olabilir. Bunun yanı sıra boyun ve sırt omurgalarında oluşan kireçlenmeler de sırt ağrısı nedenlerindendir. Bu ağrıya özellikle kolda güç kaybı, uyuşukluk eşlik ediyorsa bu ağrılar boyun fıtığı habercisi olabilir.
Yumuşak doku romatizması olan fibromiyalji sırt ağrısı belirtileri ile kendini gösterir. Özellikle kadınlarda çok sık görülen fibromiyalji sırt bölgesi başta olmak üzere kişilerde yaygın vücut ağrısına neden olur. Yorgunluk, şişkinlik, depresyon ve stres ile birlikte sırt ağrıları çok yoğun şekilde hissedilebilir. Fibromiyalji tedavisi multidisipliner bir yaklaşım ile gerçekleştirilir.
Sırt ağrısının diğer nedenleri şöyle sıralanabilir:
Sırt ağrısında soğuk ve sıcak kompres uygulamak, hafif egzersizler ve fizik tedavi ile sırt kaslarını güçlendirmeyi denemek, kas gevşetici krem sürmek ve dik oturmaya çalışmak ağrıyı hafifleterek sırt ağrısına iyi gelir.
Sırt ağrısına iyi gelen yöntemler şunları içerir:
Düzenli olarak egzersiz yapmak ve vücut ağırlığınızı korumak sırt ağrısına iyi gelir. Vücutta ağırlık dengesinin sağlanmasıyla sırta binen ağırlık azalır. Bunun yanında sağlıklı beslenmek de vücudun güçlenmesini sağlayarak ağrılara karşı dirençli olmasını sağlar.
Sırt ağrısına karşı ortopedik yataklar tercih etmek, ağır sırt ya da kol çantası taşımamak, D vitamini takviyesi almak ağrılara karşı etkili olur.
Sırt ağrısı olduğunda uyumak zor olsa da kötü bir uyku pozisyonunda olmak sırt ağrısını şiddetlendirebilir. Bunun için yan yatarak omurganızı nötr bir pozisyonda tutmak sırt ağrısına iyi gelecektir. Bunun yanında sırtta oluşan gerilimi azaltmak için dizler arasına yastık koymak diğer yöntemler arasındadır.
Omuzlar rahat ve vücut sandalyeye arkasına dayalı olacak şekilde dik oturmak sırt ağrısının kötüleşmesini engeller. Sırtınızın alt kısmı ile koltuğunuz arasına bir yastık veya rulo halinde bir havlu koymak ve ayakları yerde düz tutmak da sırt ağrısına iyi gelir.
Sırt ağrısının olduğu bölgeye düzenli olarak buz uygulanması ağrının azalmasına yardımcı olur. Bunu yaparken cildinizi korumak için buz torbasını ince bir havluya sarın. Birkaç gün sonra da ısıya geçin. Sırt ağrısının olduğu bölgeye ısı uygulamak kasları gevşeterek kan akışını artırır. Bunun yanında rahatlamanıza yardımcı olması için sıcak banyoları da deneyebilirsiniz.
Fizik tedavi, sırt ağrılarının hafifletilmesinde ve ağrıların geçmesinde etkili olan yöntemler arasında yer alır. Sırt ağrısının neden olduğu duruma göre tedavi planı oluşturulur. Fizik tedavi sonrasında kaslar güçlenir, kişiye esneklik kazandırılır, postür düzeltme sağlanır. Bunların yanında ağrının azalması sağlanarak hareket eğilimlerinin artaması amaçlanır.
Kas gevşetici krem ve haplar, sırt ağrısını hafifletmesinde etkili olarak gerginliğin azalmasına ve spamzların geçmesine yardımcı olur. Kas gevşeticiler sayesinde kasların rahatlatılması amaçlanarak oluşan basınç giderilir. Alınan haplar sistematik bir etki yaratarak tüm kasların gevşemesine yardımcı olur. Bu etki genellikle kısa süreli olabilir. Bu nedenle kalıcı bir tedavi olarak değerlendirilemez.
Göğüs destekleyici sütyen kullanmak özellikle büyük göğüsleri olan kişilerin sırt ağrısının hafiflemesinde yardımcı olur. Destekleyici sütyen göğüs ağırlığının dengeli şekilde dağılmasını sağlar. Böylelikle sırt ve omuz bölgesindeki kaslara baskı azaltılır. Göğüslerin ağırlığı nedeniyle omuzlar öne eğilebilir ve sırtın kamburlaşmasına neden olur. Destekleyici sütyenler bunun önüne geçebilir.
Günlük hayatta kullanılan çanta ve benzeri ağırlıklar kişinin sırt ağrısının oluşmasına zemin hazırlayabilir. Ağır çantalardan veya sırtı zorlayan diğer yüklerden kaçınarak sırt ağrının azalmasına destek olunabilir. Ağırlık taşımak kişinin omurgasında ve sırt kaslarında baskıya neden olmasının yanında uzun vadede postür bozukluğuna sebep olur. Bu baskının azaltılması kasların gerginliğinin azalmasında etkili olarak sırt ağrısının da hafiflemesini sağlar.
Vücuda D vitamini takviyesi almak, kemik sağlığının güçlenmesine yardımcı olarak sırt ağrısını önlemeye ve hafifletmeye destek olur. D vitamini, vücutta kalsiyum ve fosfor dengesinin düzenlenmesinde ve kemik yoğunluğunun korunmasında etkili olan bir vitamin türüdür.
Hamilelik döneminde sırt ağrısı görülmesi normal bir durum olarak karşılanır. Uyku esnasındaki pozisyonlar sırt ağrısına neden olabilir. Hamilelikte sırt ağrısı geçirmek için şu yöntemlerinden yararlanabilirsiniz:
Sırt ağrılarını azaltmak için egzersiz yapmak ağrıların azalmasına yardımcı olur ve sırt kaslarının gevşeyerek güçlenmesini sağlar. Egzersizleri yapmadan önce ısınma ve gevşeme hareketlerini yapmak önemlidir. Bu egzersizleri yapmadan önce mutlaka uzman doktordan görüş almanı gerekebilir. Sırt ağrısına iyi gelen egzersizler şöyle sıralanır:
Sırt ağrısı yaşamamak ve sırt ağrısına karşı korunmak için bazı önlemler almak gerekebilir. Bu nedenle omurga sağlığını desteklemek ve sırt ağrısını önlemek için belirli yöntemlerden yararlanılır.
Sırt ağrısından korunmanın yolları şu şekilde sıralanabilir:
Sırt ağrısı tedavisinde öncelik sırt ağrısının nedeninin belirlenmesidir. Bu amaçla sırt ağrısı teşhisi fiziki muayene, şikâyetlerin dinlenmesi ve MR, BT, EMG ve direkt grafi gibi incelemeler ile konulur. Sırt ağrısının nedenine ve ağrı şiddetine göre lokal etkili merhemler, kas gevşeticiler kullanılabilir.
İlaç tedavisinin yeterli olmadığı durumlarda ise fizik tedavi, nöral terapi, akupunktur, soft lazer, masaj gibi alternatif tedaviler uygulanmalıdır. Bu tedavilere ek olarak stres faktörü de ortadan kaldırılmalıdır. Hastanın stres düzeyini artıran unsurların uzaklaştırılası, tatile çıkılması, hobilere vakit ayırılması önerilir. Stres yönetiminde zorlanıyorsa hasta psikiyatrist yardımı da alabilir.
Tedavi bitiminde egzersiz çok önemlidir. Sırt kaslarını güçlendirecek egzersizler ve yüzme oldukça faydalıdır. Bunun yanı sıra güneş, deniz, sıcak kum, kaplıcalar da sırt ağrısı tedavisinde destekleyicidir.
Sinir sıkışmaları, fazla kilo (obezite), kemik ve omurga bozuklukları, romatizma hastalıkları, sırta alınan darbe, boyun ve sırt fıtığı, kas veya bağ doku hasarları ve akciğer sorunları sırtta ağrıya neden olan durumlardır.
Sırt ortasındaki ağrının nedeni kas gerilmesi, omurgayı destekleyen kasların, bağların veya disklerin aşırı kullanımı veya yaralanması, fıtıklaşmış disk, omurilik sinirlerine baskı, kötü duruş, kireçlenme, skolyoz veya böbrek taşıdır. Akciğer ve kolonda bir problemde sırtın ortasında ağrıya neden olabilmektedir.
Sırt ağrısı yaşayan bir kişinin kas, bağ dokuları veya eklemleri zarar görmüş olabilir Bunun nedenleri arasında genellikle yanlış duruş pozisyonu, yapılan ani hareketler, ağır kaldırma, tendon yaralanması, hareketsiz bir yaşam sürmek ve strese bağlı kas gerginlikleridir.
Sırt ağrısı, uzun süreler devam ediyorsa ve 2-3 günden fazla sürüyorsa uzman doktora görünmek gerekebilir. Ağrının şiddeti artarak devam ettiğinde sırt ağrısı ciddiye alınmalıdır.
Kalp krizi genellikle göğüs bölgesinde başlayarak oradan omuzlara, sırta, boyna ve kollara kadar yayılabilir. Hatta bazı kişilerde göğüs ağrısı yerine bu bölgelerde ağrılar oluşabilir. Bu nedenle sırt ağrısının kalple bağlantısı olabilir. Bunun net tanısı için doktordan görüş almak önemlidir.
Sırt ağrısı birçok hastalığın belirtisi olarak ortaya çıkabilir. Skolyoz, kifoz gibi omurgayı etkileyen eğrilikler, kalp hastalıkları, tüberküloz, safra kesesi, mide ve yemek borusu rahatsızlıkları gibi durumlarda sırt ağrısı belirtisi görülebilir.
Sırt ağrısı, erkeklere oranla kadınlarda daha fazla görülebilmektedir. Bunu sebebi kemik erimesinin kadınlarda daha sık görülmesinden kaynaklanabilir. Bunun yanında menopoz da sırt ağrısını tetikleyebilir. Kadınlarda hamilelik durumu, büyük meme yapısına sahip olma da sırt ağrısına sebep olur.
Sırt ağrısı, bir hastalığın habercisi olarak da görülebilir. Sırt ağrısının tehlikeli olup olmadığını altında yatan nedenler belirleyebilir. Akciğer kanseri, kalp krizi, skolyoz gibi hastalıkların erken tanısında önemli bir semptomdur.
Sırt bölgesinde yaşanan ağrılar strese bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bunun için bitki çayları tüketerek strese azaltmaya yönelik çalışmalar yapılabilir.
Sırtta ya da sırtın alt sağ bölgesinde bulunan ağrılar, kanser belirtisi olarak görülebilir. Meme ya da akciğer kanseri gibi durumlarda sık sık geçmeyen sırt ağrılarına rastlanabilmektedir.
Sırt fıtığı ağrısı, sırttan başlayarak göğüs veya karın bölgesinde doğru yayılım gösterebilmektedir. Bu sebeple kalp, böbrek, akciğer, mide, karaciğer, bağırsak gibi organların ortaya çıkardığı ağrılarla karıştırılabilir. Bu durumda uzman doktora danışmak doğru bir tercih olacaktır.
Sırtta bıçak saplanır gibi ağrı, gerilen kasların sinirleri zorlaması durumunda ortaya çıkabilir. Bu duruma zemin hazırlayanlar ise kambur durma, yanlış oturma, rahat olmayan zeminde uyku, uzun süreli eğilmek, ayakta durma gibi aktiviteler olabilmektedir.
Sırt ağrılarını azaltmak için ilaçlar kullanılabilmektedir. Ağrı kesici, kas gevşetici gibi sırt ağrısına geçirerek ilaçların yanında jel, krem gibi ürünler de kullanılabilir. Fakat bu tip ilaçları kullanmadan önce mutlaka uzman doktora danışmanız gerekmektedir.
Sırt ağrısı çeken insanlar için en ideal yatış pozisyonu yan yatış olarak tanımlanabilir. Bu pozisyon beldeki basıncı azaltarak omurgaya yük binmesini azaltmaktadır.
Covid geçiren kişiler, kaslarda ya eklemlerde ağrılar yaşayabilir. Tedavi sürecinde tüketilen ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar kas ve sırt ağrılarının azalmasını sağlar.
Sırt ağrısı kanserin belirtilerinden bir olabilir. Tümör göğüs duvarına ulaştığında ya da kemikleri istila etmeye başladığında sırt ya da göğüs ağrısı görülebilmektedir.
Sırt ağrıları şikayetlerinde öncelikle bir Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü’nden bir hekime başvurulur. Doktorunuz ayrıntılı fiziksel muayene gerçekleştirir, rahatsızlık şikayetiyle birlikte sıkıntılarının hikayesini de öğrenmek ister. Hekiminiz ayrıntılı muayeneden sonra sizi ‘Nöroloji’ bölümünden bir hekime de yönlendirebilir.
Yatınca artan sırt ağrısı olmuşmasının birçok nedeni olabilir. Kişinin yanlış yatak veya yastık seçimi nedeniyle omurganın doğal hizasının bozulması ağrının artmasına sebebiyet verir. Ayrıca, kişinin uyku pozisyonu da bu konuda büyük önem taşır. Uzun süre hareketsiz kalmak, sırt kaslarının gerginleşmesine yol açarak sırt ağrısının artmasına neden olabilir.
Sağlık Destek Sitesi Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 12 Şubat 2025
Yayınlanma Tarihi: 8 Eylül 2023
Sağlık kütüphanesi içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlı ve kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmıştır. Sağlığınızla ilgili tüm sorularınız, endişeleriniz, teşhis veya tedavi için mutlaka doktorunuza veya sağlık kuruluşuna başvurunuz.
Dosyalar | ||
---|---|---|
|
DataImage40.
42 b
|