Sağlık Destek Sitesi Şişli Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü Uzmanları, çocukların sosyal hayata ve okul ortamına erkenden dönmesini sağlayan kırık tedavisindeki özel yöntemler hakkında bilgi verdi. 

Yataktan kurtaran yeni tedaviler

Çocukluk çağı kırıkları, iki ayrı şekilde değerlendirilebilir. Bunlar; geçmişte alçıyla tedavi edilebilen basit kırıklar ve ameliyat gerektiren parçalı kırıklardır. Yeni tedavi yöntemleri sayesinde çocukların özellikle de bacak kırıklarında yaklaşık 2,5 ay süren alçı ve yatak istirahati dönemi ortadan kalkmaktadır. Yataktan kurtarıcı yeni tedaviler sayesinde bacak kırıklarında bile çocuklar bir hafta içinde okula dönebilmekte, el bileği kırıklarında ise ertesi gün okula gidip, yazı yazabilmektedir.

Sökülüp takılan cihazlarla banyo yapabilmek mümkün

Ayrılmamış kırıklarda önceden imal edilmiş, hazır birtakım breysler kullanılmakta ve bunlar sayesinde alçı gereksinimi de büyük oranda ortadan kalkmaktadır. Yeni nesil breyslerin en büyük artılarından biri de sökülüp takılabilir olduğu için çocuğun yıkanmasına engel teşkil etmemesidir. Ayrıca ergonomik tasarımları ve hafif olmaları nedeniyle kolda incelmeye neden olmazlar. Alçı takılan çocukların genelde hareketleri kısıtlanır ve alçılı kol veya bacağı çok kullanmaması önerilir. Yeni malzemelerin ergonomisi sayesinde ise bu durum tamamen ortadan kalkmıştır. 

Kapalı yöntemlerle enfeksiyon riski en aza indiriliyor

8-9 yaş üzerindeki çocuklara dış tespit cihazlarının yanı sıra kemik iliğinden gönderilen esnek titanyum çiviler ile parçalı kırık tedavisi yapılabilmektedir. Çiviler, çok küçük iki kesiden kemik iliğine gönderilir ve kırık yeri kesinlikle açılmaz.  Enfeksiyon, cilt yarası gibi sorunlar da bu sayede ortadan kalkar. Çocuk bir hafta içinde yürümeyi öğrenir. Ancak ayağının üzerine basması 2-3 haftayı bulabilir.

Eskiden açık ameliyatlarda geniş kesi yapılıyor ve kemiklerdeki aşırı uzama nedeniyle bacaklarda uzunluk farkı olabiliyordu. Bu riskleri en aza indiren sistem sayesinde parçalı kırıklarda artık 3 hafta içinde yeterince iyileşme gerçekleşmektedir ki bu tür kırıklarda eskiden alçıda bekleme süresi 3 ayı buluyor ve hasta çocuk en az bu süre kadar okuluna devam edemiyordu.

Kol kırıklarında çocuk 3 gün sonra kalem tutabilir

Kol içinde ayrıksız bir kırık varsa alçıya gerek duyulmamaktadır. Bu tür kırıklarda önceden imal edilmiş, takılıp çıkarılabilen ve böylece kolun itinayla yıkanmasına olanak sağlayan hazır breysler kullanılabilir. Eğer ameliyat gerekiyorsa titanyum çivilerle tedavi kolda da uygulanır. Burada da çocuğun kalem tutması 3-5 günü bulabilir. Ardından rahatlıkla yazı yazmaya başlayabilir. Çocuk yazı yazmasının dışında; müzik aleti çalabilmekte, resim yapabilmekte ve yemek yiyebilmektedir.

Riskli kırıklarda tedavi süresi en fazla 1 hafta

Uyluk kemiği kırıkları çocukları en çok yatağa bağlayan ve 2,5 – 3 ay yatmak zorunda kalmasına sebep olan kırıklardır. Önceden pantolon alçısı ile tedavi edilen bu kırıklar için artık “dış tespit cihazları” kullanılmaktadır. Bu sayede; ciltte genellikle kesi olmamakta, kırığın kaynaması olumsuz etkilenmemekte, estetik kusur kalmamakta ve enfeksiyon riski de azalmaktadır. Çocuk bir hafta sonra kontrollü bir şekilde ayağa kalkarak, okuluna gidebilir. Bir süre koltuk değnekleri ile daha sonra da baston yardımı ile yürüyebilir. 

Eklem içi kırıklar yapıştırma yöntemiyle iyileştiriliyor

Dizde ortaya çıkabilen eklem içi kırıkların, artroskopi adı verilen kapalı yöntemle, büyük cerrahiye gerek kalmadan anatomik yatağına vidalanması mümkündür. Gömülebilen başsız vidalar eklem içi kırıklarda bize bu olanağı vermektedir. Böylelikle önceden yapılan eklemi açma işlemi ve sonrasında ortaya çıkan enfeksiyon sorunu da artık görülmemektedir. Bazı eklem kıkırdağı kırıklarında ise fibrin yapıştırıcılar kullanılmakta, bunlar “tutkal” gibi özellikleri sayesinde kıkırdak parçayı yatağına tespit edebilmektedir.

Çocukların psikolojisi de korunuyor

Kırık tedavisindeki yeni gelişmeler çocukların sosyal çevresinden kopmasını ve eğitim hayatının aksamasını engellemektedir. 2 haftadan fazla okuldan uzak olan bir çocuk ister istemez geri kalmaktadır. Bu geri kalma çocuğu sadece fiziksel değil, psikolojik olarak da olumsuz yönde etkilemektedir. Arkadaşlarından geri kalma, oyun oynayamama, derslerdeki başarısızlık riski gibi durumlar ortaya çıkabilmektedir.   

Kırık tedavisindeki yeni yöntemler sayesinde;

• Büyük alçılar nedeniyle oluşan yara, terleme ve pişik sorunları ortadan kalkmaktadır.
• Çocukların yediklerinin bir parçasının alçı içine kaçması nedeniyle ortaya çıkan bası yaraları artık görülmemektedir.
• Çocuklarda ortaya çıkabilecek “işe yaramama” düşüncesi ortadan kalkmakta ve psikolojik travmanın önüne geçilmektedir.
• Alçı motorunun sesi, gürültüsü çocuk için ciddi bir psikolojik travma yaratabilmekteyken, artık böyle bir durum söz konusu değildir.
• Kırık tedavilerinde uygulanan yeni teknoloji ve ameliyatlar sayesinde çocuk çok kısa sürede eğitim hayatına dönebilmektedir.

Sağlık Destek Sitesi Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.