Sağlık Destek Sitesi Diyarbakır Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum UzmanıOp. Dr. Aydın Ilgın,  gebelikte ortaya çıkan diyabet ve gebelik diyabetine karşı alınacak önlemler hakkında bilgi verdi.

Gebelik diyabeti bebekte obeziteye ve diyabete zemin hazırlar

Gebelik diyabeti tedavi edilerek kontrol altına alınmadığında, anne kanında şeker seviyesinin yükselmesine bağlı olarak bebeğin de kan şekerinde yüksekliğe neden olur. Kan şekerini düşürmek için bebeğin pankreasına fazladan insülinin sağlanması gerekir. Ancak fazla salgılanan insülin bebekteki yağ dokusunu artırır.  Artan yağ dokusu da bebeklerde aşırı kilo yapar ve buna bağlı olarak doğum sırasında omuz takılması, doğum yırtığı gibi sorunlar ortaya çıkar. Bu durum da sezaryen ile doğum oranın artmasına neden olur. Ayrıca bebekte artan insülin salgısı doğum sonrası bebeğin kan şekerinin düşmesine (hipoglisemi) de neden olur. Bu şekilde doğan bebekler gelecekte; obezite ve Tip 2 yani ileri yaşlarda ortaya çıkan diyabet gibi sağlık sorunları ile karşı karşıya kalır.

Doğum sonrası bebeğin kan şekeri kontrol edilmeli

Gebelik diyabeti; bebeklerin anne karnında veya doğum sonrası ani ölümüne, suyunun fazla olmasına, doğum sonrası solunum sıkıntısına, sarılığa, kandaki alyuvar sayısının artmasına, kandaki kalsiyum değerinin düşüklüğüne neden olabilir. Bu durumda mutlaka doğum sonrası bebeğin kan şekerine bakılmalı ve sonuca göre tedavi planlanmalıdır.

Gebelikte fetal eko gebelik sonrasında da şeker yüklemesi yapılmalı

Gebeliğin öncesinde veya erken dönemlerinde anne adayında kontrolsüz diyabet varsa, bebekte doğumsal sorunların görülme olasılığı 3-4 kat artar. Bu nedenle gebeliğin 18-20. haftalarında organların değerlendirilmesi için ayrıntılı ultrasonografi, 22-24. haftalarda ise kalbi değerlendirmek için fetal eko yani anne karnında kalp ultrasonografisi mutlaka yapılmalıdır.

Gebelik diyabeti olan anne adaylarında ise; hipertansiyon, enfeksiyon, zor doğum, sezaryen ile doğum ve doğum sonrası ileriki yaşamında diyabet (Tip2) riski artmaktadır. Doğum sonrası diyabet (Tip2) riski 10 yıl süresince %50 civarındadır. Bu nedenle doğum sonrası 6. haftada ve 1. yılda OGTT yani şeker yükleme testi yapılmalı ve 3 yılda bir tekrarlanmalıdır. Doğum sonrası diyabet riskini azaltmak için emzirme, kilo verme, uygun beslenme, egzersiz önerilmelidir. Gebelik diyabeti öyküsü ve glikoz intoleransı (gizli şeker) sorunu olanlar,  doktorunun önereceği ilaçları kullanmalıdır.

Gebelikte diyabete karşı önleminizi alın

• Gebeliğin ihtiyaçlarına karşılık verecek, yeterli kaloriyi sağlayacak, idrarda ketona neden olmayacak, gebenin uygun kiloda kalmasını sağlayacak, kan glikoz seviyelerini koruyacak şekilde diyet yapılmalıdır.
• Düzenli orta yoğunlukta fiziksel aktivite önerilir. Haftada 5 gün 30-45 dk tempolu yürüyüş, yüzme, dans veya aerobik gebelik dönemindeki en uygun egzersizlerdir.
• Gebelik diyabeti mevcut olan anne adayında iki haftalık diyet ve egzersiz tedavisine rağmen açlık kan şekeri 105 veya yemekten sonra 1. saat kan şekeri 140 mg/dl ise; mutlaka insülin tedavisine başlanmalıdır.