El terlemesi, çoğu insanın karşılaştığı yaygın bir sorundur. Genellikle stres veya sıcak hava koşulları gibi dış etmenlerle tetiklenir. Ancak bazı durumlarda el terlemesi, hormonal dengesizlikler veya genetik faktörler gibi daha ciddi sağlık sorunlarının belirtisi olabilir. Terlemenin önlenmesi için antiperspirantlar, iontoforez cihazları ve bazı durumlarda cerrahi müdahaleler önerilmektedir. El terlemesinin kontrol altına alınması sosyal ve profesyonel yaşamda önemli bir rahatlık sağlar.
Aşırı el terlemesi diğer bir ifadeyle palmar hiperhidroz kontrol edilemeyen ve yoğun düzeyde sıvı kaybı olarak tanımlanabilir. Bu durumun kaynağında ise ter bezlerinin gereğinden fazla çalışması vardır. Bilindiği üzere ter bezleri vücutta en çok koltuk altı, ayak ve el bölgesinde bulunur. Hiperhidroz çeken hastalar fazla miktarda ter salgıladığı için devamlı olarak bu bölgeler ıslak konumdadır. Avuç içinde daha çok görülen bu problem yaşam standartlarını olumsuz etkileyebilir. Özellikle el terlemesinin bireyde aşırı bir durum haline gelmesi özgüven eksikliği ve utanma belirtilerini tetikleyebilir. Genel olarak el terlemesinin nedenleri aşağıdaki gibi listelenebilir:
Bu belirtilerin bazıları doğuştan başlayabilirken birçoğunun ergenlikten sonra görüldüğü de bir gerçektir.
Çocuklarda el terlemesi vücudun normal bir tepkisi olarak düşünülse de gereğinden fazla olması bazı hastalıklardan şüphe edilmesine neden olabilir. Bu rahatsızlığın kaynağında mineral ve vitamin eksikliği olabilir, çoğunlukla D vitamini eksikliği bu duruma zemin hazırlayabilir. 4. aydan sonra bebeklerde ve çocuklarda sıklıkla gözlemlenen bu problemin nedenleri aşağıdaki şekilde listelenebilir:
Çocuklarda aşırı el terlemesinin görülmesi huzursuzluk ve gerginlik yaşanmasına neden olabilir. Eğer bu problemin altında yatan bir hastalık varsa erken teşhis edilerek önlem alınması gerekir.
Fizyolojik bir durum olan el terlemesi çözüm yollarının başında günlük bakım rutinlerine dikkat edilmesi vardır. Bunun yanında, düzenli beslenmenin sağlanması ve hazır paketli ürünlerinin tüketiminin sınırlandırılması önemlidir. Kronik ya da metabolik bir hastalıktan kaynaklı bir durum söz konusu ise ilaç ve girişimci tedavilerle süreç desteklenebilir. Herhangi bir neden yokken idiyopatik olarak ortaya çıkıyorsa ter bezlerinin salınımıyla ilgili olduğuna karar verilebilir. Bu durumda da bölgesel steril koşulların sağlanması, stresi yatıştıracak fiziksel aktiviteler yapılması, kaslar üzerine kozmetik ve medikal müdahale, ıslaklığı azaltabilecek kremlerin kullanımı ve doğal bitkisel içerikli kozmetiklerden yararlanma öne çıkabilir.
Aşırı derecede el terlemesi mevcutsa kozmetik ürünlerinin kullanımı yetersiz kalabilir. Bu doğrultuda bölgesel botoks uygulaması yapılabilir, ancak bu yöntem de ağrılı bir işlemdir ve kısa vadeli etkilidir. Günümüzde alternatif el terlemesi tedavisi arasında iyontoforez uygulaması vardır. Bu yöntemde elin su yüklü bir kaba sokulması sağlanır ve hafif dereceli elektrik akımı verilir. Uygulanan tekniklerle yöntem güvenilir ve sonuç veren bir potansiyele sahiptir. Tedavide kesin bir çözüm aranıyorsa cerrahi müdahale şarttır. Geleneksel cerrahi müdahele uygulamalarında el derisi cerrahi olarak çıkarılır ya da bölge liposuction işlemine tabi tutulur. Gelişen teknolojik cerrahi operasyonlarda ise el terlemesinin ana nedeni olan sempatik sinir zincirinin aktif olduğu kısım klipslenir.
Kalıcı çözüm sunan bu yöntem tıpta 'Klipsli ETS (torakal sempatektomi)' olarak geçer. Genel anestezi uygulanarak yapılan ameliyat ortalama olarak 1 saat sürer ve kişi bir hafta sonra normal hayatına dönebilir. El terlemesi ameliyatında nadiren de olsa endikasyonlar gelişebilir, vücudun başka bir bölgesinde aşırı terleme ortaya çıkarak yan etki oluşturabilir.
El terlemesi hastalığı yaşayan bireyler bazı önlemler alarak hayat kalitesini arttırabilir. Bu bağlamda yapılması önerilen uygulamalar aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Salgının sentezlenmesini sağlayan bezlerin kontrollü çalışmasını desteklemek adına bazı doğal çözümlere başvurulabilir. Bununla birlikte zerdeçal, kuru nane, karbonat, yeşil çay, ada çayı, elma sirkesi gibi bitkisel ürünlerin tüketilmesi tavsiye edilir. Bu sayede kötü kokuların engellenmesi ve nemlilik halinin dengelenmesine yardımcı olunabilir. Özellikle karbonat kullanımı ile alkali bir ortam oluşturularak fazla sıvı atılmasına destek olunabilir. Ayrıca, atılan sıvının hızlı buharlaşmasının ve nemin emiliminin yükselmesi kuru yüzeyi destekler. Tüm bu içerikleri kullanmadan önce doğru bir tedavi planı için öncelikle doktora başvurulması da kritiktir.
Sempatik sinir sisteminde bir problemin olması ya da ter bezlerinin kontrolsüz çalışması bu problemi yaratabilir. Bu açıdan, problemin altında yatan bazı kronik hastalıkların tespiti önemlidir.
Kesin bir çözüm isteniyorsa cerrahi müdahale gerekir.
Bu problemden kaynaklı şikayetler varsa öncelikle dermatologlara başvurulması gerekir.
Kan akışı yavaşladığında ya da damarlarda bir problem olduğunda soğuk ter görülebilir. Vücudun gösterdiği bu reaksiyonun amacı vücut ısının dengede tutmakla ilgilidir.
Sağlık Destek Sitesi Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 6 Eylül 2024
Yayınlanma Tarihi: 23 Mayıs 2024
Sağlık kütüphanesi içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlı ve kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmıştır. Sağlığınızla ilgili tüm sorularınız, endişeleriniz, teşhis veya tedavi için mutlaka doktorunuza veya sağlık kuruluşuna başvurunuz.
Dosyalar | ||
---|---|---|
|
DataImage59.
42 b
|