Aile ve Çift Terapileri Hakkında Merak Edilenler
ÇİFT VE AİLE TERAPİLERİ HAKKINDA MERAK EDİLENLER
Çiftler arasındaki sorunların çözümü noktasında çift terapileri gerçekten çok önemli bir role sahiptir. Yaşanan sorunlar iki tarafın psikolojisinde derin olumsuz etkiler oluşturur. İlişkisinde sorun yaşayan biri hayatın diğer alanlarına genellikle kendini veremez; sürekli yaşadığı sıkıntıyı düşünür ve bunu bir türlü zihninden atamaz. Bu yönüyle çiftler arasındaki sorunlar kişiye gerçekten çok zor zamanlar yaşatabilir.
Çiftler beraber çözemediği sorunlar karşısında bazen kol kırılır yen içinde kalır yaklaşımıyla sorunlarını çevresine ifade etmez veya edemez; bunun sonucunda yaşanan bu sorunlar bir huzursuzluk kaynağı olarak yıllarca ilişkiyi olumsuz etkiler. Bu şekilde ifade edilmeyen; konuşulmayan veya konuşulsa bile ortak bir noktada uzlaşılamayan bazen de daha fazla çatışma ve öfke doğuran sorunlara karşı çift terapileri önemli bir çözüm ve çıkış yoludur.
Çiftler yaşanılan sorunların çözümünde geçmişten günümüze çevreden yardım alma arayışına girerler. Bazen yakın arkadaşlar bazen de aile büyükleri devreye girerek sorunlar çözülmeye çalışılır. Fakat müracaat edilen kişilerin bu konuda yeteri ölçüde tecrübe ve bilgiye sahip olmaması istenilen etkiyi çoğu zaman ortaya çıkaramaz. Hatta bazen sorunların daha karmaşık ve içinden çıkılmaz bir hal almasına neden olur. Yakın arkadaş veya aile büyükleriyle çözülmeye çalışılan sorunlarda aradan zaman geçtikten sonra çiftlerin anlattıklarından dolayı pişman oldukları da sıklıkla görülen bir tablodur.
Özellikle 1900 yıllardan sonra çift terapileri konusunda önemli bilimsel çalışmalar yapılmış ve bu konu; psikoterapinin farklı ve özel bir alanı haline gelmiştir. Çift terapilerinde terapistin her iki tarafında tanımadığı biri olması; konuşulan konuların sadece görüşme odasında kalması; terapistin gizliliğe ve mahremiyete çok önem vermesi; terapistin bu konuda tecrübeli olması çift terapilerinin en büyük artılarından biridir.
Her ne kadar çift terapileriyle ilgili kavramlar artık daha sık duyulsa da çift terapilerinin ne olduğu; sürecin nasıl işlediği konusunda toplumun büyük bir kısmı halen yeterli bilgiye sahip değildir. Çoğu vakit yanlış bilgiler ve bazı endişeler çift terapisine başvurmaya engel olmaktadır. Aşağıda size çift terapilerinin pratikteki süreci hakkında bazı kısa bilgiler aktaracağım. Bunlar sürecin daha iyi anlaşılabilmesine yardımcı olacaktır.
Çift Terapilerinde:
-Terapist; süreç içinde çiftlerin hatalarını; yanlışlarını; doğrularını görmelerini; kendilerini tanımalarını ve kendileri için en doğru kararı vermelerini sağlamaya yardımcı olur.
-Çift terapilerinde amaç haklıyı haksızı bulmak değildir. Terapist haklıyı haksızı söylemez. Terapist hiçbir zaman bir hâkim rolüne girmez.
-Çift terapileri ortalama 1;5 saat sürer. Bundan çok daha az süreler çift terapisi için yeterli değildir.
-Çift terapisinde çiftler beraber görüşmeye alınır. Terapist gerekli görürse bireyselde görüşebilir fakat bu özel durumlarda yapılır.
-Çift terapilerinde terapist tarafsız yaklaşır. Hiç kimseyi tutmaz (Kadın; erkek; din; ırk; mezhep; düşünce gibi nedenlerle) ve hiç kimseyi kayırmaz.
-Terapist hiçbir zaman ayrılın; boşanın; bu ilişki bitmiş; bu ilişkiden bir şey olmaz; bu adam veya bu kadın düzelmez veya ayrılmayın gibi kelimeleri kullanmaz.
-Terapist hiçbir zaman; yaşantılarınızdan; yaptıklarınızdan; düşüncelerinizden; dolayı sizi ayıplamaz; kınamaz; yargılamaz. O yüzden her şey çekinmeden; açık ;şeffaf bir şekilde anlatılmalıdır.
-Çift terapilerinde her iki tarafta yaşanılan sorunlara kendi çerçevesinden bakar ve herkes kendine göre haklıdır. Bu yüzden terapist sadece bir tarafın değil her iki tarafında kendini ifade etmesine; konuşmasına imkan tanır. Böylece her iki tarafın bakış açısı net bir şekilde ortaya konur. Böylece sorun ve problem alanları netleşir.
-Çiftlerin terapiye gelmelerini engelleyen faktörlerden biride; sorunlar konuşulursa daha da büyür endişesidir. Fakat ifade edilmeyen duygu ve düşünceler bir müddet sonra kabına sığmayacak dolaylı veya doğrudan çatışmalara dönecektir. Bu yönüyle ortada bazı sorunlar varsa bunların ifade edilmesi gerekir. İfade edilmemiş konuların çözülmesi genellikle mümkün değildir. Birbirlerini anlamayan; ne düşündüğünü; ne hissettiğini bilmeyen birinin karşısındaki kişinin beklentisini karşılaması çok zordur. Çift terapisi yoluyla sorunlar süreç içerisinde ortaya konur böylece her iki taraf da diğerinin ne hissettiğini; ne düşündüğünü öğrenmiş olur. Bu şekilde birbirlerini anlamaları; aralarındaki sorunların daha kolay bir şekilde çözülmesini sağlar.
-Çift terapisi en zor terapilerden biridir. Yoğun çatışma; öfke; fikir ayrılıkları gibi yılların birikmiş sorunları karşısında terapist tecrübesiyle oturumları yönetir. Çiftleri sakinleştirebilmesi; birbirlerini dinlemelerini sağlaması; suçlayıcı aşağılayıcı kelimeler kontrol altına alabilmesi gibi çatışmalı durumlarda ne yapacağını; nasıl davranacağını bilir. Bu yönüyle çiftlerin kavga ederiz; orda daha fazla çatışırız endişesiyle bakmaması gerekir.
- Terapist zaman zaman ödevlendirmeler yaparak süreci destekler. Böylece uyumun; farkındalığın ve sorunların çözümü için gerekli olan gayretin terapi odası dışında da devam etmesini sağlar.
- Çift terapileri bir süreçtir. Yılların birikmiş sorunlarını 1-2 seansta çözmek çoğu vakit mümkün değildir. O yüzden çiftlerin terapiye devamı çok önemlidir.
Uzm. Psikolog Vedat Akdemir