Diz Protezi Ameliyatı Nedir?
Diz protezi ameliyatı nedir?
Diz eklemimiz vücudumuzun tüm yükünü çeken bir eklemimizdir. Dizimizin kıkırdak yapısında gelişen yıpranma ve aşınmalar sonucunda ağrı ve hareket kısıtlılığı gibi şikayetler izlenmektedir. Diz protezi ameliyatı ileri evre diz ekleminin kireçlenmesi durumunda eklem yüzeylerindeki kıkırdak ve kemik yapının hazırlanarak yapay diz protezinin yerleştirilmesi ameliyatıdır. Bu ameliyat hastanın konforunu ve günlük hayata uyumunu artırmak için yapılmaktadır. Ameliyat sonrası hedef istediği kadar yürüyebilen; merdiven inip çıkabilen ağrısız bir diz eklemi elde etmektir.
Diz protezi ameliyatı kimlere uygulanır?
Diz protezi ameliyatı ileri düzeyde eklem aşınması olan olan hastalara yapılmaktadır. Kemiklerin uçları sert; pürüzsüz ve parlak bir doku olan kıkırdak ile kaplıdır. İleri yaş; enfeksiyonlar; travmalar; romatizmal hastalık; vb. durumlarda kıkırdak dokuda yıpranma ve aşınma yaşanmaktadır. Kıkırdak yapının yıpranma ve aşınması ile kemiklerin birbirine sürtünmesi kireçlenme olarak adlandırılmaktadır. Diz protezi ameliyatı genellikle 60 yaşından yaşlı hastalara yapılmakla birlikte; genç olmakla birlikte çok ciddi diz problemleri ve günlük hayatta ileri derece kısıtlanma mevcutsa erken yaşlarda da yapılabilmektedir.
Aşağıdaki durumlarda diz protezi ameliyatı yapılabilir:
En sık diz ekleminde bozulma nedeni; sebebi bilinmeyen primer diz aşınmasında;
Romatoid Artrit gibi romatizmal hastalıklarda;
Diz eklemini bozan travma ve kırıklarda;
Enfeksiyonlara bağlı diz ekleminin bozulması sonucu ortaya çıkan diz eklemi aşınmalarında;
Dizdeki eklemin bozulmasının yarattığı ağrı; hareket kısıtlılığı; sürtünme; dizden ses gelmesi; yürümekte zorluk gibi durumlarda uygulanan diğer tedavilerle sonuç alınamadığı durumlarda diz protezi ameliyatı yapılabilir.
Diz protezi ameliyatı nasıl yapılır?
Diz protezi ameliyatı genel anestezi veya belden uyuşturma (spinal veya epidural) anestezi tekniği ile yapılabilmektedir.
Diz protezi ameliyatı 45 dakika ile 1;5 saat aktif ameliyat süresidir. Ancak hastanın ameliyathaneye girmesi; anestezi hazırlığı ve uyandırılması gibi işlemler eklendiğinde toplamında 2-3 saat süren bir ameliyattır.
Diz protezi ameliyatı açık cerrahi teknikle yapılmaktadır. Bu ameliyatın kapalı teknikle yapılabilmesi hiçbir durumda mümkün değildir.
Ameliyatta ilk olarak bozulmuş; aşınmış ve yıpranmış eklem yüzeyleri temizlenir. Kemiklerin uçlarındaki bölüm çıkarılarak kemiğin üzerine protez yerleştirilir. Diz ekleminin eskisi gibi görev yapabilmesi için uyluk kemiği ile kaval kemiği üzerine protez yerleştirilmektedir. Her iki kemik uçlarına yerleştirilen protez ile kemiklerin birbiri ile teması kesilmekte ve ağrı ortadan kalkmaktadır.
Diz protezi ameliyatından sonra diz bölgesinde 8-15 cm. uzunluğunda bir yara izi kalmaktadır.
Diz protezi ameliyatı çok zor bir işlem değildir. Güncel anestezi teknikleri ve güncel ameliyat teknikleri ile ameliyat ağrısı oldukça azalmıştır. Yine de her ameliyatta olduğu gibi ilk 24 saat bazı zorlukları olacaktır. Uygun ağrı kesici tedavilerle ameliyat sonrası dönemin rahat ve konforlu geçmesi için gerekli çaba gösterilmektedir.
Diz protezi ameliyatından sonra hastalar ameliyat günü; eğer aşırı ağrı varsa ertesi gün ayağa kaldırılmakta ve yürütülmektedir. Ameliyat sonrası 3-4 gün hastanede yatılmakta; egzersizler öğretildikten sonra taburculuk planlanmaktadır.
Diz protezi ameliyatının riski var mıdır?
Her ameliyatta olduğu gibi diz protezi ameliyatının da bazı riskleri mevcuttur. Diz protezi ameliyatı yapmadan önce hasta dahiliye; kardiyoloji ve anestezi hekimi tarafından gerekli muayeneleri ve tetkikleri yapılmakta; ameliyat sürecinde yaşanabilecek olumsuzluklara karşı önlemler alınmaktadır. Diz protezi ameliyatının başlıca riskleri şunlardır:
Enfeksiyon: Diz protezi ameliyatlarından sonra en sık görülen ve istenmeyen risklerin başındadır. Bu durumda yatarak antibiyotik tedavisi almanız; protezin yıkanması; çıkarılması veya değiştirilmesi gibi ek ameliyatlar gerekebilmektedir.
Toplardamarlarda pıhtı oluşması: Hastanın ameliyat sürecindeki hareketsizliğe ve operasyona bağlı toplardamarlarda pıhtı oluşması nadiren gelişebilmektedir. Bunu önlemek için hasta ameliyat sonrası hemen yürütülür ve pıhtı oluşumunu önleyici tedaviler uygulanır
Protezin aşınması veya gevşemesi: Operasyon sonrası uzun vadede ve önerilere uyulmaması durumunda bu durum gelişebilir.
Diz protezi ameliyatından sonra nelere dikkat edilmelidir?
Halen kullandığımız kaliteli diz protezlerinin 20-30 yıl kullanım süresi bulunmaktadır. Diz protezinin uzun yıllar sorunsuz kullanılabilmesi için hastanın aşağıdaki kurallara uymasını öneriyoruz:
Diz protezi ameliyatından sonra 2 hafta bastonla yürünmesi tavsiye edilmektedir.
Ameliyat öncesi dönemde kullanılmadığı için kaslar zayıflamıştır. Bu sebeple yürüyüş ve eksersizlere ilk 6 ay önem verilmelidir.
Diz protezini zorlayacak şekilde uzun süre çömelmekten ve bağdaş kurarak oturmaktan uzak durun.
Namaz kılmaz veya bağdaş kurmak gibi hareketlerden kaçınılmalıdır.
Hastaların mümkünse alafranga tuvalet kullanmaları uygundur.
Uyguladığımız protez sonrası önerdiğimiz egzersizlerin doğru ve uygun şekilde yapılması gereklidir.
Yürümek; yüzmek; koşmak; bisiklet binmek gibi aktiviteleri rahatlıkla yapabilirsiniz. Diz protezinin daha uzun ömürlü olması için düzenli spor yapılması önemlidir.
Ameliyat sonrası kilo kontrolüne önem vermelisiniz. Obes hastalarda protezlerin ömrü kısalmaktadır.
Vücudunuzu enfeksiyonlardan koruyacak hijyen kurallarına dikkat ediniz. Diş sağlığınıza önem verin; düzenli diş doktorunuza gidin ve dişlerinizi günde 2 kez fırçalayın.
Ameliyat sonrası günlük hayatınızın kısıtlanacağı düşüncesinden uzaklaşın. Diz protezi ameliyatı sizin günlük hayatınızı daha rahat geçirmeniz ve sosyal yaşam kalitenizi artırmak için yapılmaktadır.
Başka bir ameliyat olmanız gerektiği durumda doktorunuza diz protezi ameliyatı geçirdiğinizi bildiriniz
İki diz protezi aynı ameliyatta yapılabilir mi?
Her iki dizinden de de diz eklemi sorunu yaşayan hastalarda aynı ameliyatta her iki dize de diz protezi ameliyatı yapılabilir. Bu şekilde hasta 2 kez ameliyat stresi yaşamamaktadır. Bu ameliyatın yapılabilmesi için bazı şartlar dikkate alınmaktadır:
İki diz protezi ameliyatı kilo problemi olmayan; ilave ek hastalıkları (koroner arter hastalığı; diabet; vb.) bulunmayan hastalarda tercih edilir.
Hastaların ideal olarak 70 yaşın altında olmaları uygundur.
Bu ameliyatlarda daha fazla kan kullanılması gerekmektedir. Bu sebeple operasyon öncesi kan hazırlığına dikkat edilmelidir.
İki diz protezi ameliyatından sonra hastaların günlük hayata dönmeleri bir miktar uzamaktadır.
Diz protezi ameliyatı olmak istemiyorum; ne yapmalıyım?
Diz protezi ameliyatının alternatifi bulunmamaktadır. Ancak bu ameliyatı olmak istemeyen veya geciktirmek için bazı yöntemler denenebilir:
Fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları
Eklem içine enjeksiyon tedavileri
Erken dönem aşınması olan hastalarda bu tedaviler hastayı bir süre rahatlatabilir. Ancak hastalığın ilerleyici bir hastalık olduğu unutulmamalıdır.
Diz protezi ameliyatı oldum. BT ve MR çektirebilir miyim?
Son 20 yıldır ameliyatlarda kullanılan diz protezleri Manyetik Rezonans (MR) ve Bilgisayarlı Tomografi (BT) uyumludur. Bu sebeple BT ve MR çektirmenizde bir sakınca yoktur.
Diz eklemimiz vücudumuzun tüm yükünü çeken bir eklemimizdir. Dizimizin kıkırdak yapısında gelişen yıpranma ve aşınmalar sonucunda ağrı ve hareket kısıtlılığı gibi şikayetler izlenmektedir. Diz protezi ameliyatı ileri evre diz ekleminin kireçlenmesi durumunda eklem yüzeylerindeki kıkırdak ve kemik yapının hazırlanarak yapay diz protezinin yerleştirilmesi ameliyatıdır. Bu ameliyat hastanın konforunu ve günlük hayata uyumunu artırmak için yapılmaktadır. Ameliyat sonrası hedef istediği kadar yürüyebilen; merdiven inip çıkabilen ağrısız bir diz eklemi elde etmektir.
Diz protezi ameliyatı kimlere uygulanır?
Diz protezi ameliyatı ileri düzeyde eklem aşınması olan olan hastalara yapılmaktadır. Kemiklerin uçları sert; pürüzsüz ve parlak bir doku olan kıkırdak ile kaplıdır. İleri yaş; enfeksiyonlar; travmalar; romatizmal hastalık; vb. durumlarda kıkırdak dokuda yıpranma ve aşınma yaşanmaktadır. Kıkırdak yapının yıpranma ve aşınması ile kemiklerin birbirine sürtünmesi kireçlenme olarak adlandırılmaktadır. Diz protezi ameliyatı genellikle 60 yaşından yaşlı hastalara yapılmakla birlikte; genç olmakla birlikte çok ciddi diz problemleri ve günlük hayatta ileri derece kısıtlanma mevcutsa erken yaşlarda da yapılabilmektedir.
Aşağıdaki durumlarda diz protezi ameliyatı yapılabilir:
En sık diz ekleminde bozulma nedeni; sebebi bilinmeyen primer diz aşınmasında;
Romatoid Artrit gibi romatizmal hastalıklarda;
Diz eklemini bozan travma ve kırıklarda;
Enfeksiyonlara bağlı diz ekleminin bozulması sonucu ortaya çıkan diz eklemi aşınmalarında;
Dizdeki eklemin bozulmasının yarattığı ağrı; hareket kısıtlılığı; sürtünme; dizden ses gelmesi; yürümekte zorluk gibi durumlarda uygulanan diğer tedavilerle sonuç alınamadığı durumlarda diz protezi ameliyatı yapılabilir.
Diz protezi ameliyatı nasıl yapılır?
Diz protezi ameliyatı genel anestezi veya belden uyuşturma (spinal veya epidural) anestezi tekniği ile yapılabilmektedir.
Diz protezi ameliyatı 45 dakika ile 1;5 saat aktif ameliyat süresidir. Ancak hastanın ameliyathaneye girmesi; anestezi hazırlığı ve uyandırılması gibi işlemler eklendiğinde toplamında 2-3 saat süren bir ameliyattır.
Diz protezi ameliyatı açık cerrahi teknikle yapılmaktadır. Bu ameliyatın kapalı teknikle yapılabilmesi hiçbir durumda mümkün değildir.
Ameliyatta ilk olarak bozulmuş; aşınmış ve yıpranmış eklem yüzeyleri temizlenir. Kemiklerin uçlarındaki bölüm çıkarılarak kemiğin üzerine protez yerleştirilir. Diz ekleminin eskisi gibi görev yapabilmesi için uyluk kemiği ile kaval kemiği üzerine protez yerleştirilmektedir. Her iki kemik uçlarına yerleştirilen protez ile kemiklerin birbiri ile teması kesilmekte ve ağrı ortadan kalkmaktadır.
Diz protezi ameliyatından sonra diz bölgesinde 8-15 cm. uzunluğunda bir yara izi kalmaktadır.
Diz protezi ameliyatı çok zor bir işlem değildir. Güncel anestezi teknikleri ve güncel ameliyat teknikleri ile ameliyat ağrısı oldukça azalmıştır. Yine de her ameliyatta olduğu gibi ilk 24 saat bazı zorlukları olacaktır. Uygun ağrı kesici tedavilerle ameliyat sonrası dönemin rahat ve konforlu geçmesi için gerekli çaba gösterilmektedir.
Diz protezi ameliyatından sonra hastalar ameliyat günü; eğer aşırı ağrı varsa ertesi gün ayağa kaldırılmakta ve yürütülmektedir. Ameliyat sonrası 3-4 gün hastanede yatılmakta; egzersizler öğretildikten sonra taburculuk planlanmaktadır.
Diz protezi ameliyatının riski var mıdır?
Her ameliyatta olduğu gibi diz protezi ameliyatının da bazı riskleri mevcuttur. Diz protezi ameliyatı yapmadan önce hasta dahiliye; kardiyoloji ve anestezi hekimi tarafından gerekli muayeneleri ve tetkikleri yapılmakta; ameliyat sürecinde yaşanabilecek olumsuzluklara karşı önlemler alınmaktadır. Diz protezi ameliyatının başlıca riskleri şunlardır:
Enfeksiyon: Diz protezi ameliyatlarından sonra en sık görülen ve istenmeyen risklerin başındadır. Bu durumda yatarak antibiyotik tedavisi almanız; protezin yıkanması; çıkarılması veya değiştirilmesi gibi ek ameliyatlar gerekebilmektedir.
Toplardamarlarda pıhtı oluşması: Hastanın ameliyat sürecindeki hareketsizliğe ve operasyona bağlı toplardamarlarda pıhtı oluşması nadiren gelişebilmektedir. Bunu önlemek için hasta ameliyat sonrası hemen yürütülür ve pıhtı oluşumunu önleyici tedaviler uygulanır
Protezin aşınması veya gevşemesi: Operasyon sonrası uzun vadede ve önerilere uyulmaması durumunda bu durum gelişebilir.
Diz protezi ameliyatından sonra nelere dikkat edilmelidir?
Halen kullandığımız kaliteli diz protezlerinin 20-30 yıl kullanım süresi bulunmaktadır. Diz protezinin uzun yıllar sorunsuz kullanılabilmesi için hastanın aşağıdaki kurallara uymasını öneriyoruz:
Diz protezi ameliyatından sonra 2 hafta bastonla yürünmesi tavsiye edilmektedir.
Ameliyat öncesi dönemde kullanılmadığı için kaslar zayıflamıştır. Bu sebeple yürüyüş ve eksersizlere ilk 6 ay önem verilmelidir.
Diz protezini zorlayacak şekilde uzun süre çömelmekten ve bağdaş kurarak oturmaktan uzak durun.
Namaz kılmaz veya bağdaş kurmak gibi hareketlerden kaçınılmalıdır.
Hastaların mümkünse alafranga tuvalet kullanmaları uygundur.
Uyguladığımız protez sonrası önerdiğimiz egzersizlerin doğru ve uygun şekilde yapılması gereklidir.
Yürümek; yüzmek; koşmak; bisiklet binmek gibi aktiviteleri rahatlıkla yapabilirsiniz. Diz protezinin daha uzun ömürlü olması için düzenli spor yapılması önemlidir.
Ameliyat sonrası kilo kontrolüne önem vermelisiniz. Obes hastalarda protezlerin ömrü kısalmaktadır.
Vücudunuzu enfeksiyonlardan koruyacak hijyen kurallarına dikkat ediniz. Diş sağlığınıza önem verin; düzenli diş doktorunuza gidin ve dişlerinizi günde 2 kez fırçalayın.
Ameliyat sonrası günlük hayatınızın kısıtlanacağı düşüncesinden uzaklaşın. Diz protezi ameliyatı sizin günlük hayatınızı daha rahat geçirmeniz ve sosyal yaşam kalitenizi artırmak için yapılmaktadır.
Başka bir ameliyat olmanız gerektiği durumda doktorunuza diz protezi ameliyatı geçirdiğinizi bildiriniz
İki diz protezi aynı ameliyatta yapılabilir mi?
Her iki dizinden de de diz eklemi sorunu yaşayan hastalarda aynı ameliyatta her iki dize de diz protezi ameliyatı yapılabilir. Bu şekilde hasta 2 kez ameliyat stresi yaşamamaktadır. Bu ameliyatın yapılabilmesi için bazı şartlar dikkate alınmaktadır:
İki diz protezi ameliyatı kilo problemi olmayan; ilave ek hastalıkları (koroner arter hastalığı; diabet; vb.) bulunmayan hastalarda tercih edilir.
Hastaların ideal olarak 70 yaşın altında olmaları uygundur.
Bu ameliyatlarda daha fazla kan kullanılması gerekmektedir. Bu sebeple operasyon öncesi kan hazırlığına dikkat edilmelidir.
İki diz protezi ameliyatından sonra hastaların günlük hayata dönmeleri bir miktar uzamaktadır.
Diz protezi ameliyatı olmak istemiyorum; ne yapmalıyım?
Diz protezi ameliyatının alternatifi bulunmamaktadır. Ancak bu ameliyatı olmak istemeyen veya geciktirmek için bazı yöntemler denenebilir:
Fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları
Eklem içine enjeksiyon tedavileri
Erken dönem aşınması olan hastalarda bu tedaviler hastayı bir süre rahatlatabilir. Ancak hastalığın ilerleyici bir hastalık olduğu unutulmamalıdır.
Diz protezi ameliyatı oldum. BT ve MR çektirebilir miyim?
Son 20 yıldır ameliyatlarda kullanılan diz protezleri Manyetik Rezonans (MR) ve Bilgisayarlı Tomografi (BT) uyumludur. Bu sebeple BT ve MR çektirmenizde bir sakınca yoktur.