Psikodinamik Psikoterapiler
Psikanalitik kuram; nesne ilişkileri kuramı; ego psikolojisi ve kendilik psikolojisi gibi kuramlardan kaynağını alan psikodinamik psikoterapilerde zihinsel ve duygusal süreçlerin kaynaklarına; dinamiklerine işaret eden bir çalışma ile semptomları azaltma ve yaşam kalitesini yükseltme hedeflenir. Duygular; düşünceler ve erken çocukluk dönemi deneyimleri gözden geçirilerek; kişinin güncel problemlerine dair içgörü kazanması hedeflenir.
Kişilerarası ilişkilerimizde tekrarlayan benzer deneyimleri tanımak; fark etmek ve dinamiklerini anlamak; sorunlarla baş etmede kullandığımız savunma mekanizmalarını görmek; bu tekrarlanan örüntüleri (pattern) dönüştürme ve daha işlevsel savunmalar geliştirme adına oldukça önemlidir. Savunma mekanizmaları; en basit tanımıyla acı verici duygu; anı ve deneyimleri bilinçdışında tutmaya yarayan mekanizmalardır. Dinamik psikoterapilerde psikoterapist ve danışan arasındaki terapötik ilişki merkezi konumdadır. Terapide aktarım; erken yaşam deneyimlerinin kişiyi bugün nasıl etkilediği konusunda aydınlatıcı olmakta dır. Psikodinamik psikoterapilerde aktarım ve karşı aktarım muhakkak dikkate alınır ve uygun şekilde yorumlanır.
Terapist; bilinçdışındaki duygu ve düşüncelerin açığa çıkmasını kolaylaştırmak adına danışanı duygu; arzu ve korkularına dair kısıtlama olmaksızın konuşabilmeye; yani serbest çağrışıma teşvik eder. Seanslar; özellikle uzun süreli dinamik terapilerde yapılandırılmamış olup; danışanın o seansta o an aklına gelen herhangi bir konudan bahsetmesi istenir; yani seans gündemini danışan belirler. Karmaşık ruhsal örüntülerimizin ve ruhsal sıkıntılarımızın çocukluk çağı kökenlerine gönderme yapan dinamik psikoterapilerde aynı zamanda “şimdi ve burada”ya da odaklanılır; güncel olan da dahil edilir.
Psikodinamik psikoterapilerin çeşitli alt uygulamaları da bulunmaktadır. Örneğin; Aktarım Odaklı Psikoterapi (AOP) yöntemli özellikle borderline (sınırda) kişilik örgütlenmesine sahip danışanlarda kullanılabilmektedir. Aktarım Odaklı Psikoterapi’de terapötik süreçte ortaya çıkan olumlu ve olumsuz aktarımlar ile karşı aktarımların analiz edilmesi merkezi bir öneme sahiptir. Terapist AOP’de daha aktif olup; aydınlatma ve yorumlama çalışmalarında “şimdi ve burada” sürecine odaklanma söz konusudur.
Psikodinamik psikoterapi süreci öncesi yapılan dinamik anamnez çalışması ile projektif test uygulamaları; danışanın kişilik özelliklerine ve yaşam öyküsüne dair gerekli bilgileri sağlamada yardımcı olmaktadır. Terapi sürecine başlamadan önce danışanı tanıma; bilgi alma; değerlendirme ve ardından terapi sözleşmesi (serbest çağrışım; görüşülenlerin terapi odasında kalması; ücret; gün; saat; devamlılık; eyleme geçişler; vb. konular) genellikle 3 seans sürmektedir. Uzun süreli psikodinamik psikoterapilerin süresi değişken olmakla birlikte; Haftada 1 veya 2 seans olacak şekilde en az 2-3 yıl sürebilmektedir. Kısa süreli psikodinamik psikoterapilerin ise yaklaşık olarak 20 ila 25 seans sürmesi planlanır. Psikodinamik psikoterapilerde iki haftada bir seans sıklığı genellikle tercih edilmemektedir. Uzun süreli psikoterapilerde temel kişilik yapılanması üzerinde çalışılırken; kısa süreli psikoterapilerde danışanla birlikte belirlenen bir gündem ve belirli bir problem üzerinden çalışmalar yapılır.
Psikodinamik psikoterapiler; akademik eğitimlere ek olarak güvenilir eğitmenlerden ve/veya kurumlardan psikodinamik psikoterapiler üzerine eğitim ve süpervizyon almış olan; psikanalitik kuram başta olmak üzere teorik kuramsal altyapısı bulunan uzman psikoterapistler tarafından uygulanabilir.
Uzm. Psk. Irmak Güneş SARAÇ
Kişilerarası ilişkilerimizde tekrarlayan benzer deneyimleri tanımak; fark etmek ve dinamiklerini anlamak; sorunlarla baş etmede kullandığımız savunma mekanizmalarını görmek; bu tekrarlanan örüntüleri (pattern) dönüştürme ve daha işlevsel savunmalar geliştirme adına oldukça önemlidir. Savunma mekanizmaları; en basit tanımıyla acı verici duygu; anı ve deneyimleri bilinçdışında tutmaya yarayan mekanizmalardır. Dinamik psikoterapilerde psikoterapist ve danışan arasındaki terapötik ilişki merkezi konumdadır. Terapide aktarım; erken yaşam deneyimlerinin kişiyi bugün nasıl etkilediği konusunda aydınlatıcı olmakta dır. Psikodinamik psikoterapilerde aktarım ve karşı aktarım muhakkak dikkate alınır ve uygun şekilde yorumlanır.
Terapist; bilinçdışındaki duygu ve düşüncelerin açığa çıkmasını kolaylaştırmak adına danışanı duygu; arzu ve korkularına dair kısıtlama olmaksızın konuşabilmeye; yani serbest çağrışıma teşvik eder. Seanslar; özellikle uzun süreli dinamik terapilerde yapılandırılmamış olup; danışanın o seansta o an aklına gelen herhangi bir konudan bahsetmesi istenir; yani seans gündemini danışan belirler. Karmaşık ruhsal örüntülerimizin ve ruhsal sıkıntılarımızın çocukluk çağı kökenlerine gönderme yapan dinamik psikoterapilerde aynı zamanda “şimdi ve burada”ya da odaklanılır; güncel olan da dahil edilir.
Psikodinamik psikoterapilerin çeşitli alt uygulamaları da bulunmaktadır. Örneğin; Aktarım Odaklı Psikoterapi (AOP) yöntemli özellikle borderline (sınırda) kişilik örgütlenmesine sahip danışanlarda kullanılabilmektedir. Aktarım Odaklı Psikoterapi’de terapötik süreçte ortaya çıkan olumlu ve olumsuz aktarımlar ile karşı aktarımların analiz edilmesi merkezi bir öneme sahiptir. Terapist AOP’de daha aktif olup; aydınlatma ve yorumlama çalışmalarında “şimdi ve burada” sürecine odaklanma söz konusudur.
Psikodinamik psikoterapi süreci öncesi yapılan dinamik anamnez çalışması ile projektif test uygulamaları; danışanın kişilik özelliklerine ve yaşam öyküsüne dair gerekli bilgileri sağlamada yardımcı olmaktadır. Terapi sürecine başlamadan önce danışanı tanıma; bilgi alma; değerlendirme ve ardından terapi sözleşmesi (serbest çağrışım; görüşülenlerin terapi odasında kalması; ücret; gün; saat; devamlılık; eyleme geçişler; vb. konular) genellikle 3 seans sürmektedir. Uzun süreli psikodinamik psikoterapilerin süresi değişken olmakla birlikte; Haftada 1 veya 2 seans olacak şekilde en az 2-3 yıl sürebilmektedir. Kısa süreli psikodinamik psikoterapilerin ise yaklaşık olarak 20 ila 25 seans sürmesi planlanır. Psikodinamik psikoterapilerde iki haftada bir seans sıklığı genellikle tercih edilmemektedir. Uzun süreli psikoterapilerde temel kişilik yapılanması üzerinde çalışılırken; kısa süreli psikoterapilerde danışanla birlikte belirlenen bir gündem ve belirli bir problem üzerinden çalışmalar yapılır.
Psikodinamik psikoterapiler; akademik eğitimlere ek olarak güvenilir eğitmenlerden ve/veya kurumlardan psikodinamik psikoterapiler üzerine eğitim ve süpervizyon almış olan; psikanalitik kuram başta olmak üzere teorik kuramsal altyapısı bulunan uzman psikoterapistler tarafından uygulanabilir.
Uzm. Psk. Irmak Güneş SARAÇ