Psikolojide Terapötik Beklentiler
Psikolojik danışma beklentileri terapist ve danışan için farklı düşünce şekliyle oluşabilmektedir. Yeni terapistlerin danışanlardan beklentileri kendini açma ve kendisinin farkına varması şeklinde oluşabilmesidir. Danışanların (psikolojik destek alan)beklentisi ise karşıdaki kişinin kendisini iyi okuyup; çözümler üretebilmesidir. Her terapötik süreç beklenilen düzeyde sonuçlanmayabilir. Psikolojik destek alan bireylerin araştırıp; profesyonel psikolojik destek alması; kişisel iyi oluşumu (self happiness) sağlamı ve gerçekleştirmiş olur. Psikolojik hizmet veren kişilerin ise kendisini geliştirmesi ve psikolojik hizmet verebilmesi için daha iyi bir şekilde donanıma sahip olması gerekmektedir. Gelişim-değişim konusunda ilerlemeyen psikolog veya psikolojik danışmanların terapötik beklentiler konusunda olumsuz durumla karşılaşması söz konusu olabilmektedir.
Terapötik süreçten beklentiler zaman-zaman değişmektedir. Bu sosyal algı ve sosyal değişimlerle ilgili olabilmektedir. Danışan ve danışman açısından bu beklentiler bazen örtüşmüş olabilirken bazen beklentiler üst-üste gelmeyebiliyor.
Profesyonel psikolojik destek verebilmek için farklı alanlardaki gelişim ve değişimlerden az-çok bilgili olmak gerekmektedir.
Mesleki kuramları iyi bilip; iyi algılamak gerekmektedir. Bu analiz ve sentez yapabilme yeteneğine bağlı olmaktadır. Bir durumu nasıl analize edip nasıl sentezlediğinize bağlı olmaktadır. Kuramı doğru seçmekte doğru yöntem uygulamakta psikolog veya psikolojik danışmanların kişisel gelişimlerine bağlı olmaktadır.
İyi bir psikolog veya psikolojik danışman olabilmek; alanla ilgili kuramları bilmek ve uzmanlaşacağınız birkaç kuram seçip; o kuramlarla psikolojik yöntemler uygulayabilip ve seçilen kuramlara hakim olamazın gerekmektedir. Yeni çıkan kuramları takip etmek de faydalı olabilmektedir. Uzun süre psikolojik hizmet veren psikolog veya psikolojik danışmanların zaman-zaman kişisel yeni metotlar; yöntemler keşfetmesi ve yeni müdahale yöntemleri uygulaması mesleki gelişim açısından çok önemlidir. Her bir psikolog veya psikolojik danışmanın kendine özgü psikolojik müdahale yöntemleri bulunmalıdır.
Diğer bir yaklaşım ise bazı alanla ilgili yetkin görülen uygulayıcı yöntemleri bilmeye bağlıdır. Yetkin olduğunuz işi yöntem ve teknikleriyle uygulayabilmek ve iyi yorumlaya bilmenize bağlı olmaktadır. Çalışılan duruma (psikolojik desteğin niçin verildiğine) göre teknikleri bilmek; gelişmiş olmak bu yöntemleri uygulayabilmek; mesleki yetkinlik açısından çok önemlidir.
Diğer bir yöntem ise kişileri iyi tanıyabilmek ve buna göre terapötik yaklaşımda bulunmak gerekir. Asıl işin özü bireyi tanıyabilmek ve doğru müdahale yöntemi seçip; uygulamaya bağlıdır. Yöntem uygulamak kişisel bir şey olup; uygulayan kişinin kendisine özgü kalmaktadır.
Psikolog veya Psikolojik Danışmanların Psikolojik hizmetin iyi bir şekilde verebilmesi için gerekenler:
Üniversite Psikoloji ve Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik lisans diplomasına sahip olmak (+yüksek lisans ve doktora)
Psikolojinin alt dallarından birini seçip; kendini geliştirmek
Uygulayıcı Belgelere sahip olmak bu iki türdür (örnek; çocuklar ve yetişkinler; vakalar ve travmalar vs.)
İyi bir kuramsal alt yapıya sahip olmak (not: bu kitabı ezberlemek şeklinde değil; kuramsal açıdan yorumlamak veya bakışın açısının hangi kurama dayandığını bilmektir.)
Teknikler bilmek ve bu teknikleri geliştirmek
İnsanları okuyabilmek "duygular; beden dili vs." (burada ne kadar iyi okuya bilmesi kişinin yeteneğine bağlıdır.)
Gizliliğe önem vermesi ve sır saklamayı bilmesi (istisnai durumlar hariç; örn intihar)
Danışma etik yaklaşımlarını bilmesi ve sınırlar içinde yaklaşımda bulunması
Mesleki yetkinliğini koruyabilmesi ve saygınlığını yitirmemesi
Çıkarlara göre hareket etmemesi (örnek; duygusal; maddi vs.)
İyi bir görünüm (izlenim) sağlaması
Bilmediği yönde bilgili gibi göstermemesi ve bildiği yönde nazik bir şekilde davranması
Olumsuzluklara karşı dayanıklı olması
Karmaşıklığı iyi bir betimleye bilmesi
Doğru ve gerçeği ortaya çıkarması; gerçek olmayan bir şeyi ayırt edebilmesi
Sonuçlandırmayı ve betimlemeyi doğru yapabilmesi
Kaynakça
Cormier; S. Hackney H. (2015) Psikolojik Danışma Stratejiler ve Müdahaleler; Pegam Akademik Yayıncılık. (çevirmen Doğan S.) Ankara
Corey; G. (2019) Psikolojik Danışma; Psikoterapi Kuram ve Uygulamaları; Mentis Yayıncılık. (çevirmen Ergene; T)Ankara
Karahan; F. Sardoğan; M. E. (2012)Psikolojik danışma ve Psikoterapide kuramlar. Nobel Akademik Yayıncılık; Ankara
Terapötik süreçten beklentiler zaman-zaman değişmektedir. Bu sosyal algı ve sosyal değişimlerle ilgili olabilmektedir. Danışan ve danışman açısından bu beklentiler bazen örtüşmüş olabilirken bazen beklentiler üst-üste gelmeyebiliyor.
Profesyonel psikolojik destek verebilmek için farklı alanlardaki gelişim ve değişimlerden az-çok bilgili olmak gerekmektedir.
Mesleki kuramları iyi bilip; iyi algılamak gerekmektedir. Bu analiz ve sentez yapabilme yeteneğine bağlı olmaktadır. Bir durumu nasıl analize edip nasıl sentezlediğinize bağlı olmaktadır. Kuramı doğru seçmekte doğru yöntem uygulamakta psikolog veya psikolojik danışmanların kişisel gelişimlerine bağlı olmaktadır.
İyi bir psikolog veya psikolojik danışman olabilmek; alanla ilgili kuramları bilmek ve uzmanlaşacağınız birkaç kuram seçip; o kuramlarla psikolojik yöntemler uygulayabilip ve seçilen kuramlara hakim olamazın gerekmektedir. Yeni çıkan kuramları takip etmek de faydalı olabilmektedir. Uzun süre psikolojik hizmet veren psikolog veya psikolojik danışmanların zaman-zaman kişisel yeni metotlar; yöntemler keşfetmesi ve yeni müdahale yöntemleri uygulaması mesleki gelişim açısından çok önemlidir. Her bir psikolog veya psikolojik danışmanın kendine özgü psikolojik müdahale yöntemleri bulunmalıdır.
Diğer bir yaklaşım ise bazı alanla ilgili yetkin görülen uygulayıcı yöntemleri bilmeye bağlıdır. Yetkin olduğunuz işi yöntem ve teknikleriyle uygulayabilmek ve iyi yorumlaya bilmenize bağlı olmaktadır. Çalışılan duruma (psikolojik desteğin niçin verildiğine) göre teknikleri bilmek; gelişmiş olmak bu yöntemleri uygulayabilmek; mesleki yetkinlik açısından çok önemlidir.
Diğer bir yöntem ise kişileri iyi tanıyabilmek ve buna göre terapötik yaklaşımda bulunmak gerekir. Asıl işin özü bireyi tanıyabilmek ve doğru müdahale yöntemi seçip; uygulamaya bağlıdır. Yöntem uygulamak kişisel bir şey olup; uygulayan kişinin kendisine özgü kalmaktadır.
Psikolog veya Psikolojik Danışmanların Psikolojik hizmetin iyi bir şekilde verebilmesi için gerekenler:
Üniversite Psikoloji ve Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik lisans diplomasına sahip olmak (+yüksek lisans ve doktora)
Psikolojinin alt dallarından birini seçip; kendini geliştirmek
Uygulayıcı Belgelere sahip olmak bu iki türdür (örnek; çocuklar ve yetişkinler; vakalar ve travmalar vs.)
İyi bir kuramsal alt yapıya sahip olmak (not: bu kitabı ezberlemek şeklinde değil; kuramsal açıdan yorumlamak veya bakışın açısının hangi kurama dayandığını bilmektir.)
Teknikler bilmek ve bu teknikleri geliştirmek
İnsanları okuyabilmek "duygular; beden dili vs." (burada ne kadar iyi okuya bilmesi kişinin yeteneğine bağlıdır.)
Gizliliğe önem vermesi ve sır saklamayı bilmesi (istisnai durumlar hariç; örn intihar)
Danışma etik yaklaşımlarını bilmesi ve sınırlar içinde yaklaşımda bulunması
Mesleki yetkinliğini koruyabilmesi ve saygınlığını yitirmemesi
Çıkarlara göre hareket etmemesi (örnek; duygusal; maddi vs.)
İyi bir görünüm (izlenim) sağlaması
Bilmediği yönde bilgili gibi göstermemesi ve bildiği yönde nazik bir şekilde davranması
Olumsuzluklara karşı dayanıklı olması
Karmaşıklığı iyi bir betimleye bilmesi
Doğru ve gerçeği ortaya çıkarması; gerçek olmayan bir şeyi ayırt edebilmesi
Sonuçlandırmayı ve betimlemeyi doğru yapabilmesi
Kaynakça
Cormier; S. Hackney H. (2015) Psikolojik Danışma Stratejiler ve Müdahaleler; Pegam Akademik Yayıncılık. (çevirmen Doğan S.) Ankara
Corey; G. (2019) Psikolojik Danışma; Psikoterapi Kuram ve Uygulamaları; Mentis Yayıncılık. (çevirmen Ergene; T)Ankara
Karahan; F. Sardoğan; M. E. (2012)Psikolojik danışma ve Psikoterapide kuramlar. Nobel Akademik Yayıncılık; Ankara