Aile İçi Çocuk İstismarına Karşı Çocuğumu Nasıl Koruyabilirim?
Öncelikle kimlerin çocuk istismarı yaptığına bakalım. Yapılan araştırma ve incelemelerde çözük istismarının birden çok nedeninin olduğu anlaşılmaktadır. Bundan dolayı da bunu gerçekleştiren her kişide neden farklı olabilir.
1-) En çok kabul gören neden; bunu yapan kişinin bizzat kendisinin çocukluğunda cinsel istismara maruz kalmasıdır. Bu durum psikolojide “Buna “geçmiş travmanın kendini tekrar etme zorlantısı” veya “mağdur edilmiş-mağdur eden fenomeni” olarak adlandırılır. Çocukluk yıllarında bir istismara maruz kalarak; bunu saklayan kişi ilerleyen yıllarda yarım kalan bu travma ile tekrar yüzleşerek; merak giderme; yarasını tamir etme peşindedir. Veya istismarda kurban olan kişi ileride kendisi zalim rolünde; bu sefer başkasını kurban ederek rahatlıyor. Bir nevi travmasını tekrar ederek; intikam alıyor da denilebilir.
Görüldüğü gibi bu durumda istismar eden kişi; sadece bir çocuğa zarar vermekle kalmıyor; aynı zamanda daha sonraki yıllarda çocuk istismarcılarının da ortaya çıkmasına neden oluyor ve bu böyle silsile şeklinde çoğalarak devam ediyor.
2-) Çocukluğunda cinsel taciz veya tecavüz vakalarına şahit olanlarda da bu spikoseksüel hastalık görülebiliyor.
3-)Baba ve annenin ; cinsiyetlerine uygun davranmadığı veya ebeveynin olmadığı ailelerde büyüyen çocuklarda da görülebiliyor. Çünkü kişi; çocukluk döneminde cinsiyetine uygun özdeşleşeceği birilerini görmediği zaman; ileride bu eksikliğini erotize ederek hemcinsine yöneltebiliyor.
4-) Sağlıksız aile ortamında büyüyenlerde; patolojik bir aile yapısına sahip olanlarda; destek sistemlerinden yoksun olanlarda da görüle biliniyor.
5-) Kişilerarası ilişkileri içeren birçok faktörün pedofilik eğilimin ortaya çıkmasına yol açabileceği de anlaşılmaktadır.
Nedeni ne olursa olsun çocuk istismarı; kişide ömür boyu sürecek bir travmaya neden olduğu için; bu çerçevede ailelerin düşen şey çocuğu bebeklik yıllarından itibaren korumaktır.
Bu çerçevede alınması gereken önlemlerin bir kısmını şöyle sıralayabiliriz:
- Öncelikle erken yaşlardan itibaren çocuğa mahremiyet eğitimi verilmelidir. Mesela çocuğa ‘Mahrem bölgelerine hiç kimsenin dokunmasına; ellemesine izin verme; sen de kesinlikle başkasının mahrem bölgelerine dokunma’ denilmelidir.
Kısaca çocuğa; kötü dokunuşun; istismarın ne olduğu yaşına ve anlayışına uygun olarak kavratılmalıdır.
Ancak burada mahrem bölgeler için “ayıp yeri; günah yeri” gibi kavramları kullanmaktan da kaçınmak gerekir. Çünkü bunlar ayıp yerleri; günah yerleri değil; sadece kişiye özel mahrem yerlerdir.
- Anne-babanın ve diğer aile bireylerinin de aynı şekilde ev içinde mahremiyet konusuna dikkat etmeleri gerekir. Bu konuda rol model olurlarsa; çocuk bunu davranışa dönüştürecektir. Mesela ev içinde bile olsa; herkes mahremiyete uygun giyinmeli; çocuğun odasına girerken; önce mutlaka kapı çalınıp izin istenmeli.
Aynı şekilde çocuklar da anne-babanın ve birbirlerinin odasına girerken izin istemelidirler.
Bunun yanında konuşulurken; aile adabına uygun olarak mahrem konulardan ve küfür içeren kelimeleri kullanmaktan büyük ölçüde kaçınılması gerekir.
- Çocukların; bebeklikten itibaren anne-baba; dede-nene; kardeş; dışında başkaları tarafından sevilirken; sürekli dokunulmasına; öpülmesine izin verilmemesi gerekir. Anne-baba da olsa çocuğun hoşlanmadığı yerlerden öpülmemesi en doğru olandır.
- Çocuğa; mahrem bölgelerine dokunulursa; kim olursa olsun “hayır; oraya dokunma; elini çek” demesini öğretilmelidir. Yine de dokunmaya devam ederse “imdat” diye yardım istemesini söylenmelidir.
- Çocuğunuzu normal hayatta da istemediği şeyler için “hayır” demesine izin verin. Bırakın istemediği şeylere itiraz etsin; dirensin. Çünkü “hayır” demekten itiraz etmekten korkan çocuk; dışarıda da başkasının uygunsuz isteklerine “hayır” diyemeyecektir.
Duygu ve düşüncelerini her zaman sizinle rahatlıkla konuşmasına izin verin.
- Çocuklara herhangi bir saldırı durumunda haklarını korumasını ve savunmasını öğretin; bunu ev içinde de uygulamasına izin ve imkan verin.
- Çocuğun kendi odası olması en uygunudur.
- Eve gelen misafir; kim olursa olsun; kaç yaşında olursa olsun; çocukla aynı odada uyumaması onu koruma için önemlidir.
- Çocuk bir akrabaya yatıya gittiğinde gece kiminle kaldığına dikkat edin.
- Çocuğu ayıplamadan; eleştirmeden; küçük görmeden dinleyin; onun sözlerine değer verdiğinizi; yanlış bile yapsa onu azarlamadan; tehdit etmeden dinlediğinizi bilsin. Böyle olursa dışarıda yaşadığı olumsuzlukları size korkmadan anlatacaktır.
Aksi halde; anne-babasının azarlamasından korkan çocuk; yaşadığı istismarı anlatmayacaktır. Çünkü çocuklar; istismara maruz kalınca öncelikle kendilerini suçlu hissederler.
- Çocuğun iç çamaşırlarında kan izi olup olmadığına; tuvalette zorlanıp zorlanmadığına; davranışlarında aniden içe kapanma; gece kâbusları; uykusuzluk; yalnız kalmaktan korkma gibi davranışlar olup olmadığına dikkate edilmelidir.
- Çocuğunuzla yakından ilgilenin; onları ölçülü bir şekilde sevdiğinizi hissettirin; oynayın; birlikte vakit geçirin ki; çocuk bu ihtiyacını başkasında aramasın.
1-) En çok kabul gören neden; bunu yapan kişinin bizzat kendisinin çocukluğunda cinsel istismara maruz kalmasıdır. Bu durum psikolojide “Buna “geçmiş travmanın kendini tekrar etme zorlantısı” veya “mağdur edilmiş-mağdur eden fenomeni” olarak adlandırılır. Çocukluk yıllarında bir istismara maruz kalarak; bunu saklayan kişi ilerleyen yıllarda yarım kalan bu travma ile tekrar yüzleşerek; merak giderme; yarasını tamir etme peşindedir. Veya istismarda kurban olan kişi ileride kendisi zalim rolünde; bu sefer başkasını kurban ederek rahatlıyor. Bir nevi travmasını tekrar ederek; intikam alıyor da denilebilir.
Görüldüğü gibi bu durumda istismar eden kişi; sadece bir çocuğa zarar vermekle kalmıyor; aynı zamanda daha sonraki yıllarda çocuk istismarcılarının da ortaya çıkmasına neden oluyor ve bu böyle silsile şeklinde çoğalarak devam ediyor.
2-) Çocukluğunda cinsel taciz veya tecavüz vakalarına şahit olanlarda da bu spikoseksüel hastalık görülebiliyor.
3-)Baba ve annenin ; cinsiyetlerine uygun davranmadığı veya ebeveynin olmadığı ailelerde büyüyen çocuklarda da görülebiliyor. Çünkü kişi; çocukluk döneminde cinsiyetine uygun özdeşleşeceği birilerini görmediği zaman; ileride bu eksikliğini erotize ederek hemcinsine yöneltebiliyor.
4-) Sağlıksız aile ortamında büyüyenlerde; patolojik bir aile yapısına sahip olanlarda; destek sistemlerinden yoksun olanlarda da görüle biliniyor.
5-) Kişilerarası ilişkileri içeren birçok faktörün pedofilik eğilimin ortaya çıkmasına yol açabileceği de anlaşılmaktadır.
Nedeni ne olursa olsun çocuk istismarı; kişide ömür boyu sürecek bir travmaya neden olduğu için; bu çerçevede ailelerin düşen şey çocuğu bebeklik yıllarından itibaren korumaktır.
Bu çerçevede alınması gereken önlemlerin bir kısmını şöyle sıralayabiliriz:
- Öncelikle erken yaşlardan itibaren çocuğa mahremiyet eğitimi verilmelidir. Mesela çocuğa ‘Mahrem bölgelerine hiç kimsenin dokunmasına; ellemesine izin verme; sen de kesinlikle başkasının mahrem bölgelerine dokunma’ denilmelidir.
Kısaca çocuğa; kötü dokunuşun; istismarın ne olduğu yaşına ve anlayışına uygun olarak kavratılmalıdır.
Ancak burada mahrem bölgeler için “ayıp yeri; günah yeri” gibi kavramları kullanmaktan da kaçınmak gerekir. Çünkü bunlar ayıp yerleri; günah yerleri değil; sadece kişiye özel mahrem yerlerdir.
- Anne-babanın ve diğer aile bireylerinin de aynı şekilde ev içinde mahremiyet konusuna dikkat etmeleri gerekir. Bu konuda rol model olurlarsa; çocuk bunu davranışa dönüştürecektir. Mesela ev içinde bile olsa; herkes mahremiyete uygun giyinmeli; çocuğun odasına girerken; önce mutlaka kapı çalınıp izin istenmeli.
Aynı şekilde çocuklar da anne-babanın ve birbirlerinin odasına girerken izin istemelidirler.
Bunun yanında konuşulurken; aile adabına uygun olarak mahrem konulardan ve küfür içeren kelimeleri kullanmaktan büyük ölçüde kaçınılması gerekir.
- Çocukların; bebeklikten itibaren anne-baba; dede-nene; kardeş; dışında başkaları tarafından sevilirken; sürekli dokunulmasına; öpülmesine izin verilmemesi gerekir. Anne-baba da olsa çocuğun hoşlanmadığı yerlerden öpülmemesi en doğru olandır.
- Çocuğa; mahrem bölgelerine dokunulursa; kim olursa olsun “hayır; oraya dokunma; elini çek” demesini öğretilmelidir. Yine de dokunmaya devam ederse “imdat” diye yardım istemesini söylenmelidir.
- Çocuğunuzu normal hayatta da istemediği şeyler için “hayır” demesine izin verin. Bırakın istemediği şeylere itiraz etsin; dirensin. Çünkü “hayır” demekten itiraz etmekten korkan çocuk; dışarıda da başkasının uygunsuz isteklerine “hayır” diyemeyecektir.
Duygu ve düşüncelerini her zaman sizinle rahatlıkla konuşmasına izin verin.
- Çocuklara herhangi bir saldırı durumunda haklarını korumasını ve savunmasını öğretin; bunu ev içinde de uygulamasına izin ve imkan verin.
- Çocuğun kendi odası olması en uygunudur.
- Eve gelen misafir; kim olursa olsun; kaç yaşında olursa olsun; çocukla aynı odada uyumaması onu koruma için önemlidir.
- Çocuk bir akrabaya yatıya gittiğinde gece kiminle kaldığına dikkat edin.
- Çocuğu ayıplamadan; eleştirmeden; küçük görmeden dinleyin; onun sözlerine değer verdiğinizi; yanlış bile yapsa onu azarlamadan; tehdit etmeden dinlediğinizi bilsin. Böyle olursa dışarıda yaşadığı olumsuzlukları size korkmadan anlatacaktır.
Aksi halde; anne-babasının azarlamasından korkan çocuk; yaşadığı istismarı anlatmayacaktır. Çünkü çocuklar; istismara maruz kalınca öncelikle kendilerini suçlu hissederler.
- Çocuğun iç çamaşırlarında kan izi olup olmadığına; tuvalette zorlanıp zorlanmadığına; davranışlarında aniden içe kapanma; gece kâbusları; uykusuzluk; yalnız kalmaktan korkma gibi davranışlar olup olmadığına dikkate edilmelidir.
- Çocuğunuzla yakından ilgilenin; onları ölçülü bir şekilde sevdiğinizi hissettirin; oynayın; birlikte vakit geçirin ki; çocuk bu ihtiyacını başkasında aramasın.