Öğrenme Güçlüğü Disleksi Nedir?
Özgül Öğrenme Bozukluğu olan çocukların; genel zihinsel performansları normal veya normalin üstünde olmasına rağmen; okuma; yaza veya matematik alanlarında sorun yaşarlar. Çünkü öğrenme güçlüğü bir zeka geriliği değildir.
Disleksi Nedir?
Disleksi okumada zorluk anlamına gelir. Okuma; yazma gibi akademik becerilerde görülen gelişimsel bir özel öğrenme güçlüğüdür.
* Çocuğun zeka düzeyinin;
* Fiziksel ve duygusal gelişiminin normal;
* Sosyokültürel çevrenin ve
* Aldığı eğitimin yeterli olmasına rağmen ortaya çıkabilir.
Öğrenme güçlükleri ilk bakışta hemen fark edilemeyen; üstü kapalı bozukluklardandır. Bu nedene çocuk okula başlamadan önce fark edilmesi güçtür. En ayırt edici belirti; benzer biçimdeki harfleri (b/d ya da b/p gibi) ayırt etmekte zorlanır; bunları birbiri yerine kullanmadır. Buna ek diğer belirtiler;
* Sağını solunu karıştırma;
* Saati öğrenme ve söylemede yaşıtlarına göre gecikme;
* Parayı tanımada güçlük çekme;
* Sayıları yer yer ters çevirme; birbirine karıştırma (35 yerine 53 gibi);
* Okuma hızında beklenenin altında kalma;
* Yazarken harf atlama;
* Okuduğunu anlama ve anlatmada zorlanma şeklindedir.
Disleksinin görülme sıklığı; daha çok erkek çocuklarda %5 - 10 arasındadır.
Okul Döneminde Disleksi;
Özel öğrenme güçlüğü olan çocuklar birçok alanda zeki görünmelerine karşın akademik açıdan başarısızlık yaşarlar. Bu; anne babanın beklemediği ve öğretmeni de şaşırtan bir durumdur. Başarı durumu değişkendir; bazı derslerde başarısı normal/normal üstü iken; bazı derslerde düşüktür. Çünkü;
* Aritmetikte sayı kavramını anlamakta ve bazı aritmetik sembolleri öğrenmekte zorlanır; karıştırırlar.
* Sınıf düzeyine göre çarpım tablosunu öğrenmekte geri kalırlar.
* Dört işlemi yaparken yavaştırlar.
* Üzerine aldığı görevleri düzenlemekte zorluk çeker; nereden ve nasıl başlayacaklarını bilemezler.
* Plan yapmak ve zamanı ayarlamakta güçlük çekerler.
* Haftanın günlerini; ayları; mevsimleri doğru saysa bile aradan sorulduğunda yanıtlamakta zorluk çeker ya da yanlış yanıtlarlar.
* Kendi başlarına çalışma alışkanlığı gelişmemiştir.
* Öğrenme stratejileri eksiktir; nasıl çalışacaklarını; nasıl daha fazla bilgi edineceklerini ve öğrendiklerini nasıl hatırlayacaklarını bilemezler.
Dislektik çocuklarda tüm belirtilerin hepsinin bulunması gerekmez.
Tek bir belirti ise çocuğun disleksi olduğunu göstermez.
Her çocuğun kendine özgü bir profili vardır. Eşlik eden bozuklukların başında dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu vardır.
Neler yapılmalıdır?
• Çocuğun güçlüğü kabul edilmelidir. Bunun beyindeki yapısal; işlevsel bir sorundan kaynaklandığını unutmayarak; başarısızlığından dolayı çocuğu suçlamamalı; yargılanmamalıdır.
• Terapötik eğitim ve psikiyatrik destek sağlanmalıdır.
• Eğitimde kazandığı becerileri evde çeşitli oyunlar ve etkinliklerle pekiştirilmelidir. Bu çocukların bir şeyi yaparak ve yaşayarak çok daha iyi öğrendiği unutulmamalıdır.
• Çocuğunuzun güçlüğü hakkında okulu ve aile iş birliği yapmalıdır.
• Yapabileceği basit işlerden başlayarak onun zoru başarmada istekli olmasını sağlanmalıdır.
• Disiplin ve kurallar konusunda kararlı ve tutarlı olunmalıdır.
• Çocuğun öğrenme güçlüğünün olması onun kuralları öğrenemeyeceği anlamına gelmemelidir.
Unutulmamalıdır ki;
Eğitsel tedavi yavaş ilerleyen; uzun zaman sonra sonuçlarını alabileceğiniz bir tedavidir.
Ayrıntılı bilgi için;
Türkiye Disleksi Erken Tanı ve Eğitim Vakfı https://www.tudiv.org.tr/ web sitesi ve
Bende Disleksi Var – Tübitak Yayınları kitabını inceleyebilir.
Disleksi Nedir?
Disleksi okumada zorluk anlamına gelir. Okuma; yazma gibi akademik becerilerde görülen gelişimsel bir özel öğrenme güçlüğüdür.
* Çocuğun zeka düzeyinin;
* Fiziksel ve duygusal gelişiminin normal;
* Sosyokültürel çevrenin ve
* Aldığı eğitimin yeterli olmasına rağmen ortaya çıkabilir.
Öğrenme güçlükleri ilk bakışta hemen fark edilemeyen; üstü kapalı bozukluklardandır. Bu nedene çocuk okula başlamadan önce fark edilmesi güçtür. En ayırt edici belirti; benzer biçimdeki harfleri (b/d ya da b/p gibi) ayırt etmekte zorlanır; bunları birbiri yerine kullanmadır. Buna ek diğer belirtiler;
* Sağını solunu karıştırma;
* Saati öğrenme ve söylemede yaşıtlarına göre gecikme;
* Parayı tanımada güçlük çekme;
* Sayıları yer yer ters çevirme; birbirine karıştırma (35 yerine 53 gibi);
* Okuma hızında beklenenin altında kalma;
* Yazarken harf atlama;
* Okuduğunu anlama ve anlatmada zorlanma şeklindedir.
Disleksinin görülme sıklığı; daha çok erkek çocuklarda %5 - 10 arasındadır.
Okul Döneminde Disleksi;
Özel öğrenme güçlüğü olan çocuklar birçok alanda zeki görünmelerine karşın akademik açıdan başarısızlık yaşarlar. Bu; anne babanın beklemediği ve öğretmeni de şaşırtan bir durumdur. Başarı durumu değişkendir; bazı derslerde başarısı normal/normal üstü iken; bazı derslerde düşüktür. Çünkü;
* Aritmetikte sayı kavramını anlamakta ve bazı aritmetik sembolleri öğrenmekte zorlanır; karıştırırlar.
* Sınıf düzeyine göre çarpım tablosunu öğrenmekte geri kalırlar.
* Dört işlemi yaparken yavaştırlar.
* Üzerine aldığı görevleri düzenlemekte zorluk çeker; nereden ve nasıl başlayacaklarını bilemezler.
* Plan yapmak ve zamanı ayarlamakta güçlük çekerler.
* Haftanın günlerini; ayları; mevsimleri doğru saysa bile aradan sorulduğunda yanıtlamakta zorluk çeker ya da yanlış yanıtlarlar.
* Kendi başlarına çalışma alışkanlığı gelişmemiştir.
* Öğrenme stratejileri eksiktir; nasıl çalışacaklarını; nasıl daha fazla bilgi edineceklerini ve öğrendiklerini nasıl hatırlayacaklarını bilemezler.
Dislektik çocuklarda tüm belirtilerin hepsinin bulunması gerekmez.
Tek bir belirti ise çocuğun disleksi olduğunu göstermez.
Her çocuğun kendine özgü bir profili vardır. Eşlik eden bozuklukların başında dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu vardır.
Neler yapılmalıdır?
• Çocuğun güçlüğü kabul edilmelidir. Bunun beyindeki yapısal; işlevsel bir sorundan kaynaklandığını unutmayarak; başarısızlığından dolayı çocuğu suçlamamalı; yargılanmamalıdır.
• Terapötik eğitim ve psikiyatrik destek sağlanmalıdır.
• Eğitimde kazandığı becerileri evde çeşitli oyunlar ve etkinliklerle pekiştirilmelidir. Bu çocukların bir şeyi yaparak ve yaşayarak çok daha iyi öğrendiği unutulmamalıdır.
• Çocuğunuzun güçlüğü hakkında okulu ve aile iş birliği yapmalıdır.
• Yapabileceği basit işlerden başlayarak onun zoru başarmada istekli olmasını sağlanmalıdır.
• Disiplin ve kurallar konusunda kararlı ve tutarlı olunmalıdır.
• Çocuğun öğrenme güçlüğünün olması onun kuralları öğrenemeyeceği anlamına gelmemelidir.
Unutulmamalıdır ki;
Eğitsel tedavi yavaş ilerleyen; uzun zaman sonra sonuçlarını alabileceğiniz bir tedavidir.
Ayrıntılı bilgi için;
Türkiye Disleksi Erken Tanı ve Eğitim Vakfı https://www.tudiv.org.tr/ web sitesi ve
Bende Disleksi Var – Tübitak Yayınları kitabını inceleyebilir.