İnsülin direnci tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. İnsülin direnci şeker hastalığından bir önceki evre olarak kabul görmektedir. İnsülin direnci beslenme ve medikal tedavi yöntemleriyle tedavi edilmektedir. İnsülin direnci tanısı almış bireylerde; diyetisyen eşliğinde beslenme; egzersiz ya da beslenme egzersiz ile beraber doktor önerisiyle ilaç tedavisi uygulanmalıdır.0 Gereken tedavi uygulanmadığında seneler içerisinde halk diliyle şeker hastalığı olarak bilinen diyabet hastalığına neden olması muhtemeldir.
İnsülin; vücudumuzda pankreastaki beta hücreler tarafından üretilen bir hormondur. Pankreasta üretilen insülin hormonunun önemli görevleri vardır. İnsülin görevleri nelerdir? İnsülin ne işe yarar? Sorularının cevabını yazının devamında bulabilirsiniz.
İnsülin; protein; karbonhidrat ve yağ metabolizmasını etkiler. İnsülinin en önemli görevi vücutta şeker dengesini sağlamaktır. İnsülin karbonhidratların sindirilmesiyle kana karışan hücre dışında; kanda dolaşan şekerin hücre içinde alınmasını sağlayan hormondur. Kanda glikoz konsantrasyonunun artmasını takip eden 3-4 dakika içerisinde insülin salgılanmaya başlar. İnsülin; insülin reseptörlerine bağlanır ve şeker enerji üretmek amacıyla hücre içerisine alınır ve kan şekerinin düşmesi sağlanır.
İnsülin direnci dolaşım sisteminde insülin bulunmasına rağmen kandaki insülinin kullanılamaması olarak tanımlanmaktadır. Kanda insülin miktarı fazla olmasına rağmen kullanılmaması durumunda insülin direnicinden bahsedebiliriz. Pankreas kan şekerini düşmesini sağlamak için daha fazla insülin hormon üretir. İnsülin direnci zamanla kandaki şeker düzeyinin artmasına sebep olur.
İnsülin Direnci Nedenleri
• Genetik yatkınlık insülin direnci nedenleri arasında yer almaktadır. Ancak sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite alışkanlığı kazanarak genetik faktörünü en aza indirgeyebilir; yaşam boyu sağlıklı bir yaşam sürebilirsiniz.
• Egzersizden uzak; hareketiz bir yaşam tarzı insülin direncine yakalanma riskini artırır. Günlük en az yarım saat fiziksel aktivite alışkanlığı kazanmak insülin direnci riskini düşürür.
• Obez bireylerde insülin direnci görülme oranı daha yüksektir. Vücut yağ oranındaki artış insülin direncinin en önemli nedenleri arasındadır. Özellikle elma tipi yağlanma; yani göbek bilgesinde yağ birikimi insülin direncine yakalanma olasılığını artırır.
• Gestasyonel diyabet; yani gebelikte ortaya çıkan şeker hastalığı ilerleyen dönemlerde insülin direncine neden olabilir.
• Tedavi edilmeyen polikistik over sendromu insülin direncine neden olabilir.
• Sigara tüketimi; karaciğer yağlanması insülin direncini tetikler.
• Bazı hormonsal bozukluklar.
İnsülin Direnci Belirtileri Nelerdir ?
İnsülin direnci belirtileri sizlerde de var ise endokrinolog veya dahiliye uzmanına başvurunuz.
• Yemek tüketildikten ortalama yarım saat sonra oluşan yorgunluk hissi; uyku hali oluşması. Şeker düşmesine bağlı olarak ellerin titremesi; terlemede artış
• Yeteri kadar besin tüketilmesine rağmen mide kazınması
• Bel çevresinde yağlanma artışına bağlı olarak kalınlaşma
• Tatlı yeme isteğinin sürekliliği; sık sık tatlı tüketme isteği. Tatlı açlığı oluşması
• Kontrol edilemeyen kilo alma; şişmanlama durumu
• Kadınlarda adet düzensizlikleri
• Karaciğerde ve diğer iç organlarda yağlanma
İnsülin Direnci Tanı Yöntemleri
Basit bir kan testi ile insülin direncine baktırabilirsiniz.
İnsülin Direnci Beslenme Tedavisi Nasıl Olmalıdır?
• Az az; sık sık yemek insülin direnci tedavisinde etkin bir yöntemdir.
• 3 ana; 3 ara öğün tüketimine özen gösterilmelidir.
• Yemeklerin gün içerisinde aynı saatlerde tüketilmesi hormonal dengenin sağlanması açısından önemlidir.
• Ana ve ara öğünlerde dengeli dağılım gösteren tabaklar tercih edilmelidir. Gün içerisinde tüketilen diyetin ortalama %55 ‘i karbonhidratlardan; %12 – 15’ i proteinlerden; % 25 - 30’ u ise sağlıklı yağlardan gelmelidir.
• Su tüketimi ihmal edilmemeli; lıkır lıkır değil yavaş şekilde su tüketilmelidir.
• Diyette mutlaka sağlıklı; posadan yüksek esmer ekmek; kuru baklagiller; taze sebze ve meyveler gibi karbonhidratlara yer verilmelidir. Patates; bezelye; beyaz ekmek gibi basit şekerlerden uzak durulmalıdır.
• Rafine şeker tüketilmemelidir. Tatlı ihtiyacı için kuru meyveler tercih edilmelidir.
• Öğünlerin ve ara öğünlerin diyet örüntüsü önemlidir. Öğünlerde protein; yağ ve karbonhidratlar dengeli dağılım göstermelidir.
• Spor alışkanlığı kazanmak insülin direncinin kırılmasında çok önemlidir.
• Yemekler yavaş yavaş; iyice çiğneyerek tüketilmelidir.