İlişkilerim Neden İyi Gitmiyor?
İlişkiler. Üzerine saatlerce konuşulabilecek bir konu. Neden bir insanın ilişkileri iyi gitmez ve her ilişkisinin sonu hüsran olur? Neden hep yanlış kişilere aşık oluyorum? Neden hep beni üzecek insanlarla sevgili ya da arkadaş oluyorum? Ben bu kişileri neden elimle koymuş gibi buluyorum?
Bunun cevabı iç dünyamızdaki modlarda gizli. İç dünyamızda birden fazla modumuz vardır. Bu modlar; incinmiş çocuk modu; kızgın çocuk modu; cezalandırıcı mod; kopuk korungan mod; sağlıklı yetişkin modu’dur.Hani deriz ya; “İçimden bir ses diyor ki ….”;* “Bir yanım git diyor bir yanım kal.”;* “Şeytan diyor ki …”* Bunun gibi iç konuşmalar aslında bizim modlarımızın kurduğu cümlelerdir.İç diyaloğlarımız aslında hep vardır;biz onları fark etsek de etmesek de.Eğer bu modlarımızı tanırsak yaşadığımız mutsuzlukları;öfkeyi yönetmek kolaylaşacak ve huzurlu bir hayat bizlere merhaba diyecektir. O zaman hemen modları tanıyalım.
İncinmiş çocuk modu
Bu modda iken; mutsuz hissedersiniz ve terk edilmiş;çaresiz;değersizmişsiniz gibi gelir size. Kimseye güvenemeyeceğinizi ve yardım alamayacağınızı düşünürsünüz.İçinizden ağlamak gelir. Sevilmediğinizi düşünürsünüz. Zayıf biri;güçsüz bir insan olarak kendinizi görebilirsiniz bu modun etkisi altındayken.
Cezalandırıcı mod
Cezalandırıcı Mod;devrede olunca kişi ne hissettiğini karşı tarafa söyleyemez.” Bunu nasıl yaptım çok ayıp ettim.” dedigimiz zamanlar cezalandırıcı modumuz aktifleşmiştir. ” Ah aptal ben; ne kadar da salağım; zaten ben de akıl olsa……..” şeklindeki cümleler cezalandırıcı modun cümleleridir ve zihnimizde bu cümleler yankılanır. Eğer birey çocukluğunda çok eleştirilmişse;bu mod çok güçlü olarak onun zihninde var olacaktır.Cezalandırıcı mod; bütün çocuk modlarına karşı çıkar durur. Diğer modlara rahat vermez bir türlü.Bu mod;çocuklukta kötü davranarak sizi yetiştiren insanların düşüncelerinin; sözlerinin kelimelere dökülmüş halidir.
Kızgın çocuk modu
Bu moddayken öyle kızarız öyle kızarız ki öfkeden gözlerimiz bile kararabilir. Tüm vücudumuzu sıcaklık kaplayabilir. Hatta öfkeden vücudumuz titreyebilir. Öfke zor bir duygudur insanı yorar. Haksızlığa uğradığımızı düşündüğümüz* anda; öfke hissetmeye başlarız ve kızgın çocuk modumuz ortaya çıkar. Sesinizi yükseltiğiniz anda kızgın çocuk modundasınız demektir.Size yanlış yapıldığını asla yapılmaması* gereken bir davranışa maruz kaldığınızı düşünürsünüz ve öfkeden bütün vücudunuz sarsılır.Dünyanın adaletsiz bir yer olduğunu düşündüğümüz zamanlar kızgın çocuk modumuz devreye girmiş demektir.Özellikle bu mod bizim ülkemizde sıklıkla görülen bir moddur. Öfkeyi aşırı ve uygunsuz gösterme. Kişi biriktirir biriktirir ve en sonunda patlar. Bu durum ilişkilerine zarar verir. Hatta ilişkinin yürümesini engelleyebilir. Uygun bir dille öfkeyi ifade etmeyi küçükken öğrenememiş olabiliriz fakat bunu seanslar sayesinde öğrenmek çok kolay. Bu mod ortaya çıktığında kişi kendini müthiş derecede öfekeli hisseder ve kendi davranışlarını kontrol etmekte zorlanır. Bu modun ardından hemen cezalandırıcı mod gelebilir. Cezalandırıcı mod gelince kişi kendini suçlu ve mutsuz hissetmeye başlar.
Kopuk korungan mod
Cezalandırıcı mod kişiyi çok bunalttığında; Kopuk korungan mod bu duygulardan uzaklaşmanız için koşup gelen modumuzdur.Bu mod’da; hissiz;hiçbir şey hissetmeyen biriymiş gibi oluruz. Bu mod’da;alkol alarak rahatlamaya çalışma;partilere katılarak kafa dağıtma; saatlerce günlerce dizi izleme gibi davranışlar söz konusudur. Cezalandırıcı mod; zayıflarsa ;kopuk korungan mod’da zayıflamaya başlayacaktır.Kopuk korungan modumuz; kimsenin bizi incitmemesi için diğerlerinden;bizi uzakta tutan modumuzdur.
Sağlıklı yetişkin modu
Bu modumuz; sağlıklı bir yetişkin nasıl davranırsa;aynı şekilde davranmayı öğütleyen modumuz’dur. Yaşadığınız problemleri çözmenize yardımcı olur.Ama çoçukluğunuzda çoğu şey yanlış gitmişse;bu tarafı yeterince geliştirememişsinizdir.En çok ihtiyacımız olan mod; bu mod’dur fakat çocukluğumuzda yaşadıklarımızdan* dolayı; bu modu geliştirememiş olabiliriz.Seanslarla;kitaplarla bu modumuzu güçlendirebiliriz. Sağlıklı yetoşkin modumuzda ben dilini kullanırız. Üzüldüm deriz mesela bir şeye kırıldığımızda. Sağıklı yetişkin saldırıda bulunmaz kendi duygularını açıklar. Fakat bunun yanında kendini korumayı da bilen bir moddur sağlıklı yetişkin modu. Danışanın Sağlıklı Yetişkin modu görselleştirmeyi öğrenmesi gerekir. Danışanı zor bir durumla sağlıklı bir şekilde başa çıkabildiği bir hatırayı hatırlamasını isterim seansta; bu sağlıklı yetişkini güçlendirir. Sağlıklı Yetişkin moda bir canlı görsel oluşturmak gereklidir.Günlük Sağlıklı Yetişkin modu görselleştirmek işe yarayacaktır.
Yunus Emre demiş ki: “Bir ben vardır bende benden içeru.” İçimizde birden çok ben yani mod var ve biz en çok Sağlıklı yetişkin modu geliştirmeliyiz ki;içsel huzuru yakalayabilelim.
*İlişkilerimiz bizlerin iç dünyasında bulunan modlardan etkilenir. Özellikle kızgın çocuk modu; cezalandırcı mod ilişkilerimizi olumsuz etkileyebilmektedir. Eğer modlarımızı tanır ve onları yönetmeyi öğrenirsek ilişkilerimiz çok daha olumlu yönde ilerlemeye başlayacaktır.
Mod terimini biraz daha açıklayayım. Mod; birey için belirli bir anda aktif olan*şemalar (duygular; düşünceler ve bedensel yaşantıların bütünü) ve başa çıkma tepkilerinin toplamıdır.
Mod “belirli bir zaman” diliminde; içinde bulunduğumuz hali tasvir eder. Kişi belirli bir moddayken o moda uygun*düşüncelere ve duygulara sahip olur. O moda uygun bedensel yaşantıları deneyimler. O modun gerektirdiği davranışları sergiler.
Modlar*kişiliğimizin belirli bir yanı*olarak düşünülebilir. Öfkeli yanımız; incinmiş yanımız; korkmuş yanımız; aşağılanmış yanımız vb. dediğimizde belirli bir modu işaret etmiş oluyoruz.
Mod Terapisi Nasıl Bir Süreçtir?
Tüm modları hepimiz zaman zaman deneyimleyebilirz. Önemli olan; sağlıksız modlara ne sıklıkta girdiğimiz ve bu modları ne yoğunlukta yaşadığımızdır. Psikolojik açıdan ideal olan; hayatın getirdiği her duyguyu deneyimleyebilmektir. İşler iyi gittiğinde mutlu olmak; ayrılıklarda acı duymak; ürettiğimizde başarılı hissetmek çok normaldir. Ama; sevgilisi tarafından terk edilen birinin; annesi tarafından terk edilmiş gibi küçük bor çocuk gibi dağılması bir modu işaret eder terapi alınması gereken bir durumdur.
Mod terapisinde asıl hedef; kişilerin mutlu çocuk modunun eşlik ettiği bir sağlıklı yetişkin modunu güçlendirmektir.
Mod terapisinde genel olarak şöyle bir süreç izlenir:
Ilk aşamada danışanın; sahip olduğu modlar tespit edilir. Danışanın*duyguları; düşünceleri; davranışları; anıları; öğrenilir. Danışana modlar öğretilir. Danışanın yaşadıkları mod çerçevesnde yeniden tanımlanır. Hedefler ve beklentiler netleştirilir.
Sonraki aşamada ise; danışanın sahip olduğu zarar verici modlara müdahalelerde bulunulur. Bu müdahaleler; duygu teknikleri; düşünce teknikleri; davranış teknikleri ve kişiler arası teknikler şeklinde gerçekleştirilir.
Sevgi ve Şefkat ile kalın.
Klinik Psikolog Zümrüt Çetin
Bunun cevabı iç dünyamızdaki modlarda gizli. İç dünyamızda birden fazla modumuz vardır. Bu modlar; incinmiş çocuk modu; kızgın çocuk modu; cezalandırıcı mod; kopuk korungan mod; sağlıklı yetişkin modu’dur.Hani deriz ya; “İçimden bir ses diyor ki ….”;* “Bir yanım git diyor bir yanım kal.”;* “Şeytan diyor ki …”* Bunun gibi iç konuşmalar aslında bizim modlarımızın kurduğu cümlelerdir.İç diyaloğlarımız aslında hep vardır;biz onları fark etsek de etmesek de.Eğer bu modlarımızı tanırsak yaşadığımız mutsuzlukları;öfkeyi yönetmek kolaylaşacak ve huzurlu bir hayat bizlere merhaba diyecektir. O zaman hemen modları tanıyalım.
İncinmiş çocuk modu
Bu modda iken; mutsuz hissedersiniz ve terk edilmiş;çaresiz;değersizmişsiniz gibi gelir size. Kimseye güvenemeyeceğinizi ve yardım alamayacağınızı düşünürsünüz.İçinizden ağlamak gelir. Sevilmediğinizi düşünürsünüz. Zayıf biri;güçsüz bir insan olarak kendinizi görebilirsiniz bu modun etkisi altındayken.
Cezalandırıcı mod
Cezalandırıcı Mod;devrede olunca kişi ne hissettiğini karşı tarafa söyleyemez.” Bunu nasıl yaptım çok ayıp ettim.” dedigimiz zamanlar cezalandırıcı modumuz aktifleşmiştir. ” Ah aptal ben; ne kadar da salağım; zaten ben de akıl olsa……..” şeklindeki cümleler cezalandırıcı modun cümleleridir ve zihnimizde bu cümleler yankılanır. Eğer birey çocukluğunda çok eleştirilmişse;bu mod çok güçlü olarak onun zihninde var olacaktır.Cezalandırıcı mod; bütün çocuk modlarına karşı çıkar durur. Diğer modlara rahat vermez bir türlü.Bu mod;çocuklukta kötü davranarak sizi yetiştiren insanların düşüncelerinin; sözlerinin kelimelere dökülmüş halidir.
Kızgın çocuk modu
Bu moddayken öyle kızarız öyle kızarız ki öfkeden gözlerimiz bile kararabilir. Tüm vücudumuzu sıcaklık kaplayabilir. Hatta öfkeden vücudumuz titreyebilir. Öfke zor bir duygudur insanı yorar. Haksızlığa uğradığımızı düşündüğümüz* anda; öfke hissetmeye başlarız ve kızgın çocuk modumuz ortaya çıkar. Sesinizi yükseltiğiniz anda kızgın çocuk modundasınız demektir.Size yanlış yapıldığını asla yapılmaması* gereken bir davranışa maruz kaldığınızı düşünürsünüz ve öfkeden bütün vücudunuz sarsılır.Dünyanın adaletsiz bir yer olduğunu düşündüğümüz zamanlar kızgın çocuk modumuz devreye girmiş demektir.Özellikle bu mod bizim ülkemizde sıklıkla görülen bir moddur. Öfkeyi aşırı ve uygunsuz gösterme. Kişi biriktirir biriktirir ve en sonunda patlar. Bu durum ilişkilerine zarar verir. Hatta ilişkinin yürümesini engelleyebilir. Uygun bir dille öfkeyi ifade etmeyi küçükken öğrenememiş olabiliriz fakat bunu seanslar sayesinde öğrenmek çok kolay. Bu mod ortaya çıktığında kişi kendini müthiş derecede öfekeli hisseder ve kendi davranışlarını kontrol etmekte zorlanır. Bu modun ardından hemen cezalandırıcı mod gelebilir. Cezalandırıcı mod gelince kişi kendini suçlu ve mutsuz hissetmeye başlar.
Kopuk korungan mod
Cezalandırıcı mod kişiyi çok bunalttığında; Kopuk korungan mod bu duygulardan uzaklaşmanız için koşup gelen modumuzdur.Bu mod’da; hissiz;hiçbir şey hissetmeyen biriymiş gibi oluruz. Bu mod’da;alkol alarak rahatlamaya çalışma;partilere katılarak kafa dağıtma; saatlerce günlerce dizi izleme gibi davranışlar söz konusudur. Cezalandırıcı mod; zayıflarsa ;kopuk korungan mod’da zayıflamaya başlayacaktır.Kopuk korungan modumuz; kimsenin bizi incitmemesi için diğerlerinden;bizi uzakta tutan modumuzdur.
Sağlıklı yetişkin modu
Bu modumuz; sağlıklı bir yetişkin nasıl davranırsa;aynı şekilde davranmayı öğütleyen modumuz’dur. Yaşadığınız problemleri çözmenize yardımcı olur.Ama çoçukluğunuzda çoğu şey yanlış gitmişse;bu tarafı yeterince geliştirememişsinizdir.En çok ihtiyacımız olan mod; bu mod’dur fakat çocukluğumuzda yaşadıklarımızdan* dolayı; bu modu geliştirememiş olabiliriz.Seanslarla;kitaplarla bu modumuzu güçlendirebiliriz. Sağlıklı yetoşkin modumuzda ben dilini kullanırız. Üzüldüm deriz mesela bir şeye kırıldığımızda. Sağıklı yetişkin saldırıda bulunmaz kendi duygularını açıklar. Fakat bunun yanında kendini korumayı da bilen bir moddur sağlıklı yetişkin modu. Danışanın Sağlıklı Yetişkin modu görselleştirmeyi öğrenmesi gerekir. Danışanı zor bir durumla sağlıklı bir şekilde başa çıkabildiği bir hatırayı hatırlamasını isterim seansta; bu sağlıklı yetişkini güçlendirir. Sağlıklı Yetişkin moda bir canlı görsel oluşturmak gereklidir.Günlük Sağlıklı Yetişkin modu görselleştirmek işe yarayacaktır.
Yunus Emre demiş ki: “Bir ben vardır bende benden içeru.” İçimizde birden çok ben yani mod var ve biz en çok Sağlıklı yetişkin modu geliştirmeliyiz ki;içsel huzuru yakalayabilelim.
*İlişkilerimiz bizlerin iç dünyasında bulunan modlardan etkilenir. Özellikle kızgın çocuk modu; cezalandırcı mod ilişkilerimizi olumsuz etkileyebilmektedir. Eğer modlarımızı tanır ve onları yönetmeyi öğrenirsek ilişkilerimiz çok daha olumlu yönde ilerlemeye başlayacaktır.
Mod terimini biraz daha açıklayayım. Mod; birey için belirli bir anda aktif olan*şemalar (duygular; düşünceler ve bedensel yaşantıların bütünü) ve başa çıkma tepkilerinin toplamıdır.
Mod “belirli bir zaman” diliminde; içinde bulunduğumuz hali tasvir eder. Kişi belirli bir moddayken o moda uygun*düşüncelere ve duygulara sahip olur. O moda uygun bedensel yaşantıları deneyimler. O modun gerektirdiği davranışları sergiler.
Modlar*kişiliğimizin belirli bir yanı*olarak düşünülebilir. Öfkeli yanımız; incinmiş yanımız; korkmuş yanımız; aşağılanmış yanımız vb. dediğimizde belirli bir modu işaret etmiş oluyoruz.
Mod Terapisi Nasıl Bir Süreçtir?
Tüm modları hepimiz zaman zaman deneyimleyebilirz. Önemli olan; sağlıksız modlara ne sıklıkta girdiğimiz ve bu modları ne yoğunlukta yaşadığımızdır. Psikolojik açıdan ideal olan; hayatın getirdiği her duyguyu deneyimleyebilmektir. İşler iyi gittiğinde mutlu olmak; ayrılıklarda acı duymak; ürettiğimizde başarılı hissetmek çok normaldir. Ama; sevgilisi tarafından terk edilen birinin; annesi tarafından terk edilmiş gibi küçük bor çocuk gibi dağılması bir modu işaret eder terapi alınması gereken bir durumdur.
Mod terapisinde asıl hedef; kişilerin mutlu çocuk modunun eşlik ettiği bir sağlıklı yetişkin modunu güçlendirmektir.
Mod terapisinde genel olarak şöyle bir süreç izlenir:
Ilk aşamada danışanın; sahip olduğu modlar tespit edilir. Danışanın*duyguları; düşünceleri; davranışları; anıları; öğrenilir. Danışana modlar öğretilir. Danışanın yaşadıkları mod çerçevesnde yeniden tanımlanır. Hedefler ve beklentiler netleştirilir.
Sonraki aşamada ise; danışanın sahip olduğu zarar verici modlara müdahalelerde bulunulur. Bu müdahaleler; duygu teknikleri; düşünce teknikleri; davranış teknikleri ve kişiler arası teknikler şeklinde gerçekleştirilir.
Sevgi ve Şefkat ile kalın.
Klinik Psikolog Zümrüt Çetin