Çok Çalışmak mı? Etkili ve Verimli Çalışmak mı?
ÇOK ÇALIŞMAK MI? ETKİLİ VE VERİMLİ ÇALIŞMAK MI?
Anne; baba ve öğretmenlerin öğrenciden genel beklentisi onların “derslerine çok çalışıp; başarılı olmaları” yönündedir.
Beklenti böyle olunca başarısızlığın nedeni “yeterince çalışmamak” olarak görülmekte ve öğrencilerden sürekli daha çok çalışmaları istenmektedir.
Oysa gerekli olan etkili çalışmak; zamanı; belirlenmiş amaçlar ve yöntemler doğrultusunda programlı olarak kullanmaktır. Etkili çalışma programı içerisinde eğlenmeye; dinlenmeye; aileye; sevdiklerine zaman ayırmaya ve hobilere daima yer vardır.
Önemli olan “bilinçsizce çok çalışmak” değil; verimli ders çalışma yollarını iyi bilerek ve bunlardan gereğince yararlanarak “etkili çalışmak”tır.
Başarılı olabilmek için; öncelikle mutlaka amacın açık ve net bir tanımının yapılmış olması; bu amaca inanılması ve amaca yönelik programların yapılması gerekmektedir. Günlük ve haftalık programlar içerisinde amacına ulaşmak için gerekli zamanı ayırmayan kişi amaç sahibi değil; HAYAL sahibidir.
EĞER ÇOCUĞUNUZ;
* Amaçsızsa;
* Plansız ve programsız çalışıyorsa;
* Evin değişik yerlerinde; TV karşısında; yatarak veya uzanarak ders çalışıyorsa; * Sadece ezberleyerek öğrenmeye çalıyorsa;
* Farklı kaynaklardan yararlanmıyorsa;
VERİMSİZ ÇALIŞIYOR DEMEKTİR!
TEKRAR
Öğrenilen bilgilerin % 70’i 1 saat içinde; % 80’i 24 saat içinde unutulmaktadır.
UNUTMAYI AZALTAN EN ÖNEMLİ ETKİNLİK TEKRARDIR!
NASIL VERİMLİ ÇALIŞILIR?
1- TARA-SOR-OKU-ZİHNEN ANLAT-TEKRARLA
Daha çok sözel dersler için gerekli olan okuyarak öğrenmede; tara; sor; oku; anlat; tekrarla yöntemi uygulanabilir.
· TARA: İlk olarak konu hakkında bir ön fikir edinebilmek için; ana ve alt başlıklara; varsa şekillere ve koyu renkli yazılmış cümlelere göz atılır.
· SOR: Ana ve alt başlıkların konuları üzerinde zihnen bazı sorular sorulur. ‘Bu başlık altında ne anlatılmaktadır? Ne demektedir? Konunun hangi yönünü kapsamaktadır? gibi sorular oluşturulur.
· OKU: Konu baştan itibaren okunulur. Bu okuma sırasında ana fikirler bulunmaya çalışılır ve not edilir. Genellikle paragrafların ilk cümlesinde veya varsa bölüm özeti başlığı altında ana fikre yer verilir. Yazılı metinlerde ‘Çoğunlukla; sonuç olarak; kısaca; her zaman’ gibi sözcüklerden sonra daima önemli bilgilere yer
verilir.
· ZİHNEN ANLATMA: Ünitenin okunması bitince okunan konu zihnen anlatılır. Akılda kalan önemli kavram; terim ve fikirler zihnen tekrarlanır.
· TEKRAR: Zihnen anlatım aşamasında zorlanılması durumunda konu tekrar okunur; önemli kısımlar; ana fikirler; temel kavramlar; terimler not edilerek tekrar yapılması sağlanır. Hatırlanmayan ve gereken kısımlar notlar üzerinden yeniden okunur.
2- ÖZET ÇIKARMAK
Tanımları; benzerlikleri; farklılıkları; örnekleri ve öğretmenin önemli dediği yerleri kapsayan özet çıkarmak öğrenciler arasında en yaygın kullanılan tekrar yöntemidir. Özetlerin yer aldığı özel bir defterin tutulması; bilgilerin eklenerek devamlılığının sağlanabilmesine imkân yaratır. Bu sayede sınav zamanı bu defter üzerinden çalışmak kolaylaştırıcı bir yöntem olacaktır.
3-SORU SORMAK
Derste işlenen konu ile ilgili evde öğretmenmiş gibi soru/sınav hazırlamak bir diğer tekrar yöntemidir. Bir konunun öğrenildiğini en iyi gösteren yöntem soru sormaktır. Doğru soru sorabilmek konuyu bilmekten geçer. Öğrenci bu yöntem ile kendi belirlediği soruları cevaplandırarak konuyu ne kadar öğrenip öğrenmediğini de değerlendirebilir.
4- KODLAMA YAPMAK
Hatırlamayı kolaylaştıracak kodlamalar kullanmak da bir tekrar yöntemidir. Örneğin periyodik tabloyu ezberlemek için bir hatırlatıcı cümle oluşturmak. Örnek: Periyodik cetvel 7 a grubunu (Flor; klor; brom; iyot; asetat) ezberlemek için; “Flor klorun burnunu ısırıp attı.” gibi bir cümle oluşturulabilir. Veya konu ile ilgili cümleler bir şarkıya dönüştürülebilir.
5-KAVRAM HARİTASI OLUŞTURMAK
Kavram haritaları; bir konunun ya da olayın ana hatlarıyla topluca gösterilmesini sağlar. Kavramların birbirleriyle olan ilişkisini neden-sonuç bazında tanımladığı için anlamlı öğrenme de gerçekleşir. “Öğrenciler tarafından hazırlandığı zaman; kavram haritaları öğrencileri bir ders konusunda geçen kavramları bulmaya ve onları ilişkilendirmeye zorlamaktadır. Böylece öğrenciler kendi kendilerine ders konularının anlamlı bir biçimde öğrenilmesini gerçekleştirmektedirler. Kavram haritaları duvara asıldığında da sürekli maruz kalma imkânı sağlayarak özellikle ezberlenmesi gereken bilgilerin öğrenilmesini kolaylaştırır. Görsel öğrenme stiline sahip öğrenciler için yarar sağlar.
7- SADECE ANA KAVRAMLARI VEYA ANAHTAR KELİMELERİ BELİRLEMEK
İşlenen konular ile ilgili öğrenci tarafından belirlenen kavramlar ayrı ayrı kâğıtlara yazılarak bir kutu/ kavanoz içine koyulabilir. Zaman zaman kutudan/kavanozdan bir kâğıt seçilip üzerinde yazan kavram ile ilgili bilgi kontrolü yapılması sağlanabilir. Bu yöntemle geçmiş konulara yönelik tekrar yapmak daha eğlenceli hale gelecektir.
8- BİLGİ KARTLARI OLUŞTURMAK
Küçük bilgi kartları oluşturarak üzerine tanımlar; kilit noktalar; isimler; tarihler vs. gibi önemli bilgiler yazılarak gün içerisinde kolaylıkla tekrar bakabilme imkânı yaratılabilir.
9- KONU İLE İLGİLİ VİDEO İZLEMEK
Derste işlenen konulara yönelik; internetten araştırma yapılarak bulunan videoların izlenmesi de bir tekrar yöntemidir. Evde ve sınıfta bu videoların paylaşılması; öğrenci tarafından anlatılması bilgiyi kalıcı hale getirecektir.
6-SES KAYDI
Günlük çalışılan konular not çıkardıktan sonra; okunarak ses kaydına alınabilir. Öğrencinin kendi ses kaydını dinlemesi kalıcı öğrenmeyi oldukça destekleyici bir tekrar yöntemidir. Özellikle işitsel öğrenme stiline sahip
öğrenciler için yararlıdır. Uyumadan önce veya uyurken de ses kayıtlarının dinlenmesi etkili bir yöntemdir. Uzmanlar; uyurken de beynin öğrenme işlevine devam edebildiğini bilimsel olarak ifade etmektedir.
Anne; baba ve öğretmenlerin öğrenciden genel beklentisi onların “derslerine çok çalışıp; başarılı olmaları” yönündedir.
Beklenti böyle olunca başarısızlığın nedeni “yeterince çalışmamak” olarak görülmekte ve öğrencilerden sürekli daha çok çalışmaları istenmektedir.
Oysa gerekli olan etkili çalışmak; zamanı; belirlenmiş amaçlar ve yöntemler doğrultusunda programlı olarak kullanmaktır. Etkili çalışma programı içerisinde eğlenmeye; dinlenmeye; aileye; sevdiklerine zaman ayırmaya ve hobilere daima yer vardır.
Önemli olan “bilinçsizce çok çalışmak” değil; verimli ders çalışma yollarını iyi bilerek ve bunlardan gereğince yararlanarak “etkili çalışmak”tır.
Başarılı olabilmek için; öncelikle mutlaka amacın açık ve net bir tanımının yapılmış olması; bu amaca inanılması ve amaca yönelik programların yapılması gerekmektedir. Günlük ve haftalık programlar içerisinde amacına ulaşmak için gerekli zamanı ayırmayan kişi amaç sahibi değil; HAYAL sahibidir.
EĞER ÇOCUĞUNUZ;
* Amaçsızsa;
* Plansız ve programsız çalışıyorsa;
* Evin değişik yerlerinde; TV karşısında; yatarak veya uzanarak ders çalışıyorsa; * Sadece ezberleyerek öğrenmeye çalıyorsa;
* Farklı kaynaklardan yararlanmıyorsa;
VERİMSİZ ÇALIŞIYOR DEMEKTİR!
TEKRAR
Öğrenilen bilgilerin % 70’i 1 saat içinde; % 80’i 24 saat içinde unutulmaktadır.
UNUTMAYI AZALTAN EN ÖNEMLİ ETKİNLİK TEKRARDIR!
NASIL VERİMLİ ÇALIŞILIR?
1- TARA-SOR-OKU-ZİHNEN ANLAT-TEKRARLA
Daha çok sözel dersler için gerekli olan okuyarak öğrenmede; tara; sor; oku; anlat; tekrarla yöntemi uygulanabilir.
· TARA: İlk olarak konu hakkında bir ön fikir edinebilmek için; ana ve alt başlıklara; varsa şekillere ve koyu renkli yazılmış cümlelere göz atılır.
· SOR: Ana ve alt başlıkların konuları üzerinde zihnen bazı sorular sorulur. ‘Bu başlık altında ne anlatılmaktadır? Ne demektedir? Konunun hangi yönünü kapsamaktadır? gibi sorular oluşturulur.
· OKU: Konu baştan itibaren okunulur. Bu okuma sırasında ana fikirler bulunmaya çalışılır ve not edilir. Genellikle paragrafların ilk cümlesinde veya varsa bölüm özeti başlığı altında ana fikre yer verilir. Yazılı metinlerde ‘Çoğunlukla; sonuç olarak; kısaca; her zaman’ gibi sözcüklerden sonra daima önemli bilgilere yer
verilir.
· ZİHNEN ANLATMA: Ünitenin okunması bitince okunan konu zihnen anlatılır. Akılda kalan önemli kavram; terim ve fikirler zihnen tekrarlanır.
· TEKRAR: Zihnen anlatım aşamasında zorlanılması durumunda konu tekrar okunur; önemli kısımlar; ana fikirler; temel kavramlar; terimler not edilerek tekrar yapılması sağlanır. Hatırlanmayan ve gereken kısımlar notlar üzerinden yeniden okunur.
2- ÖZET ÇIKARMAK
Tanımları; benzerlikleri; farklılıkları; örnekleri ve öğretmenin önemli dediği yerleri kapsayan özet çıkarmak öğrenciler arasında en yaygın kullanılan tekrar yöntemidir. Özetlerin yer aldığı özel bir defterin tutulması; bilgilerin eklenerek devamlılığının sağlanabilmesine imkân yaratır. Bu sayede sınav zamanı bu defter üzerinden çalışmak kolaylaştırıcı bir yöntem olacaktır.
3-SORU SORMAK
Derste işlenen konu ile ilgili evde öğretmenmiş gibi soru/sınav hazırlamak bir diğer tekrar yöntemidir. Bir konunun öğrenildiğini en iyi gösteren yöntem soru sormaktır. Doğru soru sorabilmek konuyu bilmekten geçer. Öğrenci bu yöntem ile kendi belirlediği soruları cevaplandırarak konuyu ne kadar öğrenip öğrenmediğini de değerlendirebilir.
4- KODLAMA YAPMAK
Hatırlamayı kolaylaştıracak kodlamalar kullanmak da bir tekrar yöntemidir. Örneğin periyodik tabloyu ezberlemek için bir hatırlatıcı cümle oluşturmak. Örnek: Periyodik cetvel 7 a grubunu (Flor; klor; brom; iyot; asetat) ezberlemek için; “Flor klorun burnunu ısırıp attı.” gibi bir cümle oluşturulabilir. Veya konu ile ilgili cümleler bir şarkıya dönüştürülebilir.
5-KAVRAM HARİTASI OLUŞTURMAK
Kavram haritaları; bir konunun ya da olayın ana hatlarıyla topluca gösterilmesini sağlar. Kavramların birbirleriyle olan ilişkisini neden-sonuç bazında tanımladığı için anlamlı öğrenme de gerçekleşir. “Öğrenciler tarafından hazırlandığı zaman; kavram haritaları öğrencileri bir ders konusunda geçen kavramları bulmaya ve onları ilişkilendirmeye zorlamaktadır. Böylece öğrenciler kendi kendilerine ders konularının anlamlı bir biçimde öğrenilmesini gerçekleştirmektedirler. Kavram haritaları duvara asıldığında da sürekli maruz kalma imkânı sağlayarak özellikle ezberlenmesi gereken bilgilerin öğrenilmesini kolaylaştırır. Görsel öğrenme stiline sahip öğrenciler için yarar sağlar.
7- SADECE ANA KAVRAMLARI VEYA ANAHTAR KELİMELERİ BELİRLEMEK
İşlenen konular ile ilgili öğrenci tarafından belirlenen kavramlar ayrı ayrı kâğıtlara yazılarak bir kutu/ kavanoz içine koyulabilir. Zaman zaman kutudan/kavanozdan bir kâğıt seçilip üzerinde yazan kavram ile ilgili bilgi kontrolü yapılması sağlanabilir. Bu yöntemle geçmiş konulara yönelik tekrar yapmak daha eğlenceli hale gelecektir.
8- BİLGİ KARTLARI OLUŞTURMAK
Küçük bilgi kartları oluşturarak üzerine tanımlar; kilit noktalar; isimler; tarihler vs. gibi önemli bilgiler yazılarak gün içerisinde kolaylıkla tekrar bakabilme imkânı yaratılabilir.
9- KONU İLE İLGİLİ VİDEO İZLEMEK
Derste işlenen konulara yönelik; internetten araştırma yapılarak bulunan videoların izlenmesi de bir tekrar yöntemidir. Evde ve sınıfta bu videoların paylaşılması; öğrenci tarafından anlatılması bilgiyi kalıcı hale getirecektir.
6-SES KAYDI
Günlük çalışılan konular not çıkardıktan sonra; okunarak ses kaydına alınabilir. Öğrencinin kendi ses kaydını dinlemesi kalıcı öğrenmeyi oldukça destekleyici bir tekrar yöntemidir. Özellikle işitsel öğrenme stiline sahip
öğrenciler için yararlıdır. Uyumadan önce veya uyurken de ses kayıtlarının dinlenmesi etkili bir yöntemdir. Uzmanlar; uyurken de beynin öğrenme işlevine devam edebildiğini bilimsel olarak ifade etmektedir.