Kronik Stresin Belirtileri
Stres her canlının tehlike ya da tehdit durumlarında verdiği doğal bir tepkidir.
Kronik stres ise zorlayıcı; büyük yaşam olaylarından (taşınmak; boşanma; bir yakınınızı kaybetmek gibi) ya da stres tepkisini ortaya çıkaran küçük ama sürekli yaşanan olaylardan (sürekli işe geç kalmak gibi) sonra görülebilir.
Kronik stresin fiziksel; duygusal ya da zihinsel olarak belirtileri vardır. Siz de bu belirtilerin kendinizde olup olmadığını kontrol edebilirsiniz.
Belirtileri okurken fark edeceksiniz ki; bunlar hepimizde zaman zaman ortaya çıkabilen normal tepkilerdir. Asıl önemli olan bu belirtilerin şiddeti ve sıklığıdır. Eğer bu belirtileri çok sık yaşıyorsanız ya da çok şiddetli bir şekilde deneyimliyorsanız; stres yönetimi tekniklerini uygulamanız ve bunlar yeterli gelmiyorsa destek almanız gereklidir.
Çünkü kronik stres; zamanla hastalıklara yol açabilir.
FİZİKSEL BELİRTİLER
• Kalp çarpıntıları
• Sırt/baş; kas ağrıları
• Soğuk ya da sıcak basması
• Mide ve sindirim problemleri
• Nefes daralması
• Titreme
• Uykuda azalma; artma ya da düzensizlik
• İştahta azalma; artma ya da düzensizlik
• Yorgunluk; bitkinlik
• Baş dönmesi
• Yüksek kan basıncı ve yüksek tansiyon
• Soğuk algınlıklarının sıklaşması
• Deride döküntüler
DUYGUSAL BELİRTİLER
• Her şeyin kontrolden çıktığı duygusu
• Panik duyguları
• Kendini engellenmiş hissetmek
• Sinirlilik
• Çaresizlik hissi
• Karamsarlık
• Suçluluk
• Tedirginlik ve huzursuzluk
ZİHİNSEL BELİRTİLER
• Unutkanlık
• Konsantrasyonda azalma
• Kararsızlık
• Organize olamamak
• Zihinde bulanıklıklar
• Hataların artması
• Zihnin sürekli meşgul olması
• Çok fazla hayal kurma
• Düşüncelerin hızlanması
Stres tepkisinin dengemizde ve rahatlık düzeyimizdeki bozulmayı gösteren bir işaret olduğunu unutmayınız. Yukarıdaki belirtilerden bir ya da daha fazlasını yaşıyorsanız bedeniniz ya da zihniniz size bazı şeylerin yolunda olmadığına dair bir uyarıda bulunmaktadır.
Önemli olan işaretleri doğru yorumlamanız; kendinize iyi bakmanız ve stresle baş etme tekniklerini uygulamanızdır. Stresle baş etme tekniklerini ayrı bir makalede ele alacağım. Ama genel olarak bu yöntemler;
-Duygusal Başa Çıkma;
-Problem Odaklı Başa Çıkma ve
-Fiziksel Odaklı Başa Çıkma
şeklinde üç ana başlık altında toplanabilirler.
Belirtileri daha çok hangi alanda yaşıyorsanız; o alana ait başa çıkma stratejileri de size daha iyi gelecektir. Örneğin fiziksel belirtileri yaşıyorsanız fiziksel odaklı başa çıkma; yani gevşeme ve nefes egzersizleri; yoga; düzenli egzersiz sizin için özellikle önemlidir. Bunlar dışında sağlıklı beslenme ve dengeli bir uyku da stres yönetimi için etkilidir.
Bunlar dışında duygularınızı konuşarak ya da yazarak ifade etmeniz; kendinizi rahat hissettiğiniz ortamlarda ve kişilerle bulunmanız -bunu şu anda online bile yapıyor olsanız- yararlı olacaktır.
Zihinsel başa çıkma için ise problem çözme becerilerinin geliştirilmesi önerilmektedir. Stres tepkisi sırasında soğukkanlı düşünebilme olmadığı için problem çözme de zorlu bir konu haline gelebilmektedir. En sağlıklısı yazarak; adım adım ilerlemek ve gerekirse başkalarından yardım alarak problemlerin çözümü için eyleme geçmek; kronik stresin olumsuz etkilerini azaltacaktır.
Tüm bunları uyguladığınızı düşünüyorsanız; ancak sonuç alamıyorsanız fazla geç olmadan bir psikolog ya da psikiyatrist desteği almaya çalışın.
Sağlıklı günler dileğiyle;
Psikolog Güneş Güman
Kronik stres ise zorlayıcı; büyük yaşam olaylarından (taşınmak; boşanma; bir yakınınızı kaybetmek gibi) ya da stres tepkisini ortaya çıkaran küçük ama sürekli yaşanan olaylardan (sürekli işe geç kalmak gibi) sonra görülebilir.
Kronik stresin fiziksel; duygusal ya da zihinsel olarak belirtileri vardır. Siz de bu belirtilerin kendinizde olup olmadığını kontrol edebilirsiniz.
Belirtileri okurken fark edeceksiniz ki; bunlar hepimizde zaman zaman ortaya çıkabilen normal tepkilerdir. Asıl önemli olan bu belirtilerin şiddeti ve sıklığıdır. Eğer bu belirtileri çok sık yaşıyorsanız ya da çok şiddetli bir şekilde deneyimliyorsanız; stres yönetimi tekniklerini uygulamanız ve bunlar yeterli gelmiyorsa destek almanız gereklidir.
Çünkü kronik stres; zamanla hastalıklara yol açabilir.
FİZİKSEL BELİRTİLER
• Kalp çarpıntıları
• Sırt/baş; kas ağrıları
• Soğuk ya da sıcak basması
• Mide ve sindirim problemleri
• Nefes daralması
• Titreme
• Uykuda azalma; artma ya da düzensizlik
• İştahta azalma; artma ya da düzensizlik
• Yorgunluk; bitkinlik
• Baş dönmesi
• Yüksek kan basıncı ve yüksek tansiyon
• Soğuk algınlıklarının sıklaşması
• Deride döküntüler
DUYGUSAL BELİRTİLER
• Her şeyin kontrolden çıktığı duygusu
• Panik duyguları
• Kendini engellenmiş hissetmek
• Sinirlilik
• Çaresizlik hissi
• Karamsarlık
• Suçluluk
• Tedirginlik ve huzursuzluk
ZİHİNSEL BELİRTİLER
• Unutkanlık
• Konsantrasyonda azalma
• Kararsızlık
• Organize olamamak
• Zihinde bulanıklıklar
• Hataların artması
• Zihnin sürekli meşgul olması
• Çok fazla hayal kurma
• Düşüncelerin hızlanması
Stres tepkisinin dengemizde ve rahatlık düzeyimizdeki bozulmayı gösteren bir işaret olduğunu unutmayınız. Yukarıdaki belirtilerden bir ya da daha fazlasını yaşıyorsanız bedeniniz ya da zihniniz size bazı şeylerin yolunda olmadığına dair bir uyarıda bulunmaktadır.
Önemli olan işaretleri doğru yorumlamanız; kendinize iyi bakmanız ve stresle baş etme tekniklerini uygulamanızdır. Stresle baş etme tekniklerini ayrı bir makalede ele alacağım. Ama genel olarak bu yöntemler;
-Duygusal Başa Çıkma;
-Problem Odaklı Başa Çıkma ve
-Fiziksel Odaklı Başa Çıkma
şeklinde üç ana başlık altında toplanabilirler.
Belirtileri daha çok hangi alanda yaşıyorsanız; o alana ait başa çıkma stratejileri de size daha iyi gelecektir. Örneğin fiziksel belirtileri yaşıyorsanız fiziksel odaklı başa çıkma; yani gevşeme ve nefes egzersizleri; yoga; düzenli egzersiz sizin için özellikle önemlidir. Bunlar dışında sağlıklı beslenme ve dengeli bir uyku da stres yönetimi için etkilidir.
Bunlar dışında duygularınızı konuşarak ya da yazarak ifade etmeniz; kendinizi rahat hissettiğiniz ortamlarda ve kişilerle bulunmanız -bunu şu anda online bile yapıyor olsanız- yararlı olacaktır.
Zihinsel başa çıkma için ise problem çözme becerilerinin geliştirilmesi önerilmektedir. Stres tepkisi sırasında soğukkanlı düşünebilme olmadığı için problem çözme de zorlu bir konu haline gelebilmektedir. En sağlıklısı yazarak; adım adım ilerlemek ve gerekirse başkalarından yardım alarak problemlerin çözümü için eyleme geçmek; kronik stresin olumsuz etkilerini azaltacaktır.
Tüm bunları uyguladığınızı düşünüyorsanız; ancak sonuç alamıyorsanız fazla geç olmadan bir psikolog ya da psikiyatrist desteği almaya çalışın.
Sağlıklı günler dileğiyle;
Psikolog Güneş Güman