Mekanik Bel Ağrısı Değerlendirme;tedavisi ve Manuel Tedavi
Bel problemleri sıklıkla vücut mekaniğinin ve düzgün duruşun bozulması; stresli yaşam ve çalışma koşullarından kaynaklanan alışkanlıklar; esneklik ve genel fiziksel uygunluğun azalmasına bağlı olarak meydana gelmektedir.
Sinir kökü irritasyonu olmaksızın; konjenital ve akkiz ağrılar dışında oluşan; paravertebral kas spazmı; ligamentlerin gerilmesi; faset eklemlerin irritasyonu gibi kas-iskelet sistemi kökenli ağrılardır.
Ağrının nedeni; bağların; kasların; faset eklemlerin kapsüllerinin; vertebra korpuslarının; periostlarının; omurilik zarlarının kan damarlarının yapılarındaki ağrıya duyarlı kısımlarının gerilme basınç gibi mekanik zorlanmalarıdır.
Ağrı; bedensel çalışma; tekrarlanan dönmeler; hızlı yürüme ve koşma ile artar. Hastalar genellikle oturur veya yatar pozisyondan ayağa kalktıklarında ağrının arttığını belirtirler. İstirahatte ağrı azalmaktadır.
İNSİDANS: Bel ağrısı özellikle 50 yaşın altındaki yetişkinlerde görülür. Her iki cinste de oluşabilir.
Çocuklarda görülen bel ağrısının etyolojisinde bir enfeksiyon yada malignensy vardır. Nüfusun %60-80’i yaşamının bir bölümünde en az bir kez bel ağrısından şikayet eder.
LUMBAL BÖLGE PATOLOJİLERİNİN NEDENLERİ:
1. Kas iskelet sistemine ait anomaliler: En büyük rolü mekanik güçler oluşturmaktadır. Torsiyon; kompesyon; bükme; kırma; intradiskal basınç değişiklikleri; postüral değişiklikler ve titreşim mekanik faktörlerdir. Ayrıca sinir kökü lezyonları.
2. Kas iskelet sistemine ait olmayan nedenler: Bel ağrısı basit bir zorlanma ile oluşabileceği gibi sıklıkla kaza veya incinme sonucu da ortaya çıkabilmektedir.
• Spinal nedenler : Enfeksiyon; tümörler; inflamatuar artritler (R.A.; Ankilozan Spondilit); kemik hastalıkları.
• Extraspinal nedenler: Vasküler hastalıklar; gastrointestinal hastalıklar; nörolojik hastalıklar.
MEKANİK BEL AĞRISININ NEDENLERİ:
Postüral deformiteler:
• Alt ekstremite eşitsizliği
• Pes planus
• Yüksek topuklu ayakkabı giymek
• Gevşek oturuş
Karın-sırt kasları arasındaki dengesizlik:
Pelvisin normal şeklini kaybetmesi: Omurganın normal şeklini kaybetmesi
Lumbal instabilite sendromları
Zorlayıcı yaşam ve çalışma alışkanlıkları
Uygunsuz yataklar
Kazalar
Esnekliğin kaybı
Risk faktörleri:
• Hareketsiz iş ve yaşam düzeni (büro işi vb.)
• Ağır kaldırma; eğilme-bükülme hareketlerini yanlış yapma
• Uzun süreli araç kullanma
• Konjenital lumbal anomaliler
• Fazla kilo
• Zayıf bel ve karın kasları
• Vücut mekaniği ve duruş bozukluğu
• Ortası çukurlaşmış yatakta uyuma
• Hamileliğin son ayları
• Yüksek riskli sporlarla uğraşma (halter; kürek vb.)
• Sigara içme
• Ruhsal ve duygusal gerginlik
Bel okulu: Temel amaç; bel ağrısının tekrarlamasını önlemek için hastanın eğitimidir.
Bel sağlığı programının amaçları:
1. Bel bölgesinin mekaniğinin öğretilmesi
2. Bel problemlerinin nedenlerinin açıklanması
3. Çeşitli bel problemleri konusunda bilgi verilmesi
4. Tedavi yaklaşımlarının amacı konusunda bilgi verilerek; bel ağrılarında normal duruş şeklindeki bozukluklar ve çalışma alışkanlıklarının ne denli etkili olduğunun açıklanması
5. Bel problemlerinin oluşmaması; var ise daha ciddi bir hale dönüşmemesi için gerekli olan fiziksel uygunluk ve egzersiz programlarının öğretilmesidir.
Bel okulunun 10 altın kuralı şunlardır:
1. Hareket edin ve egzersiz yapın.
2. Belinizi düz tutun.
3. Bir şeyi kaldırmak için çömelin.
4. Ağır yük kaldırmayın.
5. Yükü bölün ve vücuda yakın tutun.
6. Otururken belinizi düz tutun ve belinize bir destek koyun.
7. Bacaklarınız düz olarak ayakta durmayın.
8. Uzanırken bacaklarınızı bükün.
9. Yüzme ve jogging gibi sporlar yapın.
10. Bel kaslarınız için her gün güçlendirme egzersizleri yapın.
ERGONOMİ
İşyeri koşullarının adım adım izlenerek ergonomik prensiplerin uygulanması ve problemlerin çözülmesi gereklidir. Bazen işyeri sürecinde; işyeri ortamında; kullanılan el aletlerinde yapılacak küçük değişiklikler üretim; sağlık ve güvenlik alanlarında büyük değişikliklere neden olabilir.
TEDAVİ
Tedavisinde hastada bulunan kas iskelet sistemi ile ilgili problemler manuel teknikler ile ve hastaya özel egzersiz programları hazırlanarak ve yaşam stili değişikleri ile tedavi edilir.
Sizinde bu gibi problemlerde hekim muayanesinin ardından bu alanda eğitim almış bir fizyoterapiste başvurabilirsiniz.
Sinir kökü irritasyonu olmaksızın; konjenital ve akkiz ağrılar dışında oluşan; paravertebral kas spazmı; ligamentlerin gerilmesi; faset eklemlerin irritasyonu gibi kas-iskelet sistemi kökenli ağrılardır.
Ağrının nedeni; bağların; kasların; faset eklemlerin kapsüllerinin; vertebra korpuslarının; periostlarının; omurilik zarlarının kan damarlarının yapılarındaki ağrıya duyarlı kısımlarının gerilme basınç gibi mekanik zorlanmalarıdır.
Ağrı; bedensel çalışma; tekrarlanan dönmeler; hızlı yürüme ve koşma ile artar. Hastalar genellikle oturur veya yatar pozisyondan ayağa kalktıklarında ağrının arttığını belirtirler. İstirahatte ağrı azalmaktadır.
İNSİDANS: Bel ağrısı özellikle 50 yaşın altındaki yetişkinlerde görülür. Her iki cinste de oluşabilir.
Çocuklarda görülen bel ağrısının etyolojisinde bir enfeksiyon yada malignensy vardır. Nüfusun %60-80’i yaşamının bir bölümünde en az bir kez bel ağrısından şikayet eder.
LUMBAL BÖLGE PATOLOJİLERİNİN NEDENLERİ:
1. Kas iskelet sistemine ait anomaliler: En büyük rolü mekanik güçler oluşturmaktadır. Torsiyon; kompesyon; bükme; kırma; intradiskal basınç değişiklikleri; postüral değişiklikler ve titreşim mekanik faktörlerdir. Ayrıca sinir kökü lezyonları.
2. Kas iskelet sistemine ait olmayan nedenler: Bel ağrısı basit bir zorlanma ile oluşabileceği gibi sıklıkla kaza veya incinme sonucu da ortaya çıkabilmektedir.
• Spinal nedenler : Enfeksiyon; tümörler; inflamatuar artritler (R.A.; Ankilozan Spondilit); kemik hastalıkları.
• Extraspinal nedenler: Vasküler hastalıklar; gastrointestinal hastalıklar; nörolojik hastalıklar.
MEKANİK BEL AĞRISININ NEDENLERİ:
Postüral deformiteler:
• Alt ekstremite eşitsizliği
• Pes planus
• Yüksek topuklu ayakkabı giymek
• Gevşek oturuş
Karın-sırt kasları arasındaki dengesizlik:
Pelvisin normal şeklini kaybetmesi: Omurganın normal şeklini kaybetmesi
Lumbal instabilite sendromları
Zorlayıcı yaşam ve çalışma alışkanlıkları
Uygunsuz yataklar
Kazalar
Esnekliğin kaybı
Risk faktörleri:
• Hareketsiz iş ve yaşam düzeni (büro işi vb.)
• Ağır kaldırma; eğilme-bükülme hareketlerini yanlış yapma
• Uzun süreli araç kullanma
• Konjenital lumbal anomaliler
• Fazla kilo
• Zayıf bel ve karın kasları
• Vücut mekaniği ve duruş bozukluğu
• Ortası çukurlaşmış yatakta uyuma
• Hamileliğin son ayları
• Yüksek riskli sporlarla uğraşma (halter; kürek vb.)
• Sigara içme
• Ruhsal ve duygusal gerginlik
Bel okulu: Temel amaç; bel ağrısının tekrarlamasını önlemek için hastanın eğitimidir.
Bel sağlığı programının amaçları:
1. Bel bölgesinin mekaniğinin öğretilmesi
2. Bel problemlerinin nedenlerinin açıklanması
3. Çeşitli bel problemleri konusunda bilgi verilmesi
4. Tedavi yaklaşımlarının amacı konusunda bilgi verilerek; bel ağrılarında normal duruş şeklindeki bozukluklar ve çalışma alışkanlıklarının ne denli etkili olduğunun açıklanması
5. Bel problemlerinin oluşmaması; var ise daha ciddi bir hale dönüşmemesi için gerekli olan fiziksel uygunluk ve egzersiz programlarının öğretilmesidir.
Bel okulunun 10 altın kuralı şunlardır:
1. Hareket edin ve egzersiz yapın.
2. Belinizi düz tutun.
3. Bir şeyi kaldırmak için çömelin.
4. Ağır yük kaldırmayın.
5. Yükü bölün ve vücuda yakın tutun.
6. Otururken belinizi düz tutun ve belinize bir destek koyun.
7. Bacaklarınız düz olarak ayakta durmayın.
8. Uzanırken bacaklarınızı bükün.
9. Yüzme ve jogging gibi sporlar yapın.
10. Bel kaslarınız için her gün güçlendirme egzersizleri yapın.
ERGONOMİ
İşyeri koşullarının adım adım izlenerek ergonomik prensiplerin uygulanması ve problemlerin çözülmesi gereklidir. Bazen işyeri sürecinde; işyeri ortamında; kullanılan el aletlerinde yapılacak küçük değişiklikler üretim; sağlık ve güvenlik alanlarında büyük değişikliklere neden olabilir.
TEDAVİ
Tedavisinde hastada bulunan kas iskelet sistemi ile ilgili problemler manuel teknikler ile ve hastaya özel egzersiz programları hazırlanarak ve yaşam stili değişikleri ile tedavi edilir.
Sizinde bu gibi problemlerde hekim muayanesinin ardından bu alanda eğitim almış bir fizyoterapiste başvurabilirsiniz.