Cas Testi
CAS (Cognitive Assessment System - Bilişsel Değerlendirme Sistemi)
‘’ Ebeveynlerin çocuklarının kapasitelerini öğrenme ihtiyacı hep olmuştur. Çoğunlukla derslerdeki başarı temel kriter olarak değerlendirilmiştir. Notları yüksek ise zeki; değil ise başarısız olarak nitelendirilmiştir. Kendi gözlemleri; öğretmenlerin geribildirimleri ve çevrenin yorumları doğrultusunda çocuklarıyla ilgili bir fikirleri oluşmuştur. Ancak anlamlandıramadıkları durumlarda objektif; geçerliliği ve güvenirliliği olan öçlme araçlarına başvurmuştur. Cas testi en güncel değerlendirme testlerinden bir tanesidir. Cas testini diğer testlerden ayıran en önemli faktör beynin öğrenme ile ilgili tüm alanlarını değerlendiren bilişsel bir test olmasıdır. Özellikle öğrenmeyi olumsuz etkileyen Dikkat eksikliği ve Disleksi ile ilgili güçlü fikir edinme fırsatı sunmasıdır. Ayrıca teorisi; kuramı ve uygulama sonrası programı olan nadir testlerdendir. Cas testi öğrencilerin birincil problem kaynaklarının öğrenme mi; duygusal mı yoksa davranışsal mı olduğu hakkında somut veri verir. Cas testi sadece zekayı ölçmeyip bireyin güçlü ve zayıf olduğu alanları belirlemede çok iyi fikir sunar. Öğrenme alanlarının birbiriyle uyumunu önemser. ‘’
CAS (Bilişsel Değerlendirme Sistemi) PASS teorisini temel alarak geliştirilmiştir. PASS teorisi; DAS; Naglieri ve Kirby (1994) tarafından günümüz teorik ve uygulamalı psikoloji alanlarının özetlenmesi ile oluşturulmuştur. Das ve arkadaşlarına göre PASS teorisi zekayı bilişsel işlemler olarak yeniden kavramsallaştıran bir görüş ortaya koymaktadır. Bu teori insanın bilişsel fonksiyonlarının bilginin temeli olarak kabul edilen PLANLAMA; DİKKAT; EŞ ZAMANLI ve ARDIL bilişsel işlemlere dayandırmaktadır. Bu teoriye göre insanın bilişsel aktiviteleri dört parçadan oluşmaktadır.
• Bilişsel kontrolü sağlayan Planlama;
• İstenilen amaca ulaşmak için bilişsel işlemlerin kullanımı; kararlılık ve kendini kontrol; belli bir süre içinde odaklanmış ve seçici bilişsel aktiviteyi sağlayan Dikkat işlemleri;
• Bilgi üzerinde işlem yapmanın iki formu olan Eş zamanlı ve Ardıl bilişsel işlemler.
CAS (Bilişsel Değerlendirme Sistemi) 5-17 yaşları arasındaki çocukların bu dört temel bilişsel işlemlerini değerlendirmek için yapılandırılmıştır. Çocuk ve ergenlerin öğrenme performanslarının güçlü ve zayıf yönlerini değerlendiren en güncel testlerdendir. CAS testi; İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Tamer ERGİN tarafından Türkiye Standardizasyonu yapılarak Türkçe’ ye kazandırılmıştır. Testi uygulamaya yetkili olan uzmanlar İstanbul Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi tarafından uygulayıcı yeterlilik sertifikasına sahip olan uzmanlardır.
CAS ÖLÇEKLERİ VE DEĞERLENDİRİLEN BİLİŞSEL İŞLEMLER
1. PLANLAMA ÖLÇEĞİ
• Organize olma
• Stratejilerin oluşturulması ve kullanılması
• Kullandığı stratejiyi ifade edebilme
• Bilişsel işlemin kontrolü
• Yaratıcı düşünme
• Problem çözme
• Sonuçların tahmini
• Dürtü kontrolü; oto kontrol
• Planlı tepkide bulunma
• İşlem hızı
• Bilgiyi geri çağırma
2. EŞZAMANLI BİLİŞSEL İŞLEMLER ÖLÇEĞİ
• Kelimelerden bir fikir bütünlüğü oluşturma
• Parçalardan bir bütün oluşturma ya da onları gruplama
• Kelimeler arasındaki ilişkileri anlama
• Kavramları ve sözel ilişkileri anlama
• Uzamsal bilgi ile işlem yapma
• Anallitik düşünme performansı
• Okuduğunu gözünde canlandırma (imajinasyon)
• Çok boyutlu düşünebilme
3. DİKKAT ÖLÇEĞİ
• Konsantrasyon
• Temel noktaya odaklanma
• Önemli bilgiye odaklanma
• İlginin dağılmasını engelleme
• Seçici dikkat
• Dikkatin uzun süre devam ettirilmesi
• Çabanın sürdürülmesi
4. ARDIL BİLİŞSEL İŞLEMLER ÖLÇEĞİ
• Ardışık bir serideki birbirinden bağımsız seslerin doğru telaffuz edilmesi
• Kelimelerin anlamsız olarak dizilimlerini kavrama
• Ardışık uyaranları anlama
• Seslerin özel dizilimli şekliyle çalışma
• Konuşmanın seri organizasyonu
• Spontan dikkat
CAS’İN UYGULAMA VE KULLANIM ALANLAR
• Üstün Zekalı Çocukların Değerlendirilmesi
• Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Olan Çocukların Değerlendirilmesi
• Öğrenme Güçlüğü Olan Çocukların Değerlendirilmesi
• Zihinsel Engeli Olan Çocukların Değerlendirilmesi
• Travmatik Beyin Hasarı Olan Çocukların Değerlendirilmesi
• Planlama Problemi Olan Çocukların Değerlendirilmesi
• Ciddi Duygusal Bozukluğu Çocukların Değerlendirilmesi
• Başarının önceden Kestirilmesi
Kaynakça: İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Tamer ERGİN in eğitim notlarından yararlanılmıştır.
‘’ Ebeveynlerin çocuklarının kapasitelerini öğrenme ihtiyacı hep olmuştur. Çoğunlukla derslerdeki başarı temel kriter olarak değerlendirilmiştir. Notları yüksek ise zeki; değil ise başarısız olarak nitelendirilmiştir. Kendi gözlemleri; öğretmenlerin geribildirimleri ve çevrenin yorumları doğrultusunda çocuklarıyla ilgili bir fikirleri oluşmuştur. Ancak anlamlandıramadıkları durumlarda objektif; geçerliliği ve güvenirliliği olan öçlme araçlarına başvurmuştur. Cas testi en güncel değerlendirme testlerinden bir tanesidir. Cas testini diğer testlerden ayıran en önemli faktör beynin öğrenme ile ilgili tüm alanlarını değerlendiren bilişsel bir test olmasıdır. Özellikle öğrenmeyi olumsuz etkileyen Dikkat eksikliği ve Disleksi ile ilgili güçlü fikir edinme fırsatı sunmasıdır. Ayrıca teorisi; kuramı ve uygulama sonrası programı olan nadir testlerdendir. Cas testi öğrencilerin birincil problem kaynaklarının öğrenme mi; duygusal mı yoksa davranışsal mı olduğu hakkında somut veri verir. Cas testi sadece zekayı ölçmeyip bireyin güçlü ve zayıf olduğu alanları belirlemede çok iyi fikir sunar. Öğrenme alanlarının birbiriyle uyumunu önemser. ‘’
CAS (Bilişsel Değerlendirme Sistemi) PASS teorisini temel alarak geliştirilmiştir. PASS teorisi; DAS; Naglieri ve Kirby (1994) tarafından günümüz teorik ve uygulamalı psikoloji alanlarının özetlenmesi ile oluşturulmuştur. Das ve arkadaşlarına göre PASS teorisi zekayı bilişsel işlemler olarak yeniden kavramsallaştıran bir görüş ortaya koymaktadır. Bu teori insanın bilişsel fonksiyonlarının bilginin temeli olarak kabul edilen PLANLAMA; DİKKAT; EŞ ZAMANLI ve ARDIL bilişsel işlemlere dayandırmaktadır. Bu teoriye göre insanın bilişsel aktiviteleri dört parçadan oluşmaktadır.
• Bilişsel kontrolü sağlayan Planlama;
• İstenilen amaca ulaşmak için bilişsel işlemlerin kullanımı; kararlılık ve kendini kontrol; belli bir süre içinde odaklanmış ve seçici bilişsel aktiviteyi sağlayan Dikkat işlemleri;
• Bilgi üzerinde işlem yapmanın iki formu olan Eş zamanlı ve Ardıl bilişsel işlemler.
CAS (Bilişsel Değerlendirme Sistemi) 5-17 yaşları arasındaki çocukların bu dört temel bilişsel işlemlerini değerlendirmek için yapılandırılmıştır. Çocuk ve ergenlerin öğrenme performanslarının güçlü ve zayıf yönlerini değerlendiren en güncel testlerdendir. CAS testi; İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Tamer ERGİN tarafından Türkiye Standardizasyonu yapılarak Türkçe’ ye kazandırılmıştır. Testi uygulamaya yetkili olan uzmanlar İstanbul Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi tarafından uygulayıcı yeterlilik sertifikasına sahip olan uzmanlardır.
CAS ÖLÇEKLERİ VE DEĞERLENDİRİLEN BİLİŞSEL İŞLEMLER
1. PLANLAMA ÖLÇEĞİ
• Organize olma
• Stratejilerin oluşturulması ve kullanılması
• Kullandığı stratejiyi ifade edebilme
• Bilişsel işlemin kontrolü
• Yaratıcı düşünme
• Problem çözme
• Sonuçların tahmini
• Dürtü kontrolü; oto kontrol
• Planlı tepkide bulunma
• İşlem hızı
• Bilgiyi geri çağırma
2. EŞZAMANLI BİLİŞSEL İŞLEMLER ÖLÇEĞİ
• Kelimelerden bir fikir bütünlüğü oluşturma
• Parçalardan bir bütün oluşturma ya da onları gruplama
• Kelimeler arasındaki ilişkileri anlama
• Kavramları ve sözel ilişkileri anlama
• Uzamsal bilgi ile işlem yapma
• Anallitik düşünme performansı
• Okuduğunu gözünde canlandırma (imajinasyon)
• Çok boyutlu düşünebilme
3. DİKKAT ÖLÇEĞİ
• Konsantrasyon
• Temel noktaya odaklanma
• Önemli bilgiye odaklanma
• İlginin dağılmasını engelleme
• Seçici dikkat
• Dikkatin uzun süre devam ettirilmesi
• Çabanın sürdürülmesi
4. ARDIL BİLİŞSEL İŞLEMLER ÖLÇEĞİ
• Ardışık bir serideki birbirinden bağımsız seslerin doğru telaffuz edilmesi
• Kelimelerin anlamsız olarak dizilimlerini kavrama
• Ardışık uyaranları anlama
• Seslerin özel dizilimli şekliyle çalışma
• Konuşmanın seri organizasyonu
• Spontan dikkat
CAS’İN UYGULAMA VE KULLANIM ALANLAR
• Üstün Zekalı Çocukların Değerlendirilmesi
• Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Olan Çocukların Değerlendirilmesi
• Öğrenme Güçlüğü Olan Çocukların Değerlendirilmesi
• Zihinsel Engeli Olan Çocukların Değerlendirilmesi
• Travmatik Beyin Hasarı Olan Çocukların Değerlendirilmesi
• Planlama Problemi Olan Çocukların Değerlendirilmesi
• Ciddi Duygusal Bozukluğu Çocukların Değerlendirilmesi
• Başarının önceden Kestirilmesi
Kaynakça: İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Tamer ERGİN in eğitim notlarından yararlanılmıştır.