Yaşadığımız ilişkilerdeki kişileri neye göre seçiyoruz ya da ilişki yaşama biçimimiz neden birbirinden farklılık gösteriyor; hiç düşündünüz mü?
Bağlanma stillerimiz ilişki biçimimizi; ilişki seçimimizi ve ilişkide ne tarz partner aradığımızı etkiliyor. Bireyin yetişkinlik döneminde kurduğu ilişkilerin ve eş seçiminin temelinin ailede atıldığı düşünüldüğünde; geçmişte bakım veren kişiler ile (anne – baba) kurulan bağlanma stillerininin de kişinin ilişkisine önemli etkide bulunduğu düşünülmektedir.
Bowlby bağlanmanın beşikten mezara kadar insan yaşamında hayati rol oynadığından bahsetmiş olup; bağlanmayı kişinin kendisi için önemli olan diğer kişi ile kurduğu güçlü duygusal bağ olarak tanımlamıştır. Yapılan araştırmalar incelendiğinde bireylerin çocukluk yaşlarındaki ebeveynleri ile kurdukları bağlanma düzeyleri; çocuğun yetişkinlik döneminde kendi bağlanmasını da etkilemekte olup aynı zamanda evliliklerinde ve yakın ilişki kurduğu insanlarla bağlanma düzeylerini de etkilemektedir.
Güvenli Bağlanma
• Yapılan araştırmalarda güvenli bağlanma sağlayan bireylerin daha olumlu olduğu; ilişkilerinde de bunu yansıttıkları ve eşlerini daha iyi anladıkları görülmüştür.
• Bu kişilerin erken dönem ebeveynleri ile olan ilişkileri hakkında olumlu düşüncelere sahip oldukları; ilişkilerinde güven ve yakınlık kurmakta zorlanmayıp; kıskançlık davranışları göstermedikleri bulunmuştur.
• Güvenli bağlanan kişiler stresli durumların yarattığı olumsuz sonuçlar ile kolaylıkla başedebilirler; soyal desteğe dair düşünceleri olumludur ve stresli bir durum yaşadıkları zaman sosyal destek ile bu durumla baş edebilirler.
• Kişi için diğer insanlar kabul edilebilir; güvenilir ve duyarlıdır.
• Güvenli bağlanım geliştiren bireyler yakın ilişkilerinde kaygılı/kararsız ve kaçınmacı bağlanım geliştiren kişilere göre daha fazla ilişkilerine yatırım yapmakta; eşi ile uyum sağlamakta; partnerine yakınlık ve doyum sağlamaktadırlar; bunun yanı sıra çatışmaları çözme becerilerinde etkindirler.
• Güvenli bağlanan bireylerin yakın ilişkileri uzun sürmekte; kendilerine olan özgüvenleri ve eşlerine olan güvenleri yüksektir.
Saplantılı Bağlanma
• Kişinin kendini olumsuz algılaması ile birlikte diğer kişileri olumlu algılamasını içermektedir.
• Kişi diğer insanları olumlu algılayarak onlardan kabul görme gayreti içinde olup; kendisini diğer insanlara kanıtlama uğraşı içinde olabilmektedir.
Kaygılı/Kararsız Bağlanma
• Bu bağlanma türünde güvenlik ihtiyacına ulaşmak için yoğun bir çaba ve diğer kişileri yanında tutmak için çok fazla enerji ve davranış vardır.
• Bu kişiler kolayca aşık olabilir; partnerlerine karşı aşırı kıskançlık sergileyebilir; ilişkileri devam ederken bile yoğun kaygılar yaşayabilirler.
• Yakın ilişkilerde takıntılı davranışlar sergileyerek duygusal iniş çıkışlar yaşayabilirler.
• Kaygılı/kararsız bağlanım geliştiren kişiler düşük doyum yaşamakta ve çatışma çözme durumlarından kaçınmaktadırlar.
• Bu kişiler partnerine bağımlıdırlar ve ilişkilerinde bağlılık için çok güçlü uğraşları vardır.
Kaçınmacı Bağlanma
• Kaçınmacı bağlanmaya sahip kişiler çok fazla kırılgandırlar ve genellikle hayal kırıklığına uğrama eğiliminde olup eşlerinin beklentilerini karşılamadığından yakınırlar.
• İnsanlara güven duymakta zorlanmakta ve yakın ilişkileri hakkında olumsuz inanca sahip olmaktadırlar.
• Güvenlik aidiyetini kaybetmemek için kaçınma davranışı gösterdikleri; stresli durum ve koşullarda yakın ilişkilerden ve etkileşimlerden kaçındıkları görülmektedir.
• Kaçınmacı bağlanma stiline sahip olan kişiler; diğer kişilere yakınlaşmaktan kaçınarak; onların kendilerini reddetme ve inciltme duygularına karşı kendilerini korumaya çalışırlar.
Korkulu Bağlanma
• Yakın ilişkilerde samimiyet kurmaktan kaçınan ve kaygı duyan kişilerin kendilerini diğer insanların sevgisini ve desteğini haketmediğini düşünmektedir.
• Kişinin yetersizlik duygularından dolayı diğer insanların kendisini reddedeceğinden ve güvenilmez olmasından duyulan korkuyu yaşarlar ve bunun sonucunda yakın ilişki kurmaktan kaçarak; reddedilmeye karşı kendilerini koruma altına alırlar.
Kayıtsız Bağlanma
• Yakın ilişki; samimiyet kurmayı reddederek sıkıntılarını ve sosyal destek ihtiyaçlarını minimalize eden kayıtsız bağlanma örüntüsüdür.
• Diğer insanlara karşı olumsuz bir tavır sergilerler; hayal kırıklığı yaşamamak için yakın ilişki kurmaktan kaçınırlar ve bağımsızlık duyguları ile kendilerini korurlar.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır; tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.