Okuma Güçlüğü Disleksi
Disleksi Nedir?
Disleksi beyinde biyolojik temelli okumayı etkileyen bir çeşit özgül öğrenme bozukluğudur. Zekâları ortalama ya da ortalamanın üstündedir fakat öğrenme güçlüğü nedeniyle okurken özellikle kelime seviyesinde sınırlarının altında bir performans ile öngörülememiş bir fark oluşur. Öğrenme ve dikkat bozuklukları için yardım alması gereken çocuğunuzun; ilkokul dönemine kadar beklemesine gerek yoktur.
Disleksik olmak bir bozukluktur hastalık değildir.
Peki Disleksi belirtileri nelerdir?
-Hecelemede ciddi zorluklar yaşarlar;
-Düzgün yazmada zorluklar yaşarlar;
-Bazı disleksiklerin yön problemi vardır (sol; sağ karıştırma; sol ayakkabıyı sağa giyme)
-Büyük bir çoğunluğu kafiyeli kelimeleri karıştırırlar.
-Odaları ya da yaşam alanları genellikle dağınık olur.
-Dikkat eksikliği/hiperaktivite ile birlikte görülebilir.
-Fiziksel ya da sanatsal aktivitelerde çok başarılı olabilirler.
Eğitimde kullanılan yöntemler farklılıklar gösterebiliyor.
Çoklu algısal yaklaşımlar (Görsel; işitsel; dokunsal yaklaşımlar.)
Yapılandırılmış; sıralı eğitimler.
Yoğunlaştırılmış Eğitimler.
Görsel kavramsal yöntemi.
Ses sembol ilişkisi öğretim teknikleri
Okuma öğretim yöntemleri: Okuma çok karmaşık bir yapıdır. kendi içinde farklı yöntemleri bulunmaktadır.
Tek yönlü okuma kuramı:
Okuyucuların kelimeleri oluşturan yapı bloklarını çözümleyerek ve çözümledikleri yapıları birleştirerek kelimeleri algıladıkları ve algıladıkları kelimeleri anlamlandırarak okumayı gerçekleştirdikleri bir kuramdır.
Çift yönlü okuma kuramı okuyucular okuma sırasında sözcük dağarcığına bağlı olan/sözcük dağarcığına bağlı olmayan bir stratejidir.
Ülkemizde bulunan okuma öğretme stratejileri ise şöyle sıralayabiliriz:
A)Tümdengelim Yöntemleri- Analiz Yöntemler
1- Sözcük Yöntemi
2- Cümle Yöntemi- Çözümleme Yöntemi
3- Öykü Yöntemi
B)Tümevarım yöntemleri- Sentez Yöntemler
1- Harf (Alfabe; Bireşim) Yöntemi
2- Ses (Fonetik) Yöntemi
3- Hece Yöntemi
C)Karma Yöntemler
Ülkemizde cümle yöntemi uzun zaman aldığı için öğretmenler çoğunlukla kelime; hece ve harf aşamalarını kısa tutarak cümle yöntemini hızlandırıyorlardı. Böylelikle cümle yönteminin hızlandırılmasıyla karma yöntem adıyla anılan bir yöntem oluştu. 2005-2006 eğitim yılından itibaren Ses Temelli Cümle Yöntemi’nin uygulanmasına başlanmıştır.
Özel öğrenme güçlüğü olan çocukların ailelerine şu önerilerde bulunabiliriz:
-Kabullenme süreci ne kadar çabuk olursa eğitimin planlanması ve ailenin süreç içinde etkin rol alması o kadar hızlı olur.
-Çocuğunuzu başarısızlıklarından dolayı asla suçlamayın. Unutmayın ki bu durum beyindeki yapısal ve işlevsel sorunlardan kaynaklanmaktadır.
-Yaparak ve yaşayarak öğrenmenin etkisini unutmayın.
-Eğitim yoluyla tedavisi uzmanlık gerektirir.
-Çocuğunuzu yapacağı işler konusunda motive edin.
-Çocuğunuzun yerine ödev yapmayın; sadece yönlendirici olun.
- Okuma saatleri planlayın. Önce kısa bir zaman ve sevdiği ilgi duyduğu konularda seçim yapmaya çalışın.
- Yüksek sesle okuma yaptırın. Böylece kendi hatalarını görmesini sağlayın.
- Kurallar konusunda kararlı ve tutarlı olun.
Unutmayın süreç uzun ve yorucu olacaktır. Bu süreç içerisinde sabırlı olan ve çocuğunu bir uzman görüşü yardımıyla doğru yönlendirebilen aileler başarılı olabilir. Çocuğunuzun halen yapamadığı şeylere odaklanmak yerine yapabildiklerini görmeye çalışın ve çocuğunuzla bunları paylaşın.
Şeref BAYSAL
Zihinsel Engelliler Sınıf Öğretmeni
Disleksi beyinde biyolojik temelli okumayı etkileyen bir çeşit özgül öğrenme bozukluğudur. Zekâları ortalama ya da ortalamanın üstündedir fakat öğrenme güçlüğü nedeniyle okurken özellikle kelime seviyesinde sınırlarının altında bir performans ile öngörülememiş bir fark oluşur. Öğrenme ve dikkat bozuklukları için yardım alması gereken çocuğunuzun; ilkokul dönemine kadar beklemesine gerek yoktur.
Disleksik olmak bir bozukluktur hastalık değildir.
Peki Disleksi belirtileri nelerdir?
-Hecelemede ciddi zorluklar yaşarlar;
-Düzgün yazmada zorluklar yaşarlar;
-Bazı disleksiklerin yön problemi vardır (sol; sağ karıştırma; sol ayakkabıyı sağa giyme)
-Büyük bir çoğunluğu kafiyeli kelimeleri karıştırırlar.
-Odaları ya da yaşam alanları genellikle dağınık olur.
-Dikkat eksikliği/hiperaktivite ile birlikte görülebilir.
-Fiziksel ya da sanatsal aktivitelerde çok başarılı olabilirler.
Eğitimde kullanılan yöntemler farklılıklar gösterebiliyor.
Çoklu algısal yaklaşımlar (Görsel; işitsel; dokunsal yaklaşımlar.)
Yapılandırılmış; sıralı eğitimler.
Yoğunlaştırılmış Eğitimler.
Görsel kavramsal yöntemi.
Ses sembol ilişkisi öğretim teknikleri
Okuma öğretim yöntemleri: Okuma çok karmaşık bir yapıdır. kendi içinde farklı yöntemleri bulunmaktadır.
Tek yönlü okuma kuramı:
Okuyucuların kelimeleri oluşturan yapı bloklarını çözümleyerek ve çözümledikleri yapıları birleştirerek kelimeleri algıladıkları ve algıladıkları kelimeleri anlamlandırarak okumayı gerçekleştirdikleri bir kuramdır.
Çift yönlü okuma kuramı okuyucular okuma sırasında sözcük dağarcığına bağlı olan/sözcük dağarcığına bağlı olmayan bir stratejidir.
Ülkemizde bulunan okuma öğretme stratejileri ise şöyle sıralayabiliriz:
A)Tümdengelim Yöntemleri- Analiz Yöntemler
1- Sözcük Yöntemi
2- Cümle Yöntemi- Çözümleme Yöntemi
3- Öykü Yöntemi
B)Tümevarım yöntemleri- Sentez Yöntemler
1- Harf (Alfabe; Bireşim) Yöntemi
2- Ses (Fonetik) Yöntemi
3- Hece Yöntemi
C)Karma Yöntemler
Ülkemizde cümle yöntemi uzun zaman aldığı için öğretmenler çoğunlukla kelime; hece ve harf aşamalarını kısa tutarak cümle yöntemini hızlandırıyorlardı. Böylelikle cümle yönteminin hızlandırılmasıyla karma yöntem adıyla anılan bir yöntem oluştu. 2005-2006 eğitim yılından itibaren Ses Temelli Cümle Yöntemi’nin uygulanmasına başlanmıştır.
Özel öğrenme güçlüğü olan çocukların ailelerine şu önerilerde bulunabiliriz:
-Kabullenme süreci ne kadar çabuk olursa eğitimin planlanması ve ailenin süreç içinde etkin rol alması o kadar hızlı olur.
-Çocuğunuzu başarısızlıklarından dolayı asla suçlamayın. Unutmayın ki bu durum beyindeki yapısal ve işlevsel sorunlardan kaynaklanmaktadır.
-Yaparak ve yaşayarak öğrenmenin etkisini unutmayın.
-Eğitim yoluyla tedavisi uzmanlık gerektirir.
-Çocuğunuzu yapacağı işler konusunda motive edin.
-Çocuğunuzun yerine ödev yapmayın; sadece yönlendirici olun.
- Okuma saatleri planlayın. Önce kısa bir zaman ve sevdiği ilgi duyduğu konularda seçim yapmaya çalışın.
- Yüksek sesle okuma yaptırın. Böylece kendi hatalarını görmesini sağlayın.
- Kurallar konusunda kararlı ve tutarlı olun.
Unutmayın süreç uzun ve yorucu olacaktır. Bu süreç içerisinde sabırlı olan ve çocuğunu bir uzman görüşü yardımıyla doğru yönlendirebilen aileler başarılı olabilir. Çocuğunuzun halen yapamadığı şeylere odaklanmak yerine yapabildiklerini görmeye çalışın ve çocuğunuzla bunları paylaşın.
Şeref BAYSAL
Zihinsel Engelliler Sınıf Öğretmeni