Doğum Sıranız İş Başarınızı Nasıl Etkiliyor?
Doğum Sıranız İş Başarınızı Nasıl Etkiliyor? *
Yrd. Doç. Dr. F. Sema BENGİ -GÜRKAN
Psikolog/ Empati Psikolojik Danışma & Toros Üniversitesi Psikoloji Bölümü
Herhangi bir iş görüşmesi esnasında görüşmeciler çoğunlukla kardeş sayısı ya da ailenin kaçıncı çocuğu olduğunuza dair bir bilgi istemez. Fakat kardeşinizin olması (varsa kaç tane) ve ev hiyerarşisindeki yeriniz iş ve kariyer seçimleriniz ve başarınız üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir.
Çabalayan büyük kardeş; karizmatik ve çılgın küçük kardeş; arada kaybolmuş ortanca kardeş aslında psikolojide kalıplaşmış bir gerçekliği yansıtmaktadır. Psikologlar bu teorinin gerçekliğini her geçen gün yalnız kişilik kuramları için değil; iş dünyasında da kullanmaya başladılar.
Doğum sırası ve kardeş ilişkilerini inceleyen ilk psikolog Alfred Adler “aynı ailenin çocuklarının aynı çevrede şekillendiği varsayımının yanlış olduğunu” ileri sürer. Ona göre her çocuğun psikolojik durumu farklıdır ve farkı yaratan kaçıncı çocuk olarak dünyaya geldiğimizdir.
Büyük kardeşler ailenin prens(es)i olarak dünyaya gelirler. Ailede şımartılmaya ve çekim merkezine konmaya alışıktırlar. Bu yüzden var olan kurallara uymaya ve düzeni korumaya diğer kardeşlere göre daha çok önem verirler.
Küçükler durumlarından mutsuzdurlar. Oyunlarda en küçük ve güçsüz olan onlardır. Eğer köpek yavrusu olsalar en verimsiz memeyi alır; kuş olsalar yuvadan ilk dışlanan onlar olur. Bu durum çoğunlukla en küçük çocuğu isyan etmeye iter. Aynı zamanda daha komik; sezgisel ve karizmatik de yapar. Güç ile başaramadıklarını cazibe ve özgün düşünceleri ile bir adım önde olarak başarmaya gayret ederler.
Ortanca kardeşler; daha büyük bir gizem içerir. Ortanca kardeşler özgün ve farklı bir yöne evirilebilirler veya iki kardeşin ortasında olabilirler. Burada bir yanlış olmasa da baskın olan iki kardeşin gölgesinde kalabilirler. Bu da onları güven sorunları ve depresyon konusunda güçsüz kılabilir.
Peki; iş dünyasında doğum sırasının izdüşümleri nasıl oluyor?
İş yerinde doğum sırası birçok şekilde etki gösterebilir. Büyükler yönetici pozisyonlarına daha yatkınlar ve daha çok para kazanırlar. Bu diğer kardeşler için yolun sonu anlamına gelmese de büyüklerin genelde aynı şartlar altında daha başarılı olduğu bilimsel olarak da kanıtlanmıştır.
CEO’lar üzerinde yapılan araştırmalara göre büyük kardeşlerin daha muhafazakâr oldukları bulunmuştur. Olanı geliştirmek; kolaylaştırmak ve işleyişin düzgün olduğundan emin olmak konularında en büyük çocuklar başarılıdırlar. Küçükler ise sıfırdan başlamak; şirketi yeniden kurmak konularında diğer sırada doğan kardeşlere göre daha başarılıdırlar. Ancak var olan düzeni devam ettirmekte güçlük çekerler. Yöneticilik dışındaki pozisyonlarda da durum benzerdir. Küçükler büyüklerin hayal bile edemeyeceği riskleri alabilirler.
Karizmatik ve çılgın küçük kardeşlerin kendine özgü kariyer eğilimleri vardır. Yapılan araştırmalarda; yazar; ressam; komedyen gibi yaratıcılığın ve empatik becerilerin ön planda olduğu mesleklerde; karizmatik ve çılgın küçük kardeşlerin başarılı oldukları bulunmuştur.
Ortancalar için bu doğru üzerinde bir yer bulmak daha zordur; bu da kariyer seçimlerini etkiler. Fakat ortancalar diğer kardeşlerde olmayan bir özelliğe sahiptir. Evde gereken duygusal ilgiyi görmemek onları yabancılarla daha iyi ilişkiler kurmaya iter. Her işin kalbinde yatan ilişki mühendisliği; pazarlık; aracılık gibi konular ortancalar tarafından başarı ile yapılır. Yönetici veya yaratıcı pozisyonlarda başarılı olmasalar da orta seviye işlerde büyük başarı sağlarlar.
Doğum sıranız sabit olabilir; ancak bunun size kazandıracakları sabit olmak zorunda değildir. Bu işin anahtarı doğum sıranızın size kazandırdıklarını kariyerinizde doğru kullanmaktır.
Jeffrey Klugger
Motto.time.com’dan alıntıdır.
Yrd. Doç. Dr. F. Sema BENGİ -GÜRKAN
Psikolog/ Empati Psikolojik Danışma & Toros Üniversitesi Psikoloji Bölümü
Herhangi bir iş görüşmesi esnasında görüşmeciler çoğunlukla kardeş sayısı ya da ailenin kaçıncı çocuğu olduğunuza dair bir bilgi istemez. Fakat kardeşinizin olması (varsa kaç tane) ve ev hiyerarşisindeki yeriniz iş ve kariyer seçimleriniz ve başarınız üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir.
Çabalayan büyük kardeş; karizmatik ve çılgın küçük kardeş; arada kaybolmuş ortanca kardeş aslında psikolojide kalıplaşmış bir gerçekliği yansıtmaktadır. Psikologlar bu teorinin gerçekliğini her geçen gün yalnız kişilik kuramları için değil; iş dünyasında da kullanmaya başladılar.
Doğum sırası ve kardeş ilişkilerini inceleyen ilk psikolog Alfred Adler “aynı ailenin çocuklarının aynı çevrede şekillendiği varsayımının yanlış olduğunu” ileri sürer. Ona göre her çocuğun psikolojik durumu farklıdır ve farkı yaratan kaçıncı çocuk olarak dünyaya geldiğimizdir.
Büyük kardeşler ailenin prens(es)i olarak dünyaya gelirler. Ailede şımartılmaya ve çekim merkezine konmaya alışıktırlar. Bu yüzden var olan kurallara uymaya ve düzeni korumaya diğer kardeşlere göre daha çok önem verirler.
Küçükler durumlarından mutsuzdurlar. Oyunlarda en küçük ve güçsüz olan onlardır. Eğer köpek yavrusu olsalar en verimsiz memeyi alır; kuş olsalar yuvadan ilk dışlanan onlar olur. Bu durum çoğunlukla en küçük çocuğu isyan etmeye iter. Aynı zamanda daha komik; sezgisel ve karizmatik de yapar. Güç ile başaramadıklarını cazibe ve özgün düşünceleri ile bir adım önde olarak başarmaya gayret ederler.
Ortanca kardeşler; daha büyük bir gizem içerir. Ortanca kardeşler özgün ve farklı bir yöne evirilebilirler veya iki kardeşin ortasında olabilirler. Burada bir yanlış olmasa da baskın olan iki kardeşin gölgesinde kalabilirler. Bu da onları güven sorunları ve depresyon konusunda güçsüz kılabilir.
Peki; iş dünyasında doğum sırasının izdüşümleri nasıl oluyor?
İş yerinde doğum sırası birçok şekilde etki gösterebilir. Büyükler yönetici pozisyonlarına daha yatkınlar ve daha çok para kazanırlar. Bu diğer kardeşler için yolun sonu anlamına gelmese de büyüklerin genelde aynı şartlar altında daha başarılı olduğu bilimsel olarak da kanıtlanmıştır.
CEO’lar üzerinde yapılan araştırmalara göre büyük kardeşlerin daha muhafazakâr oldukları bulunmuştur. Olanı geliştirmek; kolaylaştırmak ve işleyişin düzgün olduğundan emin olmak konularında en büyük çocuklar başarılıdırlar. Küçükler ise sıfırdan başlamak; şirketi yeniden kurmak konularında diğer sırada doğan kardeşlere göre daha başarılıdırlar. Ancak var olan düzeni devam ettirmekte güçlük çekerler. Yöneticilik dışındaki pozisyonlarda da durum benzerdir. Küçükler büyüklerin hayal bile edemeyeceği riskleri alabilirler.
Karizmatik ve çılgın küçük kardeşlerin kendine özgü kariyer eğilimleri vardır. Yapılan araştırmalarda; yazar; ressam; komedyen gibi yaratıcılığın ve empatik becerilerin ön planda olduğu mesleklerde; karizmatik ve çılgın küçük kardeşlerin başarılı oldukları bulunmuştur.
Ortancalar için bu doğru üzerinde bir yer bulmak daha zordur; bu da kariyer seçimlerini etkiler. Fakat ortancalar diğer kardeşlerde olmayan bir özelliğe sahiptir. Evde gereken duygusal ilgiyi görmemek onları yabancılarla daha iyi ilişkiler kurmaya iter. Her işin kalbinde yatan ilişki mühendisliği; pazarlık; aracılık gibi konular ortancalar tarafından başarı ile yapılır. Yönetici veya yaratıcı pozisyonlarda başarılı olmasalar da orta seviye işlerde büyük başarı sağlarlar.
Doğum sıranız sabit olabilir; ancak bunun size kazandıracakları sabit olmak zorunda değildir. Bu işin anahtarı doğum sıranızın size kazandırdıklarını kariyerinizde doğru kullanmaktır.
Jeffrey Klugger
Motto.time.com’dan alıntıdır.