Bu Aşk Değil; Flört Şiddeti
Öncelikle nedir bu flört şiddeti dediğimiz şey bir tanım yapalım:
“Flört ilişkisinde partnere karşı; acı verici veya yaralayıcı; fiziksel veya psikolojik güç ve tehdit kullanımını içeren söz; mimik ve davranışların tümü.”
Partnerin fiziksel; duygusal; cinsel; dijital ve sosyal şiddet içeren davranışlarda bulunması şeklinde karşımıza çıkabilir.
Yani ilişkinizde tehdit; baskı ve kısıtlamalar içeren davranışlar söz konusuysa flört şiddetiyle yüz yüzesiniz diyebiliriz.
Bunlara birkaç örnek vermek çok daha açıklayıcı olacaktır:
- “O kızı Instagram’ından sil!”
- “Benden ayrılırsan ailene her şeyi anlatırım.”
- “O adamla bir daha görüşmeyeceksin.”
- “Gece neden çevrimiçi oldun?”
- “Ben aradığımda o telefon açılacak!”
- “Beni terk edersen intihar ederim”
Bu davranışların temelinde şiddet uygulayan partnerin kendi ihtiyaçlarının karşılanması; hâkimiyet kurma gibi karşı tarafı kontrol etme istekleri vardır.
Toplumumuzda birçok kişi ‘Beni sevdiği/ kıskandığı için yapıyor’ düşüncesiyle bunun bir şiddet türü olduğunu aklının ucundan bile geçirmiyor ama aslında sevgi ve değerin olduğu yerde hakim olmak; baskı yapmak ve karşısındakine fiziksel veya psikolojik herhangi bir şiddet uygulamak söz konusu olamaz.
Flört şiddeti cinsel yönelim veya cinsiyet kimliği fark etmeksizin karşımıza çıkıyor. Kadın da yapıyor bunu erkek de ve ‘seven insan kıskanır’ mitiyle yapılana itiraz etmek; dur demek yerine bir de mutlu oluyor; bunları yapmayan partnerden şüphe duyuyor; sevgisini sorguluyoruz.
Size tanık olduğum ve zihnimden yıllardır silemediğim küçük bir örnek vereyim; lisans dönemi; okulda ders arasındayız; koridorda birkaç adım ötemde telefonla bağıra çağıra konuşan bir kız var; haliyle dikkatimi çekiyor dinlemeye başlıyorum. ‘’ Neredesin sen? Arabanın içini göster bana; yanında biri mi var senin? Yanında biri var; bana arabanın içini göster! Hayır; yan koltuğu da göster!’’ sonrasında telefonun öbür ucundaki kişi istediği şeyi yapmış olacak ki bu taraf rahatlıyor ve bu sefer daha sakin bir şekilde tehdit içerikli konuşmalarına devam ediyor. Bense şahit olduklarımdan dolayı dehşete kapılmış bir şekilde orada kalakalıyorum.
Bir başka örnek sevgilisini evde olduğuna inanması için sürekli ev telefonundan aramak zorunda kalan bir kız arkadaş. Gerçi bu uzun zaman öncede kaldı; şimdi akıllı telefonların nimetlerinden yararlanıyoruz; ev telefonlarından arayıp kontrol etmenin yerini canlı konum gönderme alıyor; adım adım takip edilmeye; sürekli kontrol altında tutulmaya göz yumuyoruz. Teknoloji hayatımızı kolaylaştırmakla kalmıyor maalesef ki; şiddeti de çok daha hale getiriyor.
Peki ama neden? Partnerler bunu birbirlerine neden yapıyorlar? ‘’Çünkü seviyorlar’’ mı cevap; hayır. Çünkü partnerler birbirlerine güven duymuyorlar.
Güvenli ilişki nasıl olur?
Eğer partnerinizle herhangi bir konu hakkında açıkça konuşabiliyor ve birbirinizin fikirlerine saygı duyuyorsanız;
Birbirinizin söylediklerine -başka hiçbir kanaldan kanıtlama ihtiyacı duymadan- inanıyor ve güveniyorsanız;
Yalnız başınıza; ilişkinizden önceki arkadaşlarınızla veya birbirinizden ayrı da zaman geçirebiliyorsanız;
Birbirinizin duygusal; sosyal ve cinsel sınırlarına saygı duyuyor ve partnerinize bu konularda herhangi bir dayatmada bulunmuyorsanız;
Gerektiğinde kararları birlikte veriyorsanız ve eşit haklara sahipseniz;
güvenli bir ilişki içindesiniz demektir.
Flört şiddetine maruz kalmamak için neler yapılabilir?
İlişkide zarar görmemek için farkındalık kazanılması ve içselleştirilmesi gereken üç önemli kavram var; sorumluluk; kendilik değeri ve net sınırlar koymak.
- ‘İlk önce ben’ diyebilmek çok önemli. Kendinize yardım etmeden başkası için de faydalı olamazsınız. Uçaklarda kalkış sırasında yapılan anonsu düşünün: “Bir problem anında açılacak olan oksijen maskesini önce kendinize daha sonra çocuğunuza takın.”
- ‘Aşırı fedakâr’ olmamaya; kendi bireysel yaşamınızdan ve haklarınızdan vazgeçmemeye özen gösterin.
- ‘Hayır’ diyebilmek kişiye güvenli bir alan sağlar. Partnerinizi veya başka herhangi birini memnun etmek; onlardan onay almak zorunda değilsiniz. Kendinize kulak verin ve olumsuz hissettiğinizde ‘Hayır’ diyin.
- İlişkiniz dışındaki alanları ihmal etmeyin. Partneriniz hayatınıza girmeden önceki arkadaşlık ilişkilerinizi; uğraşmaktan keyif aldığınız işleri sürdürün ki ilişki dışında da yaşamınızın devam ettiğini unutmayın.
“Flört ilişkisinde partnere karşı; acı verici veya yaralayıcı; fiziksel veya psikolojik güç ve tehdit kullanımını içeren söz; mimik ve davranışların tümü.”
Partnerin fiziksel; duygusal; cinsel; dijital ve sosyal şiddet içeren davranışlarda bulunması şeklinde karşımıza çıkabilir.
Yani ilişkinizde tehdit; baskı ve kısıtlamalar içeren davranışlar söz konusuysa flört şiddetiyle yüz yüzesiniz diyebiliriz.
Bunlara birkaç örnek vermek çok daha açıklayıcı olacaktır:
- “O kızı Instagram’ından sil!”
- “Benden ayrılırsan ailene her şeyi anlatırım.”
- “O adamla bir daha görüşmeyeceksin.”
- “Gece neden çevrimiçi oldun?”
- “Ben aradığımda o telefon açılacak!”
- “Beni terk edersen intihar ederim”
Bu davranışların temelinde şiddet uygulayan partnerin kendi ihtiyaçlarının karşılanması; hâkimiyet kurma gibi karşı tarafı kontrol etme istekleri vardır.
Toplumumuzda birçok kişi ‘Beni sevdiği/ kıskandığı için yapıyor’ düşüncesiyle bunun bir şiddet türü olduğunu aklının ucundan bile geçirmiyor ama aslında sevgi ve değerin olduğu yerde hakim olmak; baskı yapmak ve karşısındakine fiziksel veya psikolojik herhangi bir şiddet uygulamak söz konusu olamaz.
Flört şiddeti cinsel yönelim veya cinsiyet kimliği fark etmeksizin karşımıza çıkıyor. Kadın da yapıyor bunu erkek de ve ‘seven insan kıskanır’ mitiyle yapılana itiraz etmek; dur demek yerine bir de mutlu oluyor; bunları yapmayan partnerden şüphe duyuyor; sevgisini sorguluyoruz.
Size tanık olduğum ve zihnimden yıllardır silemediğim küçük bir örnek vereyim; lisans dönemi; okulda ders arasındayız; koridorda birkaç adım ötemde telefonla bağıra çağıra konuşan bir kız var; haliyle dikkatimi çekiyor dinlemeye başlıyorum. ‘’ Neredesin sen? Arabanın içini göster bana; yanında biri mi var senin? Yanında biri var; bana arabanın içini göster! Hayır; yan koltuğu da göster!’’ sonrasında telefonun öbür ucundaki kişi istediği şeyi yapmış olacak ki bu taraf rahatlıyor ve bu sefer daha sakin bir şekilde tehdit içerikli konuşmalarına devam ediyor. Bense şahit olduklarımdan dolayı dehşete kapılmış bir şekilde orada kalakalıyorum.
Bir başka örnek sevgilisini evde olduğuna inanması için sürekli ev telefonundan aramak zorunda kalan bir kız arkadaş. Gerçi bu uzun zaman öncede kaldı; şimdi akıllı telefonların nimetlerinden yararlanıyoruz; ev telefonlarından arayıp kontrol etmenin yerini canlı konum gönderme alıyor; adım adım takip edilmeye; sürekli kontrol altında tutulmaya göz yumuyoruz. Teknoloji hayatımızı kolaylaştırmakla kalmıyor maalesef ki; şiddeti de çok daha hale getiriyor.
Peki ama neden? Partnerler bunu birbirlerine neden yapıyorlar? ‘’Çünkü seviyorlar’’ mı cevap; hayır. Çünkü partnerler birbirlerine güven duymuyorlar.
Güvenli ilişki nasıl olur?
Eğer partnerinizle herhangi bir konu hakkında açıkça konuşabiliyor ve birbirinizin fikirlerine saygı duyuyorsanız;
Birbirinizin söylediklerine -başka hiçbir kanaldan kanıtlama ihtiyacı duymadan- inanıyor ve güveniyorsanız;
Yalnız başınıza; ilişkinizden önceki arkadaşlarınızla veya birbirinizden ayrı da zaman geçirebiliyorsanız;
Birbirinizin duygusal; sosyal ve cinsel sınırlarına saygı duyuyor ve partnerinize bu konularda herhangi bir dayatmada bulunmuyorsanız;
Gerektiğinde kararları birlikte veriyorsanız ve eşit haklara sahipseniz;
güvenli bir ilişki içindesiniz demektir.
Flört şiddetine maruz kalmamak için neler yapılabilir?
İlişkide zarar görmemek için farkındalık kazanılması ve içselleştirilmesi gereken üç önemli kavram var; sorumluluk; kendilik değeri ve net sınırlar koymak.
- ‘İlk önce ben’ diyebilmek çok önemli. Kendinize yardım etmeden başkası için de faydalı olamazsınız. Uçaklarda kalkış sırasında yapılan anonsu düşünün: “Bir problem anında açılacak olan oksijen maskesini önce kendinize daha sonra çocuğunuza takın.”
- ‘Aşırı fedakâr’ olmamaya; kendi bireysel yaşamınızdan ve haklarınızdan vazgeçmemeye özen gösterin.
- ‘Hayır’ diyebilmek kişiye güvenli bir alan sağlar. Partnerinizi veya başka herhangi birini memnun etmek; onlardan onay almak zorunda değilsiniz. Kendinize kulak verin ve olumsuz hissettiğinizde ‘Hayır’ diyin.
- İlişkiniz dışındaki alanları ihmal etmeyin. Partneriniz hayatınıza girmeden önceki arkadaşlık ilişkilerinizi; uğraşmaktan keyif aldığınız işleri sürdürün ki ilişki dışında da yaşamınızın devam ettiğini unutmayın.