Emdr Seansında Yaşanan Değişimler
EMDR SEANSINDA YAŞANAN DEĞİŞİMLER
Değerli okurlar; EMDR travmatik yaşantılarla ilgili genellikle olumsuz duygu ve düşünceleri zihinde yeniden işlemden geçirmeye dayanan bir terapi yöntemidir. EMDR ilaç ve hipnoz kullanmadan uygulanan bir travma tedavi yöntemidir. Terapist ;danışanın gözlerini sağa sola hareket ettirerek ve işitsel uyaran vererek ; beynin her iki yarımküresini hafifçe uyarır ve bu şekilde danışanın kendisini rahatsız eden bellek ve duygulara yoğunlaşılmasını sağlar. EMDR yöntemi kişinin dikkatinin yönünü değiştirerek beyni devamlı olarak uyarır ; böylece bozuk şekilde depolanmış bilgi yeniden değerlendirilmiş olur.
Acı veren anılar onlardan kaçınıldığı sürece rahatsızlık verme gücünü korurlar. Bazı anı ; geri dönüş ve kabuslar en az olayın yaşandığı an kadar üzücü ve bunaltıcı olabilir. EMDR terapisinde bu acı veren anılarla ; oldukça güvenli bir ortamla karşılaşılır; böylece bu yüzden kendinizi bunalmış hissetmezsiniz. Bu şekilde onun üstüne gidebilir ve üstesinden gelmek için harekete geçme şansını bulursunuz.
EMDR öğrenmeyi kolaylaştırır. Hedef rahatsız edici bir anı olduğunda olumsuz resimler ; negatif bilişler ve olumsuz duygular daha az belirgin ve geçerli olurlar .Bu kötü anılar daha uygun bilgilerle ilişkilendirilirler. Danışan geçmişte yaşanmış kötü deneyimden kendisi için öğretici olacak kullanışlı bilgileri alır; yaşanan olay ; anı ağında uyumlu ; sağlıklı ve stres oluşturmayacak bir biçimde saklanır. Fakat öğrenme devam eden bir süreçtir. Hedef olumlu olduğunda ; örneğin arzulanan alternatif bir gelecek hayal edildiğinde ;resimler; bilişler ve duygular daha zengin ve gerçekçi olurlar.
EMDR seansında olumsuz anı işlenmesi sırasında şu noktalarda değişimler yaşanır;
*İmgede değişimler: Hedef olayın resmi; başka ama çağrışımlı bir olaya ya da aynı olayın başka bir boyutuna doğru kayarak değişim gösterebilir . Aynı zamanda resmin içeriğinde değişim olabilir .İçerik değişiminde kötü bakan bir yüz gülümseyen bir yüze dönüşebilir ; bir cetvel ortadan kaybolabilir .Resmin görüntüsündeki değişiklik sahnede daha fazla ayrıntıyı içine alacak şekilde bir genişleme şeklinde olabilir. Örneğin bir vakada ;danışan aşağılanmış olduğu bir toplantının anısını gözü önüne getirmişti ; ancak tek görebildiği onu aşağılayan meslektaşının yüzündeki ifadeydi. İşleme devam ettikçe sahne genişledi .Değişen geniş sahnede danışan diğer kişileri – daha olumlu ve destekleyici yüz ifadelerine sahip olanları- görebilmeye başladı.
*Seslerde değişimler: Danışanlar hedef anıdaki kişilerin seslerinin kısıldığını ya da tamamen kaybolduğunu bildirebilirler. Örneğin iş yerinde rahatsızlık verici bir yüzleşmeyi işlerken ; danışan hatırladığı diyalogda değişimler söyleyebilir. Kendini aniden daha atılgan bir dil kullanırken ; meslektaşının da daha saygılı bir dil kullanmaya başladığını ifade edebilir. Setler sırasında danışanlar istismarcı ebeveynlere karşı daha baskın ve atılgan bir dil kullanmaya başladığını ifade edebilir.
*Bilişte değişimler: Danışanın iç görüsü bir setten diğer sete artış gösterir .İşlemenin erken bir evresinde negatif bilişten ; pozitif bilişe çarpıcı bir değişim gösterebilirler. Danışan sosyal ilişkiler bağlamında “ Bende bir sorun var.” İnancıyla yola çıkarken ; bir set sonrasında “Ben iyiyim” diye düşünmeye başlar.
*Duygularda değişimler: Anı işlendikçe ; beraberindeki duyuların yoğunluğu azalabilir. Danışan çoğunlukla ekolojik olarak daha geçerli ; uyumlu duygulara doğru bir değişim bildirecektir. Bu değişim kendini farklı duygu katmanlarında bir hareketlenme olarak olarak ortaya koyacaktır. Örneğin ; suçluluk hissinden öfkeye ; üzüntüye ; kabullenmeye .
*Bedensel duyumlarda değişimler: Bedensel duyumlar ; işleme sırasında ortaya çıkan duygulara bağlı olabilir.( ör. Yüksek kalp atışı ve korkuyla bağdaştırılan mide sıkışması) Ya da bu bedensel duyumlar orijinal olay sırasında deneyimlenmiş duyumlar da olabilirler. ( çocukken yatağa bağlanan ve anısı işlenirken bileklerindeki baskıyı hisseden danışan örneğinde olduğu gibi)
EMDR tekniği fobi; panik bozukluk ;sosyal fobi; depresyon; yas ; kronik ağrı bozukluklarında ; sınav kaygısı; derse karşı motivasyonu ; başarıyı arttırmak alanlarında çok kısa sürede işe yarar.
Değerli okurlar; EMDR travmatik yaşantılarla ilgili genellikle olumsuz duygu ve düşünceleri zihinde yeniden işlemden geçirmeye dayanan bir terapi yöntemidir. EMDR ilaç ve hipnoz kullanmadan uygulanan bir travma tedavi yöntemidir. Terapist ;danışanın gözlerini sağa sola hareket ettirerek ve işitsel uyaran vererek ; beynin her iki yarımküresini hafifçe uyarır ve bu şekilde danışanın kendisini rahatsız eden bellek ve duygulara yoğunlaşılmasını sağlar. EMDR yöntemi kişinin dikkatinin yönünü değiştirerek beyni devamlı olarak uyarır ; böylece bozuk şekilde depolanmış bilgi yeniden değerlendirilmiş olur.
Acı veren anılar onlardan kaçınıldığı sürece rahatsızlık verme gücünü korurlar. Bazı anı ; geri dönüş ve kabuslar en az olayın yaşandığı an kadar üzücü ve bunaltıcı olabilir. EMDR terapisinde bu acı veren anılarla ; oldukça güvenli bir ortamla karşılaşılır; böylece bu yüzden kendinizi bunalmış hissetmezsiniz. Bu şekilde onun üstüne gidebilir ve üstesinden gelmek için harekete geçme şansını bulursunuz.
EMDR öğrenmeyi kolaylaştırır. Hedef rahatsız edici bir anı olduğunda olumsuz resimler ; negatif bilişler ve olumsuz duygular daha az belirgin ve geçerli olurlar .Bu kötü anılar daha uygun bilgilerle ilişkilendirilirler. Danışan geçmişte yaşanmış kötü deneyimden kendisi için öğretici olacak kullanışlı bilgileri alır; yaşanan olay ; anı ağında uyumlu ; sağlıklı ve stres oluşturmayacak bir biçimde saklanır. Fakat öğrenme devam eden bir süreçtir. Hedef olumlu olduğunda ; örneğin arzulanan alternatif bir gelecek hayal edildiğinde ;resimler; bilişler ve duygular daha zengin ve gerçekçi olurlar.
EMDR seansında olumsuz anı işlenmesi sırasında şu noktalarda değişimler yaşanır;
*İmgede değişimler: Hedef olayın resmi; başka ama çağrışımlı bir olaya ya da aynı olayın başka bir boyutuna doğru kayarak değişim gösterebilir . Aynı zamanda resmin içeriğinde değişim olabilir .İçerik değişiminde kötü bakan bir yüz gülümseyen bir yüze dönüşebilir ; bir cetvel ortadan kaybolabilir .Resmin görüntüsündeki değişiklik sahnede daha fazla ayrıntıyı içine alacak şekilde bir genişleme şeklinde olabilir. Örneğin bir vakada ;danışan aşağılanmış olduğu bir toplantının anısını gözü önüne getirmişti ; ancak tek görebildiği onu aşağılayan meslektaşının yüzündeki ifadeydi. İşleme devam ettikçe sahne genişledi .Değişen geniş sahnede danışan diğer kişileri – daha olumlu ve destekleyici yüz ifadelerine sahip olanları- görebilmeye başladı.
*Seslerde değişimler: Danışanlar hedef anıdaki kişilerin seslerinin kısıldığını ya da tamamen kaybolduğunu bildirebilirler. Örneğin iş yerinde rahatsızlık verici bir yüzleşmeyi işlerken ; danışan hatırladığı diyalogda değişimler söyleyebilir. Kendini aniden daha atılgan bir dil kullanırken ; meslektaşının da daha saygılı bir dil kullanmaya başladığını ifade edebilir. Setler sırasında danışanlar istismarcı ebeveynlere karşı daha baskın ve atılgan bir dil kullanmaya başladığını ifade edebilir.
*Bilişte değişimler: Danışanın iç görüsü bir setten diğer sete artış gösterir .İşlemenin erken bir evresinde negatif bilişten ; pozitif bilişe çarpıcı bir değişim gösterebilirler. Danışan sosyal ilişkiler bağlamında “ Bende bir sorun var.” İnancıyla yola çıkarken ; bir set sonrasında “Ben iyiyim” diye düşünmeye başlar.
*Duygularda değişimler: Anı işlendikçe ; beraberindeki duyuların yoğunluğu azalabilir. Danışan çoğunlukla ekolojik olarak daha geçerli ; uyumlu duygulara doğru bir değişim bildirecektir. Bu değişim kendini farklı duygu katmanlarında bir hareketlenme olarak olarak ortaya koyacaktır. Örneğin ; suçluluk hissinden öfkeye ; üzüntüye ; kabullenmeye .
*Bedensel duyumlarda değişimler: Bedensel duyumlar ; işleme sırasında ortaya çıkan duygulara bağlı olabilir.( ör. Yüksek kalp atışı ve korkuyla bağdaştırılan mide sıkışması) Ya da bu bedensel duyumlar orijinal olay sırasında deneyimlenmiş duyumlar da olabilirler. ( çocukken yatağa bağlanan ve anısı işlenirken bileklerindeki baskıyı hisseden danışan örneğinde olduğu gibi)
EMDR tekniği fobi; panik bozukluk ;sosyal fobi; depresyon; yas ; kronik ağrı bozukluklarında ; sınav kaygısı; derse karşı motivasyonu ; başarıyı arttırmak alanlarında çok kısa sürede işe yarar.