Destek Sitesi platformunda Uzman olmak ister misiniz?

Uzman olmak için Şimdi başvurun.

Çocuğunuza Sınır Koymadan Kendi Sınırlarınızı Fark Edin.

Oluşturulma tarihi: 18.02.2025 22:13    Güncellendi: 18.02.2025 22:13
Etrafı çitlerle kapalı bir evi ya da duvarlarla çevrilmiş bir siteyi düşünün. Çitler ve duvarlar diğer insanlarla aramıza bir sınır çizer. Her önüme gelenin bahçemizden içeriye girmesini istemeyiz. Kapımızı güvenilir insanlara açarız. Çitleri kırıp kapıyı zorlamaya başlamak bir sınır sorunudur. Çitlerin hiç olmaması ya da kapıların sonuna kadar açık olması veya evimizin etrafı bariyerlerle örülü ve insanların ulaşamayacağı kadar uzaksak da sınır problemi vardır.

Sınır problemi yaşayan bir anne babanın çocuğu ile de sınır sorunları yaşamasının yanında çocuğuna sınırları çizmeyi öğretmesi de zor olur. Bu gitar çalmayı bilmeyen bir babanın çocuğuna gitar çalmayı öğretemeyeceği gibi bir durumdur.. Bizde olmayan bir beceriyi çocuğumuza öğretemeyiz. Çocuklar model alarak öğrenir. Sınırlarınız yoksa çocuğunuz da sınırsız bir hayatı model alır. Sınırları ya çok geçirgen ya da katı ve kısıtlayıcı olur. Sağlıklı sınırların oluşabilmesi esnek ve dengeli tutumlara bağlıdır. Çocuklara sınırları öğretebilmek için ebeveynin önce kendisine bakması ve sınır sorunu olup olmadığını fark etmesi gerekir.

Bu yazı da anne-baba kimliğinizden sıyrılıp kendi kimliğinizle okumaya çalışın. Çocuğunuza sınır koyamadığınız zamanlarda kendi sınırlarınızla yüzleşmiş olabilirsiniz. Kendinizi gözden geçirdiğinizde bir sınır probleminiz var mı? İş yerinde; ailenizde; eşinizle ilişkilerinizde sınır koymakta zorlanıyor musunuz? Sınır problemi olanların 4 özelliğinden başlayalım.

Yumuşak başlılar: İnsanları kırmamak uğruna “evet” derler. Hayır dediklerinde karşısındakini kaybedeceğini; eleştirileceğini; dışlanacağını; sevilmeyeceğini düşünürler. Annesi ilişkisine müdahale ettiğinde sınırını çizemeyen; üzülmesin diye dediğini yapanlardır. Arkadaşları ona zarar verse dahi bir şey istediklerinde hemen yaparlar. İstemediği yerlere çağrıldığında kıramadıkları için giderler. Diğerleri tarafından sürekli denetlenirler. Kısacası kendi isteklerini ifade edemez ve hayatlarını yaşayamazlar. Yaşamları; başkalarını memnun etmekle geçer.

Tepkisizler: Hayata tepkisiz olanlardır. Müdürü geç vakte kadar kalması gerektiğini söylediğinde ne evet ne de hayır derler. Eşine sevdiğini belli edemezler. Seviyor mu? Sevmiyor mu? anlaşılmaz. Sorumluluk almakta zorlanırlar. Kendileri için iyi olan ya da mutlu olacağı şeyleri düşünemezler. Kendilerini ifade etmekte zorlanırlar. Hayatının sınırları yoktur.

Denetleyiciler: Yumuşak başlıların aksine oldukça saldırgandırlar. Yumuşak başlılar nasıl “hayır” diyemiyorlarsa; denetleyiciler de “evet” diyemezler. Aynı zamanda hayır cevabını duymaya katlanamazlar. Kendi istediği olmadığında sorun yaşayabilirler. Başkalarını sürekli kontrol etmek isterler. İnsanların sınırlarını ihlal ederler. Herkesin hayatlarına müdahale ederler. “Hayır” kelimesini duyduğu anda olumsuz tepkiler verebilirler. Başkasına evet demek çok zordur. Çünkü evet demeyi yenik düşme olarak algılarlar.

Uzan Duranlar: Hayatına çitler değil bariyer örenler diyebiliriz. Çitler güvenlidir ve kapıları vardır. İstediğimizde kapıyı açarız. Evimize ya da hayatımıza birileri dahil ederiz. Kimilerini ise çitin dışında bırakırız. Özel hayatımıza almak istemeyiz. Uzak Duranların kapıları yoktur. Bariyerler içinde yalnız kalmak isterler. İnsanlardan uzak bir hayat yaşarlar. İlişki kurmaktan kaçınırlar. Kapılarını aralamazlar. Hayata karşı kapalıdırlar. Bu da bir sınır problemidir.

Bu 4 özellikte olan insanların sınır problemi yaşadığını söyleyebiliriz. Kendinize baktığınızda hangisi size daha yakınsa çözümü bulmak için harekete geçmelisiniz. Hiç biriyse muhtemelen sağlıklı sınır koyan birisiniz.

Nasıl sınır koyacağını bilemeyen insanların ilişkileri de yolunda gitmeyebilir. Çocuğuyla; eşiyle; işi arkadaşlarıyla ya da ailesiyle ilişkilerinde nasıl davranacağını bilemezler. Denetleyici özelliğe yakın biri olduğunuzu düşünün. Çocuğunuzun 2;5 yaş döneminde en sevdiği cevap hayırdır. Sizinde en sevmediğiniz cevabın hayır olduğunu düşündüğümüzde çatışmalı bir ilişki kurmanız olasıdır. Kendimizin farkına varmak ilerlemek için bir adımdır.

Önce Biz!
Anne-baba kimliğimizden önce kendi kimliğinizde sağlıklı kalmak için çabalayın. Sağlıklı sınırlar oluşturmak için kendinize destek olun. Bu destek öncelikle farkında olmakla başlar. Çocuklarınız için sağlıklı bireyler olmanız çok önemlidir. Öfke kontrolünüz yoksa çocuğunuza kontrol etmeyi öğretemezsiniz. Kaygılıysanız sakin kalmayı da öğretmeniz zor olacaktır. Sınırlar da böyledir. Sizde olmayan bir şeyi öğretemezsiniz. Bunun için önce çocuğunuzdan değil kendinizden başlamalısınız.

Sağlıklı Sınırlar Oluşturmak!

Sınırlarınız nasıl? Tümüyle Geçirgen mi? Katı/Çok Kısıtlayıcı mı? Esnek ve Dengeli mi? Sağlıklı sınırlara sahipseniz esnek ve dengeli sınırlarınız vardır. Tümüyle geçirgen sınırları olanlar iyi ile kötüyü ayırt edemezler. Hayatlarına herkesi kabul ederler. Ne denilirse onu yaparlar. Anne-babasıyla kendi ailesi arasında sınır koyamazlar. Hayatları geçirgen hale gelmiştir. Yumuşak başlılar tümüyle geçirgen sınırlara sahiptirler. Uzak duranlar ise çok kısıtlayıcı/katı sınırlara sahiptirler. Başkalarına bağlanamazlar ve ilişki kuramazlar. Hayatımızı kolaylaştıracak; güvende hissettirecek ve diğerlerine karşı koruyacak sınırlar esnek ve dengelidir.

Yetişkin kimliğimizle sınırlarımızın farkına vardıktan sonra bir de anne-baba kimliğimizle düşünelim. Çocuğumuza karşı sınırlarımız nasıl? Tümüyle geçirgen? Esnek ve Dengeli? ya da Katı/Çok Kısıtlayıcı mı?

Sağlıklı sınırlar koyabilmek için ilk önce yetişkin sınırlarımız olmalıdır. Sınır probleminizin olduğunu fark etmeniz çözüme atılan ilk adımdır. Sağlıklı anne-baba; sağlıklı çocuklar demektir. Sınır koymaya önce kendinizden başlamalısınız. Kendinize yaptığınız yatırım çocuğuna yaptığınız yatırımdır.

Esnek ve Dengeli nasıl sınırlar konur? İlk önce sınır probleminizi aşmanız gerekir. Evde en az birinin sağlıklı sınırları olmalı ve çocuk yetiştirme sorumluluğunu üstlenmelidir. Çocukla ilgili kararları sınırları olan anne ya da baba almalıdır. Diğer ebeveyn sınır problemi olduğunu kabul etmeli ve kararlı olana uymalıdır. Sınır koymanın birçok yöntemi vardır. Anne baba sınırlarını çizebilen biriyse bu yöntemleri kolayca uygulayabilir. Sınır koyamayan biri ise bu yöntemleri uygulamakta zorlanır. Sonuç olarak çocuğunun sorunlu olduğunu düşünmeye başlar. Bu süreçte hem çocuğunuz hem de siz yara alırsınız. Çocuğunuzla birlikte kendinizi yetersiz hissedebilirsiniz. Anne-babalık becerilerinizi sorgulayabilirsiniz. Çocuğunuzun sınır tanımamasından yakınıyorsanız önce kendi sınırlarınızı gözden geçirmelisiniz. Çocuklar sağlıklı sınırların olduğu evde güvende hissederler. Anne babalarının yetkin olduğunu görmek isterler. Kararlı ve tutarlı davranıldığında her çocuk normalleşir.

Sınır koyma becerilerinizi geliştirmek için bir yerden başlayabilirsiniz. Sınırlarla ilgili kitaplar okuyabilirsiniz. Sınır çizenleri iyi gözlemleyebilir ve kendinizi değiştirmekte zorlanıyorsanız bir uzman desteği alabilirsiniz.